Twaalf en drie

De val van Icarus

Voor de goede verstaander. Wat valt daar uit de hemel? Dezelfde dag, hetzelfde uur.

En mocht dit te raadselachtig zijn, klik dan naar eerdere jaren 29 juni. L’Chaim.

Ook een beetje in de serie BEELDENDE KUNST.

De val van Icarus (Pieter Bruegel de Oude) en ook nog iets met 55.

Facebook ergernissen (2)

Tags

Ergernis, Facebook, Internet

In oktober 2014 schreef ik al eens eerder een stukje met dezelfde titel: ‘Facebook ergernissen’. Een deel van die ergernissen zijn verleden tijd. Maar er zijn een paar nieuwe zaken bijgekomen die me irriteren.

Mijn Facebook pagina (detail)

Ik ben een kleine tien jaar geleden begonnen met Facebook. In eerste instantie als communicatie-middel in het Noors-Afrikaanse project waar ik toen voor werkte. Er was geen beter middel dan FB om heel veel jongeren wereldwijd te bereiken. En natuurlijk ging ik ook andere zaken delen. Zoals repetitiefoto’s van projecten, belevenissen die iets te maken hebben met het bloemencorso in Zundert. En natuurlijk prive-kiekjes van vakanties en familie-bijeenkomsten.

De laatste jaren is Facebook ook een belangrijk middel geworden om aandacht te vragen voor allerlei zaken. Nobele zaken, commercie, activiteiten, petities, enzovoort. Maar dat begint de overhand te krijgen en dat begint me te irriteren. De uitnodigingen voor spelletjes heb ik kunnen blokkeren maar ik krijg nog steeds veel suggesties van FB waar ik niet op zit te wachten. Weg daarmee.

En dan nog iets anders. Steeds meer mensen (vrienden) zetten geen foto’s of tekst op hun tijdlijn maar filmpjes. Terwijl je scrollt starten de filmpjes vanzelf op – gelukkig zonder geluid. Maar ik wil die filmpjes of fotocollages zelden zien. Dat kost veel teveel tijd. Mijn FB is daardoor veel te druk geworden door al dat bewegend beeld. Nu verschijnen ook al bewegende profiel-foto’s. Boe. Weg ermee. Rot op. Of word ik gewoon een oude, zeurende man die niet met zijn tijd meekan? Waarschijnlijk ook een beetje.

Ik blijf voorlopig nog even doorgaan maar voor het eerst begin ik me af te vragen: hoe lang nog? Nou minstens nog tot mijn theaterprojecten in Goes (E-Njen) en Middelburg (Meisje met de parel) zijn afgelopen. En dan neem ik het bloemencorso 2017 in Zundert ook nog even mee.  En daarna zie ik wel. (Een beetje zelfspot is me niet vreemd vandaar dat ik enkel links heb geplaatst naar de FB-pagina’s van deze projecten. Hahaha. Natuurlijk hebben zij ook eigen welsites.)

En ik moet hoogdringend mijn vrienden-lijst opschonen. Nu zie ik berichten van mensen die wel mijn vriend zijn maar waarvan ik niet meer weet wie ze zijn. Over de algoritmes die FB gebruikt, zwijg ik maar. Daar heb ik toch geen invloed op.

En wat denk je van al die eindeloze herinneringen 4 jaar geleden, 6 jaar geleden, 8 jaar geleden? Weg ermee FB, als ik een herinnering wil delen heb ik die dagelijkse reminder niet nodig. Of die vervelende dia-voorstellingen van “X is al 4 jaar bevriend met Y – met de felicitaties van FB”. Dan wil ik het liefst digitaal stenigen invoeren. Hou toch op.

Ik parafraseer een liedje van Doe Maar: “Er zit een knop op de TV”. Ook op FB. En jullie? Ook al eens overwogen om te stoppen met sociale media? Ik twitter heel af en toe en aan Instagram of Snapshot ben ik nooit begonnen.

ps 1 En nu hoor ik net op de radio dat Facebook met series (tv / film) gaat beginnen. Gratis toegankelijk. Kan me dat verleiden om te blijven …?

ps 2 Ik zet zometeen een link naar dit stukje op mijn tijdlijn van Facebook. Opportunistische sjoemelaar die ik ben … hahaha.

 

Onafhankelijkheidsdag

Tags

Frelimo, Geschiedenis, Mozambique, Onafhankelijkheid, Portugal, Samira Machel

Onafhankelijksdag in Mozambique

De onafhankelijkheid werd uitgeroepen op 25 juni 1975, na een strijd die meer dan 10 jaar duurde. Na de ontdekking van het land door Vasco da Gama werd Mozambique een kolonie van Portugal. Na de Tweede Wereldoorlog hernoemde de Portugese regering onder leiding van dictator Salazar alle buitenlandse Portugese bezittingen als overzeese provincies. De regering gaf tevens toestemming voor emigratie van Portugezen naar Mozambique. In 1973 woonden 300.000 Portugezen in Mozambique. Dit verklaart waarom tot op heden Portugees wordt gesproken in het land. Onder invloed van onafhankelijkheidsbewegingen in verscheidene andere Afrikaanse landen in die periode, richtten verschillende antikoloniale bevrijdingsbewegingen in 1962 een nieuwe beweging op, onder de naam FRELIMO (Frente de Libertação de Moçambique, vertaald Bevrijdingsfront van Mozambique). Dit bevrijdingsfront keerde zich tegen de Portugese overheersing.

In 1963 werd het hoofdkwartier van FRELIMO in Dar es Salaam (Tanzania) gevestigd, van waaruit men gewapende campagne tegen het Portugese koloniale bewind startte. Reeds in 1964 werd de controle over het noorden van het land verworven. De beweging ontving de steun van de westerse wereld en de Sovjet Unie.

In 1969 vond een radicalisering binnen de beweging plaats. In de jaren 70 groeide het aantal FRELIMO-strijders uit tot zowat 7000 mannen en vrouwen. Zij controleerden het noorden en het midden van het land – ondanks de 60.000 Portugese militairen die in Mozambique aanwezig waren om hen te bestrijden.

In 1974, na de Anjerrevolutie in Portugal waarbij premier Caetano werd afgezet, begonnen de nieuwe Portugese machthebbers te onderhandelen met FRELIMO over de onafhankelijkheid. Op 20 september 1974 verwierf Mozambique reeds verregaande autonomie. De onderhandelingen leidden tot het uitroepen van de Volksrepubliek Mozambique op 25 juni 1975. In het Lusaka-akkoord werd de macht overgedragen aan FRELIMO, dat zich omvormde tot politieke partij. Samora Machel werd de eerste president.

Bron: Wikipedia

ps Het lijkt misschien dat ik in de vakantie-modus sta. Dat is niet zo. Het zijn andere zaken die me deze dagen bezig houden. Ik hoop snel weer wat vaker stukjes te schrijven op mijn weblog. Fijn dat jullie blijven meelezen.

1000 vragen aan mezelf (12)

Tags

1000 vragen, Familie, Hond, Ine, Isabel, Johannes Vermeer, Labrador, Lezen, Martin Luther King, The Lion King, Wyns

Laat ik weer eens tijd nemen om de volgende veertien vragen te beantwoorden.

155. Hoeveel boeken lees je per jaar?

Ik denk dat ik gemiddeld dertig tot veertig boeken per jaar lees. Een beetje afhankelijk van vrije tijd. En of het dikke of dunne boeken zijn. Ik hou een lijstje bij van wat ik heb gelezen. Onlangs gelezen.

156. Google je jezelf?

Ja, dat heb ik wel eens gedaan. Dat doen we allemaal toch wel een keertje, ja toch? Maar dat is al heel wat jaartjes geleden. Ik weet dat ik dan allerlei verwijzingen krijg naar dit weblog, mijn Facebook-pagina en de theaterproducties waar ik aan meewerk.

157. Welke historische gebeurtenis had je graag met eigen ogen gezien?

Dat is een mooie vraag. Maar ik heb er niet een twee drie een antwoord op. Even nadenken. Ik houd het op de beroemde rede ‘I have a dream’ die Martin Luther King hield in Washington bij het Lincoln Memorial. Veel historische gebeurtenissen zijn zo gewelddadig en om daar bij te willen zijn … nou nee, dank je. Een goede tweede is de eerste publieke wandeling van Nelson Mandela na zijn vrijlating. Of het vallen van de Berlijnse Muur. En even meekijken als Johannes Vermeer aan het schilderen is … daar zou ik ook wel bij geweest willen zijn.

Allegorie van de Schilderkunst – Johannes Vermeer

158. Zou je met je vriendinnen kunnen samenwonen?

Aan zo’n vraag merk je onmiddellijk dat dit vragenlijstje uit Flow – een damesblad – komt. Laat ik de vraag algemener beantwoorden of ‘ik met vrienden kan samenwonen’. Ja dat kan ik. Dat hebben we tien jaar gedaan in onze Friese periode in Boelenslaan en Wyns. Met twee gezinnen in één huis. Prettig en praktisch. Met veel plezier gedaan. Of ik het vandaag nog zou kunnen? Ja, kunnen wel maar of ik het nog zou willen is een heel andere vraag. In Mozambique houd ik het wel voor mogelijk maar dan voor korte tijd om een vriend of familielid te helpen.

159. Praat je tegen voorwerpen?

Nee, ik denk het niet. Hooguit tegen een stoelpoot, een hoek van de tafel, een kastje of een doos waar ik me aan stoot. En of je mijn vervloeking dan praten kunt noemen … ik dacht het niet!

160. Wat is je grootste tekortkoming?

Oei, wordt dit een openbare bekentenis? Mijn grootste tekortkoming is ‘uitstellen’. En nu verwachten jullie natuurlijk een woordje uitleg. Jammer dan, dat stel ik nog even uit.

161. Ben je een honden- of kattenmens?

Ik heb geen hond en ook geen kat. In Mozambique hebben we twee schildpadden – een huwelijkscadeau. Vroeger thuis hadden we een tijdje een poes. Ik had daar niet zoveel mee. In Friesland hadden onze huisgenoten katten en honden. Hun labradors vond ik prima gezelschap. Ik ben dus een hondenmens. De kippen en schapen hoorden bij het leven op de boerderij. Maar ik heb er altijd voor gezorgd dat wij geen huisdieren hadden. Teveel gedoe. Zeker omdat we graag op reis en vakantie gaan, lange weekends weg. Naar festivals, naar de film, naar theatervoorstellingen … en als je dan steeds je buren moet lastig vallen om voor de hond of kat te zorgen … nee, daar was ik principieel op tegen.

162. Hoe laat je merken dat je iemand aardig vindt?

Gewoon door zelf aardig te zijn tegen anderen. En wat je geeft krijg je meestal ook terug. Een praatje, soms een compliment. Interesse tonen. Als deze vraag gaat over ‘een stapje verder gaan’ – iemand aardig vinden omdat er misschien een liefdesrelatie in kan zitten – dan is het antwoord natuurlijk uitgebreider. Maar dat wordt hier niet gevraagd. Nee toch?

163. Met welke reden eet je?

Hahaha. Omdat ik het lekker vind natuurlijk. Wist je dat het woordje ‘lekker’ een van de weinige Nederlandse woorden is die Isabel heeft toegevoegd aan haar eigen woordenschat?

164. Dans je voor de spiegel?

Nee, niet echt. Ik moet natuurlijk ja antwoorden want ik repeteer vaak in ruimtes waar een spiegelwand is en dan dans ik ook wel eens. En tijdens mijn opleiding tot drama-docent stond ik ook met enige regelmaat dansend voor de spiegel. Laat ik het liever ‘bewegen’ noemen. Maar thuis voor de spiegel zul je mij niet dansend aantreffen. Mocht Isabel het me vragen dan zou ik eerst weigeren en later beschroomd wat pasjes zetten … Don’t tell her.

Op onze bruiloft

In de twaalf jaar dat ik aan het werk was in Afrika ben ik ontzettend vaak de dansvloer opgetrokken door onze jongeren. Een traditie op het eind van een voorstelling. Het publiek wordt gevraagd om mee te dansen. En ik was vaak de eerste die werd gevraagd. En dat heb ik nooit geweigerd en op onze bruiloft vonden een paar vrienden het nodig om me een spoedcursus te geven. Zie foto. Lachen … vooral voor alle aanwezigen.

165. Waarin ben jij anders dan andere mensen?

Ik ben niet heel veel anders dan anderen. Alles wat ik hier antwoord zal ook opgaan voor heel veel andere mensen. Ik ben nauwelijks materialistisch. Ik geef geen bal om auto’s. Ja, ze moeten rijden, dat wel. Ik hou van het onbekende. Ik hoef niet te weten waar ik vanavond slaap als we op reis zijn. Ik heb een grote fantasie en een goed ontwikkeld associatie-vermogen. Ik hou van multi-culti. Ik hou van een zwarte vrouw.

166. Welke jeugdfilm zou je kinderen aanraden?

Ik heb geen flauw idee. Ik ben al lang uit dit genre films gegroeid. Als ik een familiefilm kan noemen is dat “The Lion King” (De Leeuwenkoning). Een verhaal over familie, traditie, trouw en verraad, vriendschap, leven met verantwoordelijkheid in een hechte gemeenschap. Natuurlijk noem ik deze film omdat ik pas vorige week met Olivia – mijn oudste kleindochter – naar de musical ‘The Lion King’ ben geweest in Scheveningen. Een groot succes. Voor ons beiden.

Met Bompa naar The Lion King

167. Blijf je tot het laatst op feestjes?

Ja, dat gebeurt wel eens. Ik ben eerder een plakker dan een vroeg-vertrekker. In Mozambique is dat anders. Dan ben ik meestal de BOB en dan wordt het al gauw vervelend als dronken mensen tegen je aanlullen in onverstaanbaar Portugees en niet willen begrijpen dat ik niet meer wil drinken omdat ik nog moet auto rijden. Dan wil ik graag naar huis. Het is dan een hele kunst om Isabel wel zo ver te krijgen dat ze mee gaat …

168. Welk nummer heb je de laatste tijd grijsgedraaid?

Geen. Ik ben niet zo’n grijsdraaier. Dat was meer iets van Ine. En dan sloot ik me daar graag bij aan. De albums van Adele krijgen al wel een licht-grijze kleur, met dank aan Isabel. Ik luister veel naar muziek maar meestal naar mijn iPod of iTunes op de shuffle-stand. Of naar Classic FM.

In de serie 1000 VRAGEN AAN MEZELF

Lezen in de trein

Tags

Anne de Vries, Bartje, Braille, Lezen, Muziek, Partituur, Trein, Vervoer

Van het ene komt het andere. Gisteren schreef ik over de trein. Daar is veel meer over te schrijven dan dat ene stukje. In de trein lees ik. Ik denk dat veel mensen dat doen. Zeker in de ochtenduren wordt de gratis metro-krant door velen gelezen. Een nieuwe activiteit op de trein is ingegeven door de smartphone. Spelletje spelen, berichtjes sturen, filmpje kijken. Ik heb het idee dat het lang en luidruchtig met elkaar bellen wat is afgenomen.

Als ik iets wil schrijven over ‘lezen in de trein’ moet ik natuurlijk beginnen met het verhaal van mijn ouders (zaliger). Zij hebben elkaar ontmoet op de trein. Zittend in hetzelfde coupe en je raadt het al … lezend. In hetzelfde boek. ‘Bartje’ van Anne de Vries. Ze raakten aan de praat en meer dan zestig jaar later schrijft hun oudste zoon dit stukje.

De eerste jaren nadat we vanuit Friesland in West Brabant zijn gaan wonen, ben ik nog heel vaak op en neer gependeld tussen Leeuwarden en Bergen op Zoom. Met de trein. Op een van deze reizen ontmoette ik twee medereizigers die zaten te lezen. Meestal werp ik een stiekeme blik op hun boek. Heel soms begin ik dan een gesprekje. Ook die dag sprak ik mijn lezende mede-reiziger aan. De eerste was een blinde man. Hij kwam tegenover me zitten en haalde een braille-tijdschrift uit zijn tas. En begon te lezen. Uiteraard met zijn vingers. Ik keek gefascineerd toe.

Braille tijdschrift

Ik kon het niet laten en sprak hem aan. Ik zei dat ik niet wist dat er ook braille tijdschriften bestaan. Boeken dat wist ik wel. We hadden een kort gesprek, volgens mij stapte hij uit in Zwolle. Het laatste moment gaf hij mij dat tijdschrift. Hij had het uit. Ik heb het jaren bewaard en waarschijnlijk ligt het nog wel ergens achter op een plank.

Geen uur later komt er een andere man naast me zitten en hij haalt ook een boek uit zijn koffertje. En hij begint te lezen. In een dik boek met noten. Het boek van een dirigent.

Partituur van een dirigent

En opnieuw kijk ik met open mond naar deze lezende man. Voor de tweede keer op dezelfde trein, op dezelfde dag zit ik naast een lezende man maar ik kan hun boeken niet lezen. Geen woord, geen letter. En ook deze man wordt door mij aangesproken. Wat dacht je anders? “Hoort U wat U leest?” is mijn eerste, voorzichtige vraag. “Ja”. Ik schud mijn hoofd en zeg dat ik het fascinerend vind en dat ik enigszins jaloers ben. En ik vertel hem over de ontmoeting met de blinde man. Wat ik kan bewijzen met het braille-tijdschrift. We hebben een praatje gemaakt dat ik me niet meer herinner. Even later stapt ook hij uit.

Wat ik zelf zat te lezen die dag weet ik niet meer. Van sommige boeken weet ik nog wel waar ik ze heb gelezen. Herinneringen aan een boek gekoppeld aan een vakantie-plek. Zo herinner ik me dat ik ‘Zout op mijn huid’ (Benoite Groult) en ‘Ver heen’ (Piet Kuiper) heb gelezen op de trein van Leeuwarden naar Boechout. En beide keren was het boek uit op mijn eindbestemming. ‘De Schaduw van de Wind’ (Carlos Ruiz Zafón) las ik op de Transsiberië Express.

In de serie LEZEN en VERVOER

Trein

Tags

Afrika, Beijing, Boeken, Bompa, Harlingen, Lezen, Märklin, Moskou, Thalys, Transsiberie Express, Trein, Wales

Alweer bijna tien dagen geleden dat ik iets schreef op mijn weblog. Heb ik geen inspiratie? Heb ik niets te vertellen? Nou nee. Het komt er gewoon niet van. In Mozambique krijg ik meerdere malen per dag een ‘klik’ in mijn hoofd … klik – alweer een mogelijk onderwerp. In Nederland gebeurt dat wat minder. Omdat ik me er minder voor openstel of omdat ik wat minder verwonderd ben om bijzondere zaken te zien. En wie zit nu te wachten op mijn bespiegelingen op het dagelijkse leven in de Lage Landen? Iets over de kabinetsformatie? Over kleindochter Carmen die vandaag vijf jaar wordt? Ik zou iets kunnen schrijven over voetbal. Over mijn bijna voetbal-desinteresse de laatste weken. Of over Tom Dumoulin? Prachtige overwinning trouwens in een spectaculaire Giro. Moet ik meer schrijven over de theaterproducties waar ik bij betrokken ben? Dat komt nog wel.

Laat ik maar aan een nieuw thema beginnen. Vervoer. Dat klinkt saai maar ik ga wat stukjes schrijven over: de trein, de fiets, de auto, het vliegtuig. Niet noodzakelijk in deze volgorde en niet dagelijks. Vandaag over de trein. Ik en de trein. Laat ik eerst vertellen waar deze ‘klik’ vandaan komt. Met enige regelmaat plof ik thuis neer op de bank. Televisie gaat aan en ik zap en ik zap en ik zap nog meer. En dan beland ik soms bij de EO. Deze omroep brengt al jaren de serie ‘Rail Away’. Over treinen en mooie treinroutes. En dan blijf ik altijd hangen. Een beetje meereizen met de trein vanop de bank. Wegdromen naar mooie bestemmingen op het ritme van het spoor. De liefde voor treinen is er met de paplepel ingegoten. Mijn grootvader (Den Bompa) werkte zijn hele leven bij ‘Den IJzeren Weg’. Elk jaar bracht Sinterklaas nieuwe onderdelen – locomotieven, wagons, sporen, wissels – voor onze Märklin treinen.

Ik heb – op een korte periode na – nooit dagelijks met de trein gereisd. Toch zit ik best vaak in de trein. Op weg naar een werkafspraak. Of op weg naar een voorstelling of een museum. Een boek en de krant gaan mee. Een beetje lezen en dan wegdoezelen. Af en toe een praatje maken met een toevallige medereiziger en tegenwoordig kan ik online gaan met free wifi in de trein. Ik heb een aantal grotere treinreizen gemaakt. Niet heel veel. Ik zou er best meer willen maken. De eerste internationale treinreizen waren van Boechout (in Vlaanderen) naar Harlingen Haven (Nederland).

Trein naar Harlingen Haven

Op weg naar Terschelling. Die reis heb ik vaak gemaakt. In beide richtingen. In de 70’er jaren moest de machinist nog uitstappen bij de overweg tussen het station van Harlingen en het station van de haven. Hij bediende dan handmatig de slagbomen. Ook herinner ik me de trein-reizen met de Ziekenkas (CM). Van Antwerpen Oost naar Zwitserland. Melchtal (met de 14-jarigen – ik was 13) en naar Glüringen. Met speciale treinen vol kinderen. Vertrek in de namiddag en de volgende morgen wakker worden in Zwitserland. Heel speciaal.

Later volgde de eerste rit door de Kanaaltunnel met de Eurostar. En de eerste keer met de Thalys naar Parijs. Een treinreis naar Milaan met de (voetbal)vrienden. Treinen in Wales en Engeland. Met de trein naar Keulen. Met de trein in ruim acht uur van Bangkok naar Sisaket in Thailand. Van New York naar Philadelphia. Met de trein naar Pisa en Firenze. En in 2009 de hoogmis van het treinen: De Trans Siberië Express.

Zomer 2009

Ik heb er al vaker over geschreven. In vijf dagen (en nachten) van Moskou naar Irkoetsk in Siberië. Daarna overstappen op de Trans Mongolië Express. Van Irkoetsk naar Ulan Bator. En tenslotte de Trans Mantsjoerije Express van Ulan Bator naar Beijing. Een schitterende reis. Ik vond het heerlijk. En tegelijkertijd ook saai want de eerste drie – bijna vier dagen – zie je niets behalve bomen. Geen weidse vergezichten. Geen spectaculaire bruggen over kronkelende rivieren. Nee, de bomen beletten alle uitzicht. Het doorkruisen van het Oeralgebergte gebeurde jammer genoeg in de nacht. En toch vond ik deze treinreis geweldig. Het eindeloze ritme van kedeng kedeng kedeng brengt je in een andere gemoed-toestand. Ik deelde mijn coupe met een Russische moeder en haar dochtertje en een Nederlandse vrouw. Ik vergelijk deze treinreis als het verblijf op een camping. De eerste dag verken je enkel je eigen camping-veldje. Een wandeling naar de wc / douche of naar de samowar. Een praatje met je buren. Dat is genoeg. De volgende dag maak je een grotere wandeling. Je ontdekt de andere veldjes (wagons) en de restauratiewagen. En elke drie of vier uur maakt de trein een stop op een groot, tussengelegen station. Op de informatieborden kun je lezen hoe lang de trein halt houdt. Meestal tussen de 8 en 15 minuten. Ik haastte me dan meestal naar het plein voor het station. Even iets opsnuiven van de stad. En dan weer terug naar het perron. Wat fruit kopen of een pak koekjes. De plaatselijke bevolking staat bij aankomst al klaar op het perron met handkarren vol lekkers.

Verkoop op de perrons

En daar gaan we weer. Op weg naar het oosten. Elke dag een tijdszone verder. Elke dag heeft daardoor maar 23 uur.

Ik vond het heerlijk. Mooie en bijzondere ontmoetingen met medereizigers. Veel gelezen. Me overgeven aan het ritme van de trein. Het is zoveel meer dan de simpele verplaatsing van A naar B zoals je dat met een vliegtuig wel doet. En terwijl ik dit zit te schrijven, krijg ik zin om weer een (grote) treinreis te maken. Iets voor volgend jaar … In Mozambique zijn de mogelijkheden beperkt. Je kunt met de trein van Maputo of Komatipoort naar Kaapstad. Of van Livingstone (Zambia) naar Dar es Salaam (Tanzania) …

Trein routes zuidelijk Afrika

In de serie: VERVOER