Tags
Afrika, Aids / HIV, Armoede, Bloemen, Citroen, Fruit, Matola, Mozambique, Natuur, Straatkinderen
Tweemaal per week rij ik ’s morgens vroeg via de N4 naar Matola Cidade. Ik geef daar van 7 tot 9 uur Nederlandse les aan Denisse. Ik passeer dan de stoplichten bij Construa en Shoprite tussen half zeven en kwart voor zeven. Op de middenberm – die daar tamelijk breed is – worden op dat moment een stuk of zes jongens wakker. Straatkinderen. De ene morgen liggen ze op een stuk karton nog onder hun dekens. Een volgende ochtend zitten er al een paar rechtop of zoeken een boom of lantaarnpaal om te plassen. Een schrijnende realiteit.
Slapende kinderen op de middenberm van de N4
Overdag zie ik ze niet. Of er een stilzwijgend akkoord is met de buurt weet ik niet. Ik denk dat ze daar mogen zijn (slapen) tot zeven uur en dan op moeten krassen. Ik schat de jongens tussen tien en dertien jaar. Er rijden dagelijks duizenden forenzen langs, op weg naar school en werk. Hartverscheurend maar het stoplicht springt weer op groen en ik rij verder. Regelmatig krijg ik de vraag of ik hier tegen kan. Tegen dit soort taferelen? Pure armoede. Ja, ik kan daar tegen maar realiseer me dan altijd weer dat ik geluk heb gehad dat mijn wieg niet in een Afrikaanse sloppenwijk stond.
Nog een verontrustend bericht in de krant deze week: “Mozambique: 2,2 miljoen mensen leven met HIV / Aids, 860 jongeren worden wekelijks besmet.” De getallen duizelen in mijn hoofd. Gelukkig is er wel grote vooruitgang in de behandeling. Medicijnen. Maar het aantal nieuwe besmettingen blijft verontrustend hoog.
Laat ik met een paar foto’s uit onze tuin eindigen. Nog zes dagen en de dagen worden weer langer. Joepie. Afgelopen nacht was het koud. 10c – bijna volle maan. Het heeft al maanden niet meer geregend. Het gras wordt geel-bruin. Maar nog steeds tikt de thermometer de 30c aan in de vroege namiddag. En bloeit er van alles. Dat houdt nooit op.
Maracujá (passievrucht) in eigen tuin
Het hele jaar staat er wel iets in bloei in onze tuin
Citroenen in de achtertuin
Een onverwacht cadeautje
Ik hou van planten maar heb weinig verstand van namen. Deze plant is nu een kleine meter hoog. We hebben er verschillende van – een beetje als afscheiding tussen oprit en grasveld. En daar was plots – voor het eerst – een bloem. Het bleek een eendagsvlieg te zijn. ’s Morgens in bloei, ’s middags al gesneuveld door de wind. Ik vind deze bloem prachtig. Wie weet hoe deze bloem / plant heet? Ik vind het een soort anemoon bij koraalriffen. Iets uit een sprookje of een tekenfilm. Voor één dagje bij ons in de tuin. Prettig weekend.
In de serie: ONDERTUSSEN IN MOZAMBIQUE
Koen Schyvens 
Over aids wordt er in de pers en media zo goed als niet meer over geschreven of gepraat. Toch blijven er slachtoffers vallen.
Namen van planten ken ik ook niet. Paardebloemen buiten beschouwing gelaten.
Bij reacties hieronder staan namen van planten / bloemen
In Nicaragua heet ie ”chilinjoche”, is familie van de sacuanjoche, de nationale bloem van nicaragua. Ik heb de chilinjoche ook in mijn tuin, maar dan de rode versie, een wonderschone bloem. Ik kan op internet niet de officiele naam vinden, maar misschien jullie wel.
Ik vind niets als ik het woord ‘chilinjoche’ google. Ingeborg noemt de bloem ‘staving Brush tree. De bloem herken ik, de plant niet.
dit zou wel eens kunnen wijzen op het feit dat je een zeer bijzondere plant in je tuin hebt. een plant met het blad van de sacuanjoche met eenmalige mutatie met de bloem van de ”chilinjoche”, het idee even geleend van het nichtje van de sacuanjoche.. Ik denk dat jouw plant het nog wel een keer herhaalt, dus tijd op er op tijd een deskundige bij te halen. Vraag is nog, kan een chilinjoche, bij mij heeft ie een heel ander blad dan dat van mijn sacuanjoche, ook eenmalig een mutatie maken met de bloem van de ”chiling”? Ik denk het niet.
Shaving brush tree. Deze bloeit ook in rose/rood. Ik ken er geen Nederlandse naam voor. Het is geweldig om over Mozambique te lezen en terug te denken aan de tijd dat mijn ouders er woonden. Ik had, opgroeiende in dit soort landen, w.o. Haïti, mijn “ vaste “ bedelaars aan wie ik mijn zakgeld uitdeelde. Een druppel op een gloeiende plaat maar dat realiseerde je je niet als kind.
Ik heb Shaving brush tree even gegoogeld en dan herken ik op foto’s wel de bloem maar niet de plant. Heb je zelf ook in Mozambique gewoond?
Die ‘bittere realiteit’ is ook iets waar mijn hart van bloedt.
Ik herinner me nog onze rondreis door India, waar we steevast werden gedropt aan de sjiekste hotels. Medereizigers vonden India nog zo arm niet. Ik, die elke dag mijn wandelingetje nodig heb en al eens verdwaalde in sloppenwijken had daar een totaal ander idee over.
Moet je wat regen? De laatste weken heeft het hier in Vlaanderen zijn best gedaan!
Was het maar zo gemakkelijk dat we ‘regen’ even digitaal konden doorsturen …
Ik ben misschien heel naïef, Koen, maar begrijp niet hoe pijpleidingen voor olie bij wijze van spreken rond de wereld worden aangelegd, maar waarom dit niet kan voor een levensnoodzakelijk iets als water. Ook niet waarom niet meer inspanningen worden gedaan om zeewater te ontzilten…
Plantennamen waren ooit mijn fort. Nu geniet ik vooral van planten.
Net als jij zie ik daarnaast ook zeer schrijnende situaties.
Kijkend naar het mooie, maar het slechte ook niet uit het oog verliezen.
Vredelievende groet,
Dankjewel Rob
Kinderen die op straat slapen, een vreselijk idee. On-menselijk. En ondertussen rijden daar een massa auto’s voorbij…..
Maar het komt overal voor, en zal nooit verdwijnen vrees ik.
Prachtige bloem!!
Ja, het zijn contrasten en daarom heb ik ze ook in hetzelfde stukje laten zien.
Persoonlijk denk ik dat je dwaalt… nog zes dagen en de dagen worden korter 🙂
Wees van harte welkom aan de zuidzijde van de evenaar. Ik ben graag je gastheer en gids.
ook uit de reacties blijkt dat de vraag terecht is of het verzenden van dit soort verslagen van ‘schrijnende realiteit’ zinvol is. Jouw geruststellende mededeling dat je zelf ertegen kunt, vind ik onvoldoende reden om het bericht zinvol te maken. Eigenlijk vind ik dat de overheid van Mozambique jou niet had moeten uitnodigen. En jou niet de vrijheid moet geven dat jij op jouw beurt Bentenge uitnodigt..
Dag Jan, ik heb je (tweede) reactie nu een paar keer gelezen maar ik begrijp niet wat je bedoelt. “Overheid die me niet had moeten uitnodigen? Dit soort verslagen; onvoldoende reden om het bericht zinvol te maken” Wat bedoel je daarmee? En waarom mag ik niet iemand uitnodigen? Ik kijk uit naar je reactie en als je dat liever persoonlijk doet, gebruik dan mijn email-adres.
Wij gaan hier juist richting de langste dag, het gaat me véél te snel.
Wat verschrikkelijk die jonge kinderen die zo moeten leven. Maar ik snap dat je ze niet allemaal mee naar huis kunt nemen , er is nog veel te doen in landen als Mozambique en vele anderen.
Je hebt gelijk … er is nog veel te doen voordat alles wat eerlijker verdeeld is in de wereld.
En wat erger is, ik vrees dat het nooit zal lukken.
Ik weet nog goed dat ik destijds bij mijn eerste bezoek aan India ook heel erg moest wennen aan dat soort straattaferelen. Maar het is verbazingwekkend hoe snel je daaraan went.
Een rare vaststelling … wennen aan armoede. Het is vast ook een mechanisme in ons brein … we registreren het wel, we vinden er iets van, we doen er op onze eigen manier iets aan en we gaan over tot de orde van de dag.
Ik zie je tuin liever dan die naargeestige straatbeelden.
Ja Jan, dat vind ik ook maar op mijn stukje internet plaats ik van alles uit mijn dagelijks leven en dat is vaak contrastrijker dan mijn dagen in Nederland.
Dat is ook prima natuurlijk. En dat geeft je blog ook extra inhoud en kleur. Maar ja, ik vind een foto van een frisgroen blaadje ook mooier dan de groene koeienvlaai.
Wat knap dat ze al zo vroeg Nederlandse les wil krijgen en dat jij die dan al wilt geven.
Ik denk dat wij ons amper kunnen voorstellen hoe het leven daar is. Dank je wel om ons via jouw blog het leven daar te tonen (hoe verschrikkelijk het soms ook is 🙂 )
Bij ons loopt de wekker af om 5u. Ik breng Isabel naar het station, haar trein vertrekt om 6.30. Ik ben dus wakker en al onderweg. Denisse heeft een zelfde ritme. Dus les geven, les krijgen tussen 7 en 9 is dan ideaal.
Voor mij 2 verse citroenen graag 🙂
Heb je een voorkeur voor DHL of Fedex? 🙂
Je mag kiezen 😉
Koen, mijn reactie op je vraag, naar aanleiding van mijn tweede opmerking komt eraan, later op de dag of nacht
Zoals beloofd, eerst een korte, daarna een lange reactie.
een korte 1): Jij kunt ertegen, tegen ´´een schrijnende situatie´´. door het de wereld in te sturen dwing je ook anderen ´´een houding´´ aan te nemen. De houding ´´ertegenkunnen´´ kun je ook ´´afgestopmdheid´´ noemen, dat vind ik te negatief. Frank Koerselman noemt het in zijn boek ´´Wie wij zijn´´, coping, en dat komt weer van het franse ´´couper´´.dit is een menselijke reactie, alleen al om te overleven. Hij beschrijft in zijn boek drie manieren van ´´coping´´, een van de manieren is je ervoor af te sluiten. Met als voordeel dat je de hulptroepen (zoals brandweer en ambulancepersoneel) niet voor de voeten loopt.. Dat personeel plaatst ook niet voor niets schermen om het ongeval, dat is niet alleen om de privacy van de slachtoffers te beschermen, maar ook de toeschouwers, die van nature, en ook begrijpelijk nieuwsgierig zijn om zich te kunnen wapenen voor allende van buiten. Maar soms is daarvoor eerst een scherm nodig.
Het hulppersoneel heeft dus een soort van professionele ´´afgestomdheid´´. Er zijn gevallen bekend van hulppersoneel dat niet voldoende was ingelicht over wat ze zouden kunnen aantreffen bij het ongeval, en kwamen te weinig voorbereid aan de plek des onheils en waren een jaar uitgschakeld. Je kan deze áfgestompdheid´´ oefenen maar dat hoeven we niet allemaal te doen. Ook Toos, een van de personen die reageerde op jouw tekst, vertelt van hoe snel je een en ander ´´aankunt´´. Ik pleit ervoor niet onnodig meer mensen dan het ´´professionele hulppersoneel´´ te fronteren met nauwelijks te voorkomen leed door een willekeurig individu.
een lange 2) op de een of andere manier stelde de overheid van Mozamique aan jou geen voorwaarden aan je werk aldaar. Dat is jammer. Die overheid had ook kunnen wachten met het uitnodigen van jou en je bedrijf, tot het moment de straatkinderen niwet meer zichtbaar op straat slapen. ook verboden ze jou niet daarover berichten de wereld in te sturen, en daarmee de álgemene afgestompdheid te bevorderen.. Dat is de keuze van de overheid in Mozambique. Bhutan een klein land in Azieje doet dat anders. De SNV, waarvoor ik lang heb gewerkt heeft in de packagedeal die ze ontwikkelingslanden aanbieden ook altijd aandacht voor GENDER in het pakket. Bhutan antwoordde: laat dat deel laat maar thuis, dat hebben we helemaal niet nodig.
Je begrijpt, geheel tegen de zwaarwegende principes van de SNV in, lieten ze dat normaal verplichte deel vallen, de schoorsteen moet branden natuurlijk.
Dit is het onderdeel mafia van het bedrijf ´´ontwikkelingssamenwerking¨¨
Achterliggend mens- en maatschappijbeeld is de neo-liberale ideologie: ieder mens is gelijk en gelijkwaardig geboren, en zoniet gelijkwaardig geboren, dan toch rechthebbend op opleiding tot die gewenste gelijkwaardigheid. Een nastrevenswaardige droom, maar val ik op straat neer wil ik liever door een arts op de been worden geholpen.
De liberale Ideologie komt van de Verlichting, dat was een logische stap, maar die heeft inmiddels een kleine aanpassing nodig, denk ik.
Mensen zijn verschillend, en gelukkig maar. In mijn mensenrechtenblog van 10 december ik dacht in het jaar 2006, meer hierover, over een waterprojekt in Rouanda
Dag Jan, dank dat je de moeite neemt om een en ander uit te leggen. Niet dat ik alles wat je schrijft volledig begrijp. Eerst iets over jouw nr 2. Ik ben niet uitgenodigd door de Mozambikaanse overheid en ik heb geen bedrijf dat idoor Mozambique is uitgenodigd. Lees “Over Koen” er even op na dan lees je dat ik in Nederland woon en getrouwd ben met een Mozambikaanse vrouw die in de buurt van Maputo woont. In mijn vrije tijd ben ik zoveel mogelijk bij haar.
Als je ‘een visum / verblijfsvergunning’ benoemt als uitnodiging dan kan ik je enigszins volgen.
Nu terug naar de foto en mijn ‘ik kan er tegen’ tekst. In mijn WELKOM-tekst op dit blog meld ik dat ik schrijf over de zaken die me bezig houden. Dat is vaak wat ik zie, wat ik lees of wat ik waarneem. In dit specifieke geval zie ik – een paar keer per week – een groep jongens slapen / wakker worden op de middenberm van een drukke vierbaansweg. Zij slapen ter hoogte van een winkelcentrum en stoplichten. De foto is 100% anoniem – geen gezicht is te zien. Ik vind dit duidelijk iets anders dan ‘ramp-toerist-foto’s’ en hulpverleners voor de voeten lopen. Is ‘ik kan er tegen’ hetzelfde als afgestompt? Ik denk het niet want dan zou het me nauwelijks opvallen laat staan dat ik er aandacht aan besteed. Of zulke beelden (realiteit) me raken? … Ja. Zeker wel. Moet ik er dan ook zelf iets aan veranderen? Een gewetensvraag. Ik ga hier niet mezelf op de borst kloppen en melden wat voor ‘goeds’ ik dan wel doe. Dat is iets tussen mij en anderen.
Nog iets over verbieden. Je suggereert dat een (de Mozambikaanse) overheid zou moeten verbieden om mijn foto van (on)zichtbare straatkinderen de wereld in te sturen. Hoezo? Eerst alles en iedereen die afwijkt wegstoppen in instituten ver weg in de bossen? Of mijn foto bijdraagt aan algemene afgestomptheid waag ik te betwijfelen. Heb je mijn stukjes over de natuurrampen (Idai en Kenneth) gelezen? Vind je die ook bijdragen aan het bevorderen van afgestompheid? Mogelijk begrijp ik je redenering (visie) niet.
Goed. Ik zal je reactie vast nog een paar keer lezen de komende dagen. Bedankt voor je bijdrage. Ik ga door met stukjes schrijven over mijn dagelijks leven, soms in Nederland of Vlaanderen, soms in Afrika en soms ergens op vakantie (van Terschelling tot Mongolië).
Vriendelijke groet
Dag Koen, okee, schrijven over wat je bezig houdt, maar dat wil niet zeggen dat je het schrijfsel zomaar naar iedereen opstuurt.
”Er tegen kunnen” is een vorm van afgestompdheid” maar ik gaf er de voorkeur aan om het woord ”coping” te gebruiken, dat is neutraler. Want iedereen die jouw ‘schrijnende situatie” ongevraagd onder ogen krijgt, heeft een hekel aan het machteloze gevoel, en daarom moet jij nadenken over wat je wegstuurt. Ook als de regering van Mozambique dat niet voor jou al heeft gedaan.
Ik stelde niet dat de overheid in Mozambique eerst de jongens moet verbergen in het bos, dat maak jij ervan, ik vind dat ze eerst hun probleem zelf op moeten lossen, voordat ze hulp vragen van fotograferende, niet nadenkende buitenlanders. Of schaamteloos toeristen uitnodigen, dan wel geen strobreed in de wegleggen.
herstel, mijn mensenrechtenblog van 10 december 2008