Tags

, , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Antonio CANOVA (1757 – 1822)
Psyche Revived by Cupid’s Kiss
Marmer – H. 1.55 m; L. 1.68 m; D. 1.01 m
Parijs, Musée du Louvre – Eigen foto (2015)

Mocht ik ooit een lijstje maken van de tien mooiste kunstwerken dan zou bovenstaand marmeren beeld zeker in die top 10 staan. Misschien wel op de eerste plaats. Ik heb het beeld twee keer met eigen ogen gezien. De laatste keer in de zomervakantie 2015. Ik bezocht toen Parijs en het Louvre-museum samen met Nore (mijn nichtje) en met Mangaze en Aldovanda (mijn Mozambikaanse zwager en schoonzus). We liepen elk onze eigen route in een eigen tempo. Ik was dus ‘in mijn eentje’. Ik wilde persé ‘Psyche wordt nieuw leven ingeblazen door Cupido’s kus’ nog een keer zien. Sinds het overlijden van Ine staat er een foto van dit beeldhouwwerk naast een foto van haar op de vuurtoren van Kaap Agulhas (Zuid Afrika).

Uiteraard is er een verhaal verbonden aan dit beeld – aan deze kus. Ik presenteer mezelf graag als een verhalenverteller dus … ‘Kom op met de geit. Vertel !’ Dat ga ik doen maar daar ga ik wel meerdere logjes voor gebruiken. En ik zoek er klassieke schilderijen en beelden bij.

Nog twee opmerkingen vooraf. Ten eerste over de naam AMOR. De Grieken en Romeinen gebruikten verschillende namen voor in (in feite) dezelfde god. Ero(o)s, Amor en Cupido verwijzen allemaal naar de god van de liefde. En om hem nog iets nauwkeuriger te omschrijven: hij is de god van het liefdes- en het schoonheidsverlangen. Ook is hij de drijvende kracht achter aantrekking en binding, blinde passie voor iets of iemand. En tenslotte ook het goddelijke symbool van de voortplanting in de natuur. Het verhaal van ‘Amor & Psyche’ is verteld in ‘Metamorphosen‘ (De Gouden Ezel) van de Latijnse dichter Lucius Apuleius.

Amor & Psyche

Er was eens … ja, zo begint ook deze vertelling. Het lijkt wel een sprookje. Er waren eens een koning en een koningin. Zij hebben drie beeldschone dochters. De mensen hebben veel te weinig woorden om de schoonheid van de meisjes te beschrijven. De oudste is bijzonder mooi, de tweede is mogelijk nog knapper maar vooral de jongste – Psyche – is oogverblindend, adembenemend mooi. De onderdanen van de koning bezoeken het paleis in grote getale om toch maar een glimp te kunnen opvangen van de liefelijke Psyche. De mensen fluisteren dat ze zelfs mooier is dan Venus – de godin van de schoonheid. (Aphrodite bij de Grieken). De twee oudste zussen trouwen algauw met koninklijke prinsen maar Psyche blijft alleen. Niemand durft de hand te vragen van deze bovenaards mooie prinses.

Luca Giordano – Psyche wordt vereerd door het volk

Mensen komen van heinde en ver om Psyche te zien. Als zij gaat wandelen in de buurt van het paleis worden de straten versierd met slingers en guirlandes. Ze loopt over paden vol bloemblaadjes. De mensen bieden haar cadeautjes aan. Tegelijkertijd verwaarlozen ze de tempels van Venus en vergeten zelfs haar offerfeesten. Er wordt namelijk gedacht dat de godin tijdelijk de gedaante van dit meisje heeft aangenomen.

Niets is echter minder waar. Je zult begrijpen dat Venus dit alles behalve leuk vindt. Ze zint op wraak. Wat denkt dat mensenkind wel. Ze roept haar geliefde zoon Amor bij zich. De deugniet verschijnt onmiddellijk zoals dat gaat in sprookjes en mythes.

Guido Reni – Venus en Cupido

Deze gevleugelde liefdesgod krijgt de opdracht om Psyche te treffen met één van zijn liefdespijlen en wel zo dat de prinses verliefd zal worden op de meest akelige, lelijkste, eerloze en straatarme man die op de aarde rondloopt.

De koning ziet ondertussen dat zijn dochter ongelukkig is en mogelijk zal eindigen als een oude vrijster. Ook het meisje zelf gaat gebukt onder haar schoonheid die haar wel geliefd en beroemd maakt maar nog veel meer eenzaam. En zoals dat toen gebruikelijk was, raadpleegt de koning het orakel van Apollo. Maar helaas, driemaal helaas, de god van het orakel heeft slecht nieuws. Psyche zal (moeten) trouwen met een akelige, monsterlijke man. Weliswaar een onsterfelijke man maar wel aartslelijk. Een gedrocht. Zelfs de goden doen het in hun figuurlijke broek van haar toekomstige echtgenoot. Psyche, het arme meisje, moet naar een rots bij de zee gebracht worden in afwachting van een vliegende slang die de bruid zal vergezellen naar haar bruidegom. Tot zover het orakel. De vader keert gebroken en gedesillusioneerd terug naar huis.

En zo gebeurde het. De bruiloftstoet richting rots lijkt eerder een rouwstoet. Psyche, bibberend in haar bruidsjurk, wordt alleen achtergelaten bij de zee – wachtend op haar afschuwelijke bruidegom. Eenzaam staart ze in de verte maar ook voorzichtig verlangend naar gezelschap en wie weet ook wel … liefde … al is het dan …

Wordt (gauw) vervolgd

In de serie: BEELDENDE KUNST en AMOR & PSYCHE

Advertentie