Driekoningen – MDLM (#18)

Tags

6 januari, Bathasar, Beeldende kunst, Boechout, Boeken, De Fé, Driekoningen, Familie, Felix Timmermans, Lezen, Lier, MDLM, Nete, Opsomer, Pallieter, Pitjevogel, Schapenkop, Schilder, Schrijver, Schrobberbeeck, Suskewiet, Twelfth Night, Van Boeckel, Verhalen, Vlaanderen, Zimmer

Driekoningen – Felix Timmermans – 1911

Het is vandaag 6 januari. Driekoningen. Twelfth Night. Na een elfdaagse ‘stilstand’ van de zon worden vanaf vandaag de dagen op het noordelijk halfrond weer wat langer. Sinds vorig jaar heeft 6 januari in de Verenigde Staten een bittere nasmaak gekregen. Maar dat is een heel ander verhaal. Ook het verhaal van ‘Twelfth Night’ (William Shakespeare) bewaar ik voor een andere keer.

In het evangelie van Mattheüs is er enkel sprake van 3 wijzen. Niks koningen en al helemaal geen onderscheidende kleuren. Al die toevoegingen zijn van heel wat eeuwen later. De namen Caspar, Melchior en Balthasar zijn voor eerst terug te vinden in de 8ste eeuw.

Als kind, opgroeiend in katholiek Vlaanderen, luisterde ik geboeid naar alle verhalen. Van Richard Leeuwenhart, de 3 musketiers, de witte van Zichem, de wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging tot de verhalen van ‘de Fé’. Die laatste naam zegt je waarschijnlijk weinig. De Fé … de volkse bijnaam van Felix Timmermans (1886 – 1947). Schrijver, schilder uit Lier.

Ik groeide op in Boechout, een dorp tussen Antwerpen en Lier. Mijn vader was leraar Nederlands. Hij was zelf altijd, net als zijn twee broers, in Lier naar school gegaan. Sint Gummaruscollege. Hij kende Lier als zijn binnenzak. Vandaar dat onze blik bijna altijd richting Lier stond, zelden richting Antwerpen. En wie Lier zegt, zegt Felix Timmermans (schilder, schrijver) – Isidore Opsomer (Schilder) – Louis Zimmer (astronoom) – Lodewijk van Boeckel (kunstsmid).

Mijn vader was behalve leraar ook amateur toneelspeler, conferencier. Al als jonge snotaap zag ik hem zijn eigen geschreven sketches spelen, grappen maken, voorlezen en vertellen. Vaak gebruikte hij fragmenten uit de boeken van Felix Timmermans of hij bewerkte teksten van de Fé. Ik denk dat wij bijna het hele oeuvre in huis hadden. Ik herinner me zeker ‘Het kindeken Jesus in Vlaanderen’, ‘De zeer schone uren van Juffrouw Symforosa, begijntje’, ‘Driekoningentriptiek’, ‘De pastoor uit den bloeyenden wijngaerdt’, ‘Pallieter’, ‘Pieter Bruegel, zoo heb ik u uit uwe werken geroken’, ‘De harp van Sint Franciscus’ … ik stop met deze saaie opsomming. Maar ik moet wel het toneelstuk ‘En waar de sterre bleef stille staan’ vermelden want dat was een van zijn favorieten.

En zo ben ik terug bij de Drie Koningen. Een legendarisch verhaal … in Lier dan toch, misschien ook nog een beetje in Vlaanderen. Om geld op te halen voor een pintje in hun staminee ‘Het Zeemeerminneke’, trekken de manke herder Suskewiet, de palingvisser Pitjevogel en de bedelaar Schrobberbeeck met een draaiende ster zingend langs de huizen. Terwijl Suskewiet de ster draaiende houdt, zingen de drie mannen: “Wij zijn de Drie Koningen met hun ster. Wij komen gerezen van heel ver. Wij gingen en zochten overal, over berg en over dal. En waar de sterre bleef stille staan, zijn wij mee dreeën naar binnen gegaan.”

Felix Timmermans

Felix Timmermans is vooral beroemd geworden omwille van zijn boeken, met Pallieter (1916) als meesterwerk. Hij werd meermaals genoemd als kandidaat Nobelprijswinnaar. Dat boek is in meer dan 50 talen vertaald. Ik denk dat de meeste Vlamingen mensen uit Lier (Lierke Plezierke) eerder ‘Pallieter’ zullen noemen dan ‘Schapenkop’, de officiële bijnaam. Pallieter is een ode aan de natuur, een ode aan de vrijheid. Zal ik het dit jaar weer eens herlezen? Wie weet …

Tot zover over de schrijver Timmermans. Dit MDLM gaat over schilderijen. Ja, schilderen deed de Fé ook. Met olieverf, met waterverf. Hij illustreerde zijn eigen boeken. Als kind vond ik dat aantrekkelijk, een boek lezen maar tegelijkertijd ook naar de plaatjes (tekeningen) kijken. In Lier kun je het Timmermans- Opsomer Museum bezoeken (denk ik) en uiteraard is daar de focus meer gericht op zijn beeldend werk.

In de serie: BEELDENDE KUNST en MDLM

Bronnen: Wikipedia. Meer lezen over Felix Timmermans: Felix Timmermans als schilder en tekenaar (zeer uitgebreid artikel) en Van Balthasar tot Sukskewiet (een artikel over de Drie Koningen).

Meer schilderijen en illustraties van Felix Timmermans zien: Klik HIER.

ps. Als kind ging ik jaarlijks ‘Driekoningen’ zingen, samen met mijn broer en een buurjongen. Ik was altijd ‘Balthasar’, de zwarte koning.