In Nederland nemen leerlingen van groep 8 (6de leerjaar in Vlaanderen) traditioneel afscheid van de basisschool met een musical. De laatste weken (maanden) van het schooljaar wordt er veel tijd geīnvesteerd in de groep 8 Musical. Door leerlingen en leerkrachten. Teksten worden van buiten geleerd, liedjes en dansjes geoefend, rekwisieten gemaakt, decors geschilderd. Ouders steken een helpend handje toe. En dan is het zover … haal het doek maar op.
De leerlingen spelen eerst een voorstelling voor andere leerlingen van de school. En dan is er de openbare voorstelling voor opa’s, (Bompa in mijn geval) oma’s, ooms en tantes. Later volgen nog voorstellingen voor ouders en broertjes en zusjes. Maximaal 3 kaartjes per leerling per voorstelling. Afgelopen donderdag was het zover. Kleindochter Olivia was er helemaal klaar voor en deze trotse Bompa zat op de derde rij.
Natuurlijk kijk ik met fiere grootvader-ogen naar mijn oudste kleindochter. De musical-regisseur (die ik natuurlijk ook ben) verban ik naar het schellinkje. “Hou je koest!”. Nee, het was hartstikke fijn en een tikkeltje emotioneel. Als ‘Mevrouw Laagvlieger’ – een leuk rolletje van Olivia – op bed ligt, is het napraten met mama Catelijne heerlijk. Zij heeft af en toe geholpen en kent de kinderen dus een beetje. Grappig dat we allebei talent zien bij ‘Willem, de vliegende Hollander’. Voor de juffen is deze jongen meestal een ongeleid projectiel.
Natuurlijk heb ik een paar foto’s gemaakt maar je begrijpt dat privacy het niet mogelijk maakt ze hier te publiceren. Gelukkig kan dat wel met mijn toegangskaartje. Fijn dat ik erbij kon (mocht) zijn.
Ps. Isabel is jarig vandaag. Parabéns Belinha. Geen logje over haar of haar verjaardag. Mocht je niet weten wie Isabel is, wat ik me niet kan voorstellen – hahaha – klik dan HIER. Nog twee weken en dan vallen we elkaar weer zielsgelukkig in de armen. Waar? Dat kom je later vast wel te weten. Prettig weekend.
Dit is zo’n stukje dat al een tijdje digitaal stond stof te happen in de map concepten. Het hoort eigenlijk thuis in de korte serie die ik schreef naar aanleiding van de dood en begrafenis van Zaza. Op de dag van de begrafenis was er de hele een tijd een muziekgroep aanwezig. Een lokale brassband. Een kleine fanfare, vergelijkbaar met een muziekgroepje dat vooral actief is rondom karnaval. Maar dan zonder bier.
Deze foto maakte ik tijdens de afscheidsdienst eind januari. Zoals je ziet was dat deels in de openlucht op het erf van Zaza’s grootouders. Een aantal open tenten boden wat bescherming tegen de zon. Op de achtergrond zie je enkele muzikanten. Zij speelden na elke toespraak enkele minuten zodat de volgende spreker (m/v) wat dichter bij de familie (en de kist) kon gaan staan.
Na de dienst liepen zij voorop in de begrafenisstoet richting plaatselijk kerkhof. Ook daar speelde deze brassband, bescheiden, wat op de achtergrond. Ik herinnerde me toen opeens de begrafenis van mijn grootvader (1983). Hij was erelid van de Koninklijke Boechoutse Harmonie. Ook zij liepen voorop van onze parochiekerk naar de begraafplaats.
Anders dan toen in Vlaanderen liep ‘The Great Mothupi Band’ ook weer terug naar het huis en het erf. Iedereen volgde. De muziek werd wat minder ingetogen. Niet echt swingend maar wel vrolijker. Een paar honderd mensen liepen achter de muziek aan. Nu wel pratend en elkaar begroetend.
De muzikanten bleven de hele middag. Op twee korte pauzes na – oa om te eten – musiceerden zij, af en toe rond marcherend in diverse patronen. Als je me een beetje kent zal het je niet verwonderen dat ik ook een praatje met ze maakte. Een van de begeleiders was trots om me alles te vertellen. Wat blijkt? Deze jongens komen uit de wijde omgeving, zeg maar het grote district. Zij spelen op alle mogelijke gelegenheden. Vieringen, bruiloften, begrafenissen, feesten, congressen, sportwedstrijden enzovoort. De begeleider vertelde me dat alle muzikanten (en kandidaat muzikanten) een overeenkomst hebben met het bestuur van de brassband. Zij krijgen eten, drinken en een beetje zakgeld tijdens repetities en optredens. Driemaal per week wordt er gerepeteerd. Beginnende leden leren een instrument spelen. Het schoolgeld voor hun gewone scholen wordt voor alle muzikanten door de band betaald. Natuurlijk moeten de muzikanten acte de présence geven op repetities en optredens. Zij hebben beloofd (getekend) dat ze geen alcohol en geen drugs gebruiken. Doen ze dat toch dan worden ze verwijderd uit de ‘club’ en wordt hun schoolgeld niet meer betaald.
Ik was blij verrast met de muzikanten en het sociale verhaal erachter.
Mijn Vlaamse volgers weten waarschijnlijk wel wat een ‘frikandonneke’ is. Mijn Oma maakte dit bijna wekelijks klaar. ‘Gehaktbrood’ of ‘vleesbrood’ heet deze groot uitgevallen gehaktbal in het Nederlands.
We aten er vaak krieken (krikskes) bij of rabarberspijs. Een mix van zout en zoet in een warme maaltijd. Ik hou ervan maar voor Isabel is en blijft het een gruwel. Ik maak het nog regelmatig klaar maar zij zal dan Peri Peri toevoegen of hooguit een ingelegd stukje mango. Dat is een traditionele lekkernij. Met gekookte aardappelen en in het seizoen ook met gestoofd witloof.
De aanleiding van dit ogenschijnlijk culinair stukje is triestig. Eergisteren is Meat Loaf overleden. De Amerikaanse zanger die wereldberoemd werd met de klassieker ‘Paradise by the dashboard light’.
De video-clip van Meat Loaf – Paradise by the Dashboard Light mét de historische honkbalbeelden
Ik lever niet elk jaar een lijstje in voor de top 2000 maar als ik het wel doe staat dit lied vast en zeker in mijn persoonlijke top 3. Meestal zelfs op nummer 1. Dat komt natuurlijk door het theatrale. De act, de dialoog, het duet. Ik gebruikte het zelfs een keertje (1999) in een theatervoorstelling bij Het Zunderts Toneel. ‘Driekoningenavond of zomerzotheid’. In onze Nederlandse versie zongen Kees en Irma en gaf Robert – als een vermomde Dorus – het sportcommentaar.
Hoeveel keer zou ik dit lied niet (deels) hebben geplaybackt op een feest? Met Ine uiteraard en met voldoende biertjes achter de kiezen. Echt ouderwetse party-fun. Dus met zijn dood sterft er ook weer een heel, heel klein stukje Ine. Snik.
Onze Bat Out of Hell LP is stukgedraaid, eerst en Boelenslaan en later nog in Wyns. Natuurlijk kochten we ter vervanging de cd maar een deel van de charme was verdwenen. Dat Meat Loaf vierenzeventig is geworden is verbazingwekkend. Hij had zo thuis kunnen horen in het legendarische rijtje van 27’ers … te vroeg, te jong overleden.
Iedereen die de logjes van blogcollega Thomas Pannenkoek leest, kent zijn wekelijkse woensdagstukjes: zijn ‘muziekdoos’. En Trees (Iris Papilo) zwijmelt elke zaterdag. Gerbie publiceert al sinds lange tijd Gerbie’s Top 212. Ik schrijf zelden over liedjes. Toch ga ik dat ‘kunstje’ een heel klein beetje nabootsen. Vooral hoe Pannenkoek deze serie aanpakt. De verhalen die een liedje oproepen. De herinneringen.
Laat ik beginnen met de link naar het YouTube-filmpje. Nou ja, filmpje … een paar stilstaande foto’s van platenhoezen maar je hoort het liedje.
Bobby Vinton – Sealed With A Kiss (1972)
Dit liedje staat op de lp ‘Summer Love’ en dat is dan ook de herinnering die ik heb aan dit liedje. Zomerliefde. En waar bracht ik mijn zomers door? Precies … vanaf 1967 op Terschelling, dat heb ik al heel vaak verteld. Wij (mijn ouders, mijn broertje, mijn zusje (vanaf 1971) en ik) kampeerden op het ‘kleine veldje’ bij Tante Doortje. Na een paar jaren hadden we ons eigen tentje. Wel zo leuk, we werden tenslotte groter. Andere interesses, andere momenten om te gaan slapen. Enfin, dat moet ik niet uitleggen. Op het kleine veldje stonden behalve tenten en een paar caravans ook een houten woonwagen: ‘De Kokkel’. Tante Doortje verhuurde De Kokkel aan badgasten. Elk jaar streek daar de familie Dykstra uit Franeker neer, altijd voor twee weken. Vader, moeder, dochter (Hilda) en haar jonger broertje (Wibo – denk ik). De naam van het meisje herinner ik me goed. We kregen ‘verkering’. Een Hollands woord. In Antwerpen zouden we dat ’t Is aan noemen. Een eerste, schuchtere verliefdheid. Handje vasthouden als we een wandeling in het Hoornse bos maakten of ons samen verstoppen als we ‘blikspuit’ (buske stamp) speelden bij de badweg of in de duinen. Vast ook wat onschuldige zoenen en voorzichtig tastende handen. Meer niet. Hooguit enkele andere campingvrienden wisten dat er iets ‘broeide of bloeide’ tussen ons.
En na twee weken vertrokken de Dykstra’s weer naar huis. Wij bleven bijna twee maanden. Een jaar later herhaalde zich hetzelfde ritueel. We hadden weer een paar dagen (in de tweede week) verkering.
Thuis (in Boechout) werd er weinig muziek geluisterd. De radio was voor het nieuws, schoolradio en ‘Hier spreekt men Nederlands’– Joos Florquin. Toen er eindelijk een pick up in huis kwam hoorden we enkel ‘music for the millions’ (Bert Kaempfert – Reader’s Digest) en af en toe wat kleinkunst. Waarom vermeld ik dit? De twee maanden Terschelling waren de grote uitzondering wat ‘liedjes’ betreft. Radio Noordzee en Radio Veronica. De tijd van de piratenzenders. Janny en Annie, nichtjes uit Groningen hadden hun eigen transistorradio. Zij waren enkele jaren ouder dan wij. En wij zijn Rene, Peter en ik. We trokken heel veel samen op. Ik keek en luisterde graag naar Janny en Annie en hun radiootjes. Van ons zakgeld kochten we zelden een patatje of een ijsje. We spaarden voor strips en voor een eigen radio in onze tent. Een radio waarin ook cassettebandjes konden worden afgespeeld. En je kon ook zelf opnames maken met een ingebouwde microfoon. En sparen voor batterijen uiteraard. De zomers op Terschelling waren vol muziek en puber-romantiek.
En opnieuw vertrok ‘het meisje’ naar de vaste wal. Dit keer zouden we onze verkering volhouden tot de volgende zomer. Wat overigens niet lukte. Een eerste en een tweede brief – met lieve woordjes en tekeningetjes – werden verstuurd. Of ik (ooit) antwoord kreeg ben ik vergeten. Ja, ik denk één keertje. Maar toen kwam ik op het lumineuze idee om een cassettebandje op te nemen. Met liedjes en ingesproken berichtjes. Zeg maar een soort ‘WhatsApp-voice-message’ avant la lettre. Koen als een soort privé-dj. En wat was het eerste liedje op dat bandje? Niet moeilijk om te raden: Sealed with a kiss in de versie van Bobby Vinton. Dat was ‘ons’ liedje.
Though we’ve got to say Goodbye for the summer Baby, I promise you this I’ll send you all my love Every day in a letter Sealed with a kiss … Yes, it’s gonna be a Cold, lonely summer But I’ll fill the emptiness I’ll send you all my dreams Every day in a letter Sealed with a kiss … I’ll see you in the sunlight I’ll hear your voice everywhere I’ll run to tenderly hold you But baby, you won’t be there … I don’t wanna say Goodbye for the summer Knowing the love we’ll miss So, let us make a pledge To meet in September And seal it with a kiss … Yes, it’s gonna be a Cold, lonely summer But I’ll fill the emptiness I’ll send you all my love Every day in a letter Sealed with a kiss Sealed with a kiss Sealed with a kiss Sealed with a kiss…
Tot op de dag van vandaag denk ik heel eventjes aan dat meisje uit Franeker als ik dit liedje hoor. Vorige week nog in de auto. Ik luisterde naar LM-radio. Eind augustus 1979 verhuisde ik naar Leeuwarden. Ik ging er studeren. Ik had Hilda al een paar jaar niet gezien. We kwamen elkaar bij toeval tegen op straat op ’t Zaailand. We maakten een kort praatje, verbaasd over deze ontmoeting. Zij vertelde dat ze op een kantoor werkt (bij een notaris geloof ik). Ik vertelde dat ik studeerde op ’t Schavernek. Er waren nog geen mobiele telefoons of e-mailadressen om uit te wisselen dus het bleef bij die korte, eenmalige ontmoeting. Op weg naar huis (Boelenslaan) vertelde ik Ine over deze prille zomerliefde en dat ik dat meisje (vrouw) was tegengekomen. Veel meer dan een zucht of een lichte grom van mijn lief kan ik me niet herinneren. Hahaha. Ine en liedjes … dan hebben we het al gauw over vele honderden liedjes. Ooit zei iemand bij een kampvuur: ‘Ine kent wel duizend liedjes uit haar hoofd’.
Een aantal collega-bloggers plaatsen op zaterdag heel vaak een link naar een YouTube-filmpje. Afhankelijk van mijn stemming (of moment) klik ik zo’n liedje meteen aan. Soms ook niet. Soms pas een paar dagen later. Ook ons aller Pannenkoek is begonnen met een mooie liedjes-serie. Persoonlijke verhalen en herinneringen die gekoppeld zijn aan een liedje.
Ik was iets aan het opzoeken deze week in verband met een tekst die ik aan het schrijven ben en daarbij stuitte ik op onderstaand YouTube-filmpje.
Een Ennio Morricone trilogie – spaghetti-western-muziek
Heerlijk. Puur jeugdsentiment. Ik zag al deze films in de (George) Heylen-cinema’s in Antwerpen. Meestal in ‘de Metro’ in de Anneessensstraat. De muziek is ondertussen legendarisch. In bovenstaand filmpje (bijna 22 minuten) zie je geen filmbeelden maar het Nationaal Symphonisch Orkest van Denemarken. Dirigent(e) van dienst: Sarah Hicks. Het fijne van dit filmpje zijn de close ups van de muzikanten. Vooral van de bijzondere instrumenten / instrumentalisten om de juiste Morricone-sound te produceren. Met een extra dikke pluim voor de vrouw die het ‘fluiten’ voor haar rekening neemt. Heel bijzonder. Ik zou na twee seconden al beginnen lachen en weg is dan de juiste setting van de lippen. Probeer het maar eens: fluiten en glimlachen tegelijkertijd.
Ik ben geen datum-fetisjist maar sommige dagen hebben wel een sterretje ergens in dat geheugen van mij. En 28 augustus is zo’n dag. Als ik mijn logjes van de afgelopen tijd teruglees dan valt het mezelf ook op dat ik vaak een herinnering aan Ine deel. Dat is wat vaker schrijf over vroeger en wat minder over nu. Heeft dat te maken met de corona-tijd waarin we leven? Vast wel een beetje. Ik wil niet voortdurend schrijven over het aan huis gebonden zijn door de maatregelen (adviezen) van de overheid. Dus ga ik eerder iets schrijven over vroeger. Een herinnering delen.
De eerste tien jaar na het overlijden van de moeder van mijn kinderen organiseerde ik jaarlijks een ‘Niet-verjaardag-samen-zijn’ in onze tuin in Bergen op Zoom. Een mooi bijpraat-moment na de vakantie met buren, vrienden en familie. Erg fijn. Ik eindig al mijn condoleance-berichten steevast met de volgende tekst: “Blijf over hem / haar vertellen dan blijft hij / zij levend in onze verhalen.” Ik houd mezelf aan mijn eigen advies. Mogelijk tot irritatie van volgers die haar nooit hebben gekend en denken … nu is het wel genoeg Koen. Nu weten we het wel.
Vorige week zette ik de computer aan en klikte mijn Twitter-account open. En daar verscheen Ine in de gedaante van Eva Crutzen (*) met ‘At Seventeen’.
En nu moet ik natuurlijk uitleggen waarom dit liedje me zo emotioneel maakt. Iemand zei ooit dat Ine wel duizend liedjes uit haar hoofd kende. Remember de lange avonden en nachten bij een kampvuurtje op Donzelenche. Dat van die 1000 liedjes zit waarschijnlijk niet ver van de waarheid. Zingen, zingen en nog eens zingen. Niet onder de douche maar wel op alle ander mogelijke plaatsen. In een koor (A58 en het familiekoor), met vrienden, met Maatwerk, Theater op Maat, met collega’s. Er was geen feestje of Ine zong wel een liedje. Het origineel of met een nieuwe tekst. De liefde voor het zingen was genetisch (familiaal) bepaald. Haar moeder, haar broers. Allemaal talentvolle (amateur) zangers.
Toen ik Ine net leerde kennen, draaiden we in Boelenslaan (Fryslān) – waar we toen woonden – lp’s en soms cassettebandjes. Dr. John The Night Tripper, The Police, Doe Maar, Dr. Hook, Ramses Shaffy, The Nylons, Astrud Gilberto, Janis Ian, Queen, Paul Simon, Diana Ross, Randy Crawford, Abba en zo kan ik nog wel even doorgaan. Zij kenden de meeste liedjes uit haar hoofd en zong heel vaak mee.
Al gauw werd het album ‘Between the Lines’ van Janis Ian haar / ons lievelingsalbum wat meezingen of zelf zingen betreft. ‘At seventeen’, ‘In the winter’, When the party is over’. En later natuurlijk ook ‘Jesse’, ‘Fligh too high’ en ‘On the other side of the sun’.
Als we met z’n tweeën onderweg waren met de auto kwam er altijd een moment dat Ine begon te zingen. Best vaak op mijn verzoek. En dan begon ze steevast met ‘In the winter’ (Janis Ian), even later gevolgd door ‘At seventeen’. Ergens halverwege de 80’er jaren zijn we vanuit Friesland een avondje naar Carré (in Amsterdam) gereden voor een concert van … je kunt het al raden: Janis Ian. Een dierbare herinnering. Laat ik deze herinnering aan Ine maar eindigen met een You Tube filmpje van Janis Ian zelf en wat is denk je dan van: ‘On the Other Side of the Sun’? Best wel toepasselijk vind ik.
(*) Via google zocht ik nog even verder naar Eva Crutzen. Frappant is het dan om te zien dat deze cabaretière uit Maastricht komt. De stad waar Ine tot haar veertiende heeft gewoond. Nee … niet haar zeventiende … dat dan weer niet.
Koen Schyvens 