David van Kampen

Tags

Amsterdam, Bartlehiem, Beeldende kunst, Bergen op Zoom, David van Kampen, Dokkumer Ee, Elfstedentocht, Familie, Friesland, Ine, Schilderij, Wijns, Wyns

Laat ik beginnen met de foto.

Dokkumer Ee – David van Kampen

Ik heb het schilderij zelf een titel gegeven: “Dokkumer Ee”. Ik weet niet of de schilder zelf ook een titel gaf aan dit werk. Als je goed naar de foto kijkt zie je dat het schilderij op de grond staat. Ik maakte deze foto in november 2017 toen ik het grote huis in Bergen op Zoom opruimde en uiteindelijk verliet voor iets veel kleiners in Ossendrecht. Een deel van de kunst heb ik laten verschepen naar Mozambique. Een deel is terecht gekomen in Ossendrecht. Dit werk staat nog in de opslag. Onderstaand werk van David van Kampen hangt nu bij mijn dochter in Heemstede.

Op weg, op zoek – David van Kampen

Waarschijnlijk vragen jullie je nu af wat de titel ‘Dokummer Ee’ betekent. Ik geef een woordje uitleg. Wij woonden van 1983 tot eind 1989 in Wyns in Friesland. Wyns ligt aan de Dokkumer Ee, net als het buurtschap Bartlehiem. Bij velen bekend van het bruggetje en het kruispunt tijdens de Elfstedentocht. Vlak bij dat water-kruispunt woonden de kunstenaar en zijn gezin. De hele gemeenschap van Wyns en Bartlehiem telde nauwelijks 150 zielen. Uiteraard kenden wij bijna iedereen. Onze kinderen gingen naar de plaatselijke basisschool. Ik was jaren actief in het dorp. Kaatsen, activiteiten met de kinderen van de school en het jaarlijkse dorpsfeest. En zo ontstond ook onze vriendschap met David en Janny. We hebben beiden op hetzelfde Centrum voor de Kunsten lesgegeven (maar niet in dezelfde jaren).

We verzonnen toneelstukjes zoals “Moord op de Sultan” voor het dorpsfeest. David maakte de decors, de hoeden en de kromzwaarden. Hij speelde zelf ook een klein rolletje. We hadden tijdens de voorbereiding de grootste lol. In die periode kochten we twee grote werken van David – uit twee verschillende periodes.

En toen gingen we elk een andere kant uit. Wij naar Bergen op Zoom en zij verkochten hun boerderij en kochten een boot die vlak bij het Centraal Station van Amsterdam in het water lag. Zowat op de kop van de Zeedijk. De boot diende tijdelijk als Airbnb-avant-la-lettre. Een hostel. Ik heb er verschillende keren gelogeerd. In die tijd maakte David veel papier/karton werk. Knipsels in heel veel laagjes en vaak zag je naar de grond gebogen, zoekende figuren op zijn werk. Een beetje zoals het figuur op de bovenste foto. Hij attendeerde me op de zoekende mensen op kade. Op zoek naar kleine bolletjes, restantjes van een of andere drug.

Het contact verwaterde toen zij terug naar Leeuwarden verhuisden. Soms hoorden we nog iets via via maar dat is ook al zeker vijftien, twintig jaar geleden. Of zij ooit hebben gehoord dat Ine is overleden weet ik niet. Gisteren googlede ik zijn naam. David van Kampen. Hij heeft een website – Atelier David van Kampen – en woont nog steeds in Friesland. In Sint-Jacobiparochie. In september wordt hij 80.

De informatie die ik op Wikipedia lees is zeer beknopt en onvolledig. Zo weet ik zeker dat er een beeld van hem in Franeker staat en een monument op het kleine pleintje bij de Sint-Vitus kerk in Wyns. Met daarop de geschiedenis van het dorp. Ik weet het omdat ik betrokken was bij de onthulling ergens in de 80’er jaren.

De geschiedenis van Wyns (Wijns)

Ik word weemoedig. Een golf van nostalgie overspoelt me. Mooie herinneringen aan onze jaren in Wyns (Wijns).  

Nog even iets over het schilderij Dokkumer Ee. Volgens mij schilderde David dit in 1976. Als ik het me goed herinner is Edwin het babytje. Een leeftijd- en klasgenoot van Catelijne. Of zijn het toch Ine en Catelijne? In mijn fantasie zijn zij dat altijd geweest. Het haar van de vrouw is het lampenkapje dat bij David en Janny boven de keukentafel hing. En de lakentjes en de rivier vloeien in elkaar over … zo vloeien mijn gedachten aan het water van de Dokummer Ee – waar ik heb leren schaatsen – over in de waterrekening die ik zometeen in Matola Rio moet gaan betalen …

In de serie: BEELDENDE KUNST en #33/40

De ontmoeting

Tags

Beeldende kunst, Daten, Fictie, Kort verhaal, Milet Andrejevic, New York, Schrijven

Ik heb lang getwijfeld. Na eindeloos wikken en wegen heb ik een profiel aangemaakt op Blinddate.com. Zoals de naam duidelijk maakt, is dit een dating-site zonder foto’s. Eerst concentreren op wat iemand schrijft. Later komt het plaatje vanzelf. Of niet natuurlijk. En een andere bijzonderheid is dat je enkel tien trefwoorden kunt plaatsen. Dat kan natuurlijk ook een zin zijn. En een naam. Waar begin ik?

Ik maak een lijstje. Reizen. Muziek. Hond. Wandelen. New York. Schilderen. Politiek geëngageerd. Zwemmen. Naturisme. Weduwnaar. Rum. Gezelschapspelletjes. Familie. Oostenrijk. Film. Zeilen. Bentley. West Side Story. Skiën. Democraat. Seychellen. Amsterdam. Nicole Kidman. Fantasy. Apple.

Veel en veel teveel. Het zijn al vijfentwintig woorden en dan reken ik New York als één woord. Ook ‘Politiek geëngageerd’ en Nicole Kidman en West Side Story  beschouw ik als één woord. Ja toch? Goed, dat wordt schrappen. Ik waag een poging.

Reizen. Muziek. Hond. Wandelen. New York. Schilderen. Politiek geëngageerd. Zwemmen. Naturisme. Weduwnaar. Rum. Gezelschapspelletjes. Familie. Oostenrijk. Film. Zeilen. Bentley. West Side Story. Skiën. Democraat. Seychellen. Amsterdam. Nicole Kidman. Fantasy. Apple.

Dat zijn nog steeds twee woorden teveel. Schrap ik ‘Bentley’? Is dat te aanstellerig? Ja, maar het zegt wel iets over mijn bestedings-niveau en ik heb skiën ook al geschrapt. ‘Zwemmen’ en ‘Zeilen’ vallen een beetje in dezelfde categorie. En wat te doen met ‘Naturisme’? Ik neem een besluit en schrap ‘Nicole Kidman’ en ‘Zwemmen’.

Ik ga online en log in. Ik noem mezelf Nicolas. Dat klinkt voldoende internationaal. Ik voeg mijn tien woorden toe. “Hond. Reizen. Amsterdam. Bentley. Zeilen. Naturisme. Wandelen. Gezelschapspelletjes. Schilderen. Film”. Ik klik op verzenden. En een uur later krijg ik drie profielen te zien van vrouwen.

Beathe. Hypnotherapie. Hond. Avontuur. Fantasy. Peru. Wandelen. Washington. Eneagram. Lezen. Luchtballon.

Daphne. Sorbonne. Genève. Zeilen. Guess. Eerlijk. Hond. Lezen. Vegetariër. Naturisme. Chagall.

Querida. Lief. Amsterdam. Schrijven. Boeddhiste. Nepal. Wandelen. Hond. Chocolade. Liefdesverdriet. Mama.

Blijkbaar moeten er minstens drie dezelfde woorden vermeld staan in de wederzijdse profielen. Grappig dat alle drie de dames ‘hond’ in hun lijstje vermelden. Goed. Geen katten-vrouwtjes voor mij, laat dat vanaf het begin duidelijk zijn. Een lichte voorkeur gaat uit naar Daphne. Omwille van ‘Naturisme’? Ik roep mezelf tot de orde. Het vermelden van ‘Vegetariër’ bevalt me dan wel heel wat minder. Querida valt af. Wel de mooiste naam van de drie. Maar iets te zweverig en blijkbaar een niet verwerkt huwelijkstrauma. Is ze moeder of wil ze moeder worden of moet ze voor haar moeder zorgen? Nee. Zij valt af. Wat is hypnotherapie Beathe? Ben je Duits van origine? En Washington kan zoveel betekenen. De stad, de staat in het westen van de Verenigde Staten. Of is het Denzel? Wat voor enneagram-type ze zelf is, vermeldt ze niet. Opvallend is dat geen van de dames een leeftijd vermeld. Dat deed ik zelf ook niet. Goed … ik kies Daphne en stuur haar via Blinddate.com een mail.

Ik zorg dat ik wat meer over mezelf vertel maar ook reageer op haar tien woorden. Een goede balans zoeken. Ik schrijf iets over mijn bezoek aan het Marc Chagall-museum in Nice maar schrijf er niet bij dat dat al twaalf jaar geleden is, toen op aandringen van mijn eigen Nicole. Ik vermeld zeer minimaal dat ik weduwnaar ben en aan een nieuwe relatie toe ben. Ik schrijf dat ik wel eens hebt gezeild op het meer van Genève. Heb ik mooi twee woorden in één reactie te pakken. Ik vertel over Jason, mijn blonde labrador-pup. Ik vraag wat ze heeft gestudeerd. En ik maak nog een kwinkslag op het eind van mijn mailtje dat er nog veel te Guess-en overblijft.

Dan hoor ik meer dan een week niets. Ik overweeg om een nieuwe keuze aan te vragen bij de dating-site. Maar dan komt er toch een reactie van Daphne die ook echt zo blijkt te heten. Ze is in New York. Ze heeft een zesmaanden-uitzendperiode bij de Verenigde Naties en kan jammer genoeg nu niets afspreken. Ik krijg rubberen knieën en krijg het warm. Hoe bestaat het? Ik vlieg over drie dagen naar New York naar de bruiloft van een van mijn studie-vriendjes. Is dit toeval? Ik antwoord bijna onmiddellijk dat ik twaalf dagen in de Verenigde Staten zal zijn. En ik reageer voorzichtig op haar vraag welke gezelschapspelletjes ik het liefst speel. Ik heb een vermoeden dat zij dit dubbelzinnig bedoeld. Ik vermeld ‘Risk’ terwijl dat absoluut niet een favoriet spel van me is.

We mailen nu rechtstreeks met elkaar en ja … we hebben een afspraak gemaakt. In New York. In Central Park. Bij mooi weer gaat ze op zondag vaak naar dit park. Eerst wat joggen, daarna iets eten. Ergens lui liggen lezen of naar een museum in de buurt. Zij heeft de coördinaten van onze afspraakplek aan me doorgeven. We hebben nog steeds geen foto’s van onszelf uitgewisseld. We spelen het spel mee … een blind date. En daarna zien we wel.

The encounter

En dan is het zover. Zondag 25 september – half één ’s middags. Indian Summer in New York. Ik heb Freeman meegenomen, het hondje van mijn vriend. Ik logeer in zijn appartement. Hij is met zijn kersverse bruid naar Miami voor een dag of vijf.

Ik loop langs de waterkant. Ik stop mijn mobieltje in mijn zak. Dank aan de gps. Ik ben nu vlakbij de plaats waar we hebben afgesproken. En dan zie ik niet één maar drie vrouwen. Even schiet het door me heen dat iemand een grap met me uithaalt. Zowel Daphne als Beathe en Querida zijn op komen dagen. Nee, natuurlijk niet. Dat kan niet. Maar wie is Daphne? Vanuit de verte lijken ze een versie van K3. Blond, rood en bruin. En wat doet die jongen in zijn onderbroek zo dicht bij die vrouwen? Of is het toch een zwembroek? Hoort hij bij hen? Teveel vragen tegelijkertijd. Heb ik nu al een voorkeur? Blond, rood of bruin. De vrouw in het gras lijkt in een flits op Nicole. Kijkt zij mee van op een wolk waarin ik helemaal niet geloof? Nog twintig meter en dan moet ik me voorstellen. Heeft Daphne dit zo gepland of kreeg ze plots gezelschap? Of zaten die twee andere vrouwen toevallig op onze plek? Nee, ze lijken elkaar te kennen.

Ik steek een beetje knullig mijn hand op en doe een poging om nonchalant te zwaaien. Kijken wie er reageert …

---

Tot zover dit verhaaltje. Ik heb mezelf wat schrijfopdrachten gegeven voor de komende weken. ‘Schrijf een kort verhaal bij een schilderij’. Het schilderij hierboven heet ‘The encounter’ (de ontmoeting) (1983) van Milet Andrejevic. Olieverf en eitempera op doek, 91 x 127 cm

In de serie: FICTIE en BEELDENDE KUNST

Cultuur snuiven

Tags

Antwerpen, Beeldende kunst, Leeuwarden, Mozart, Opera, Princessehof, Theater, Tryater

Een voorstelling, een concert, een museumbezoek. Het staat allemaal op het programma deze dagen. De twintig maquettes van het aanstaande Corso in Zundert. Onverwacht kon ik er ook een opera aan toevoegen.

La clemenza di Tito – Bron @ Opera Ballet Vlaanderen

Met de trein naar Antwerpen en dan naar het opera-gebouw. Een wandeling van minder dan tien minuten. Ik ging er al een paar keer eerder heen. En heel lang geleden heb ik er zelf een keertje gespeeld. Met een amateur-theater-gezelschap. Schoolbond 20. Ik heb een kaartje hoog in de nok van de schouwburg. La clemenza di Tito. De laatste opera die Mozart schreef ter gelegenheid van de kroning van een of andere koning. Een klassieke enscenering. Mooie stemmen en toch heb ik moeite dat twee mannelijke – belangrijke – personages gezongen worden door dames. Ik heb het eerder meegemaakt met Mozart-opera’s. Een fijne middag … het kan niet alle dagen voetbal of wielrennen zijn.

Een paar dagen naar Leeuwarden. Dit jaar Culturele Hoofdstad van Europa.

Ik ga er de volgende dagen nog een keertje over schrijven. Een bezoek aan Keramiekmuseum Princessehof, Wereldburgers van de Voorstreek en de beelden-route Fruchtbere Grônd.

De volgende fase

Tags

Beeldende kunst, Beeldhouwen, Cement, Hanneke Roelofsen, Kunst, Lourenzo Tsenane, Mozambique, Mural, Nieuwe mural

Opnieuw een stukje over onze nieuwe mural. Foto’s met een beetje uitleg. Hanneke en Lourenço hebben een collage op papier gemaakt van wat het gaat worden. Knip- en plakwerk – op het platte vlak. Hier en daar suggereren we een aanvulling of een verandering.

Ik laat het ontwerp zien in drie foto’s. Maar eigenlijk moet je ze van links naar rechts ‘projecteren’ op onze zwembad-tuinmuur.

Links vanaf het hokje met pomp en filter

Midden – ter hoogte van het zwembad

Rechts – rondom de buitendouche tot aan de eerste struiken

Het werk verplaatst zich nu van de veranda naar buiten. Vandaag is ook Lourenço Dois aan het werk. Hij assisteert zijn leermeester. Hanneke en Lourenço tekenen de figuren op de muur. En dat gaat met een speels gemak. Ongelooflijk om te zien hoe gemakkelijk zij dat doen. Een stok met een stukje houtskool op het topje. En schetsen maar …

Om de beurt schetsen ze de figuren op de muur.

De tekeningen staan op de muur en dan gaat de assistent aan het werk met hamer(s) en beitel(s).

Nauwkeurig hakwerk

Hij hakt stukjes cement-bepleistering uit de bestaande muur. Allemaal kleine kuiltjes. Een precies werkje. Hakken binnen de lijntjes, zullen we maar zeggen. Dit hakwerk is nodig omdat anders de nieuwe cement-laag die wordt opgebracht niet kan hechten. Het wordt gauw duidelijk – hoop ik.

Het einde van een dagje ‘hakken’

Isabel komt thuis van het werk. Bijna alle figuren zijn uitgehakt. We krijgen al een heel mooi zicht op wat het gaat worden. En zie je de weerkaatsingen links in het zwembad?

Een nieuwe dag

Cement maken

De figuren worden gebeeldhouwd met cement

Links zie je de twee Lourenço’s aan het werk. Hanneke is zo attent om ook planten en stenen te bedekken met plastic. Er worden ladders en tafels aangerukt. Ondertussen zorg ik voor de innerlijke mens.

Aan het werk bij temperaturen boven de 30c

Na het ruw opbrengen van cement volgt het nauwkeurigere werk. Beeldhouwen met kleine spateltjes, plamuurmessen en stokjes.  De figuren zijn onderling verdeeld. Hanneke en Lourenço nemen er elk een stuk of zeven voor hun rekening.

Nog even de kuit van deze schoonheid ‘cementen’ …

In de serie: BEELDENDE KUNST en NIEUWE MURAL

Dit is DEEL 3 – Er komt gauw een vervolg … beloofd is beloofd.

De eerste ontmoeting

Tags

Aquarel, Beeldende kunst, Hanneke Roelofsen, Lourenzo Tsenane, Mozaïek, Mozambique, Mural, Nieuwe mural, Vrienden

Een nieuwe mural bij Isabel en Koen. Wat is een beter woord voor ‘mural’? Ik weet het niet zo één twee drie. Een muurschildering is een te armoedige beschrijving want het is veel meer. Muurdecoratie – gemengde techniek.  Ik denk dat ze dat zo zouden noemen in een museum of een galerie. Maar dat klinkt dan weer te steriel. Enfin … ik laat het zien. Work in progress.

Zoals het was begin februari 2018

Dit is de plaats van handeling. In onze tuin, bij het zwembad. De foto is gemaakt op een mindere dag – grijs en bewolkt maar nog steeds een graad of 28c. Maar daar gaat deze serie niet over. Wel over de samenwerking tussen Hanneke Roelofsen en Lourenço Tsenane. Wij hebben van beiden ander werk in huis. Ik toonde hen eerder werk van elkaar maar vandaag – dat was dus half februari 2018 – ontmoeten ze elkaar voor het eerst.

Lourenço en Hanneke

Hanneke vertelt uitgebreid over haar werk, variërend van schilderijen in olieverf, aquarellen, beelden in hout en brons tot grote kunst-objecten in de openbare ruimte. Op de foto zie je hoe ze samen door een boek bladeren met een deel van Hannekes werk.

Werk van Lourenço – op de tafel en achteraan

Lourenço droomt van zo’n boek. Ik ga hem daar later bij helpen, zo beloof ik. Hij heeft een stuk of twintig aquarel-schetsen bij. En ze bekijken ander werk via zijn Facebook account. Ook hij heeft zeer divers werk. Schilderijen, beeldhouwwerk, keramiek, muurschilderingen en grote werken in mozaïek. Op de achtergrond zie je een van de murals die hij twee jaar geleden bij ons maakte. Lees hierover meer als je daar zin in hebt. Klik HIER.

Hanneke schetst

En dan begint het creatieve werk. Hanneke duikt in een van haar schetsboeken. Lourenço doet alvast wat praktisch werk. Verf en papier wordt klaar gelegd. Een groot stuk karton wordt verknipt en aan elkaar geplakt.

Aquarel op papier

De twee murals van Lourenço die we al hebben, zijn volumineus. Het hele oppervlak is gevuld – iets wat je vaak ziet in Mozambikaanse / Afrikaanse kunst. Voor onze zwembadmuur willen we ook graag wat ‘lucht’ zien. Niet letterlijk maar het moet luchtig blijven. Ze begrijpen wat we bedoelen. Verder hebben we nauwelijks wensen. Nou ja … geen dolfijnen en zeesterren … Ze gaan aan de slag.

“We praten met onze handen …”

Nog even terug naar de foto hierboven – van ons zwembad. We hebben geen grenzen aangegeven. Hoe groot wordt de mural? We denken vanaf de bomen links op de foto en het betonnen hokje met pomp en filter. Tot aan de buiten-douche rechts op de foto of nog ietsje verder …

Dit is DEEL 2 … Wordt vervolgd …

In de serie BEELDENDE KUNST en NIEUWE MURAL

Een teaser

Tags

Bacchus, Beeldende kunst, Bellini, Breugel, Caravaggio, Dejeuner sur l'herbe, Gustav Klimt, Hanneke Roelofsen, Londen, Lourenzo Tsenane, Madonna met kind, Manet, Marc Chagall, Michelangelo, Mozambique, Mural, Nieuwe mural, Nike, Parijs, Pier Francesco Mola, Tree of life

Al maanden schrijf ik – zo nu en dan – dat er een nieuwe mural wordt (is) gemaakt. Gemaakt door twee vrienden – gerespecteerde kunstenaars in respectievelijk Mozambique en Nederland. Lourenço Tsenane en Hanneke Roelofsen. Hun eerste samenwerking. Het is een origineel werk. Voor het eerst in hun carrière hebben ze  ‘geciteerd’ uit bestaand werk. Een citaat is waarschijnlijk een verkeerd woord. Laat ik het nuanceren  … ze lieten zich inspireren door bestaand werk. Dat ontstond in de dialoog tussen Hanneke en Lourenço.

Een eerste kennismaking

Er wordt geschetst. Er komen boeken op tafel. Er wordt veel gelachen. Ideeën van de kunstenaars en wensen van de opdrachtgevers. Ik schrijf dit stukje achteraf. En dan rest de vraag … wat is er eerder … de kip of het ei?

Ik voeg wat foto’s toe … inspiratie en/of citaten. De kip of het ei? Foto’s van de nieuwe mural volgen binnenkort.

Dejeuner sur l’herbe (Manet)

Gustav Klimt

Tree of life –  Een sculptuur van Mozambikaanse kunstenaars. Gemaakt van wapenonderdelen. British Museum Londen, Engeland. Wapentuig is verzameld in Mozambique na de burgeroorlog in ruil voor bouwmaterialen. Het project verzamelde bijna 600.000 wapens gedurende negen jaar. (Photo –  Graeme Robertson/Getty Images)

De val van Icarus (Pieter Bruegel)

Marc Chagall

Nike (in het Louvre)

Bacchus (Pier Francesco Mola)

Feest van de Goden met Bacchus (detail)

Bruiloft Bacchus en Ariadne (Pieter Bruegel de jonge)

Bacchus (Caravaggio)

Madonna met kind (Michelangelo) – in Brugge (B)

Madonna met kind (Bellini)

Dit is DEEL 1. Wordt vervolg … (maar dat had je vast al wel begrepen)

In de serie: BEELDENDE KUNST en NIEUWE MURAL

Het wonder van Haarlem

Tags

Audio-tour, Beeldende kunst, Begijn, Cornelis Cornelisz van Haarlem, Erotiek, Frans Hals Museum, Haarlem, Monnik, Non, Reformatie, Sint-Bavo

Een dagje Haarlem. Ik heb op mijn FB-pagina wat foto’s geplaatst. Voor het eerst bezoek ik Haarlem met cultuur geïnteresseerde ogen. Met als belangrijkste bestemming het Frans Hals Museum en De Hallen. Ik ben een groot fan van audio-tours. Ik laat me graag bijpraten en leiden door een verteller. Mijn ogen kijken dan veel nauwkeuriger naar een kunstwerk. Ik geniet dan volop. Na een tijdje sta ik voor het schilderij ‘Een monnik en een begijn’ en luister naar het verhaal over dit (erotische) werk.

Cornelis Cornelisz van Haarlem (1561) Een monnik en een begijn

Wat zie ik? Een tieten knijpende monnik en een non die hem voorzichtig afweert. Of is er sprake van ingehouden genot bij deze dame? Of kijkt ze naar de hemel in de hoop dat daar hulp vandaan komt? Hij is eerder afstandelijk zoals een dokter die naar je hartslag luistert. En de tafel vol fruit en een vol wijnglas verwijzen vast naar (seksueel) genot.

Ik luister naar de audio-gids. Dit schilderij vertelt het verhaal van ‘Het wonder van Haarlem’. Een non (of begijn) wordt beticht van onkuisheid. Waarschijnlijk is ze zwanger. Een monnik wordt gevraagd haar te testen op zwangerschap. Hij dient daarvoor in haar borst te knijpen. Bij een positieve zwangerschapstest vloeit er melk uit de borst. Maar wat gebeurde er? Er stroomt wijn uit haar tiet, waarmee de monnik haar onschuld heeft vastgesteld. Tot zover de eerste interpretatie.

Ik vermoed dat er een andere betekenis verscholen zit in dit werk. Als deze vrouw bang was om ontmaskerd te worden als onkuise religieuze, dan kijk je toch bang of zenuwachtig? Dat zie ik echt niet.

Natuurlijk is dit ook een aanklacht tegen het bourgondisch, losbandige leven van veel katholieke priesters. Het is tenslotte de tijd van de reformatie. De Sint-Bavokerk wordt in 1578 van een katholieke kathedraal een protestantse kerk. Heiligenbeelden en schilderijen worden weggehaald. Glas in lood ramen worden vervangen.

Schilder Cornelis Cornelisz van Haarlem heeft waarschijnlijk beide aspecten in zijn schilderij gestopt. De legende en de aanklacht tegen het wulpse Roomse leven.

Het schilderij is in deze periode ook een onderdeel van de thema-tentoonstelling ‘A Global Table’ met veel aandacht voor voedselstillevens en verwijst naar de werelddelen waar veel van ons voedsel vanaf de zeventiende eeuw vandaan komt. Aangevoerd over alle wereldzeeën door de Nederlandse VOC-handelsvloot.

In de serie: BEELDENDE KUNST

Het wringt, het knaagt, het zuigt

Tags

A. F. Th van de Heijden, Abces, Amsterdam, Beeldende kunst, Boeken, Geheugen, Herinneringen, Lezen, Marc Chagall, Tandarts, tandontsteking, Tonio, Wyns

Ik denk dat ik meer dan dertig jaar niet meer aan het woord ‘abces’ heb gedacht. In de betekenis van ‘tandontsteking’. Patat, ik heb het zitten. Een abces. Ik voelde het gisteren al opkomen maar ik stak figuurlijk mijn kop in het zand. Ik zei nog maar even niks tegen mijn lief. Zij sliep de slaap der onschuldigen. Ik lag te wroeten in bed. Ik sliep een uurtje en dan was ik weer wakker. Ik pakte mijn boek er maar bij. Een uurtje lezen en dan weer wat slapen. Het wordt vanzelf ochtend. Ik heb me beperkt tot één paracetamol. Dat gaf even verlichting.

Ik weet dat er een kies dringend aandacht moet krijgen van de tandarts. Zeer waarschijnlijk moet de tand eruit. Ik hoopte het uit te stellen tot ik weer in Nederland ben. Ik vrees dat dat niet gaat lukken. Ik ben bang – schijtens benauwd – om naar een plaatselijke tandarts te gaan maar waarschijnlijk zit er niets anders op. En mijn abces slingert me terug naar lang geleden. Ik had er toen een paar keer last van. Ik woonde toen nog bij m’n ouders. Ik herinner me het advies van mijn Oma. “Spoelen met zout water. Rauwe ajuin kauwen. Genoeg fruit eten. Genoeg vitaminen binnen krijgen.” Het vreemde is dat ik aan fruit geen gebrek aan heb in Mozambique.

Lezen moet me afleiden. Dat lukt. Maar ook daar wringt het, knaagt het en zuigt het. Bij de auteur, bij zijn herinneringen. Ik ben halverwege ‘Tonio’ (A. F. Th van der Heijden).

En een schilderij van Marc Chagall blijft maar in me rondspoken.

‘Naakt over Vitebsk’ (1933) – Marc Chagall

Een beetje afwijkend schilderij in het rijke oeuvre van de Joodse schilder van Russische afkomst. Het is niet moeilijk om te duiden waarom ik steeds maar aan dit schilderij moet denken als je mijn persoonlijke geschiedenis een beetje kent en ‘Tonio’ hebt gelezen. Niets aan de hand met onze zoon maar de taferelen van een stervende geliefde in een ziekenhuis zitten voor altijd in mijn dna, mijn hoofd. Het boek maakt een ongelofelijk aantal herinneringen in me wakker. Lang niet altijd dramatisch, verre van zelfs. Ik hop van Barcelona, naar Rotterdam, naar Ny Smellinghe (Drachten), Nikiti (Griekenland), Den Bosch, Amsterdam, Wyns, naar Boelenslaan en weer terug.

Isabel geeft me raad over wat te doen met mijn abces. Ze lijken veel op die van mijn oma. Straks zal ik waarschijnlijk een drankje krijgen van een of andere medicinale plant. Ze is al aan het bellen met haar moeder. En ze zegt dat ik geen trieste boeken moet lezen onder deze omstandigheden. Haar eerste advies volg ik op. Het tweede weet ik nog niet … wat denk jij?

Ps. Ik mijn fantasie maak ik  er witte rozen van in de linker-beneden-hoek van het schilderij.

Meer over Beeldende Kunst. Meer over Boeken.

Ik ga de wolken meten

Tags

Azië, Beeldende kunst, Goes, Jan Fabre, Johannes Vermeer, Wolkenmeter

Het is de hoogste tijd om weer in mijn eigen wereld te duiken. De nieuwssites even te laten voor wat ze zijn. Internet weer gebruiken om iets op te zoeken zoals ik dat vroeger deed met de encyclopedieën van mijn ouders. Terug naar Azië voor het Goes Azië 2017 themajaar. Terug naar de zeventiende eeuw in Delft en Middelburg. Op zoek naar Johannes Vermeer en zijn meisjes. Meisjes met brieven, halskettingen, juwelen en parels. Terug naar de kunst waar het gemakkelijker is om te dromen. Ontroerd te worden of geconfronteerd te worden. En als ik aan het schrijven ben, kan ik zelf de wereld creëren.

Ik kan rivieren laten stromen, rijstvelden blank zetten, draken oproepen om de reisgenoten te beschermen. Johannes laten kijken naar de bouw van de Oostkerk. Ik kan politie een staking laten breken of demonstranten vreedzaam bloemen in hun wapens laten stoppen. Ik kan prinsen verliefd laten worden op vissers-meisjes. Ik kan acrobaten laten dansen op papieren bootjes …

Ik ga de mieren tellen op onze achterveranda, ik ga een liedje zingen voor de mango-bomen, ik ga een gedicht verzinnen voor de schildpadden, ik ga een zwembad maken voor de vogels in onze moestuin, ik ga een taart bakken met gefantaseerde ingrediënten, ik ga een symfonie componeren voor de bananen-boom, ik ga de wolken meten …

De man die de wolken meet – Jan Fabre

De geboorte van een mural

Tags

Beeldende kunst, Kunst, Lourenzo Tsenane, Malangatana, Matola, Mozambique, Mural, Verbouwing

Vorige week plaatste Rietepietz een hele boel foto’s van muurschilderingen op haar weblog. Ook met de vraag wat het verschil is tussen graffiti en een mural (muurschildering). Ook in mijn geliefde Goes zijn er heel wat murals te vinden. Ik heb eerder al een paar stukjes geschreven over de verbouwing van ons nieuwe huis. Onder andere de tuinmuren werden verhoogd, gestukt en geschilderd. En ik heb een bevriende kunstenaar gevraagd om twee murals te maken. Ik laat het ontstaan graag zien in tien foto’s. Met een klein beetje uitleg.

Twee keer zaten we een paar uur te kletsen. Isabel, ik en Lourenzo Tsenane – Mozambikaanse kunstenaar. Over Mozambique, mijn werk, zijn werk, politiek, mestre Malangatana, zijn helden, muziek, theater, Chagall, van Gogh, Lucian Freud. En hij liet foto’s van zijn eerder werk zien. Schilderijen, objecten en murals. We werden enthousiast en een dag later stuurde hij mij – naar aanleiding van onze gesprekken – foto’s van twee ontwerpen. Een ode aan Malangatana – in zijn stijl en een heel eigen werk: Koens werk in Mozambique. Dans, theater, muziek, met Afrikaanse elementen en instrumenten. We waren het er gauw over eens. We maakten prijsafspraken. Aan de slag. Er moet volgens een strak schema gewerkt worden.

Overleg Durão en Lourenzo

De techniek is simpel. Durão is de hoofdmetselaar. Hij heeft de leiding over het stukken (met cement) van de tuinmuren. Lourenzo (rechts op de foto) maakt materiaal- en tijdsafspraken want het werk moet gebeuren in de natte cement (*). Ik zit er bovenop want strikte tijdsafspraken in dit land zijn niet vanzelfsprekend.

Beeldhouwen in natte cement

Het gaat goed. Iedereen komt zijn afspraken na. Lourenzo en zijn assistent zijn geconcentreerd aan het werk.

Detail van de werkzaamheden

In feite kopieert Lourenzo op de muur zijn eerder gemaakte tekening die door ons is goedgekeurd. Zijn assistent blijft hem steeds een stapje voor om verse cement aan te brengen op de muur. Hij loopt op en neer met de kruiwagen.

De eerste fase is afgerond.

Na twee dagen is de eerste fase klaar. De mural is ‘gebeeldhouwd’ in de muur / cement. Alles is gauw droog dankzij het mooie weer in Mozambique. Lourenzo bewerkt het hele ding met schuurpapier en hier en daar een kleine correctie met specie en truweel. We overleggen opnieuw. Nu over kleur. En we maken een afspraak om samen de verf te kopen.

Het schilderen is begonnen.

Hoog en droog, zou je kunnen zeggen. De mural krijgt twee lagen verf. Iets tussen brons en goud in. Een verfroller en diverse kwasten.

De meester aan het werk.

Tussendoor vermaken we ons met een bord spaghetti, verse mango’s uit eigen tuin, een praatje over politiek en op het eind van de dag een biertje.

Fase twee is klaar. De mural is geschilderd.

Gelijktijdig maakt hij ook de andere mural – ode aan mestre Malangatana – maar die laat ik even buiten beschouwing in dit foto-log. Ik vind het mooi. Lourenzo is nog niet tevreden, hij wil het nog meer laten spreken. Hij gaat accenten aanbrengen.

De afwerking.

En ik zie algauw dat hij gelijk heeft. Alles komt nog veel meer tot leven. Uiteindelijk komt er nog één laag overheen. Een transparante, beschermende laag.

Een paar weken later. Ook de muren zijn geschilderd.

Wij zijn blij. En hij is tevreden. Lourenzo heeft prima werk geleverd. Obrigado. Deze mural heeft hij rechts onderaan gesigneerd. We overwegen of er (later) nog een soort ‘lijst’ komt rondom het kunstwerk. De andere mural signeert hij niet want dat vond hij ongepast omdat hij daar de stijl van Malangatana heeft gekopieerd / gebruikt. Zoals wij hem hadden gevraagd.

© Lourenzo Tsenane – mural – februari 2016

En zoals dat gaat met goed werk. Dankzij onze mond op mond reclame heeft hij nieuw werk gekregen / gemaakt bij familie en binnenkort ook bij goede vrienden.

Alle berichten over: Beeldende kunst

(*) Ik twijfel over het juiste lidwoord. DE cement of HET cement? Ook internet geeft geen eenduidig antwoord.