Thuiskomen

Tags

Djonase, Energie, Ergernissen, Maputo, Matola, Mozambique, Stroomstoring, Stroomuitval

Vijf dagen uit huis. En dan op woensdag-namiddag weer thuis komen. Tweede kerstdag. Iets dat in Mozambique geen enkele betekenis heeft. Dat is een gewone werkdag. Isabel had nog een extra laatste vrije dag. Een stranddagje in Ponta do Ouro. Rond vijf uur stonden we voor onze poort. Die voelde meer dan stroef. Nauwelijks in beweging te krijgen. Grrr. Met hangen en wurgen kreeg ik er een beetje beweging in. Bennie – onze empregado – kwam een helpende hand uitsteken. Schoonzusje en haar vriend (verloofde) dobberden heerlijk rond in ons zwembad. Het is ze gegund. Zij hebben deze vijf dagen de honneurs waargenomen. In plaats van hun flat – vier hoog – in de stad maakten ze volop gebruik van onze spullen. Wij waren ondertussen zeker dat het huis niet leeg gehaald werd door loslopend tuig. Veel inbraken de laatste tijd in onze omgeving. Wanneer niet eigenlijk? Maar dat laatste is terzijde.

Koffers uit de auto, telefoon en laptop weer aan de opladers. De wasmand vullen. En misgraaien in de ijskast. Logisch want ook die stond ter beschikking van A & A. Een licht gegrom. Dan ontdekken dat de poetsmevrouw een glazen lamp heeft gebroken. Grrr. Alweer nummer vijf van gebroken zaken in een half jaar tijd. Grrr. Ik zie op de plavuizen rond het zwembad allemaal witte vlekken. Gemorste chemicaliën. Grrr.

We eten samen en dan vertrekken onze oppas-logees weer naar huis. Ik til me een breuk aan de poort. De wieltjes lopen vast. Geen beweging in te krijgen. Alweer grrr. Ik raak uit mijn humeur. Ben ik autistisch aan het worden? Kan ik geen verandering aan in de structuur van mijn dagelijks, huishoudelijke leventje? Ben ik een chagrijn? Tja … gewoon even niet blij … zal ik het daar maar op houden?

Vanochtend de plaatselijke serralheiro gebeld. Officieel vertaal je dat als: slotenmaker maar hier heeft het meer de betekenis van ‘lasser’, iemand die met ijzer uit de voeten kan.

Helpende handen

De wieltjes zitten muurvast. Het draaimechanisme van het apparaat dat de poort via de afstandsbediening in beweging zet, is deels afgebroken wegens slijtage. Hitte, regen, roest, beroerde kwaliteit. Chinees ??? We kopen nieuwe wieltjes. Er wordt gezaagd en gelast. Een warme klus bij 40c.

Nieuwe wieltjes worden vast gelast.

Een half uur later loopt de poort weer op rolletjes. Letterlijk en figuurlijk.

Omdat overal de airco’s en de ventilatoren overuren maken is er geen stroom. PLOP. En alles valt uit. Volstrekte duisternis. Alweer voor de tweede opeenvolgende avond. Zucht. We hebben gelukkig voldoende oplaadbare lampen om iets te kunnen zien. We eten bij kaarslicht. De slaapkamer blijft heet. De ramen open zetten helpt niet want de lucht (briesje) is ook heet. En we krijgen liefst zo weinig mogelijk muggen op bezoek.

Dat wordt nog een paar uurtjes puffen. In het zwembad springen om wat af te koelen en hopen dat ze ook vannacht weer elektriciteit leveren. Gisteren sprong alles om 01.42 weer aan. Tot zover een greep uit ons dagelijks leven. En ik hoor jullie vragen … hebben jullie geen aggregaat? Ja, dat hebben we. Zo’n ding slurpt benzine en maakt een pokke-herrie. Morgen toch maar serieus overwegen om hem weer aan de praat te krijgen.

Ps. Als er stroom is, laden wij alles meteen weer op. Ook de laptop waar ik nu zit op te rammelen. Ik heb nog 67% aan batterij.

Advertenties

Ondertussen in Mozambique (5)

Tags

Boane, Boechout, Djonase, Gemeenteraad, Isabel, Matola, Mozambique, Stemmen, Verkiezingen

Gemeenteraadsverkiezingen

Aanstaande zondag gaan de Belgen (verplicht) naar de stembus om nieuwe gemeenteraadsleden te kiezen. Ik volg het een beetje via internet en de Vlaamse kranten. Boechout. Mortsel. Antwerpen. De Mozambikanen zijn vandaag aan de beurt. Dat betekent ook een extra vrije dag.

Foto: © Noticias

Bij gebrek aan goed functionerende postbezorging moet je je in Mozambique van te voren registreren als kiezer. Je krijgt dan een persoonlijke stempas. Isabel haalde haar stemkaart enkele maanden geleden in een plaatselijke school – die daarvoor was ingericht. Vanochtend vertrok ze al op tijd om te stemmen. Er stonden geen stembussen in diezelfde school. Wel een aantal – vooral oudere mensen – die mopperen en hun beklag doen. “Er kan hier niet gestemd worden want deze locatie behoort niet tot een municipio / gemeente.” Geen informatie hierover tijdens de registratie. Ze had eventueel wel kunnen gaan stemmen in Maputo of Boane maar had dan een ander pasje nodig. Ik schreef er al eens eerder over. Wij wonen in een ‘betwist gebied’. Officieel wonen wij in Matola maar Djonasse en Djuba behoren tot het district Boane. Een administratieve patstelling. Dus vandaag geen blauwe inkt-vinger voor Isabel.

Afgelopen week was er voor het eerst iets te merken dat er verkiezingen aankomen. Veel vlaggen, veel nieuwe t’shirts van Frelimo. Toeterende auto’s. Ik ging op zoek naar partijprogramma’s van de drie grootste partijen. Ik vond niets. Ik vroeg mijn schoonvader waar ik die informatie kon vinden. Hij lachte me vriendelijk toe (uit). Die bestaan niet. Waar stem ik dan op – mocht ik mogen stemmen? Geen antwoord. Op de partij. Frelimo. Renamo. MDM. Maar wat de partijen in ‘mijn’ gemeente willen realiseren is onbekend.

De Nederlandse ambassade stuurde gisteren een ‘whatsapp-alert’ uit om de komende dagen manifestaties, demonstraties en mogelijk oproer te vermijden. En thuis te blijven als dat kan. Verwachten ze toestanden? Ik weet het niet. Waarschijnlijk zal het wel wat onrustig zijn want verkiezingsuitslagen worden in dit deel van de wereld altijd in twijfel getrokken door de verliezers. En dat zijn altijd dezelfde. Rara hoe kan dat? En de geruchten over fraude en manipulatie zullen er – traditiegetrouw – ook komen.

In de serie: ONDERTUSSEN IN MOZAMBIQUE

We eten nog steeds avocado uit eigen tuin

Tags

Appel, Avocado, Djonase, Mozambique, Oogst, Vrucht

Eigenlijk heb ik alles al gezegd met de titel van dit stukje. Een eindredacteur zou vast een betere – prikkelender – titel willen voor zijn middagkrant. Er valt dus geen nieuws meer te lezen in dit stukje. Ik plaats twee foto’s als bewijs. Maar ja … ‘fake foto’ of ‘fake nieuws’ zijn termen die we – jammer genoeg – dagelijks horen anno 2018.

Foto 23 juli 2018

Is dit nieuws? Ja, best wel ja. Wij wonen nu ruim twee-en-een-half jaar in Djonase Matola Rio. We hebben veel zelf aangeplant maar deze avocado-boom stond er al. En nu komt het … vorig jaar hadden wij NUL vruchten aan die boom. Nog net niet alarmerend genoeg om hem te kappen. Wij hebben twee avocado-bomen. En ze zijn heel erg verschillend. Ook de vruchten die ze dragen. De boom achter ons huis produceert enorme joekels. Bijzonder groot.

Uit eigen tuin … avocado in vergelijking met een ei

Ik plaatste deze foto – avocado en ei – al een keertje eerder. Klik HIER. Ergens begin / half januari kunnen we de eerste vrucht eten. Zittend aan tafel hoef ik mijn arm maar uit te strekken en ik kan de avocado in enkel seconden transporteren van de boom naar mijn bord naar mijn mond. Ecologisch verdien ik daar een gouden medaille voor. Ik hoef er nauwelijks twee passen voor te zetten.

Een week of zes later is het uit met de pret. De oogst is voorbij. Je raakt de avocado’s nauwelijks kwijt want heel veel buren en familie hebben op hetzelfde moment dezelfde oogst. Gelukkig hebben we een tweede soort. Puur geluk overigens. De boom in de voortuin draagt honderden avocadootjes. En ze zijn later rijp. We aten er volop van toen JJ en Co op bezoek waren. Half februari – half maart. En ook de weken daarna aten we verder. Niet dagelijks maar toch met regelmaat.

Eind mei, heel de maand juni tot half juli vertoefde ik in zomers Nederland, Belgiē en Duitsland. En daar deed ik uiteraard ook mijn (eet)boodschappen. Pas na een paar weken kon ik het niet laten en kocht af en toe (twee) avocado’s. Rijp en eet-klaar. Prijs zo rond de drie euro. Smaak … ach ja … best oké. Grootte in vergelijking met onze eigen oogst … soepballetjes ten opzichte van hele grote gehaktballen.

En sinds vorige week ben ik weer in mijn Afrikaanse thuis. En wat zie ik meteen bij aankomst? Nog steeds avocado’s. Wat? En ze zijn nog steeds even smeuïg, erg lekker, bijna dagelijks lepel ik er eentje naar binnen.

En dan te bedenken dat het winter is in Mozambique

Is dit bijzonder? Ja, ik denk het wel want ook de collega’s van Isabel vragen haar waar ze de avocado – die ze geregeld meeneemt voor haar lunch – vandaan haalt. Uit Zuid Afrika? Want daar is zogenaamd ‘alles’ te koop. Nee, uit eigen tuin.

Natuurlijk zijn we benieuwd naar volgend jaar … wordt dat weer een NUL-jaar of opnieuw zo’n niet-eindigende periode van avocado-oogst?

Dit fenomeen ken ik trouwens uit mijn jeugd in Vlaanderen. Wij hadden in onze tuin een appelboom die het ene jaar vijf, zes appels voortbracht en het volgende jaar een paar honderd. En dat met de regelmaat van de klok. Bijna niets – heel veel – bijna niets – heel veel.

Ik schreef eerder over: AVOCADO

Zorgen, luxe zorgen, ik geef het toe

Tags

Assad, Barracuda, Chemie, Djonase, Mozambique, VDB, Zwembad

Iets schrijven over ons zwembad en dan klagen … nee, dat kan niet. Ik besef heel goed dat het luxe problemen zijn. Maar goed, dit lijkt me het uitgelezen moment om iets over een zwembad te schrijven. Half Nederland is namelijk op vakantie. Mijn Facebook vertoont opvallend veel dames in bikini’s op stranden in Egypte, de Canarische eilanden of zelfs verder weg op Bali, Sri Lanka tot aan Australië toe. Ik ben dus niet de enige die bijna dagelijks z’n zwembroek aantrekt. Ik doe dat meestal thuis – in onze eigen tuin.

Mocht je ooit in de buurt zijn … breng je zwemspullen mee.

Heb ik al eens eerder een foto van tuin en/of zwembad op mijn weblog gezet? Ik moet het eens nakijken. Misschien is een plogje wel leuk. Over de bouw van het zwembad. Ik ga d’r eens naar kijken. Met andere woorden: wordt vervolgd.

Maar ik zou het hebben over de zorgen als je een eigen zwembad hebt. Hoe blijft het zwembad en het water schoon? Heel even heb ik vorig jaar overwogen om een zwemvijver te bouwen in plaats van een zwembad. Maar het concept ‘zwemvijver’ is totaal onbekend in Mozambique. En onbekend maakt onbemind. Stel je voor: zwemmen in een kuil – niet eens azuur-blauw maar grijs. En dan ook nog zwemmen tussen waterplanten en vissen … ik hoor de gillende, Mozambikaanse keukenmeiden al van mijlenver gruwelen van zo’n gedachte. Ik zou trouwens niet weten of vissen het zouden overleven in de zomerse temperaturen van boven de 35c. En wie heeft er verstand van waterplanten in dit deel van de wereld? Goed … het werd dus een klassiek zwembad. Ongeveer 10 x 5. Aflopend van ongeveer 0,80m naar 1,55m. Ook Isabel kan staan op het diepste punt, al is het op haar tenen.

O ja, de zorgen. Hoeveel chemische troep kieper je in je zwemparadijs? Ik heb verschillende mensen om raad gevraagd en heb er zelf een soort gemiddelde uit gedestilleerd. Driemaal per week gaan er twee bekers ‘granular +’ in het zwembad. Weliswaar niet rechtstreeks in het zwembad maar via de pomp-filter-installatie – het kleine ‘huisje’ links van het zwembad. Zie bovenstaande foto.

Voorraad voor een half jaar

Een tafel vol chemische troep. Een dictator als Assad zou er hooguit een koppel lieveheers-beestjes mee kunnen bombarderen. Ik ben danig voorzichtig want ik heb al gauw het gevoel “Trop is te veel en te veel is trop”. Was dat niet een uitdrukking van oud premier VDB?

Goed. Er gaan per week zes bekertjes ‘Granular +’ in het water, zoals ik hierboven al schreef. Verder drijft er zo’n blauwe fles (rechts op de foto) in het water. Na ongeveer zes weken zijn alle producten uit zo’n fles (of moet ik hier het woord ‘tube’ gebruiken?) uitgedrupt. Eens per zes weken giet ik 2,5 liter ‘pool acid’ in het water. Dat gaat wel – in kleine scheuten – rechtstreeks in het zwembad. Daarna gebruiken we het zwembad 24 u niet. Tenslotte staat er een nog een bus ‘Big Pool’ ongebruikt in het schuurtje. Het is een product dat je kunt gebruiken na veel en langdurige regen. Tot nu toe heb ik het nog niet gebruikt.

Al deze producten zijn overal te koop – in elke supermarkt. De winkels stunten met hun prijzen dus het is kwestie van me eerst oriënteren waar er koopjes zijn te halen. Producten om je water van ‘groen’ naar ‘blauw’ te veranderen zijn uiterst populair. Ik heb het nog niet uitgeprobeerd, niet eens gekocht. En setjes om de PH-waarde te testen. Ook dat heb ik nog niet gedaan. Dat ga nog wel doen, zeker als de kleinkinderen op vakantie komen. Want jonge kinderen krijgen in hun enthousiasme gemakkelijk een paar ‘borrels’ binnen. Voorlopig ziet het water er prima uit. En het uitgangspunt blijft: “Ik wil GEEN chloor ruiken en al zeker niet proeven.” Dat lukt.

Tweemaal per dag wordt het water een uur lang door zand-filters gepompt. Dit filter ‘blazen’ we twee keer per maand schoon. Kwestie van een paar schakelaars tijdelijk om te draaien. Tegelijkertijd ‘wandelt’ de barracuda tweemaal daags op de bodem van het zwembad en zuigt zo alle troep op en voert dat af naar dezelfde zand-filter.

Het schepnet voor bladeren is dagelijks in gebruik. We vissen er ook insecten mee uit het water. Verdronken libellen en gesneuvelde eendagsvliegjes. Gisteren – 1 mei is een vrije dag in Mozambique – hebben de buren heel lang een vuurtje gestookt. Fijn voor hen maar gruwelijk voor ons zwembad. Er stond namelijk ook behoorlijk wat wind. Gevolg … heel veel minuscule roetdeeltjes drijven nu in ‘nossa piscina’. Te klein om opgeschept te worden door het net. Van op een afstandje zie je niets maar vlak bij … bah. En nog iets jammers dat ik vandaag ontdekte. Het eerste zwarte vlekje is ontstaan op de bodem. Weg egaal blauwe vloer. Ik dacht dat het een blad was maar nee, het is een kleine beschadiging. Is dit erg? Ja en nee. Na ruim vijf maanden zou dat nog niet mogen? Nee toch? Maar naar Mozambikaanse kwaliteitsnormen is dit misschien een prima score.

Over een tijdje gaan we op zoek naar een afdek-zeil. Dat is hier niet verplicht, dus heel moeilijk te vinden. Het kan in tijden van stormwind met opwaaiend zand veel werk besparen.

Goed, genoeg geklaagd. Het is donker ondertussen. Het is pas half zes. Ik steek zo de lichten in het zwembad aan – ja, je leest het goed – ik trek mijn zwembroek aan en maak nog een avond-plonsje. Een dagelijkse gewoonte …

Wat niet, wat wel Plog

Tags

Avocado, Corruptie, Djonase, Isabel, Mango, Mozambique, Politie, Strand, Verkeer, Zon, Zuid Afrika, Zwembad

Nog even en dan hop ik weer van het zuidelijk halfrond naar het noordelijke. Dat betekent ook van de zomer naar de winter. En als ik de weersvooruitzichten mag geloven wordt dat een grote overgang. Zijn de rayonhoofden al opgeroepen? En dan is het bijna tijd om de koffers te pakken en te kiezen wat ik achterlaat tot een volgend verblijf in Mozambique. Wat ga ik niet missen daar in de Lage Landen en wat ga ik wel missen? Een klein plogje.

De verkeerspolitie

Altijd maar weer dat gecontroleer van mijn internationale rijbewijs en autopapieren. En dat ik moet uitleggen waarom ik met een Nederlands rijbewijs toch een Mozambikaanse auto kan en mag besturen. Zucht. Soms moet ik blazen. Prima, daar klaag ik niet over. En dan gaan ze muggenziften over een losgelaten sticker. Ik ga dat niet missen.

Aanschuiven

De rijen zijn soms lang in Mozambique. Bij de bank, bij loketten waar je stempels moet halen of zoals op bovenstaande foto bij de grens. Ik ga dat niet missen.

Alweer een ongeluk

Het idiote, onverantwoorde rijgedrag van veelal dronken chauffeurs op vrijdag- en zaterdagnacht. Ik ga dat niet missen.

Bij ons achter

Een foto van bij ons achter in Djonase. Ik heb in de weken dat ik in Mozambique ben niet één keer een trui aangetrokken. Laat staan een vest of een jas. Ik trek enkel een lange broek aan als ik naar een bruiloft of begrafenis ga. Of naar een kantoor van de overheid. Hier zie je een stukje van onze achter-veranda. Misschien een groot woord maar wij zitten hier graag. Net buiten de keuken. We ontbijten er en ook ’s avonds is dit meestal de plek waar we bijpraten over onze dag. Ik ga dat missen.

Onze avocado-boom (en de kleine bbq)

Dit is een detail van de vorige foto. Avocado’s, zomaar in je achtertuin. Ik hoef mijn arm maar uit te steken en ik heb een rijpe vrucht op mijn bord liggen. Het is een groot genot. Sinds ruim een week zijn ze rijp genoeg om te eten. Dat doe ik nu dagelijks. Isabel zal er nog een week of twee, drie mee kunnen doorgaan. De andere boom die je op de vorige foto ziet, is een citroenboom. Daar kunnen we bijna het hele jaar rond citroenen van plukken. In de grote voortuin zijn de mango’s al een paar weken rijp. We hebben twee soorten. Ik kom superlatieven tekort. Hemels-fruit. Binnenkort eten we ook atta, bananen en tangurine uit eigen tuin. En natuurlijk allerlei groenten en kruiden. Moet ik er nog iets aan toevoegen? Ik ga dat missen.

Isabel

Eind november was het zover. We namen de eerste stapjes in ons eigen zwembad. En sindsdien zijn er maar weinig dagen geweest dat we niet even een duik hebben genomen. Nou ja, meestal een plons. Soms met een glaasje op de rand van het zwembad plannetjes maken of wegdromen. Een beetje badderen, afkoelen of baantjes trekken. Nog niet alles is gerealiseerd. Er is nog genoeg te doen in en rondom het zwembad en tuin. Zoals ‘gras’ bijvoorbeeld. Maar het zwembad is echt een geweldige toevoeging aan ons plekje onder de zon. Ik ga dat missen.

En het is natuurlijk niet toevallig dat ik een foto gebruik van Isabel (in het zwembad). Haar ga ik het meest missen. Laat ik er hier maar niet over uitweiden want dan word ik emotioneel en ik heb nog heel andere plannen voor vandaag.

O ja, het beroerde internet, de dagelijkse stroomstoringen, dagen na elkaar geen water, de stijgende prijzen, de corruptie … ga ik niet missen.

Onze nieuwe keuken en douche – kortom het huis, vrienden en familie, het Krügerpark om de hoek, het strand op een uurtje rijden, de marabenta … ik ga het missen.

Een duiven plogje

Tags

Djonase, Duif, Isabel, Mozambique, Nest, Plog, Veranda

Een geboorte-kaartje. Vier foto’s van onze gastvrijheid. Wij hebben een open veranda – open aan drie zijdes. Een kraamkamer. Ik leg het uit. Dat geeft veel plezier. Soms ook ongemak. Veel inwaaiend stof en als het regent en daarbij flink waait wordt de vloer – aan de randen – flink nat. En we hebben vliegende gasten. Allerlei soorten muggen, motten, vliegende kevers, libellen en nog wat soortgenoten. En er vliegen met grote regelmaat allerlei vogeltjes langs. Ik ben nog op zoek naar een mooie vogelgids. Dan weet ik ook wat voor soorten we allemaal in de tuin hebben. In de twee hoeken van het dak nestelden zich mussen. Ik weet niet of het mussen zijn maar daar lijken ze op. Waarschijnlijk een Afrikaanse huismus. Hun nest zit verborgen in de holte die bestaat tussen de balken en de pannen. Ik denk dat daar al lang kleine musjes zijn uitgevlogen.

Op de kruising van een paar balken nestelde een duif. Open en bloot. Gelukkig kon ik Isabel en Todinho overtuigen om het nest niet weg te halen. Ik hou wel van wat leven om me heen. En ik was benieuwd wat er zou gebeuren.

Moeder duif bouwt een nest.

De meeste tijd zat mevrouw – dat denk ik toch – op haar nest. Omdat ze zelden uitvloog, ging ik er van uit dat ze zat te broeden. Ik liet haar met rust. Een paar weken later was er plots leven. Meer takjes en sprietjes op de tafel en de vloer onder het nest. En daar was ze dan. De baby duif. Groot genoeg om het nest te verlaten. Etappeplaats nummer 1 werd de tafel onder haar geboorteplaats.

Duif op tafel

Duif verkent de omgeving

Duif kijkt naar alle kanten. Dreigt er gevaar?

Een paar minuten later trippelde ze over de vloer. Ze bleef nog twee dagen binnen de relatieve veiligheid van de veranda. Soms op de vloer. Soms op een stoel of op de tafel. Isabel ergerde zich aan mijn gastvrijheid want ook jonge duiven schijten. Toen zag ik dat ze – ik denk dat het een ‘zij’ was – uit wilde vliegen. Daar gaat ze. En weg is ze. Eerst een tussenlanding op de motorkap van de auto. Toen naar de rand van het zwembad. En daar gaat ze … de muur over. Op weg naar het onbekende.

Alweer het weer

Tags

Culinair, Djonase, Familie, Isabel, Kerstmis, Maputo, Matola, Mozambique, Onweer, Weer

Waar zal ik de (blog)draad weer oppikken? Bij het weer. Altijd een onderwerp waar we ons dagelijks mee bezighouden. De meesten van ons dan toch. Toen buurman Peter me vorige week afzette bij het NS Station wenste hij mij een voorspoedige reis en dat ik maar veel mag genieten van het warme weer aan de andere kant van de evenaar. Ik maak nog een opmerking dat ik blij ben om naar de warmte (en het meisje) te gaan maar als het kwik boven de 40c stijgt dat ik dan ook kan (terug) verlangen naar zonnige, winterse dagen in Nederland. Hij kon er zich weinig bij voorstellen.

En ja, ik heb al een paar keer flink zitten puffen en zitten denken aan die woorden. Het is hier (Mozambique) volop zomer. De langste dag en de kortste nacht zijn alweer een week oud. De temperaturen zijn hoog. Meestal rond de 35c – in de schaduw wel te verstaan. Ik voeg een lijstje toe van afgelopen zaterdag 24 december. Bij ons in Djonase is het meestal 1 of 2 graden warmer.

Het weer in Maputo (24 december 2016)

Onze traditionele kerstviering met de familie is op kerstavond. Plaats van handeling: onze veranda (en tuin en zwembad). De meeste boodschappen had ik al in huis. We zijn vanavond met z’n achten. Ik pas het menu aan aan deze tropische temperaturen met onder andere een zelfgemaakte gazpacho. De airco’s maken overuren. Ik krijg een sms-bericht van vrienden dat het 44c is. De kerstboom staat. De lichtjes in de Hollandse huisjes branden. Ook in de bomen branden de lichtjes. Ik loop rond in mijn zwembroek. En dan wordt het donker. Vroeger dan verwacht. De wind steekt op. Het is half vier. In de verte horen we de eerste donderslagen. En dan verandert alles in een inferno van knallende donderslagen en intense bliksemschichten en het begint te regenen. Noem het gerust stortregenen. De elektriciteit valt uit. We schuiven het nodige aan de kant want de halve veranda staat onder water. De temperatuur loopt nu snel terug. Kijk maar op het staatje hierboven. Het is tijd om de oven aan te zetten (kalkoen) maar zonder elektriciteit wordt dat niks. Ik stel het opstarten van het aggregaat nog even uit.

Om iets na half zeven zijn we weer terug aangesloten op het energie-net. Voor even. Opnieuw springt de hoofdzekering. Dit keer ligt de oorzaak bij onszelf. De buiten-kerstlampjes veroorzaken kortsluiting. Okee, dan maar geen kerstsfeer. Om negen uur zijn alle gasten gearriveerd. De stapel cadeautjes is toch weer groter dan we hadden afgesproken. De veranda is weer droog. De eerste fles gaat open. We toasten op een fijne avond. De hapjes gaan rond. Vooral de kaas die ik uit Nederland meebracht valt in de smaak. En dan zie ik Isabel klappertanden. We halen fleece-dekens tevoorschijn. Even overwegen we om alles naar binnen te verplaatsen. Dat doen we toch maar niet. Het koelt af tot 23c. Het windje maakt het kouder voor het gevoel. Voor Mozambikanen zijn dit winterse temperaturen. De dames zitten warm onder een dekentje.

Er wordt weinig gegeten van de gazpacho. Deels omdat het iets ‘vreemds’ is – denk ik. Koude soep?! De zelf gemaakte kip-kroketten zijn een groot succes. Van de rest wordt ook flink opgeschept. De kalkoen was op tijd gaar en sappig. Om middernacht omhelzen we elkaar. We drinken vers gebrouwen cashew-noten-vruchten-sap – drie dagen oud dus al flink gefermenteerd. Het is mijn eerste druppel alcohol in vier maanden. Best lekker. Zowel dat sap als de zweem alcohol. Ik hou het bij twee glaasjes.

Om drie uur zijn we weer met z’n tweeën. De veranda is opgeruimd. De rest komt morgen wel. Nog twee dagen Kerst. Zo gaat dat (ook) in Mozambique.

En ook vandaag – woensdag 28 december – hebben we vergelijkbaar weer. Vanochtend 38c en nu zit ik lekker binnen want buiten knettert en hoost het. Alweer een zwaar onweer. Dat is goed voor de tuin zullen we maar denken. Ik ben benieuwd of het fleece-deken weer te voorschijn wordt gehaald …

1000 vragen aan mezelf (5)

Tags

1000 vragen, Dans, Djonase, Film, Het Goede Doel, Ine, Isabel, Kanker, Macaneta, Openbaar Vervoer, Raymond Van het Groenewoud, Sexy, Todinho, Vrienden, Wyns

Vandaag de volgende veertien vragen en antwoorden.

57. Welke films kijk je liever op de bank dan in de bioscoop?

Sinds ik veel vaker in Mozambique verblijf, is mijn bioscoop-bezoek drastisch verminderd. Vroeger vond je mij tien tot vijftien keer per jaar in de bioscoop. Tel daar dan nog één of twee filmfestivals per jaar bij op. Nu staat de teller in 2016 nog op nul. Films kijken we dus thuis. Hangend op de bank of half zittend (liggend) in bed. En we kijken tegenwoordig veel meer serie’s dan films. Ook dat doe je niet in de bioscoop. En in Nederland heb ik Netflix … thuis dus. Toch nog even antwoorden op de vraag. ‘James Bond’ in de bioscoop. Ook de ‘Lord of the Rings’ – achtige films wil ik liever in de bioscoop zien. Grootse epossen verdienen een groot scherm.

58. Hoe mild ben jij in je oordeel?

Veel milder dan vroeger. Ik ben eerder een softie in mijn oordeel. Ik sta meestal open voor verschillende standpunten. Mijn (milde) oordeel over het werk van Todinho – onze huishoudelijke hulp – leidt regelmatig tot meningsverschillen met Isabel. Zij is veel harder en strenger in haar beoordeling. Deels een persoonlijk verschil tussen ons – deels een cultureel verschil.

59. Ben je een goede slaper?

Nee. Dat ben ik niet. Ik ben een lichte slaper. Ik val snel in slaap maar kan twee uur later alweer klaar wakker zijn. Ja, ik lig af en toe wakker. Meestal weet ik waarom ik lig te draaien en te keren. Dan spoken er allerlei zaken door mijn hoofd. Iets dat ik net daarvoor heb meegemaakt. Of iets dat ik morgen moet doen. Een beslissing die ik heb uitgesteld. Een deadline die eraan komt. De nachten voor een première zijn kort. Ik word dan al vroeg wakker. Ook in de nacht voor ik op reis vertrek, slaap ik licht en ben voor de wekker wakker.

60. Wat is je laatste ontdekking?

Een ontdekking? Dan denk ik aan zaken als ‘Het ontdekken van Amerika’ of ‘De ontdekking van het buskruit’. Wat heb ik het laatst ontdekt? Afgelopen zondag, ik ontdekte dat de nieuwe brug naar Macaneta op precies dezelfde plaats begint waar eerder de krakkemikkige, onbetrouwbare ferry vertrok. Ik dacht dat ze op verschillende plaatsen de Nkomati-Rivier kruisten. Kun je dat een ontdekking noemen?

61. Geloof je in leven na de dood?

Nee. Een kort antwoord. Onze geliefden blijven enkel ‘levend’ in onze verhalen, in onze herinneringen. Dus ik blijf over hen vertellen.

62. Op wie ben je boos?

Op Brith en Irmelin. Ik ga daar een apart blogje over schrijven. Denk ik.

63. Gebruik je vaak het openbaar vervoer?

Nee, maar ik maak er wel gebruik van. In Nederland neem ik met regelmaat de trein. Naar Schiphol, naar de Randstad, naar Groningen, naar Friesland. Als een bestemming moeizaam is te bereiken met het openbaar vervoer dan neem ik gemakshalve de auto.  In Mozambique gebruik ik de chapa zelden, enkel op Catembe en dat is hooguit tweemaal per jaar.

64. Wat heeft je het meest verdriet gedaan?

Het ziek worden en het overlijden van (mijn) Ine. Mijn geliefde, bijna zesentwintig jaar lang. De moeder van onze kinderen. Kolere K*t Klote Kanker. Een gruwel. Groot verdriet.

65. Ben je geworden wat je vroeger wilde worden?

Ja, als elfjarige antwoordde ik al ‘toneel-regisseur’ op de standaard-vraag “Wat wil je later worden?” van het PMS.

66. Op welk nummer kun je lekker dansen?

Ik ben geen groot danser of liefhebber.

Op de dansvloer

Ik doe het wel maar meer om mijn lief te plezieren dan om mezelf een plezier te doen. Ik herinner dat ik helemaal uit mijn dans-bol ging op ons trouwfeest in Mozambique toen ‘België’ van Het Goede Doel werd gedraaid. Hetzelfde gebeurt als ik ‘Vlaanderen Boven’ en ‘Meisjes’ van Raymond van het Groenewoud hoor. Waarschijnlijk omdat ik bij alle drie nummers lekker kan mee-bleiren. En dansen, nou ja … ‘bewegen op de dansvloer’ is misschien een betere omschrijving.

67. Welke eigenschap waardeer je enorm in een geliefde?

Eerlijkheid en oprechtheid. Natuurlijk, haast vanzelfsprekende eigenschappen. En ik kan het heel erg waarderen dat mijn geliefde zich mooi – en dan bedoel ik smaakvol én sexy – kleedt. Foto is overbodig. Ja toch?

68. Wat is je grootste aankoop geweest?

Tweemaal een huis. De eerste keer in 1983 in Wyns (Friesland). En de tweede keer, minder dan een jaar geleden. In 2015 in Djonase, Matola Rio in Mozambique.

69. Geef je mensen tweede kansen?

Ja. En ook wel derde kansen als daar een reden of noodzaak voor is. Dat hangt natuurlijk samen met mijn antwoord op vraag 58.

70. Heb je veel vrienden?

Op Facebook bijna tweeduizend. Dat is geen prestatie, dat is het gevolg van mijn vele, internationale werk. Natuurlijk zijn dat geen vrienden zoals in de vraag wordt bedoeld. Ja, ik heb veel vrienden. En natuurlijk is de definitie van ‘vriend’ een rekkelijk begrip. Ik heb ‘vrienden’ en ik heb ‘bevriende (ex) collega’s’. Ik heb een aantal ‘vrienden’ die ik goed ken via ‘echte vrienden’. Dus net een iets andere vrienden-categorie. Begrijp je wat ik bedoel? Als ik de ‘strenge’ definitie hanteer, kom ik toch gauw aan een tiental vrienden. Zowel mannen als vrouwen. Verschillende nationaliteiten.

Meer stukjes in deze serie van ‘1000 vragen aan mezelf’. Lees HIER.

Wij wonen in … euh

Tags

Boane, Djonase, Matola, Matola Rio, Mozal, Mozambique

Natuurlijk krijg ik met grote regelmaat de vraag waar ik (wij) woon. Meestal is mijn antwoord: in Nederland en in Mozambique. Dat kan natuurlijk niet. Ik woon in Nederland en verblijf vaak in Mozambique. Dat is al meer correct geantwoord. Mijn officieel adres is in Bergen op Zoom. Dáár sta ik ingeschreven. Van daaruit werk ik, verdien ik mijn centjes. Ik betaal belasting in Nederland. Af en toe kan ik mijn werkzaamheden uitvoeren op mijn werkkamer. En dat kan overal zijn. Als ik maar toegang heb tot internet en mijn laptop geen kuren heeft. En dat is dan vaak in mijn andere thuis – in Afrika. Ook daar moet ik onze rekeningen betalen. En allerlei officiële zaken regelen. Noem het een tweede (t)huis; zoals velen een tweede huis hebben op de Veluwe, in Drenthe, op Terschelling, in Frankrijk, in Spanje … enfin, ik kan nog even doorgaan.

Hollandse huisjes in ons huis in Djonase, Matola Rio

En zo’n tweede huis staat meestal in een gemeente. En nu komt het … ons huis staat NIET in een gemeente. Wij wonen in een soort ‘niet-gemeente-land’. Niet alleen wij maar al onze buren, vele duizenden mensen. Wij wonen niet in een gemeente. Dat heb ik pas onlangs ontdekt. Wij wonen in een politiek betwist gebied. Onze buurgemeentes – Matola en Boane – strijden met de hogere overheden over de exacte gemeente-grenzen en de daarbij horende subsidies. Zonder resultaat. Tot voor kort dacht ik dat wij in de gemeente Matola wonen. Nu weet ik dat de gemeentegrens ophoudt bij de rivier – Matola Rio. In de volksmond wonen wij ergens tussen Mozal en Matola Rio. Ook dit zijn geen officiële namen. Mozal is de afkorting van: Mozambique Aluminum. Een heel grote fabriek een tiental kilometer van ons huis. En Matola Rio is de omgeving van de rivier en de grote brug.

Waar wonen wij dan wel? Kadastraal wonen wij in het district Boane, in de provincie Maputo. En onze wijk (bairro) heet: Djonase. Voor sommige administratieve zaken kunnen (moeten) we ons richten tot ‘Posto Administrativo da Matola-Rio’. Maar dat zijn geen gemeentelijke diensten, zij vallen onder de provincie – denk ik.

Een gevolg is bijvoorbeeld dat er geen vuilnis wordt opgehaald. Niet aan huis. Niet aan de straat. Er staan nergens vuilcontainers in tegenstelling tot Maputo en de andere zijde van de Matola-rivier. Normaal betaal je ‘lixo’ (afvalstoffen-heffing) via de elektriciteit-credits. Wij niet. De grote doorgaande weg is een ramp, een aaneenschakeling van diepe en ondiepe kuilen en zandbulten. Hoogst zelden dat daar iets aan wordt gedaan. We kunnen niet klagen bij de gemeente want die hebben we niet. En wie verantwoordelijk is voor de district-wegen is onduidelijk. Bij landelijke verkiezingen kunnen bewoners stemmen als ze een stempas aanvragen. Zij kunnen echter niet gaan stemmen bij lokale, gemeenteraad-verkiezingen want zij wonen niet in een gemeente.

Vreemd? Ja natuurlijk maar volgens mij maakt niemand zich er druk over. En als iemand vraagt waar je woont, geef je de omschrijving van een bekender gebouw in de buurt – vaak stoppen daar de xapa’s. Zo ook bij ons … “Na Mozal, perto la Aliança Eventos”.

Aliança Eventos