Muziek voor alle gelegenheden

Tags

Begrafenis, Brassband, Familie, Muziek, North-West Province, Sociaal project, The Great Mothupi Band, TIA, Zaza, Zeerust, Zuid-Afrika

Dit is zo’n stukje dat al een tijdje digitaal stond stof te happen in de map concepten. Het hoort eigenlijk thuis in de korte serie die ik schreef naar aanleiding van de dood en begrafenis van Zaza. Op de dag van de begrafenis was er de hele een tijd een muziekgroep aanwezig. Een lokale brassband. Een kleine fanfare, vergelijkbaar met een muziekgroepje dat vooral actief is rondom karnaval. Maar dan zonder bier.

Deze foto maakte ik tijdens de afscheidsdienst eind januari. Zoals je ziet was dat deels in de openlucht op het erf van Zaza’s grootouders. Een aantal open tenten boden wat bescherming tegen de zon. Op de achtergrond zie je enkele muzikanten. Zij speelden na elke toespraak enkele minuten zodat de volgende spreker (m/v) wat dichter bij de familie (en de kist) kon gaan staan.

Na de dienst liepen zij voorop in de begrafenisstoet richting plaatselijk kerkhof. Ook daar speelde deze brassband, bescheiden, wat op de achtergrond. Ik herinnerde me toen opeens de begrafenis van mijn grootvader (1983). Hij was erelid van de Koninklijke Boechoutse Harmonie. Ook zij liepen voorop van onze parochiekerk naar de begraafplaats.

Anders dan toen in Vlaanderen liep ‘The Great Mothupi Band’ ook weer terug naar het huis en het erf. Iedereen volgde. De muziek werd wat minder ingetogen. Niet echt swingend maar wel vrolijker. Een paar honderd mensen liepen achter de muziek aan. Nu wel pratend en elkaar begroetend.

• 

• 

• 

• 

• 

De muzikanten bleven de hele middag. Op twee korte pauzes na – oa om te eten – musiceerden zij, af en toe rond marcherend in diverse patronen. Als je me een beetje kent zal het je niet verwonderen dat ik ook een praatje met ze maakte. Een van de begeleiders was trots om me alles te vertellen. Wat blijkt? Deze jongens komen uit de wijde omgeving, zeg maar het grote district. Zij spelen op alle mogelijke gelegenheden. Vieringen, bruiloften, begrafenissen, feesten, congressen, sportwedstrijden enzovoort. De begeleider vertelde me dat alle muzikanten (en kandidaat muzikanten) een overeenkomst hebben met het bestuur van de brassband. Zij krijgen eten, drinken en een beetje zakgeld tijdens repetities en optredens. Driemaal per week wordt er gerepeteerd. Beginnende leden leren een instrument spelen. Het schoolgeld voor hun gewone scholen wordt voor alle muzikanten door de band betaald. Natuurlijk moeten de muzikanten acte de présence geven op repetities en optredens. Zij hebben beloofd (getekend) dat ze geen alcohol en geen drugs gebruiken. Doen ze dat toch dan worden ze verwijderd uit de ‘club’ en wordt hun schoolgeld niet meer betaald.

Ik was blij verrast met de muzikanten en het sociale verhaal erachter.

Niet echt een dagboek

Tags

Dagboek, Dia da Mulher Moçambicana, Doha, Familie, Goes, Heemstede, Isabel, Leeuwarden, Mozambique, Nederland, Ossendrecht, Qatar, Reizen, Zaventem

In de rechterkolom (op mijn beeldscherm) heet ik alle lezers welkom en vermeld ik dat mijn weblog niet echt een dagboek is.

Dat hebben jullie de afgelopen periode ondervonden. Geen berichten. Mocht ik meer voor een dagboekvorm kiezen dan had er zoiets gestaan als: Ma 4 april – Ossendrecht / overleg en repetitie Goes / met Volvo naar Heemstede. Di 5 april – PCR-test Haarlem / met Volvo naar Dirkshorn / boodschappen Heemstede / online lesgeven A en K / kalfstong klaarmaken / spelletje Heemstede / laatste nachtje NL. Wo 6 april – inpakken / PCR-test resultaat afwachten / negatief (oef) / naar een winkel om de uitslag te printen / trein Heemstede – Zaventem / Qatar Airways naar Doha. Do 7 april – Qatar Airways naar Maputo / Dia da mulher Moçambicana / Isabel op het vliegveld in de armen vallen / chillen op de veranda mét cadeautjes / koffers en tassen uitpakken / Mozambikaans eten (mmm) / slapen in mijn (ons) eigen bed.

En dan is het alweer 8 april 2022. Een gewone werkdag maar toch een beetje anders want ik begin de (Mozambikaanse) week dit keer op een vrijdag. Traditioneel is de vrijdag de dag om allerlei zaken in- en om het huis te doen. Dat is vandaag niet heel veel anders. En kijk eens aan … ik schrijf weer een stukje.

Misschien kijk ik de volgende dagen nog even terug op de afgelopen periode in Nederland. Misschien ook niet. Mijn werkzaamheden blijven dezelfde maar vanuit een andere plek op aarde. Dus Goes, vrienden en de familie gaan weer even een paar weken online en vanaf maandag zie ik mijn Nederlandse, Vlaamse en Mozambikaanse leerlingen weer recht in de ogen, niet meer via een beeldscherm. Het volgen van andere blogs blijft uiteraard hetzelfde, via mijn Macbook Pro laptop want mijn mobieltje vind ik daar niet geschikt voor.

Mijn geit

Tags

Auto, België, Boechout, Citroën CV 4, Deux cheveaux, Eksel, Familie, Geit, Leervergunning, Lelijke eend, Limburg, Renault 4, Rijexamen, Rijkswacht, Rijles, Versnellingen, Vrienden, Zuignapje

Rietepietz schreef een paar dagen geleden over de complimenten die ze kreeg over haar rijvaardigheid. Ik reageerde op haar stukje en begon te schrijven over mijn eigen kwaliteiten als chauffeur. En toen dacht ik ‘bingo’. Dit onderwerp kan ik ook uitwerken voor een stukje op mijn eigen weblog.

Het artikel van Rietepietz ging voornamelijk over de kunst van het inparkeren. Dat is mijn zwakste punt. Ik ben een slechte inparkeerder. En weet je waarom? Ik heb nooit (nauwelijks) rijles gehad. Waarschijnlijk klinkt deze mededeling ongeloofwaardig. Toch is het waar. Ik vertel.

Ik werd achttien in 1974. Mijn ouders hadden een vakantiehuisje in Eksel (Belgisch Limburg). Ik wilde niet meer elk weekend mee want ik had langzamerhand mijn eigen (voorkeurs)programma. Dat was geen probleem, ik mocht vaak thuisblijven in Boechout. Kort na mijn verjaardag verleidde mijn moeder me met de belofte me rijles te geven in Eksel. Daar zei ik graag ja op. Er was namelijk een nieuwbouwwijk in aanbouw dichtbij ‘Het Musschennest‘. The place to be. Er waren al geasfalteerde wegen maar nog nauwelijks verkeer. Daar zat ik voor het eerst achter het stuur van een auto. Een Datsun. Belangrijkste lesonderwerp: de versnellingen en het gebruik van de versnellingspook in combinatie met het juiste pedaal. Enfin … je kunt er je vast iets bij voorstellen. Starten. Embrayage-pedaal indrukken, schakelen naar de eerste vitesse, gaspedaal een beetje indrukken en versnellingspedaal loslaten … schok schok schok … de motor slaat af. Opnieuw proberen. Schok schok schok … de motor slaat af. Opnieuw proberen.De volgende dag had ik dit kunstje min of meer onder de knie. Ik was klaar om te rijden. Nou ja … bijna.

Ik leende een boek van een buurjongen. Honderd of honderdvijftig vragen voor het theoretische rijexamen. Ik spitte dat boek door op de middag en avond voordat ik het examen mocht afleggen. Als ik het me goed herinner had ik 24 van de 30 vragen juist beantwoord. Dat was voldoende. De volgende dag vroeg ik een ‘leervergunning’ aan op het gemeentehuis van Boechout. Ik denk dat ik voor examen en leges zo’n 250 frank moest betalen. Meer was niet nodig. Ik was wettelijk rijvaardig.

Nu was het tijd om ook een auto te kopen. Ik had tenslotte gespaard. Nooit een brommer gekocht, tot mijn achttiende met de fiets naar school gereden. Ik vond een betaalbare occasie (tweedehands) in Wijnegem of Wommelgem. Dat detail ben ik vergeten. Het werd een …

Citroën 2 CV

… geit. Grappig dat in andere talen er andere dieren uit de kinderboerderij worden geplukt. Een lelijke eend. Deux cheveaux. Die paarden verwijzen uiteraard naar de PéKa’s. Ik mocht de openbare weg op. Een jaar lang met een paar restricties: niet op de autostrade (snelweg), maximaal 90 km per uur (veel sneller reed die geit niet) en een L op de achterruit zodat anderen kunnen zien dat je een ‘leerling’ bent. De eerste periode had ik geen last van die beperkingen. Ik reed elke dag naar ’t Kiel (Antwerpen) vanuit Boechout. Algauw pikte ik onderweg twee klasgenoten op. Zij betaalden de naft (benzine).

Na een paar maanden was het jammer dat ik niet op de snelweg mocht rijden. Dat was erg zichtbaar door die verdomde L op het achterraam. De ‘zwaantjes’ (rijkswacht) zouden mij zomaar van de weg kunnen halen. Maar voor alles is een oplossing. Ik kocht een zuignapje me een haakje en prikte een gaatje in de L. Kun je nog volgen? De L bungelde braaf aan het achterraam totdat … het zuignapje losliet door aangedampte ruiten … ooo … en toen zag niemand meer dat ik met een leervergunning reed. Dat heb ik tot het verkrijgen van mijn rijbewijs (een jaar later) volgehouden. Nooit een controle gehad, nooit een boete gekregen. En de leges voor mijn rijbewijs waren ook zoiets als 150 frank.

O ja, ik zou iets vertellen over inparkeren. Bijna vergeten. Dat onderdeel was ook niet het sterkste punt van mijn moeders rijvaardigheid. Dus dat vergat ze maar voor het gemak. In die nieuwbouwwijk in aanbouw moest er niet geparkeerd worden. Ik heb het dus nooit geleerd. Natuurlijk kan ik het, soms met twee of driemaal opnieuw insteken. In Mozambique moest ik er weer opnieuw en anders aan wennen want daar zit het stuur van de auto aan de rechterkant.

Kort nadat mijn broer achttien werd, nam hij mijn blauwe geit over. Ik vond autorijden te duur worden en hij was – in tegenstelling tot mij – wel geïnteresseerd in auto’s. Gelukkig mocht ik die geit nog af en toe lenen en toen ik Ine leerde kennen, reed ik rond met haar (onze) oranje Renault 4.

Renault 4

Ps. Ik rij nu 47 jaar min of meer schadevrij. Ik heb zelf nooit een ongeluk veroorzaakt. Afkloppen. Hout vasthouden. Ik ben wel driemaal aangereden door anderen. En ik heb een paar keer een paaltje geraakt. Ja … ook een keer bij het inparkeren.

TIA (#1)

Tags

Familie

Laat ik beginnen met iedereen hartelijk te bedanken voor de vele mooie en meelevende reacties. Hier op mijn weblog en op Facebook. Ik zal deze week nog een paar keer iets schrijven over Zaza, haar korte leven, haar familie en over haar begrafenis. Ik ga daarvoor meestal initialen gebruiken als ik het over familieleden heb.

Nog even iets over de titel TIA. Het staat voor This Is Africa. Ik heb dit niet zelf bedacht. Het is een reactie die vaak gemaakt wordt als er iets bijzonders wordt beschreven. Vaak ten onrechte maar natuurlijk ook deels waar.

Vandaag vertel ik een beetje over mijn en Zaza’s Afrikaanse familie. Laat ik beginnen bij de familie van mijn Mozambikaanse vrouw Isabel. Zij is getrouwd met de schrijver van dit logje, een Belg die in Nederland woont en vaak in Mozambique werkt en verblijft. Isabels moeder heet ook Isabel. Zij is getrouwd met J.S. De oudste zoon heet N. Hij is de vader van Zaza en hij woont in Zuid-Afrika. Ik vertel zometeen meer over N en zijn familie. Isabel had een jongere broer G die vijftien jaar geleden is verongelukt. Ik heb hem nooit ontmoet. Daarna kwam A nog een dochter (zus). Zij is ruim twee jaar geleden getrouwd met A, een Noord-Ier. Zij wonen in Belfast. De jongste zoon M (broer) woont en studeert in Lissabon. Hij is verloofd met I, een Portugese vrouw.

Kun je nog volgen? Kort samengevat de kinderen van mijn schoonouders in volgorde: N, Isabel, G, A en M. De vier nog levende kinderen wonen in vier verschillende landen. Zuid-Afrika, Mozambique, Noord-Ierland en Portugal. Dat mag je dus gerust een familie-diaspora noemen. Sinds covid-19 en alle reisbeperkingen zien we elkaar minder vaak dan we zouden willen.

Terug naar N. Hij woont al bijna vijfentwintig jaar in Zuid-Afrika. Meestal in Johannesburg. Naast Portugees en Engels spreekt hij vloeiend Zulu en Tswana. Mogelijk nog wel een paar andere talen, dat weet ik niet precies. Toen ik N ontmoette had hij een relatie K. In september 2007 werd hun eerste kind geboren. Mpapula Isabel. Zij wordt Zaza genoemd. Zoals je ziet gaat de naam Isabel van moeder naar dochter en naar de kleindochter. Zaza is een lieve verbastering van Isabel. Mijn Isabel wordt meestal Belinha genoemd.

Papa N woont niet altijd samen met mama K en Zaza. K woont bij haar ouders in Protea, een buitenwijk van Soweto en Johannesburg. Ik heb haar en haar ouders wel eens bezocht. Haar vader is (was) een schroothandelaar en had grote loodsen vol met schroot. Denk daarbij aan koelkasten, oude auto’s, zinken dakplaten, afgedankte landbouwvoertuigen, enzovoort. Tijdens mijn (ons) bezoek zag ik ook enkel zussen van K en hun kinderen. De gesprekken waren vriendelijk maar moeizaam omdat de meesten nauwelijks Engels spreken. K was toen zwanger van Samantha, de tweede dochter van N.

Een jaar later vierden we met z’n allen Kerst bij ons thuis in Jardim. In 2013 zou Zaza een van onze bruidsmeisjes zijn. Op het laatste moment bleek dat haar Zuid-Afrikaanse paspoort niet te vinden was. Tot onze grote spijt kon ze niet komen. Of dat onzorgvuldigheid of onwil van mama K was, weten we niet. We begrepen wel dat het niet lekker liep tussen N en K. Zaza woont (woonde) vanaf die tijd bij een tante in Pretoria, dicht bij de school waar ze naar toeging. In de vakanties was ze afwisselend bij mama K en haar vader in Joburg. Ze kwam een paar keer mee met papa N naar Mozambique.

Papa N – de oudste broer van Isabel dus – ontmoette L en samen kregen zij een dochtertje B. Een halfzusje van Zaza en Samantha. Op de bruiloft van A en A (augustus 2019) in Mozambique was Samatha afwezig. N, L, B en Zaza waren er wel. We weten al jaren dat mama K een vriend/vijand heeft die alcohol heet.

En dan nu het onverwachte overlijden van Zaza in een ziekenhuis in Pretoria. Wat nu? Papa N krijgt maar mondjesmaat informatie van het ziekenhuis en wij nog minder. Op donderdag (vier dagen na het overlijden) krijgen we de mededeling dat de begrafenis in Zeerust zal zijn. Waar is Zeerust? Waarom in Zeerust? Meer vragen dan antwoorden. Zeerust is een gemeente in de North-West Province (Zuid-Afrika). Het wordt ons langzaam duidelijk dat mama K met Samantha en haar ouders (en een heleboel andere zussen) verhuisd zijn naar Dinokana (gemeente Zeerust). De familie komt daar ook oorspronkelijk vandaan. Ze gingen na de pensionering van opa terug naar het familiehuis. Zij staan er op (enigszins begrijpelijk) dat hun kleindochter op het plaatselijke kerkhof wordt begraven.

Mama K is de jongste dochter van haar ouders. Hoeveel broers en zussen zij heeft weet ik niet. Ik heb voor en na de begrafenis heel wat elleboog-stootjes gegeven maar dat kunnen ook neven, nichten of buren geweest zijn. Wij zagen Samantha voor eerst sinds die Kerst waarover ik eerder iets vertelde. Toen was zij een zuigeling, nu is ze een jaar negen, misschien tien. Praten met haar is heel moeilijk. Of moet ik zeggen moeizaam? Wat blijkt? In tegenstelling tot Zaza spreekt Samatha geen Engels, enkel Tswana. De moedertaal van haar familie.

Mogelijk is dit een erg verwarrend stukje. Excuses daarvoor. Ook voor mij (ons) is het deels een (familie)puzzel en dan denk ik … ‘This is Africa’.

In de serie: TIA

Zaza

Tags

Begrafenis, Botswana, Corona, Dinokana, Dood, Familie, Nichtje, North-West Province, Overlijden, Pretoria, Schoonfamilie, Skilpadshek, Suikerziekte, TIA, Zeerust, Zuid Afrika

Mmapula Isabel Phakwe (27 september 2007 – 23 januari 2022)

Ik denk dat ik met deze eerste regel al veel heb uitgelegd waarom ik afgelopen woensdag een onverwachte blogpauze aankondigde. Hartelijk dank voor jullie reacties maar de reden was triester dan jullie goed gemeende suggesties. Ik wist niet precies wat me te wachten stond. De jonge dame (in die eerste regel) is ons nichtje Zaza. Oudste dochter van Isabels oudste broer. Ze is 14 jaar geworden. Een in-en-in trieste realiteit.

In mijn agenda stonden afgelopen week heel wat afspraken in Zeeland in verband met een nieuwe theaterproductie in Goes. Door de lockdown en het uitstel van veel openbare bijeenkomsten besloot ik nog wat langer in Mozambique te blijven. Dat kwam nu goed van pas. Nou ja, bij wijze van spreken.

We wisten dat Zaza enkele dagen voor de Kerst was opgenomen in een ziekenhuis in Pretoria (Zuid-Afrika) waar ze afwisselend bij een tante en bij haar vader woonde. We mochten in verband met allerlei covid-19 regels niet op bezoek gaan. Zelfs haar vader moest het doen met korte telefonische gesprekjes met de afdeling van het ziekenhuis. Er ging half december iets mis met haar en haar vorig jaar geconstateerde suikerziekte. Vorige week zondag is ze overleden. De familie in shock en in rouw. Zaza is het oudste kleinkind van mijn schoonouders. Zij zijn in Portugal i.v.m. diverse doktersbezoeken. Mijn zwager studeert in Lissabon en mijn schoonzusje en haar man wonen in Belfast (Noord-Ierland). Wij zijn de enigen die in de buurt zijn. Nou ja … in de buurt … minder ver weg dan Europa.

Zaza’s moeder woont bij haar ouders in Dinokana (Zuid-Afrika) met Samantha, het jongere zusje van Zaza. Ik had nog nooit van Dinokana gehoord. Nu weet ik dat dit dorp slechts 12 kilometer verwijderd is van Skilpadshek – de grens met Botswana. Ruim 800 kilometer bij ons vandaan. Pal naar het westen. We zijn er de afgelopen dagen geweest want daar werd Zaza zaterdag begraven, op loopafstand van het huis van haar grootouders.

Op het erf bij Zaza’s grootouders in Dinokana

Het waren intense, trieste en mooie dagen. Een hele rare mix van emoties. Ik hoop er de komende dagen woorden voor te vinden. Het overlijden van een kind, een teenager is dramatisch. Voor haar ouders, haar grootouders, haar zusje. Voor ooms en tantes, neefjes en nichtjes, haar vrienden. De buren en de hele gemeenschap.

Wij zagen Zaza voor het laatst in augustus 2019 op de bruiloft van Aldovanda en Andy. Daarna gooide corona roet in het eten. De grens Zuid-Afrika – Mozambique was lange tijd gesloten. We zagen elkaar af en toe via WhatsApp-video. Ze vond het altijd fijn om even met Tio Koen te praten. En ik zag het meisje – dat ik voor eerst ontmoette toen ze 3 jaar was – opgroeien tot een intelligente, jonge dame.

Nog even iets over die mix van gevoelens. Ik was nauw betrokken bij de begrafenis-rituelen als oudste familielid langs vaders zijde. Een korte speech en het mee helpen dragen van de kist. Tegelijkertijd was alles nieuw en licht exotisch voor deze Vlaamse oom. Ik had mijn schoonouders beloofd om ook wat foto’s en filmpjes te maken. Voor zover dat kan natuurlijk. Vechten tegen mijn tranen en tegelijkertijd weten dat ik met de muzikanten van dienst wil gaan praten. Ik ga de volgende dagen wat meer vertellen over deze gebeurtenis die veel indruk heeft gemaakt. Niet alleen op mij maar ook op Isabel. Ik zal daar dan de titel TIA voor gebruiken … This Is Africa.

Onverwachte blogpauze

Tags

Afrika, Bloggen, Familie, Onverwacht, Pauze

De titel zegt veel. Niet alles, dat begrijp ik. Je hoort nog van me maar het zal nog even een paar dagen duren. Geen reden om ongerust te zijn.

Foto door Cup of Couple op Pexels.com

Ik klap zo het beeldscherm dicht. Blijf gezond.

Frikandon

Tags

Boelenslaan, Culinair, Dansen, Familie, Het Zunderts Toneel, Ine, Jukebox, Liedje, Meat Loaf, Oma, Paradise by the Dash Board Light, Play Back, Rock, Rock Horror Picture Show, Wyns

Mijn Vlaamse volgers weten waarschijnlijk wel wat een ‘frikandonneke’ is. Mijn Oma maakte dit bijna wekelijks klaar. ‘Gehaktbrood’ of ‘vleesbrood’ heet deze groot uitgevallen gehaktbal in het Nederlands.

We aten er vaak krieken (krikskes) bij of rabarberspijs. Een mix van zout en zoet in een warme maaltijd. Ik hou ervan maar voor Isabel is en blijft het een gruwel. Ik maak het nog regelmatig klaar maar zij zal dan Peri Peri toevoegen of hooguit een ingelegd stukje mango. Dat is een traditionele lekkernij. Met gekookte aardappelen en in het seizoen ook met gestoofd witloof.

De aanleiding van dit ogenschijnlijk culinair stukje is triestig. Eergisteren is Meat Loaf overleden. De Amerikaanse zanger die wereldberoemd werd met de klassieker ‘Paradise by the dashboard light’.

De video-clip van Meat Loaf – Paradise by the Dashboard Light mét de historische honkbalbeelden

Ik lever niet elk jaar een lijstje in voor de top 2000 maar als ik het wel doe staat dit lied vast en zeker in mijn persoonlijke top 3. Meestal zelfs op nummer 1. Dat komt natuurlijk door het theatrale. De act, de dialoog, het duet. Ik gebruikte het zelfs een keertje (1999) in een theatervoorstelling bij Het Zunderts Toneel. ‘Driekoningenavond of zomerzotheid’. In onze Nederlandse versie zongen Kees en Irma en gaf Robert – als een vermomde Dorus – het sportcommentaar.

Hoeveel keer zou ik dit lied niet (deels) hebben geplaybackt op een feest? Met Ine uiteraard en met voldoende biertjes achter de kiezen. Echt ouderwetse party-fun. Dus met zijn dood sterft er ook weer een heel, heel klein stukje Ine. Snik.

Hahaha – deze tweet van Anne S.

Natuurlijk herinner ik me ook Meat Loaf als Eddie in The Rocky Horror Picture Show. Nog een grote favoriet van me. De cult-rock-musical met oa Susan Surandon.

Onze Bat Out of Hell LP is stukgedraaid, eerst en Boelenslaan en later nog in Wyns. Natuurlijk kochten we ter vervanging de cd maar een deel van de charme was verdwenen. Dat Meat Loaf vierenzeventig is geworden is verbazingwekkend. Hij had zo thuis kunnen horen in het legendarische rijtje van 27’ers … te vroeg, te jong overleden.

In de serie: JUKEBOX

Driekoningen – MDLM (#18)

Tags

6 januari, Bathasar, Beeldende kunst, Boechout, Boeken, De Fé, Driekoningen, Familie, Felix Timmermans, Lezen, Lier, MDLM, Nete, Opsomer, Pallieter, Pitjevogel, Schapenkop, Schilder, Schrijver, Schrobberbeeck, Suskewiet, Twelfth Night, Van Boeckel, Verhalen, Vlaanderen, Zimmer

Driekoningen – Felix Timmermans – 1911

Het is vandaag 6 januari. Driekoningen. Twelfth Night. Na een elfdaagse ‘stilstand’ van de zon worden vanaf vandaag de dagen op het noordelijk halfrond weer wat langer. Sinds vorig jaar heeft 6 januari in de Verenigde Staten een bittere nasmaak gekregen. Maar dat is een heel ander verhaal. Ook het verhaal van ‘Twelfth Night’ (William Shakespeare) bewaar ik voor een andere keer.

In het evangelie van Mattheüs is er enkel sprake van 3 wijzen. Niks koningen en al helemaal geen onderscheidende kleuren. Al die toevoegingen zijn van heel wat eeuwen later. De namen Caspar, Melchior en Balthasar zijn voor eerst terug te vinden in de 8ste eeuw.

Als kind, opgroeiend in katholiek Vlaanderen, luisterde ik geboeid naar alle verhalen. Van Richard Leeuwenhart, de 3 musketiers, de witte van Zichem, de wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging tot de verhalen van ‘de Fé’. Die laatste naam zegt je waarschijnlijk weinig. De Fé … de volkse bijnaam van Felix Timmermans (1886 – 1947). Schrijver, schilder uit Lier.

Ik groeide op in Boechout, een dorp tussen Antwerpen en Lier. Mijn vader was leraar Nederlands. Hij was zelf altijd, net als zijn twee broers, in Lier naar school gegaan. Sint Gummaruscollege. Hij kende Lier als zijn binnenzak. Vandaar dat onze blik bijna altijd richting Lier stond, zelden richting Antwerpen. En wie Lier zegt, zegt Felix Timmermans (schilder, schrijver) – Isidore Opsomer (Schilder) – Louis Zimmer (astronoom) – Lodewijk van Boeckel (kunstsmid).

Mijn vader was behalve leraar ook amateur toneelspeler, conferencier. Al als jonge snotaap zag ik hem zijn eigen geschreven sketches spelen, grappen maken, voorlezen en vertellen. Vaak gebruikte hij fragmenten uit de boeken van Felix Timmermans of hij bewerkte teksten van de Fé. Ik denk dat wij bijna het hele oeuvre in huis hadden. Ik herinner me zeker ‘Het kindeken Jesus in Vlaanderen’, ‘De zeer schone uren van Juffrouw Symforosa, begijntje’, ‘Driekoningentriptiek’, ‘De pastoor uit den bloeyenden wijngaerdt’, ‘Pallieter’, ‘Pieter Bruegel, zoo heb ik u uit uwe werken geroken’, ‘De harp van Sint Franciscus’ … ik stop met deze saaie opsomming. Maar ik moet wel het toneelstuk ‘En waar de sterre bleef stille staan’ vermelden want dat was een van zijn favorieten.

En zo ben ik terug bij de Drie Koningen. Een legendarisch verhaal … in Lier dan toch, misschien ook nog een beetje in Vlaanderen. Om geld op te halen voor een pintje in hun staminee ‘Het Zeemeerminneke’, trekken de manke herder Suskewiet, de palingvisser Pitjevogel en de bedelaar Schrobberbeeck met een draaiende ster zingend langs de huizen. Terwijl Suskewiet de ster draaiende houdt, zingen de drie mannen: “Wij zijn de Drie Koningen met hun ster. Wij komen gerezen van heel ver. Wij gingen en zochten overal, over berg en over dal. En waar de sterre bleef stille staan, zijn wij mee dreeën naar binnen gegaan.”

Felix Timmermans

Felix Timmermans is vooral beroemd geworden omwille van zijn boeken, met Pallieter (1916) als meesterwerk. Hij werd meermaals genoemd als kandidaat Nobelprijswinnaar. Dat boek is in meer dan 50 talen vertaald. Ik denk dat de meeste Vlamingen mensen uit Lier (Lierke Plezierke) eerder ‘Pallieter’ zullen noemen dan ‘Schapenkop’, de officiële bijnaam. Pallieter is een ode aan de natuur, een ode aan de vrijheid. Zal ik het dit jaar weer eens herlezen? Wie weet …

Tot zover over de schrijver Timmermans. Dit MDLM gaat over schilderijen. Ja, schilderen deed de Fé ook. Met olieverf, met waterverf. Hij illustreerde zijn eigen boeken. Als kind vond ik dat aantrekkelijk, een boek lezen maar tegelijkertijd ook naar de plaatjes (tekeningen) kijken. In Lier kun je het Timmermans- Opsomer Museum bezoeken (denk ik) en uiteraard is daar de focus meer gericht op zijn beeldend werk.

In de serie: BEELDENDE KUNST en MDLM

Bronnen: Wikipedia. Meer lezen over Felix Timmermans: Felix Timmermans als schilder en tekenaar (zeer uitgebreid artikel) en Van Balthasar tot Sukskewiet (een artikel over de Drie Koningen).

Meer schilderijen en illustraties van Felix Timmermans zien: Klik HIER.

ps. Als kind ging ik jaarlijks ‘Driekoningen’ zingen, samen met mijn broer en een buurjongen. Ik was altijd ‘Balthasar’, de zwarte koning.

Goed nieuws

Tags

Bultrug, Canada, Eenden, Facebook, Familie, Goed nieuws, Groot Barrièrerif, IJsland, India, Lofoten, Malawi, Nederland, Olivia Ine, Rijstboeren, Thailand, Verjaardag, Zeeschildpadden, Zweden

Het is hoogst zelden dat ik een stukje vul met een tekst die ik niet zelf heb geschreven. Vandaag maak ik een uitzondering. Olivia, mijn oudste kleindochter wordt vandaag 12. Ik plaats uiterst zelden foto’s van mijn kleinkinderen. Ook vandaag niet. Dat is niet aan mij. Gefeliciteerd lieve schat! Ik wil dit mooie nieuws illustreren met ‘goed nieuws’. Op Facebook vindt Robelino Maas (*) dat het tijd wordt om FB te gebruiken voor goed nieuws en feiten. In plaats van haat en negativiteit. Ik sluit me daar graag bij aan. Onderstaande tekst heb ik gekopieerd, de genoemde feiten heb ik niet gecheckt.

De Noren hebben besloten geen oliebronnen aan te boren op de Lofoten-eilanden (met oliereserves ter waarde van 53.000.000.000 dollar) om het ecosysteem van de eilanden te beschermen.

Voor het eerst in de geschiedenis van Malawi is een vrouw tot parlementsvoorzitter gekozen. Esther Chilenge heeft 1.500 huwelijken van minderjarige meisjes nietig verklaard en hen terug naar school gestuurd.

Zweedse donoren ontvangen sms-berichten met dankbetuigingen telkens wanneer hun bloed levens redt.

Dankzij de Endangered Species Act is de bijna uitgestorven zeeschildpaddenpopulatie met 980% toegenomen.

Thaise supermarkten schaffen plastic zakken af en beginnen aankopen in bananenbladeren te verpakken.

Nederland werd het eerste land zonder zwerfhonden.

Zuid-Korea organiseert dansfeesten voor 65-plussers. Om dementie en eenzaamheid te bestrijden.

In Rome is het mogelijk om een metrokaartje te betalen met plastic flessen. Op die manier zijn al 350.000 flessen ingezameld.

Californië beperkt de verkoop van honden, katten en konijnen in winkels, zodat mensen huisdieren uit asielen halen.

Rijstboeren over de hele wereld beginnen eenden te gebruiken op hun velden in plaats van pesticiden. Eenden eten insecten en knabbelen aan onkruid zonder de rijst aan te raken.

Foto: Pixabay.com

Canada heeft een wet aangenomen die het gebruik van orka’s en dolfijnen in de amusementsindustrie verbiedt.

Nederland heeft de daken van honderden bushaltes beplant met bloemen en planten – speciaal voor bijen.

IJsland werd het eerste land ter wereld waar gelijke lonen voor mannen en vrouwen wettelijk werden vastgelegd.

Duitse circussen gebruiken hologrammen in plaats van dieren om de uitbuiting van dieren in circussen te stoppen.

LarvalBot onderwaterrobot zaait de bodem van het Groot Barrièrerif met microscopisch kleine koraaltjes, speciaal gekweekt om het ecosysteem te herstellen.

Om het aantal zelfmoorden te verminderen, richtte Zweden de eerste psychiatrische ambulance ter wereld op.

4.855 mensen hebben urenlang in de regen in de rij gestaan om getest te worden op stamcellen om het leven van een vijfjarig jongetje te redden.

Een Indiaas dorp viert de geboorte van elk meisje door 111 bomen te planten. Op die manier zijn al 350.000 bomen geplant.

Een verbod op de jacht op bultruggen heeft hun populatie doen toenemen van een paar honderd tot 25.000.

Nederland heeft vijf kunstmatige eilanden gebouwd speciaal voor het behoud van vogels en planten. Na twee jaar zijn er 30 000 vogels en 127 plantensoorten.

NASA-satellieten hebben een groenere wereld geregistreerd dan 20 jaar geleden.

Sinds 1994 is het aantal zelfmoorden met 38% gedaald. Dit heeft ongeveer vier miljoen levens gered.

(*) Ik ken Robelino niet persoonlijk maar wel enkele van mijn FB-vrienden die zijn bericht ook hebben gedeeld.

Losse eindjes (#2)

Tags

Covid-19, Dimitri Leue, Familie, Londen, Lucky Luke, Quarantaine, Sinterklaas, Twitter, Woke

Gewoon een paar kleine onderwerpen. Niet een echt samenhangend stukje.

Mijn schoonzusje en haar man (op de vlucht uit ‘gevaarlijk’ zuidelijk Afrika) zijn gestrand in Londen. Ze mogen niet doorvliegen naar Dublin of Belfast, waar ze wonen. Ze moeten eerst verplicht 10 dagen in een quarantaine-hotel. Hoe vaak ze al getest zijn, weet ik niet. Ik raak de tel kwijt. Twee details zijn het vermelden waard. Eén: zij moeten dat hotel ZELF betalen. 5000 Britse ponden. OMG. Twee: zij zijn nog niet gevaccineerd (eerder luiheid dan principieel). Ik weet niet of deze twee zaken met elkaar in verband staan. Mijn schoonzusje wil al heel heel lang een keer naar Londen. Nu is ze daar en mag ze de deur niet uit.

Ik heb mijn boeken top 50 aangevuld zoals ik een paar dagen geleden al aankondigde.

Ik las een grappige quote op Twitter van Dimitri Leue (acteur). “Sluit de begraafplaatsen! Daar zijn de meeste doden! Sluit de ziekenhuizen! Daar zijn de meeste zieken! Laat de theaters open, daar is de tragedie maar om te lachen.”

Nog een grapje. Iets over ons woke-gedrag (*).

Geen sigaretten meer in beeld. Geen stereotype blanke cowboys meer in beeld, alsof er geen cowgirls – al dan niet met een kleurtje – bestaan. Geen circusdieren meer in beeld. Om maar te zwijgen van kindermishandeling en een minderjarige herkenbaar in beeld brengen. Dat de sporen de woke-censuur hebben overleefd is wel een puntje van aandacht.

Verder rest de vraag of Sinterklaas het aandurft om de Nederlandse en Vlaamse kinderen in Mozambique te bezoeken. Je begrijpt het al … alweer een los eindje!

(*) Woke staat voor ‘wakker’ zijn: alert op misstanden en problemen in de maatschappij, en het voorkomen van kwetsen van anderen (bijvoorbeeld door discriminatie of uitsluiting). Letterlijk is woke de verleden zijn van het Engelse ‘to wake up’ (wakker worden of wakker maken). (Bron: watbetekent.nl)