Wat lees je na ‘Grand Hotel Europa’?

Tags

Antwerpen, Boeken, Chaim Potok, Grand Hotel Europa, Hebban.nl, Israel, Joden, Lezen, Margot Vanderstraeten, Mazzel tov, Mijn naam is Asjer Lev, Orthodox

De boekensite Hebban.nl stelt vandaag deze vraag: ‘Wat lees je na Grand Hotel Europa?’ Ik herken mijn eigen worsteling van enkele maanden geleden om weer een boek te lezen waarvan ik opgewonden wordt. Ik heb nog een flinke voorraad ongelezen boeken maar ik kan niet goed kiezen. Ik heb na het terecht bejubelde boek van Ilja Pheijffer nog mooie boeken gelezen. Zeker weten. Ik heb er al over geblogd maar echt opgewonden … nou nee. Ik doodde de leestijd vaak met wat thrillers. Tijdverdrijf. Niks mis mee. Zie mijn leeslijst. Klik HIER.

Vanochtend heb ik ‘Mazzel tov’ van Margot Vanderstraeten uitgelezen. Een tip van mijn zus. Dank voor de tip Lief. Goed. Ik geef ****1/2 – vier-en-een-halve ster.

Mazzel Tov (Margot Vanderstraeten)

Misschien kun je de tussentitel op de foto (cover) niet goed lezen. “Mijn leven als werkstudente bij een orthodox-joodse familie.”

De uitgever promoot het boek als volgt:

“Mazzel tov biedt een indringend, uniek inkijkje in de onbekende wereld van een gesloten orthodox-joods gezin in Antwerpen. Zes jaar lang begeleidt auteur Margot Vanderstraeten de kinderen van de familie Schneider bij hun huiswerk. Via dochter Elzira en zoon Jakov krijgt ze geleidelijk aan toegang tot hun wereld. Hier heersen religieuze wetten en eeuwenoude tradities die de Vlaamse studente maar moeilijk kan rijmen met de tijd: de jaren negentig. Maar ook de joodse familie wordt beproefd door de open, maar kritische werkstudente. Dat zij ongehuwd samenwoont met haar Iraanse vriend Nima wekt achterdocht. Gaandeweg winnen – aan beide zijden – respect, nieuwsgierigheid en humor het van verontwaardiging en verwerping. Als de kinderen afgestudeerd zijn zal Vanderstraeten ze jaren later in Israël en New York opzoeken.”

Ik begrijp dat er na de verschijning van ‘Mazzel tov’ best veel aandacht was voor dit boek. Ik heb dat totaal gemist. Dat komt natuurlijk omdat ik nauwelijks naar de televisie kijk – zeker niet als ik in Mozambique op bezoek ben bij mijn vrouw. 

Niet alles in het boek is nieuw voor me. Ik heb verschillende theaterstukken geregisseerd met een Joodse thematiek. Ik heb me toen (oppervlakkig) verdiept in joodse tradities met grote dank aan Luuc en Ida. In de jaren dat ik ‘Getto’, ‘Het dagboek van Anne Frank’ en ‘Anatevka’ regisseerde, liep ik ook wat vaker door de diamantwijk / jodenbuurt van Antwerpen – in de buurt van het centraal station. Ik kocht er met enige regelmaat koosjere producten als cadeautje voor een sjabbesmaal in Middelburg. Ik bezocht Israel en verbleef ruim een week in (oost) Jeruzalem. Ik liep verschillende keren door New York.

Margot Vanderstraeten is – als privé-lerares van de kinderen – veel dieper doorgedrongen in de gesloten wereld van ‘de Antwerpse Joden’. Ze doet daar jaren later verslag van in dit boek. Zeer prettig leesbaar. Goed geschreven met de nodige humor – met dank aan de moppen van Papa Schneider. Sfeervol en respectvol. Soms beschrijft ze haar verwarring, haar nieuwsgierigheid, haar onhandigheid maar ze gaat ook de kritische vragen niet uit de weg. Het hele boek door reflecteert ze ook naar haar eigen afkomst en haar hedendaags leven. Een katholiek, Limburgs meisje opgegroeid tussen heel veel migrantenkinderen. Ze heeft een Iraanse (Perzische) vriend. De familie Schneider is een modern-joods-orthodox gezin.

Ik heb dit boek heel graag gelezen. In mijn persoonlijke TOP 25 staat ‘Mijn naam is Asjer Lev’ (Chaim Potok) nog steeds op nummer één. Dat is een joods verhaal van binnenuit de gemeenschap geschreven. ‘Mazzel tov’ is een verslag van iemand die van buiten naar binnen mag / mocht kijken. Ik vind het een aanrader als je interesse hebt in de thematiek.

In de serie: BOEKEN

Het is geen prijsvraag

Tags

Dode Zee, Foto, Hoogste laagste punt, Israel, Nederland, Prijsvraag, Reisfotochallenge, Reizen, Taj Mahal

Op internet zag ik een lijst van plaatsen die je NIET meer moet bezoeken. Wegens overvol. Teveel toeristen. 12 toeristische bestemmingen om niet meer te bezoeken. Ik heb vijf van die oorden ooit bezocht. In willekeurige volgorde: Venetië (3x) – Dubrovnik (1x) – Barcelona (minstens 5x) – Santorini (1x) – Cinque Terre (1x). Ik ben verbaasd dat Amsterdam niet op dat lijstje staat. De Taj Mahal blijft wel op mijn niet bestaande bucket-lijst staan.

Zo’n lijst roept natuurlijk ook herinneringen op. Aan vakanties. Aan lange weekend-trips. Aan stedenbezoek. En ik moet ook denken aan een periode dat ik samen met een vriend voortdurend geografische kwisjes opstelde. En we moesten dan elkaars vragen beantwoorden zonder wikipedia te raadplegen.

Een bijzondere vraag was: “Welk land heeft het hoogste laagste punt ter wereld?”

Begrijp je de vraag? Vast wel. Elk land heeft een laagste punt en een hoogste punt. In Nederland ligt het laagste punt in de buurt van Nieuwerkerk aan den IJssel – iets meer dan 6 meter onder NAP (zeeniveau). Het hoogste punt is de Vaalserberg. 322 meter (en dat heb ik wel opgezocht).

En dit lage punt zul je mogelijk herkennen …

En waar drijf ik?

Juist ja. In de Dode Zee in Israel in 2011. Of zeg je … dobberen OP de Dode Zee? Gemiddeld zo’n 425 onder de zeespiegel. Zo – nu kan ik dit stukje ook onderbrengen in de serie REISFOTO CHALLENGE.

Terug naar de vraag. “Welk land heeft het hoogste laagste punt ter wereld?” Wie weet het? Ik ben benieuwd of iemand het land weet, kent of kan raden. En natuurlijk ben ik benieuwd of iemand dit land al een keer heeft bezocht … Ik kijk uit naar jullie reacties.

---

 

Bijna een half jaar later … 

Ik ben wel gruwelijk laat met mijn antwoord / reactie. Excuses daarvoor. XIMAAR heeft het juiste antwoord gegeven. Hiep Hiep HOERA. Eeuwige roem.

Lesotho – een bergland(je) dat volledig is omgeven door Zuid Afrika. Het laagste punt is 1400 meter boven de zeespiegel.

Travel Tag: ABC’tje (2)

Tags

Fietsen, Ger, Hotel, Ine, Isabel, Israel, Jeruzalem, Johannesburg, Larochette, Luxemburg, Mongolië, Zuid Afrika

De volgende vijf verhaaltjes. Van F tot J.

F – Fietsvakantie Samen met Ine op fiets-vakantie gaan was geen goed plan. Geen haalbare kaart. Ze had zo haar eigen geschiedenis met fietsvakanties. Ik beperkte me tot wat lange dagtochten. Zo herinner ik me een tocht van Wyns naar Borger en een week later terug. Ik fietste ook van Bergen op Zoom naar Sint Idesbald (Koksijde). Ine en de kinderen gingen met de auto. Eén keertje ging de fiets mee naar Frankrijk. Mijn beklimming (en afdaling) van de Col d’Aubisque vanuit Laruns hoort bij de stoere verhalen die ik mijn kleinkinderen wil vertellen. Maar het absolute hoogtepunt onder dit kopje, is de fietsvakantie samen met Jules. Van Vlissingen naar Maastricht. Hij was een jaar of twaalf. Vijf dagen. Alles mee in fietstassen. Tent, slaapmatjes, kookspullen, regenkleding, enzovoort. In de Limburgse heuvels ontdekte Jules dat zijn vader beschikt over beperkte klim-kwaliteiten, veel minder dan in zijn verbeelding. Hij verwoordde zijn teleurstelling als volgt: “Het is alsof ik voor de tweede keer in mijn leven hoor dat Sinterklaas niet bestaat.”  En hij trok weer een sprintje berg-op naar een denkbeeldige finish.

G – Ger Waarschijnlijk is dit niet de meest voor de hand liggende associatie. Ik verklaar me nader. De meeste mensen kennen het begrip ‘ger’ onder de meer bruikbare Turkse benaming: ‘Yurt’.

Wakker worden in deze ger, ergens in Mongolië

Een Mongoolse, ronde tent. In 2009 maakte ik één van mijn mooiste reizen. Veertien dagen rondtrekken door Mongolië. We hadden onze eigen tentjes bij. Tweede helft augustus. De zomer loopt op z’n eind. De plaatselijke bevolking maakte zich stilaan op om terug te keren naar lager gelegen gebieden. ’s Middags kon het nog 25c zijn en een paar uur later was de wereld wit. Een combinatie van de eerste sneeuw en hagel. Tweemaal was het te koud om in een klein tentje te slapen. Dan zochten we onderdak in een ger. Zoals op bovenstaande foto. Je ziet vast de kachelpijp. ’s Avonds werd de kachel flink opgestookt met hout. Ik sliep heerlijk. En onderweg speelden we (Marcel, Saskia, Linde, Alice en ik) ons historisch ‘Ger-woord-spelletje’.

H – Hotel Ik denk dat ik voor het eerst in een hotel sliep toen ik bijna vijftien was. Hotel de la Poste in Larochette (Luxemburg). Wij gingen elk jaar met het gezin op vakantie. Altijd met de tent en heel af en toe een huisje in de Ardennen. Een enkele keer in een pension. Mijn zus is veertien jonger dan ik. Kamperen met een baby in die eerste herfstvakantie na haar geboorte was iets te veel van het goede. Wij gingen dus ‘op hotel’. Voor het eerst. Een beetje ouderwetse grandeur. Ik herinner me heel goed de geur van veel boenwas en dat we onze laarzen buiten moesten uittrekken en dan op kousenvoeten naar binnen. Ook de kinderwagen die wij ijverig door bospaadjes hadden geduwd moest buiten worden afgespoeld. Sinds 2003 slaap ik bijna honderd nachten per jaar in hotels. Een effect van het vele buitenlandse werk. Ben ik een fan? Nou nee, niet echt. Maar ik heb er geen hekel aan zolang er maar sanitair – een wc en een douche – op de kamer is want met mijn handdoekje en toilettas aanschuiven in een gang voor een gedeelde badkamer … liever niet. Dat hoort bij jeugdherbergen en slapen op Griekse daken – best al lang geleden.

I – Israel Heel lang heb ik mezelf voorgenomen om niet naar Israel te gaan. Als een soort persoonlijk protest tegen hun Palestina-politiek. Als student liep ik rond met een Palestijnen (Arafat) sjaal. Verschillende vrienden gingen een jaar in de kibboets werken. Ik was deels jaloers en deels boos op ze. En met ouder te worden wil ik nog wel eens terugkomen op eerder ingenomen standpunten. Zo ook het gevoelige onderwerp ‘Israel’. Laat het duidelijk zijn dat ik nog steeds gruw van de politiek van Netanyahu. Er bestaat maar één oplossing en dat is de twee-landen-optie maar dat zal ik in mijn leven waarschijnlijk niet meer meemaken. Oké Koen, terug naar je onderwerp. 2011 – ik reisde in mijn eentje naar Israel.

Bij de Klaagmuur (Jeruzalem)

Twee weken. Eerst een paar dagen in Tel Aviv. Daarna een week in Oost Jeruzalem en vervolgens nog een paar dagen in Tel Aviv. Veel dag-uitstappen. Naar de West-bank, naar Bethlehem, naar het noorden, naar de Dode Zee en veel ronddwalen in de oude stad. Een bijzondere dag was het bezoek aan Yad Vashem. Ik blogde toen al maar ook die blogs zijn verloren gegaan. Een bijzondere reis.

J – Johannesburg Kortweg ‘Joburg’. Egoli, city of gold en er zijn nog meer bijnamen voor de grootste stad van Zuid Afrika. Ook heel lang een bestemming die op mijn boycot-lijst stond. Dat had natuurlijk alles te maken met het afschuwelijke apartheids-regime. Maar toen ik in 2004 de kans kreeg om naar Johannesburg af te reizen ivm ons Umoja-programma was ik maar al te blij. Ik logeerde in Melrose maar ging aan het werk in Soweto en Timbisa. Een half jaar later was ik er ook op vakantie. Met Ine. Het was het begin- en eindpunt van onze reis die ons van Johannesburg, via Blyde River Canyon, Krugerpark, Swaziland, Durban, Kokstad, East Londen … helemaal naar Kaapstad bracht. Een geweldige reis met z’n tweetjes. We hadden er toen gelukkig nog geen weet van dat het ook onze laatste, gezamelijke vakantie-reis zou worden. Terug naar het heden. Vanuit Maputo is Johannesburg een lang-weekend-bestemming geworden. Eens per jaar een dag of vier naar Joburg. Altijd iets cultureels. Shoppen. Familie bezoeken. En nog veel meer. Niks mis mee.

Even geen woorden

Tags

Internet, Israel, Krant, Media, MH17, Oekraïne, Umoj

Al een paar dagen begin ik aan een stukje maar ik kom niet verder dan een paar zinnetjes. Niet de moeite waard om te publiceren. Ik zit wel veel bij m’n computer. Ik probeer de Ronde van Frankrijk te volgen maar eigenlijk ben ik de echte interesse al een paar dagen kwijt. Ik bezoek bijna dagelijks repetities van Umoja Mozambique. Ik heb vergaderingen met Per over het aanstaande internationale kamp in Zimbabwe. Ik kook. Ik lees. Ik lummel wat in de tuin. Maar mijn aandacht gaat toch het meest uit naar de ramp met het uit de lucht geschoten vliegtuig. Vlucht MH17. Ik ben sprakeloos. En opnieuw ben ik verbaasd hoe ‘nieuws’ werkt. Natuurlijk staan de Nederlandse kranten – die ik via internet lees – vol met berichten over deze aanslag, want een ongeluk kun je het toch niet noemen. Maar in de Mozambikaanse kranten wordt er nauwelijks over gesproken. Ja, een artikel op pagina drie. En een foto van de rampplek in Oost Oekraïne. Hier staat de president vaak op de eerste bladzijde. Of wordt er geschreven over het voortdurende conflict tussen Frelimo en Renamo. Het is tenslotte een verkiezingsjaar. Ook het conflict in Gaza staat maar zelden op de voorpagina. Het is letterlijk … ver weg.

BBC-World en Al Jazeera doen wel uitgebreid verslag en dat zijn twee nieuwszenders die wij in ons kabel-abonnement hebben. Ik begon dit stukje dat ik even geen woorden heb. Ja, dat is zo. Hoe moet je oordelen over ‘grote zaken / conflicten’ zoals de MH17 en Gaza – Israel? Je weet dat het propaganda-oorlogen zijn – nieuwsberichten zijn gemanipuleerd of gecensureerd. Of op z’n minst ‘gekleurd’. Wie moet je geloven? Ik weet het niet en ik word er moedeloos van. Moet ik nieuwssites dan maar negeren en even vakantie nemen? Nee, dat niet maar misschien helpt het wel dat ik binnenkort – vanaf 28 juli –  verstoken zal zijn van nieuws. Op de plaats waar wij het Umoja-kamp organiseren is geen wifi. Dus in mijn geval: geen internet. Misschien is dat niet eens een slecht vooruitzicht.

Laat ik eindigen met een foto die niets met dit stukje van doen heeft. Gewoon … even geen woorden.

Humus bi tahina

Tags

Bergen op Zoom, Culinair, Familie, Israel, Mozambique

Het was lang geleden dat ik een recept heb opgezocht. Dat deed ik vandaag weer eens – op internet. Ik wilde zelfgemaakte humus op tafel zetten. En dat is me gelukt. Eén van mijn meest favoriete voorafjes. Een erg eenvoudig klusje. Een glazen pot met kikkererwten, citroensap, knoflook, olijfolie, sesampasta (tahin) en peterselie. Ik doe de knoflook met de erwten, het citroensap, de tahin en de peterselie in een kom. Ik giet er een scheutje water bij en pureer het geheel. In een paar minuten ontstaat een gladde puree. Ik schep de humus op een bord en maak in het midden een kuiltje met citroen-olijfolie. Een beetje paprikapoeder als kleur-decoratie maakt het voorgerechtje af. Ik serveer er pitabrood bij, zwarte olijven, tomaten en feta-blokjes. Een ideaal voorgerecht om bij te praten. Iedereen schept zelf op, dipt in de humus. Een geanimeerd gesprek over oa Cuba, Mozambique en Qatar. Een fijne familie-bijeenkomst met Hans en Hennie, Jules, Yvonne en Ender.

Humus a la Koen

Na dit midden-oosten voorgerecht zet ik een Arabische ovenschotel op tafel. Met lamsgehakt, runderreepjes en stukjes kip. Veel kruiden zoals kaneel, komijn, knoflook en kurkuma. Een blikje tomatenpuree en honing. Courgettes, ui, amandelen, peterselie en koriander. En als toplaag een puree van aardappelen en couscous. Over de toetjes schrijf ik morgen.

Yaniv

Tags

Israel, Spelletjes, Vrienden

Ik ben ingewijd in een nieuw kaartspel: Yaniv. Wat leuk om met een gewone boek kaarten (dat is Vlaams – hoe zeggen ze dat in Nederland? Een set speelkaarten? Het kaartspel?) een nieuw spel te ontdekken.

Axel en Hanna zijn dol op (bord)spellen en ze zijn op bezoek in Mozambique. Ik ben op mijn beurt weer op bezoek bij hen. Algauw vragen ze me of ik zin heb in een kaartspelletje. Ik accepteer met veel plezier hun uitnodiging. Ze vragen of ik het spelletje ‘Yaniv‘ ken, een Israelisch kaartspelletje. Nee, nog nooit van gehoord.

Dit zijn 32 min-punten (8+7+7+10)

Elke speler begint met 7 kaarten. Er wordt gespeeld met alle 54 kaarten – de 52 kaarten + 2 jokers. Het spel heeft tot doel 7 punten of minder in de hand te hebben – de som van alle kaarten. Joker is 0 punten, aas is 1 punt, boer / vrouw / koning zijn 10 punten. Om de beurt leg je een kaart af en neem je een nieuwe kaart. Dat kan de laatst neergelegde kaart zijn of een kaart van de stock. Je mag ook twee of drie dezelfde kaarten neerleggen (bijvoorbeeld 2 of 3 negens of 2 of 3 boeren). Nog een mogelijkheid om meerdere kaarten af te leggen zijn ‘ladders‘ – minstens drie opeenvolgende kaarten van dezelfde soort. Bijvoorbeeld: harten drie, vier, vijf, zes of klaveren negen, tien, boer. Zo gauw je 7 of minder hebt mag je ‘yaniv‘ zeggen en je kaarten tonen. Heb je het laagste puntenaantal van alle spelers dan win je; heeft iemand anders een lager aantal dan krijg je 30 strafpunten. Er zijn nog een paar kleine varianten in de puntentelling. Je spreekt van tevoren af of je tot 100 of 200 punten speelt.

We spelen twee rondes tot 100. De eerste keer verlies ik glansrijk. Ik heb al gauw 100 strafpunten en lig uit het spel. Bij de tweede keer won ik wel een aantal spelletjes. Hanna wint beide rondes.

Joepie, een erg eenvoudig en leuk kaartspel toegevoegd aan mijn repertoire. Mijn repertoire bestaat uit: wippen, wiezen, hartenjagen, kingen, mochelen, pesten en nog een paar andere. Een klein beetje bridge. Yaniv schijnt erg populair te zijn – wereldwijd onder rugzaktoeristen. Er bestaat nu ook een online versie van Yaniv en een versie voor de mobiele telefoon – Android. Zin om nog meer spelregels te weten van dit kaartspel. Klik HIER. Jammer dat ik in Afrika zelden iemand ontmoet die van spelletjes houdt. En online spelletjes spelen of op de computer is niet mijn ding …