Alweer het weer

Tags

Culinair, Djonase, Familie, Isabel, Kerstmis, Maputo, Matola, Mozambique, Onweer, Weer

Waar zal ik de (blog)draad weer oppikken? Bij het weer. Altijd een onderwerp waar we ons dagelijks mee bezighouden. De meesten van ons dan toch. Toen buurman Peter me vorige week afzette bij het NS Station wenste hij mij een voorspoedige reis en dat ik maar veel mag genieten van het warme weer aan de andere kant van de evenaar. Ik maak nog een opmerking dat ik blij ben om naar de warmte (en het meisje) te gaan maar als het kwik boven de 40c stijgt dat ik dan ook kan (terug) verlangen naar zonnige, winterse dagen in Nederland. Hij kon er zich weinig bij voorstellen.

En ja, ik heb al een paar keer flink zitten puffen en zitten denken aan die woorden. Het is hier (Mozambique) volop zomer. De langste dag en de kortste nacht zijn alweer een week oud. De temperaturen zijn hoog. Meestal rond de 35c – in de schaduw wel te verstaan. Ik voeg een lijstje toe van afgelopen zaterdag 24 december. Bij ons in Djonase is het meestal 1 of 2 graden warmer.

Het weer in Maputo (24 december 2016)

Onze traditionele kerstviering met de familie is op kerstavond. Plaats van handeling: onze veranda (en tuin en zwembad). De meeste boodschappen had ik al in huis. We zijn vanavond met z’n achten. Ik pas het menu aan aan deze tropische temperaturen met onder andere een zelfgemaakte gazpacho. De airco’s maken overuren. Ik krijg een sms-bericht van vrienden dat het 44c is. De kerstboom staat. De lichtjes in de Hollandse huisjes branden. Ook in de bomen branden de lichtjes. Ik loop rond in mijn zwembroek. En dan wordt het donker. Vroeger dan verwacht. De wind steekt op. Het is half vier. In de verte horen we de eerste donderslagen. En dan verandert alles in een inferno van knallende donderslagen en intense bliksemschichten en het begint te regenen. Noem het gerust stortregenen. De elektriciteit valt uit. We schuiven het nodige aan de kant want de halve veranda staat onder water. De temperatuur loopt nu snel terug. Kijk maar op het staatje hierboven. Het is tijd om de oven aan te zetten (kalkoen) maar zonder elektriciteit wordt dat niks. Ik stel het opstarten van het aggregaat nog even uit.

Om iets na half zeven zijn we weer terug aangesloten op het energie-net. Voor even. Opnieuw springt de hoofdzekering. Dit keer ligt de oorzaak bij onszelf. De buiten-kerstlampjes veroorzaken kortsluiting. Okee, dan maar geen kerstsfeer. Om negen uur zijn alle gasten gearriveerd. De stapel cadeautjes is toch weer groter dan we hadden afgesproken. De veranda is weer droog. De eerste fles gaat open. We toasten op een fijne avond. De hapjes gaan rond. Vooral de kaas die ik uit Nederland meebracht valt in de smaak. En dan zie ik Isabel klappertanden. We halen fleece-dekens tevoorschijn. Even overwegen we om alles naar binnen te verplaatsen. Dat doen we toch maar niet. Het koelt af tot 23c. Het windje maakt het kouder voor het gevoel. Voor Mozambikanen zijn dit winterse temperaturen. De dames zitten warm onder een dekentje.

Er wordt weinig gegeten van de gazpacho. Deels omdat het iets ‘vreemds’ is – denk ik. Koude soep?! De zelf gemaakte kip-kroketten zijn een groot succes. Van de rest wordt ook flink opgeschept. De kalkoen was op tijd gaar en sappig. Om middernacht omhelzen we elkaar. We drinken vers gebrouwen cashew-noten-vruchten-sap – drie dagen oud dus al flink gefermenteerd. Het is mijn eerste druppel alcohol in vier maanden. Best lekker. Zowel dat sap als de zweem alcohol. Ik hou het bij twee glaasjes.

Om drie uur zijn we weer met z’n tweeën. De veranda is opgeruimd. De rest komt morgen wel. Nog twee dagen Kerst. Zo gaat dat (ook) in Mozambique.

En ook vandaag – woensdag 28 december – hebben we vergelijkbaar weer. Vanochtend 38c en nu zit ik lekker binnen want buiten knettert en hoost het. Alweer een zwaar onweer. Dat is goed voor de tuin zullen we maar denken. Ik ben benieuwd of het fleece-deken weer te voorschijn wordt gehaald …

Advertenties

Eid Mubarak

Tags

Aanslagen, Geloof, Islam, Kerstmis, Liefde, Vrienden

Ik heb de hele dag getwijfeld of ik deze titel wel zou gebruiken. Ik ben geen moslim. Ik spreek geen Arabisch. Ik ben niet gelovig in de religieuze zin van het woord. Toch heb ik een aantal vrienden persoonlijk en per sms ‘Eid Mubarak’ gewenst. Voor hen is het een mooie en belangrijke dag.

Eid Mubarak – Gezegend Feest

Ook met Kerstmis wens ik mijn geliefden een ‘Zalig Kerstfeest’ toe. En mijn Joodse vrienden wens is met regelmaat ‘Sjabbat Sjalom’ toe. En ook daar gaat voor op dat ik niet religieus gelovig ben. Ik ben opgegroeid in een katholieke omgeving  maar ik ben jaren geleden van mijn geloof gevallen. Nou, dat klinkt overdreven. Als kind weet je niet beter en volg je de traditie van je ouders.

Al heel lang geloof ik in de liefde, geloof ik in andere mensen, geloof ik het goede. Of daar een hogere macht bij betrokken is, blijf ik heftig betwijfelen. Natuurlijk herken ik veel in christelijke waarden. Die zijn vast niet heel verschillend van Islamitische, Joodse, Hindoe of Boeddhistische waarden. Het gaat over hoe mensen zich tot elkaar verhouden.

En dat is vaak verschrikkelijk als ik het nieuws en de actualiteit volg. Nooit eerder was een Ramadan-periode zo bloedig. Zo vol haat en geweld. Om misselijk van te worden. Een verschrikking hoe zogenaamd Islamitische strijders andere geloofsgenoten afslachten. Walgelijk. Ik zocht een foto of cartoon met treurende Fransen, Belgen, Turken, Irakezen, Saudiërs, Italianen, Amerikanen, Libanezen, Bengalen (Bangladesh) en zo kan ik nog even doorgaan. We staan – begrijpelijk – langer stil bij aanslagen bij onze voordeur (Zaventem, Maalbeek, Parijs) dan bij de verschrikkelijke aanslagen in Bagdad en Istanbul. Maar voor alle nabestaanden is het even verschrikkelijk, even tragisch.

Om ‘Eid Mubarak’ (*) een beetje te begrijpen ging ik natuurlijk een beetje rondneuzen op internet. Het juiste moment is allemaal gebaseerd op de nieuwe maan. En ook hier is een mooi sikkeltje te zien boven ons huis. Met dat verschil dat hier (in het zuiden) de sikkel nagenoeg plat ligt en meer lijkt op een schaal of een kommetje. Tijd om naar de keuken te gaan … er moet eten op tafel komen.

(*) Eid Moebarak (Perzisch عید مبارک-Urdu: عید مبارک; Arabisch: عيد مبارك) is een traditionele islamitische groet, die wordt gebezigd ter gelegenheid van het Offerfeest (Eid al-Adha) en het Suikerfeest (Eid al-Fitr). Eid slaat op de festiviteiten zelf en Moebarak betekent gezegend. De groet betekent dus zoiets als Gezegend Feest en is te vergelijken met de christelijke formule Zalig of Gezegend Kerstfeest. Bron: Wikipedia.

Maandag Top Drie

Tags

Euro, Geld, Hitte, Kerstmis, Leegstand, Metical, Regen, Sluiting

Vroeger vierden we op deze dag – 28 december – het feest van ‘Onnozele Kinderen’. Een katholieke (christelijke) dag waarop de kindermoord in Bethlehem werd herdacht. De traditie vertelde dat die dag het jongste kind van het gezin het menu mocht samenstellen. Dat was bij ons thuis voor lange tijd onze Bart. Toen ons Lief het voor het zeggen kreeg was ik al uit huis.

Terug naar mijn Top Drie. Niks geen lijstje, gewoon drie dingen hier in Mozambique die me de laatste tijd opvallen.

Leegstand – Eigenlijk moet ik dit onderwerp opsplitsen in twee stukjes. In deze kerstperiode zijn heel veel cafe’s en restaurants gesloten. Vaak zijn het Portugese eigenaren die de familie in Europa gaan opzoeken. Soms gebeurt het dat ze niet meer terugkomen en dat een zaak voor goed dicht is. Ik ken zo drie vier restaurants in de binnenstad van Maputo die de afgelopen maanden de deuren hebben gesloten. Onduidelijk blijft waarom. Geld-gebrek? Of het omgekeerde – goed geboerd en nu rentenieren. Toch denk ik dat dat laatste maar weinig voorkomt. Nog een voorbeeld. Tegenover een supermarkt waar ik vaak boodschappen doe opende in het voorjaar – na ruim een half jaar verbouwen – een wasserij / stomerij. Minder dan drie maanden later werd de zaak gesloten. Vandaag zag ik dat er een auto-onderdelen-zaak in komt. De gevel is blauw geschilderd. Het wachten is op de feestelijke opening. Ik ben benieuwd maar ik vrees het ergste. Alles heeft te maken met mijn volgend onderwerp.

Meticais

Mozambikaanse bankbiljetten

De metical heeft een heftig jaar achter de rug. Kreeg ik in januari 2015 amper 34 meticais voor een euro, zo was ik blij met de koers eind november. Bijna 58 meticais voor een euro. Vandaag was de wisselkoers 49 voor 1 euro. Dat blij zijn is echter zeer relatief want de prijzen schieten pijlsnel omhoog. De meeste producten worden ingevoerd – vaak via Zuid Afrika. Internationale rekeningen moeten meestal in US dollars betaald worden. Salarissen van mensen met topfuncties worden in US dollars afgesproken in contracten. Huishuren in de hogere sector … hetzelfde liedje, alles wordt in USD berekend. Daar heeft de regering twee weken geleden een eind aangemaakt. Het is nu verboden om in dollars te rekenen of te factureren. Dat is echter schijn. Natuurlijk rekent iedereen die iets heeft, alles stiekem om naar de koers van de dollar maar publiceert braaf de prijs in meticais. Een zak cement kostte begin dit jaar rond de 200 meticais. Ik zag afgelopen weekend dat er 420 meticais wordt gevraagd. Iemand probeerde me op straat vier tomaten te verkopen voor 50 meticais. Absurd. De broodprijs is met 40% gestegen. Mozambique is nog steeds het op zeven na armste land van de wereld volgens een onlangs verschenen rapport van de VN. Noorwegen voert die lijst aan. Jammer dat juist zij met het Umoja-programma in Mozambique zijn gestopt.

Het weer – Een typisch Nederlands onderwerp zou je zeggen. Terwijl in Nederland alle warmte-records sneuvelen – warmste maand december ooit – klaagt ook in Mozambique iedereen steen en been. Het is uitzonderlijk heet en nog uitzonderlijker droog. Normaal beginnen de grote regenbuien eind oktober. Er is hier geen sprake van een echt regenseizoen – dat is meer iets voor de landen dichter bij de evenaar. Het is nog steeds kurkdroog. De zeldzame buien zijn ontoereikend voor de schaarse landbouw. Alles is verdampt of zakt weg in de zandgronden. Het prettige daarvan is dat nog steeds alle wijken goed bereikbaar zijn. Geen ondergelopen wijken en straten. Toch snakt iedereen naar de regen. De temperaturen lopen soms op tot 41c. Dat is heet maar dat schreef ik al eerder. En omdat er heel veel vraag naar water is, levert dat weer problemen op. Meestal is er maar een beperkt aantal uren per dagen water beschikbaar.

Goed, dat waren ze dan. Zomaar drie zaken die me bezighouden. Gelukkig niet het afschuwelijk geblaat van heethoofden over de komst van een AZC. Ook geen zorgen of het plan Cruyff al dan niet wordt uitgevoerd bij Ajax. Of dat de spoor-vakbonden oproepen om te staken.

Natal in Natal

Tags

Durban, Isabel, Kerstmis, KwaZulu-Natal, Natal, Richards Bay, Zuid Afrika

Kerst (Natal) in KwaZulu Natal (Zuid Afrika). Bijna een week zonder internet. De eerste dag vond ik dat vervelend maar daarna was het eerder leuk dan vervelend. Een aanrader zou ik bijna zeggen. Zondag, wij zijn weer thuis in Maputo. Morgen weer een gewone werkdag. Een korte werkweek want donderdagmiddag begint het nieuwjaars-weekend. Dit jaar bijzonder gunstig omdat 1 januari op een vrijdag valt. Mensen die me kennen hebben waarschijnlijk al wat foto’s gezien op mijn Facebook-pagina of op die van Isabel. We hadden fijne dagen. Uitermate relaxed.

Feliz Natal

Een combinatie van gezellig onderweg-zijn en bijpraten. Hawa en Isabel die genieten van de enorme keuze in twee verschillende shopping malls in Umlangha en Durban. Ik ben uitermate tevreden met een grote service-beurt van onze XTrail in een Nissan-garage in Durban. Wat kan ik nog meer vertellen over ons uitstapje naar Zuid Afrika? Iets over lekker eten? Over uitslapen? Over het geweldige weer deze tijd van het jaar?

Voor diegenen die zich hier weinig kunnen bij voorstellen … een vergelijking … het is zomer … je woont ergens op het platteland in Nederland of Vlaanderen … je neemt de auto en je rijdt naar de Landes of Bordeaux. Zo’n 600 kilometer. Een grote stad aan de zee. Boodschappen doen, een wandeling naar het strand, een restaurantje dat je toevallig vindt, een upgrade van een kamer-met-zeezicht naar de bruids-suite inclusief een fles champagne en een jacuzzi op het balkon-terras. Verder geen verplichtingen. Helemaal niets.

Carpe Diem. Bij deze nog: “Feliz Natal. God Jul. Merry Christmas. Zalig Kerstfeest.”

PS. Nog even terugkomen op mijn blog van een week geleden. Over mijn hoofdpijndossier. Ik kreeg een paar reacties van vrienden dat ik zo iets niet moet delen op internet. Te persoonlijk. Te privé.  Ik begrijp hun reactie en daarom denk ik de volgende keer beter na wat ik wel of niet openbaar maak op mijn weblog. Mijn excuses aan diegenen die zich daar hebben aan gestoord. En by the way … het gaat stik-goed met ons. No doubt.

Oktober … Natal … euh

Tags

Geschiedenis, Kerstmis, Maputo, Natal, Vasco da Gama, Zuid Afrika

Waarschijnlijk een moeilijk te begrijpen titel. Het is 22 oktober vandaag. Ik deed wat grotere boodschappen in Shoprite – een supermarkt – en wat zag ik? De kerst is in aantocht. De winkel wordt de komende dagen omgetoverd tot een kerstparadijs.

De kerst is in aantocht

Pas binnen tien dagen is het november. En dan nog eens vijfentwintig dagen voordat het kerst is. Maar in Maputo – en ook in Zuid Afrika – wordt alles in gereedheid gebracht voor de ‘mooiste tijd’ van het jaar. Zucht. Ja, voor de winkeliers misschien. En ik moet toegeven … ook de mooiste tijd van het jaar wat het weer betreft want de dagen zijn duidelijker langer aan het worden. De warme periode komt eraan. Bijna zomer. Maar toch … kerstvoorbereidingen in de derde week van oktober. Zucht.

Dan mogen wij in Nederland blij zijn dat er een soort niet-bindende afspraak bestaat dat de kerst pas werkelijk in beeld komt als Sinterklaas weer terug naar Spanje is vertrokken. Niet dat de grote winkelketens zich daar aan houden. Maar toch.

Nog een laatste alinea. ‘Natal’ in de titel van mijn blog is het Portugese woord voor ‘Kerstmis’. Een leuk weetje is het volgende: de grote regio in het oosten van Zuid Afrika – waarvan Durban de hoofdstad is – heet Kwazulu Natal. Het verwijst enerzijds naar de grootste bevolkingsgroep uit die streek: de Zoeloe’s en anderzijds naar de historische naam die Vasco da Gama – de eerste Europeaan in dat deel van de wereld – gaf aan die onbekende kust. Dat was op eerste kerstdag 1497 – vandaar de naam – Natal.

Kerst in Maputo (3)

Tags

Familie, Kerstmis, Maputo

En dan is het middernacht geweest. Tijd voor de cadeautjes. Isabel zet een Portugees kinderliedje in. Er wordt hier en daar meegezongen en we verplaatsen ons richting kerstboom en pakjes. Het eerste pakje is voor haar vader. Hij ziet de vorm van het pakje en concludeert … een pen. Hij is blij verrast dat het Cubaanse sigaren zijn een geen pen. Weliswaar niet zijn eigen merk maar toch. Later die avond (vroege ochtend) steekt hij in de tuin een sigaar aan … en je raadt het al … van zijn eigen merk.

Er wordt niet geheimzinnig gedaan over ‘Santa Claus’ – ik heb die naam hier nooit horen noemen de afgelopen week. Nee, cadeautjes krijg je van de andere aanwezigen. En soms ook van gulle gevers die Kerst in Nederland vieren … dank Luus, Catelijne en Caroline. Er zijn teveel pakjes om keurig pakje-voor-pakje open te maken. De meeste aandacht is bij de eigen cadeautjes. Overal maken we cadeautjes open. Wiskey, vuurwerk, parfum, een boek, een t shirt, een korte broek, slippers, een halssnoer, een mobieltje, een mobile, lippenstift, een prinsessen-kinder-computer, een boter-kaas-en-eieren-winkel, twee little pony’s, enzovoort …

Zaza in bruidsmeisjes-jurk

De niet-verwachte gasten kijken van op een afstandje toe. Gelukkig heb ik nog een zakje met kerst-diademen die ik aan hen kan uitdelen. Ik krijg van Isabel het grootste pak dat naast de kerstboom staat. In al mijn onschuld ging ik ervan uit dat dat een cadeau was voor Zaza. Nee, het is voor mij.  Een mooie bureaustoel met allerlei hendels en wieltjes. Muito obrigado querida. Ze beleeft veel plezier met het vertellen over de aankoop waarbij ze in de winkel eiste dat de stoel werd ingepakt met kerstpapier.

Een uurtje later is alles uitgepakt, iedereen bedankt iedereen en er wordt nogmaals een liedje gezongen. In een hoek van de kamer ligt een grote berg verscheurd cadeau-papier. Tijd voor een laatste toast. Deels in de veranda en deels in de tuin. Iets na drie uur is het feest voorbij. Iedereen vertrekt en wij ruimen samen met Todinho op. Een mooie avond – herkenbaar en toch ook weer anders dan in Nederland of Vlaanderen.

25 december. Proberen uit te slapen wat niet zo eenvoudig is want het is warm. De airco draait overuren. Om elf uur belt de zus van Isabel. Ze verwachten ons – met alle niet opgegeten gerechten – in Mozal voor de lunch. Daar had ik tot op dat moment nog niets over gehoord. Verrassing !!! We hebben een half uur nodig om alles in schalen en tupperware-bakjes te verpakken. Om twee uur ’s middags zitten we aan de tweede ronde van de kerstmaaltijd – bord op schoot – met bijna dezelfde mensen – inclusief alle onverwachte gasten. Voor de zekerheid heeft de inwonende nicht frietjes en rijst klaargemaakt. Isabel neemt een duik in het zwembad, ik kijk naar Mangaze en zijn play-station-avonturen. Om zes uur zijn we weer thuis en kijken naar de eerste vier episodes van “Barslet” – met Engelse ondertitels.

Kerst in Maputo (2)

Tags

Culinair, Familie, Isabel, Jardim, Kerstmis

Tijdens de break zit ik even buiten op een bamboe-stoel en scheur mijn nieuwe broek aan een uitstekend spijkertje. Jammer. Er wordt getoeterd en Hawa schuift aan. Niet uitgenodigd en niet verwacht maar wel heel erg welkom. Ze is niet voor niets Isabels beste vriendin. Nu volgt een kwartier jongleren met overschalen. Alles is klaar maar we willen alles warm opdienen. De oven maakt overuren. De magnetron is behulpzaam.

We dienen alles op in ‘huwelijks-cadeau’s’ – witte opdien-schalen en rechauds. En als ik iedereen weer aan tafel roep, blijken er nog drie nieuwe gasten te zijn. De inwonende nicht en tia Dina met haar empregada. Zij brachten nog een extra taart mee. We scharrelen wat borden bij elkaar en zij moeten zich voorlopig behelpen met een bord op schoot. Even in het kort een opsomming van de hoofdgerechten: Boeuff Bourguigon, kalkoenpoten, bacalhau con natas (gemaakt door Isabels moeder), stoofpeertjes, een groentenkrans van worteltjes – bloemkool – broccoli, kikkererwten-salade en jack patato. Ik geef een woordje uitleg, vooral over de boeuf bourguignon, de stoofpeertjes en de aardappelen. Iedereen luistert aandachtig en begint voorzichtig op te scheppen. Maar wat schetst mijn verbazing? Bijna iedereen neemt de bacalhau en de kikkererwten-salade en niets van de onbekende gerechten. Volodomyr vraagt wat extra brood. En sr. Sampaio wil ‘Scotch – Black Label’. Daar had ik – eerlijk gezegd – op gerekend. Ik ken de vader van Isabel.

De sfeer is zeer aangenaam. De dames – en dat is de overgrote meerderheid – ouwehoeren eindeloos in het Portugees. Daar hoef ik gelukkig niet aan mee te doen.De jongeren vermaken zich op hun tablets en smartphones. Ik eet met smaak. De boeuf bourguignon en de stoofpeertjes smaken ouderwets lekker. Ik speel wat met Zaza en draag inmiddels een korte broek. Een half uur later vraag ik Isabel om af te ruimen en alles klaar te maken voor de desserts. “Nee, nog niet. Mensen eten nog steeds.” Dat was me niet opgevallen maar aan de borden zie ik wel dat de kalkoen bijna op is en dat dapperen ook de boeuf hebben uitgeprobeerd. Mooi zo. Ik slik de kleine ergernissen weg.

Om half twaalf moet Volodomyr plots weg. Hij logeert in de Russische ambassade en de poort sluit om middernacht. Ik grabbel nog snel zijn drie cadeautjes vanonder de kerstboom en ren hem achterna. Een warme Oekraiense knuffel is zijn dank. En dan is het tijd voor de toetjes. Fruitsalade, crema de lima, pudim, dronken ananas en twee verschillende taarten.

Zelfgemaakt gebak door Mai en tia Dina

De citroen-yogurt is in no time verorberd. De fruitsalade wordt niet aangeraakt. Kleine puntjes cake worden afgesneden. De dronken ananas is een succes. De kerstboom-taart is de beste taart die ik ooit in Mozambique heb gegeten. Iedereen is in afwachting van ‘middernacht’ – het moment van een volgende toast en het begin van het openen van de cadeautjes.

Morgen volgt het laatste deel over Kerstavond.

Oo ja, ik moet er nog iets aan toevoegen wat ik die avond niet wist of had begrepen. Ik hoorde dat pas een dag later. Iedereen – maar vooral de onaangekondigde gasten vonden het eten GEWELDIG. Ze hadden nog NOOIT een kerstmaaltijd gezien zonder chima, rijst en kip. En ze misten het helemaal niet. Ze hadden al gehoord dat Koen lekker en anders kookte … hahaha. Ze waren helemaal verrukt van het eten. Zo buitengewoon … Dat is fijn om via via te horen. Ja toch?

Kerst in Maputo (1)

Tags

Culinair, Familie, Jardim, Kerstmis

De meeste volgers van mijn blog weten ondertussen wel dat ik Kerst in Maputo heb gevierd. Voor het eerst niet met de ‘Schyvens-familie’. Maar met mijn nieuwe (schoon)familie. Bij ons thuis in Jardim, Maputo.

Overeenkomsten en verschillen. Zo zou ik dit stukje ook kunnen noemen. Kerst wordt hier vooral op kerstavond gevierd (24 december). Het is een familie-feest maar ‘familie’ moet ruim worden geïnterpreteerd. En de oorspronkelijke – christelijke – achtergrond is bij velen totaal onbekend. Het gezin van Isabel werd weken geleden al uitgenodigd: vader, moeder, broer en zus en natuurlijk ook haar broer uit Zuid Afrika met zijn dochtertje. En een nicht die al ruim anderhalf jaar bij hen inwoont. Een paar dagen geleden werd het duidelijk dat Nando uit Zuid Afrika niet kon komen. Zijn kind wel. We besloten daarom om ook Isabels Oekraiense padrinho uit te nodigen. Onze veranda is niet heel groot maar acht volwassenen en een kind herbergen voor een feestmaaltijd is geen probleem.

Omdat er overdag nog gewerkt moet worden start de avond om acht uur. Om half zeven komen Aldovanda en Mangaze om te helpen en dat doen ze uitstekend. Zij brengen een jongedame mee die dezelfde ochtend was aangekomen uit Tete. Een busreis van ca 48 uur. Het is de jongste zus van de inwonende nicht. Nooit van gehoord – nooit eerder gezien. Ach ja – moet kunnen – het is Kerstavond. “In deze herberg is …” enzovoort. Vreemd is wel dat ze allemaal nog bij ons thuis moeten douchen en omkleden.

Om half negen zijn we bijna compleet. De inwonende nicht komt later. Een andere nicht  – uit ‘verweg’ – is ook onverwacht op bezoek en schuift mee aan. We kunnen alvast beginnen. Er liggen heel veel pakjes onder de kerstboom. Dat is niet erg gebruikelijk in de meeste Mozambikaanse gezinnen – dat heeft te maken met de relatieve welgesteldheid van de familie Sampaio. Wat wel vreemd voor me is dat er veel eten meegebracht wordt. Een grote visschotel, twee desserts, een taart en bakjes met hapjes – kaas, kip, chorizo, een krat ‘Heineken’ en drie flessen rode wijn. Lief van ze – maar in mijn ogen overbodig. Het wordt nog vreemder als blijkt dat ik nauwelijks iets kan slijten dat ik klaarmaakte. Zij drinken hun eigen bier en hun eigen wijn en ze eten hun eigen aperitief-hapjes. Ik duik nog even de keuken in. Om negen uur zitten we aan tafel en brengen we een eerste toast uit. Er zullen er nog veel volgen.

Kerst in Casa Schyvens

We hebben een vier-gangen buffet bedacht. Iedereen kan zelf opscheppen. Ik leg kort in het Portugees uit wat we hebben klaargemaakt. De voorgerechten vallen in de smaak. Meloen met parmaham – een succes – niemand kende deze eenvoudige combinatie. Gevulde eieren met een toefje zwarte kaviaar. En een koude couscous salade met garnalen. Alleen Isabel en ik drinken van “onze” wijn. De gasten drinken hun eigen bier en hun eigen wijn.

De asperge-roomsoep – een traditie in de Schyvens-familie – wordt door iedereen hogelijk gewaardeerd. Tijd voor een break. Buiten wordt er gerookt en gepraat. Het is nog steeds warm in Maputo. Buiten is het iets frisser dan binnen op de veranda.

Morgen volgt een tweede deel.

Hij staat

Tags

Jardim, Kerstmis, Maputo

Voor het eerst in mijn leven heb ik een kunst-kerstboom helpen optuigen. Nooit eerder kocht ik een plastic boom. In Bergen op Zoom kocht ik meestal een zilver-spar met kluit. Altijd veel later dan de buren. Zo’n dag of vijf voor de Kerst. En meestal ruimde ik alles weer op onmiddellijk na Driekoningen.

Kerstboompje in Maputo

Nu staat er een klein kunstboompje op onze veranda in Maputo. Met knipperende lampjes, rode en gouden en een paar zilveren ballen, kleine dennenappeltjes en kleine nep-cadeautjes. En de citroenboom in de tuin wordt ook opgetuigd met rode en gouden slingers en grote gouden en rode ballen en rode kerstklokken.

Geen kerststal maar in de loop van de volgende weken komen er wel pakjes onder de kerstboom te liggen. In Mozambique wordt Kerst vooral op Kerstavond gevierd – 24 december. Dat is een familie-aangelegenheid. Samen-zijn in familiekring, cadeautjes uitpakken en lekker eten. Wij organiseren het feest bij ons thuis in Jardim. Mijn eerste Kerst in korte broek – bij wijze van spreken.

Dat duurt nog ruim twee weken. Eerst ga ik van alles combineren: vooral veel familie bezoeken in Nederland en Vlaanderen. ‘Den Bompa’ combineert een verlate Sinterklaas met de vierde verjaardag van Olivia en een vervroegde Kerst. Cadeautjes, gezellig samen-zijn, lekker eten … niet heel veel anders dan in Maputo. De zwembroek gaat dit keer niet mee naar Europa. Wel een paar extra sokken.

De mussen vallen van het dak

Tags

Bergen op Zoom, Culinair, Fruit, Jardim, Kerstmis, Taal

Het is heet in Maputo. Vandaag werd het 37C. En morgen kan het zelfs 40C worden. En dat is warm ook omdat er nauwelijks wind is. De ventilator maakt overuren en we slapen sinds twee dagen (nachten) met de airco aan. De honderden mango’s aan onze boom schreeuwen om aandacht. Ze willen geplukt worden.

Mango-oogst van twee dagen

Ik ontbijt elke morgen met … mango. Bij het avondeten zet ik ook mango’s op tafel. Heerlijk fris met een paar druppeltjes citroen – ook uit eigen tuin. Ik moet toegeven dat het een genot is dat ik ze niet zelf hoef schoon te maken. Dat doet Todinho voor ons. Morgen maak ik een appel-mango taart. En vrijdag krijgen vijf van mijn collega’s allemaal een tasje vol verse, rijpe mango’s.

Ik was vandaag op zoek naar gelei-suiker maar dat heb ik nog niet kunnen vinden. Ik wil jam maken en/of een chutney. De winkels puilen uit met … kerstspullen. Plastic kerstbomen, zilveren en gouden slingers, kerstballen, kerst-geschenk-papier, lampjes in allerlei kleuren … het hele assortiment. Ik geloof mijn eigen ogen niet. Het is 6 november. De mussen vallen dood van het dak en de winkels zijn al volop in kerst-stemming. Het wordt trouwens mijn eerste Kerst in zwembroek. Ik ben benieuwd hoe ik dat ga vinden.

ps. Ik zocht nog even na op internet of ik de uitdrukking: ‘De mussen vallen (dood) van het dak’ juist gebruik. Ja, dat doe ik. Het betekent dat het heel erg heet is. Maar waarschijnlijk is het een verbastering van de ‘mossen’ vallen van het dak. En dat begrijp ik dan weer beter want in Bergen op Zoom ligt mijn terras in de zomer altijd vol met mos dat uit de dakgoot naar beneden waait / valt … als het warm en droog is.