Onschuldige bekentenis

Tags

Bijen, De Walvishaai, Kleuter, Knutselen, Maputo, Meester Koen, Nederlands, Nederlandse les, Pulhof, RITCS, Schilderen, School, Sinterklaas, Tips

Laat ik beginnen met iedereen te bedanken die met me meeleefde en me adviezen gaf na de bijenaanval van vorige week. Het gaat goed met me. Ik heb met interesse jullie tips gelezen en er uiteindelijk niets meegedaan. Sorry, typisch Koen, dat geef ik toe. Een beetje afwachten, een beetje uitstellen. Ik blijf wel alert maar de bultjes zijn geslonken. Er rest enkel nog een ‘korstje’ dat niet meer jeukt. Ik hou het nog wel in de gaten maar (voorlopig) ga ik geen medische post opzoeken.

De titel van dit stukje verklaar ik zometeen. Op zondag en zeker op maandagochtend verandert mijn werkkamer in een soort kleuteratelier. Ik vertelde al vaker dat ik weer lesgeef. Het begon enkele jaren geleden met een Mozambikaanse neurologe die een jaar in Leuven ging werken. Ik hielp haar met een stoomcursus Nederlands. Algauw kwamen er andere volwassen studenten bij. Twee van hen hebben ondertussen het basisexamen Nederlands gehaald.

Begin 2020 werd ik gevraagd als invalleerkracht Nederlands op de Nederlandse school in Maputo. Zeven middelbare scholieren (Havo 1, 2 en 3) en enkele leerlingen van groep 7 (vijfde leerjaar). Het zijn (waren) Vlaamse en Nederlandse kinderen die in Maputo naar verschillende dagscholen gaan. Eenmaal per week schuiven ze aan bij meneer/ meester Koen op De Walvishaai. Een Nederlandse Taal- en Cultuurschool. Maar gezinnen vertrekken weer naar elders en er komen weer nieuwe families bij. De schoolpopulatie verandert dus ook. In september 2021 begon ik (niet ‘ik’ maar de school natuurlijk) met een kleuterklasje. Vier- en vijfjarigen. Dit groepje zie ik elke maandagnamiddag.

Foto door Yan Krukov op Pexels.com

Alle kinderen hebben (minstens) één Nederlandssprekende ouder. Dat is een voorwaarde. Nu kom ik terug op het woord ‘kleuteratelier’. We spelen samen (woordenschat)spelletjes, ik lees voor en ik speel poppenkast, we kijken samen naar een filmpje. We zingen een liedje. We maken puzzels en we knutselen. De kinderen krijgen ook heus huiswerk – meestal iets als voorbereidend schrijven.

Vanmiddag gaan we pepernoten bakken in de keuken van mama Sarah. Verder ben ik vandaag omringd door verfdozen, crêpe-papier, wc-rolletjes, lijm, plakband enzovoort. Je zult vast begrijpen dat ‘Sinterklaas’ het thema is van vorige, deze en volgende week. De kinderen – ook die van groep 3, 4, 5 en 6 – werken met veel plezier aan dit thema. Tussendoor moet ik ook allerlei toetsen organiseren. Dat is een subsidie-voorwaarde want de school is officieel erkend door de Nederlandse onderwijsinspectie.

En dan nu de bekentenis. Toen ik een jaar of 16, 17 was ging (moest) ik natuurlijk ook nadenken over een vervolgopleiding. Wat na de middelbare school? Ik was al actief als begeleider van het jeugdatelier van De Kring in Boechout. Daar moet ik later nog maar een keer wat uitgebreider over schrijven. Mijn zusje is veertien jaar jonger dan ik. Dus thuis liep er een kleuter rond. Kleuterleider … dat leek me wel wat. Zou dat iets voor mij zijn? Ik sprak er over met iemand van het PMS. Er werd niet NEE gezegd, waarschijnlijk wel gedacht. Er was op dat moment geen opleiding tot kleuterleider waar jongens welkom waren. Ik moest maar eens gaan praten op het Pulhof. Een meisjesschool in Berchem met een opleiding tot kleuterleidster. Die stap heb ik nooit gezet. Iets met toneel trok toch veel harder aan me. Het werd dus … het RITCS in Brussel. Maar ook dat is een ander verhaal.

En zie me hier nu zitten … toch nog kleuterleider ‘Meester Koen’ geworden. 🙂 🙂 🙂

ps. Omwille van privacy kan ik hier geen foto’s van mijn klasje(s) plaatsen.

Ongemak

Tags

Angel, Bijen, Bijennest, Lesgeven, Maputo, Mozambique, Oorlel, Steken, Zwelling, Zwerm

Woensdagmiddag. Mijn drukste dag van de week als ‘meester Koen’. Enkele minuten voor twee klop ik zoals gebruikelijk op de poort van de familie J. Ik heb een rugzak bij en mijn laptoptas. Het duurt altijd even voor mijn geklop wordt gehoord. Ik voel een irritante steek op mijn linkerschouderblad. Ik sla en krap wat onhandig met mijn rechterhand. Ik zweet. Heel normaal want het is ruim 35c. De steek is best wel irritant. Waarschijnlijk een mug. Er zijn altijd wel muggen maar in het algemeen heb ik er weinig last van. Ja, ik word ook wel eens gebeten maar ik ben geen favoriet voedselgebied van deze kleine onrustzaaiers.

Deze steek in combinatie met het zweet dat me uitbreekt is veeleer uitzondering dan regel. De huishoudelijke hulp M – die de poort altijd openmaakt en later weer afsluit – komt aangerend. De poort gaat open en zij begint te gillen “abelhas, todas as abelhas”. Ze maait met haar handen en armen in het wilde weg. Dan zie ik ze ook. Tientallen bijen zoemen en zwermen om ons beiden. Ik loop een stukje het pad op. We roepen en gillen. Ik laat mijn tassen vallen en ren naar de achterdeur. De deur naar de keuken. Ik probeer zoveel mogelijk bijen van me af te slaan. M duikt heel even naar binnen en gilt iets naar de twee kinderen die op me wachten voor de Nederlandse les. Ik krijg een handdoek toegeworpen in de keuken en sla wild om me heen. Ik trek mijn shirt uit, er vallen heel wat verdwaasde beestjes op de grond. Ik stamp en wrijf me te pletter. M spuit een halve bus Baygon leeg. Na een paar minuten kom ik tot rust. Aan onze voeten liggen heel wat dode bijen. Ik schud overdreven mijn shirt uit en trek het weer aan. Het lijkt of mijn lijf overal jeukt.

Ik ga over tot de orde van de dag. Ik loop voorzichtig naar buiten en raap mijn tassen op. De meisjes (9 en 10 jaar) zijn naar boven gevlucht. Ik roep ze naar beneden. De jongste trilt over haar hele lijf en huilt. Ik probeer ze te kalmeren. Dat lukt gelukkig wel. Ik verzeker ze dat er geen bijen in de kamer zijn. Voor de zekerheid controleer ik alle ramen. Alle horren zijn gesloten. Met een kwartier vertraging beginnen we met de les. De gebruikelijke 10 minuten om buiten te spelen slaan we deze week maar over. Als ik ’s avonds thuis ben neem ik de schade op. Ik voel hier en daar wat bulten of moet ik het bultjes noemen?

Isabel hoort mijn verhaal aan en smeert, als we naar bed gaan, wat zalf op die plekjes. De volgende ochtend voel ik dat die plekken groter en harder zijn geworden. Op mijn linker middelvinger, tussen mijn wenkbrauwen, naast mijn linker oog, op mijn rechterduim, op mijn linker en rechter schouderblad en aan de onderkant van mijn buik, net onder mijn navel. De meest opvallende zwelling voel ik op mijn linker oorlelletje. Ik voel de zwelling en loop naar de spiegel en maak een foto.

Het begin van ‘Olifantsman’ … hoor ik mezelf denken. Ook de steek (zwelling) tussen mijn wenkbrauwen voelt vreemd. De steken op mijn vingers jeuken het sterkst. Ik knijp ze samen, er druppelt wat bloed uit. Zit daar nog een angel in? Ik weet het niet. Eerlijk gezegd weet ik niet goed wat ik moet doen. Ik ben niet ziek, ik denk niet dat ik een allergische reactie heb. Omdat ik de hele dag thuis ben, vind ik het lastig om er niet aan te denken. Ik krap er regelmatig aan. Rond 11 uur krijg ik een berichtje van de familie J waar ik de vorige dag werd ‘verwelkomt’ door die agressieve bijen. Mama C vraagt naar mijn welbevinden. Erg aardig van haar. Zij vertelt vervolgens dat ze nu weten wat er is gebeurd. Bij hun directe buren werden woensdag de airco’s schoongemaakt. Onder het buitendeel van een airco zat een bijennest dat door de ‘schoonmaker’ deels werd vernield voor hij in de gaten had wat hij deed. De bijen waren dus ook in paniek. Meester Koen en M werden er het slachtoffer van.

Een onprettige gebeurtenis. Het is nu bijna 48 uur later. De bulten zijn nog even hard, het lijkt of er overal korstjes opzitten. De zwelling in mijn oorlelletje is er nog maar wel wat minder dan gisteren. Moet ik hiermee naar een medische post? Is het erg dat er waarschijnlijk nog twee dagen oude angels in mijn lijf zitten? Ik weet het niet. Ik wacht maar af en wie weet krijg ik wel goed advies van mijn lezers / volgers. Als mijn oma nog had geleefd had ik meteen haar goede raad opgevolgd. Ik herinner me dat ik als kind een paar keer ben gestoken door een bij. Nooit door een hele zwerm die – zoals woensdagmiddag – razendsnel onder mijn t shirt bescherming zochten. Ik kan me ook niet herinneren wanneer ik voor het laatst – deels in paniek – zo hard gilde en schreeuwde. Erg vervelend voor de meisjes. Al bij al … geen fijne ervaring.

Ondertussen in Mozambique (11)

Tags

Corona, Costa do sol, Covid-19, Heet, Herfst, Maputo, Mozambique, Strand, Weer, Weerberichten

We zijn alweer halverwege oktober. De dagen en weken rijgen zich aan elkaar zonder veel bijzonderheden. Ik ben aan het werk. Isabel is aan het werk. Af en toe kijken we ’s avonds even televisie. Dat is 95% van de tijd iets op Netflix. Het lokale nieuws heeft zelden onze belangstelling. Ik scroll even door de Engelstalige krant, ’s morgens luisteren we even naar de radio. Vooral Isabel en dat is dan meestal voor het weerbericht. “Wat trek ik aan?” Zij dus, ik ben uiterst saai wat (werk) kleding betreft. Meestal kijk ik wel een paar dagen vooruit. Deze week is het warm. Correctie: deze week is het heet.

Ja, je ziet het goed. 40 graden Celsius op 14 oktober. Dat zijn temperaturen voor januari en dan ook nog niet elke dag in januari. Een uitzonderlijk hete week. In huis maakt de airco overuren. Gelukkig zijn we ook veel uit-huis, dat scheelt heel wat kosten op de energierekening. Dat laatste is niet helemaal correct want je krijgt hier (in Mozambique) geen energie-rekening. Je betaalt namelijk vooraf. De meeste huizen zijn aangesloten op het elektriciteitsnet van EDM. Er is geen ‘vrije markt’. In huis heb je dan een meter. Je koopt van te voren elekricitieits-credits. De code die je ontvangt voer je in op de meter. Als de credits ‘op’ zijn, slaat je elektriciteitssysteem uit totdat je weer ‘energie’ koopt. Ik ben er al lang aan gewend. Op het bonnetje kun je wel lezen hoeveel je betaalt per kilowatt. Ik hou me daar zelden mee bezig want je moet het nu eenmaal betalen. Het blijft doodzonde dat zonne-energie hier nog nauwelijks is doorgedrongen. Eigenlijk onbegrijpelijk. Er zullen vast weer mooie woorden gesproken worden volgende week in Glasgow maar de dagelijkse praktijk is weerbarstig.

‘Ondertussen in Mozambique’ gebruikte ik vandaag als titel. Dus moet ik ook iets melden over corona / covid-19. Sorry. Hou je van cijfers? Het dodenaantal staat vandaag op 1924. Of de besmettingen weer toenemen, weet ik niet. Sinds enkele weken zijn de beperkende maatregelen deels ingetrokken of versoepeld. En meteen ging het mis volgens de regering. Overvolle stranden. Geen afstand houden. Geen mondkapjes.

Dit is een foto uit een plaatselijke krant. WhatsApp overstroomde figuurlijk met soortgelijke foto’s. In het eerste weekend na het (deels) loslaten van de strenge voorschriften ging het ook in het verkeer mis. Veel meer dodelijke ongelukken dan de anderhalf jaar hiervoor, meestal door roekeloos rijgedrag – al dan niet onder invloed van alcohol. Na het tweede weekend met overvolle stranden greep de regering in. De vijftien meest populaire stranden in het land zijn voorlopig gesloten. Dat betekent: niet op het strand zitten, niet langs de vloedlijn wandelen, niet zwemmen. Een totaal strand-verbod. Politietoezicht. Ook niet als je bent gevaccineerd. Stel je dat eens voor aan een Europese kust …

Zal ik het hier maar bij laten? De overgrote meerderheid van mijn lezers / volgers staat aan de vooravond van koudere, natte periodes. Herfst en winter. Dan moet ik jullie maar terug naar jullie eigen realiteit ‘flitsen’. Laat ik dat doen met een mooie ‘herfstfoto’ die ik een paar dagen geleden op Twitter zag.

Ik drink een koud biertje en straks eten we paella. De witte wijn ligt koud. Ik ben blij dat ik straks nog even in het zwembad kan springen. Até a próxima vez.

ps. Zondag is het 23c en wordt er veel regen voorspeld.

Een brievenbus of geen brievenbus

Tags

Brievenbus, Correios, Dertig weken foto schrijven, Foto, Foto challenge, Leeuwarden, Maputo, Mozambique

Het lijkt of mijn stukjes zich beperken tot de foto-ideeën van Saturnein. Dat is dicht bij de realiteit. Natuurlijk komt dat door mijn drukke werkdagen gedurende de week. Ik probeer mijn vrijdagen zoveel mogelijk in te vullen als vrije dagen. En dat is de dag dat we het nieuwe onderwerp ontdekken van deze ‘Dertig weken foto schrijven‘. Vandaag dus: brievenbus. Op haar site schrijft ze dat over brievenbus heel wat minder is te schrijven. Tiens, dat is buiten deze waard gerekend … Laat is maar wel beginnen met een brievenbus.

Brievenbus bij Museu – Maputo, Mozambique

Mooie foto, vind je niet? Dit is een (voormalige) brievenbus in de Mozambikaanse hoofdstad. Een fraai exemplaar. Ik maakte de foto in 2010. Her en der in Maputo vind je ook nu nog soortgelijke exemplaren. Allemaal staan ze open. De meeste zijn in gebruik als een soort open haard. Ik zag er ook eentje met binnenin een afbeelding van Samora Machel – de eerste president, de vader des vaderlands. Daar wordt uiteraard geen vuurtje in gestookt.

De posterijen – correios – bestaan nog wel in Mozambique maar volgens mij zitten bijna alle medewerkers met hun vingers te draaien. Het hele systeem van post bezorgen ligt al jaren op zijn gat. Het is iets uit het verleden. Een postzegel kopen en je brief in de brievenbus stoppen. Dat is binnenkort net zoiets als stoomtreinen en gaslampen. Moderne koeriersbedrijven hebben hun activiteiten overgenomen. DHL en Corre zijn waarschijnlijk de grootsten.

Een kleine tien jaar geleden probeerde mijn buurvrouw uit Bergen op Zoom het postsysteem uit. We hadden toen een officieel adres – inclusief een straatnaam en een nummer. Zij verstuurde op dezelfde dag een ansichtkaart, een brief en een klein pakketje. Alleen de brief is bezorgd na een week of drie. Navraag op het nabijgelegen postkantoor leverde niets op. Het was voor mij het bewijs dat het niet verstandig is om iets te laten versturen van Nederland (of België) naar Mozambique.

Ik ben lid van de WhatsApp-groep ‘Nederlanders in Moz’. Voor corona was de meest gebruikte tekst: “Wie gaat binnenkort naar Nederland en kan een brief meenemen?” of “Wie komt binnenkort naar Maputo en kan een brief of klein pakje meebrengen?” Ik heb beide zaken verschillende keren gedaan met / voor anderen. Nu er veel minder wordt gereisd is deze optie wat aan het verwateren.

Mocht ik al iets willen laten bezorgen bij ons thuis, dan is dat problematisch. Waarom? Wij hebben geen brievenbus. We hebben zelfs geen officieel adres. Wel een nummer van het kadaster. Als we uitleggen waar we wonen moeten we dat omschrijven als volgt: “Ken je dat grote witte gebouw dat vaak wordt gebruikt voor bruiloften in M? Wij zijn de achterburen van dat centrum, volg een zandpad naast de grote muur en bel ons dan …” Een postbode zal je nooit bellen. Iemand die iets aan je kan verdienen meestal wel. Leve WhatsApp. Dat is gratis. De maandelijkse rekening van het waterleidingbedrijf wordt tussen de poort en de muur gepropt. Natuurlijk is een ‘pin’ plaatsen op Google-Maps een moderne manier om uit te leggen waar je woont. Ik gebruik het af-en-toe.

Volgens mij is de brievenbussen-cultuur in Vlaanderen heel wat interessanter (kitch en huisvlijt) dan in Nederland. Neem nu mijn brievenbus in Leeuwarden …

Een klepje in de voordeur, uiteraard met een NEE – NEE sticker

… saai? Ach ja. De post valt gewoon op de vloer achter de deur. Hooguit onhandig als je lang weg bent geweest.

Week 11 – brievenbus

Op haar website verzamelt Saturnein wekelijks alle deelnemende foto’s. Als er veel Vlamingen meedoen dan kan dat – denk ik – een mooie verzameling worden. Volgende week: BOKEH. Geen flauw idee wat dat betekent want het heeft niets met bokes van doen … Antwerps-Vlaams voor boterhammen.

In de serie: DERTIG WEKEN FOTO SCHRIJVEN

Vluchtelingen

Tags

Beira, Corona-virus, Cycloon, Ethiopia, Familiedag, Griekenland, IDAI, Jesus, Kamp Moria, Kenneth, Kerstmis, Klimaat, Lockdown, Maputo, Mekelle, Mozambique, Palestijnen, Regen, Soedan, Umoja, Vluchtelingen

Staat de kerstboom? Met een kerststalletje? Laat ik zelf JA antwoorden op deze vraag. Jozef, Maria en het kindeke Jesus – ja aanwezig. Os en Ezel – ja – aanwezig. De herders en schapen – ja – aanwezig. De drie koningen – Gaspar, Melchior en Balthasar – ja – aanwezig (in gezelschap van een kameel). Een engel die denkbeeldig “Gloria in excelsis Deo’‘ zingt – ja aanwezig.

Nog even en Jozef, Maria en het pasgeboren hummeltje (Palestijnen neem ik aan) moeten op de vlucht want borelingen van het mannelijk geslacht worden als gevaar gezien door koning Herodes. De biezen worden gepakt, de Tom Tom ingesteld, eindbestemming Egypte. Vluchtelingen dus. Ontheemden. We hebben ze in miljoenen versies nagemaakt voor onze huiskamers in december.

Natuurlijk steek ik hierboven de draak met dit bijbelse verhaal. Maar hoeveel mensen hebben deze dagen een soortgelijk stalletje gezet en tegelijkertijd schreeuwen ze digitaal op sociale media dat de grenzen dicht moeten voor vreemdelingen?

Foto door Ahmed Akacha op Pexels.com

Vluchtelingen. Een triest fenomeen van alle tijden. In Nederland is er al het hele jaar een oproep op sociale media (en in het parlement) om 500 minderjarigen op te halen uit de kampen op Lesbos (Griekenland). Uiteindelijk zwichtte Rutte III. Honderd en niet meer. De teller staat half december al op zestien daadwerkelijk gearriveerde ‘schrijnende’ gevallen. Google even het woord ‘Kamp Moria’ maar doe dat niet vlak voor je aan het kerstmaal begint.

Vluchtelingen. Heel af en toe haalt Ethiopië het nieuws. Een regionaal conflict. Een strijd om meer zelfbestuur in de noordelijke regio Tigray. De landelijke overheid staat dit niet toe. Ik ben er heel vaak geweest. Onze laatste UMOJA-voorstelling (september 2014) was in de hoofdstad Mekele voor vele duizenden bezoekers). Een groot succes in het plaatselijk congrescentrum. Ik heb er veel goede vrienden wonen. Ik kan ze al maanden niet bereiken. Tigrani zijn op de vlucht voor oorlogsgeweld. Vluchtelingen dus. Zij zijn met vele duizenden de grens overgestoken naar buurland Soedan.

Foto: Pixabay

Vluchtelingen. In diezelfde regio zijn grote vluchtelingenkampen voor ooit gevluchte Eritreeërs. Deze mensen zijn nu door Tigrani uit die kampen verdreven want zij vinden dat zij daar nu meer recht op hebben. Tienduizenden extra ontheemden op de dool. Een reportage van VRT-Nieuws. Klik HIER. Ik zal later nog wat uitgebreider schrijven over dit conflict (oorlog) en mijn bezoeken aan deze regio.

Vluchtelingen in Mozambique. Ik begin eerst met een link. Klik HIER. Heb je doorgeklikt? Waarschijnlijk nog niet. Ik citeer wel even de kop van dit artikel op nu.nl: ‘Zeker 400.000 mensen sinds 2017 gevlucht uit noorden van Mozambique’. Je leest het goed … vierhonderdduizend. Ik schreef al eerder over het Islamitische geweld in de provincie Cap Delgado. Het is ook de provincie waar cycloon Kenneth huis hield. Iets zuidelijker trok cycloon Idai een verwoestend spoor. Mogelijk herinner je dat nog. In de internationale pers werden ze de eerste klimaat-vluchtelingen genoemd. En weet je wat al dagen nieuws is in de lokale Mozambikaanse pers? Er komt een nieuwe cycloon aan. Cycloon Chalane.

Facebook

Waarschijnlijk in dezelfde regio als eerder, aankomst op 30 december. Maputo en Matola maken zich vanmiddag (woensdag) op voor heel veel regen. Dan lopen niet enkel de straten onder water maar gegarandeerd ook duizenden hutten en krotwoningen in de hoofdstad. Je begrijpt dat ik dan smalend glimlach als ik lees dat het Verenigd Koninkrijk mogelijk voedseltekorten krijgt tussen Kerst en oud-en-nieuw.

Veel plezier met de voorbereidingen van Kerst 2020 die anders zijn (zullen zijn) dan veel voorgaande vieringen. O ja, in Mozambique is 25 december ook een vrije dag. Het heet niet: ‘Kerstmis, Christmass of Natal’ … officieel heet het ‘familiedag’. Want religie is geen reden voor een vrije dag in dit van oorsprong marxistisch socialistisch land. Ik ben fan van dit idee. Boas festas.

Geschokt

Tags

Aljazeera, Cap Delgado, Club of Mozambique, Diksmuide, Djonasse, Frelimo, Gas, Grote Oorlog, IJzertoren, Islam, Jihadisten, Krant, Maputo, Mozambique, NOS, Nostalgie, Ongelijkheid, Onthoofding, Palma, Pers, Politiek, RTL-Nieuws, Tanzania, Terrorisme, Verenigde Naties, Verzet, Vrede

Dat ik nieuws over Mozambique wat meer volg dan het nieuws over bijvoorbeeld Costa Rica, Cambodja of Litouwen mag algemeen bekend zijn. Ik kijk af en toe naar het TVM – 8 uurjournaal en ik lees regelmatig ‘Club of Mozambique’ (engelstalige internet-krant). Ik heb al eerder verteld dat er in het uiterste noord-westen van het land regelmatig jihadistische terreuraanslagen worden gepleegd. Afschuwelijk. Verschrikkelijk. Het gaat van kwaad naar erger.

Muurschildering met Mozambikaanse vlag – Pixabay

Gisteren melden het NOS-journaal en RTL-Nieuws over nieuwe aanslagen en onthoofdingen in die regio. Ja, je leest er zo overheen maar ik schreef echt wel … onthoofdingen. Ik plaatste een paar links op mijn Facebook-pagina. Dat doe ik ook hier op mijn blog. Zie hieronder. Weet ik dan meer dan wat ik lees in de pers? Het antwoord is NEE. In feite lees ik er meer over op internet dan dat ik iets verneem via de plaatselijke pers. Wordt het onder de pet gehouden? Ik denk dat het antwoord is … ja en nee. Wat er precies gebeurd is, wordt hooguit in grote lijnen vermeld. Het regeringsleger en ingehuurde milities uit Rusland en Zuid-Afrika falen. Dat mag duidelijk zijn. Dus de overheid staat niet te springen om hier veel ruchtbaarheid aan te geven. En dan druk ik me heel voorzichtig uit.

De regio – grenzend aan Tanzania – is arm. Een enorme (jeugd)werkloosheid. Voor de kust is tien jaar geleden een enorme gasbel gevonden. Dan zou je denken dat er meer werkgelegenheid zal komen. Dat valt vies tegen. Ik lees dat het hooguit 6500 banen zal opleveren en dat het geld verdwijnt (zal verdwijnen) in de zakken van de (politieke) machthebbers in het zuiden (1) is geen rare veronderstelling. Grote sociale ontevredenheid, dat mag duidelijk zijn. Werkloze jongeren zijn gemakkelijk te ronselen voor verzet zeker als er geen enkel vooruitzicht is op een betere toekomst. Maar dat verzet tegen ongelijkheid uitmondt in religieus geïnspireerd terrorisme is hemeltergend afschuwelijk. Ik heb niet genoeg woorden om dit ten alle tijden te veroordelen.

Nederlandstalige links: Het NOS-bericht – Jihadisten onthoofden … Het RTL-Nieuws bericht – Islamisten richten bloedbad … MO-bericht – Wordt Mozambique … Of klik het woord Mozambique eens aan op de internetpagina van je eigen krant.

Engelstalige links – Club of Mozambique – Attackers behead 50 people (met oa reportages van Aljazeera) en Terrorists attack village De reactie van de VN – UN chief expresses ‘shock’

Is dit een ver van mijn bed item? Zoals je hieronder kunt lezen is dat letterlijk (in kilometers) ver van mijn bed. Natuurlijk is dit vreselijk nieuws. Naast de ingestorte toeristen-industrie (covid-19), de natuurrampen van vorig jaar is dit natuurlijk rampzalig voor het land van mijn vrouw (en veel vrienden en familie). Het dag-dagelijkse leven in Djonasse is er nog niet door beïnvloed. Maar hoe lang zal ik dat nog kunnen zeggen? Een vraag die ik mezelf stel op de dag dat het 102 jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Grote Oorlog. ‘Nooit meer oorlog – Plus jamais de guerre – Nie wieder Krieg – No more war’ (2) Laat ik het er ook nog bijschrijven in het Portugees en het Swahili (de taal die in de getroffen regio wordt gesproken). Nunca guerra novamente – Kamwe vita tena.

(1) De hoofdstad Maputo ligt hemelsbreed ruim 2000 kilometer zuidelijker. Via de weg is de afstand tussen Palma en Maputo ongeveer 2.750 kilometer. Dat is min of meer te vergelijken met de afstand Utrecht – Athene (2.823 km) Leeuwarden – Faro (2.540 km) of Brussel – Sint-Petersburg (2.480 km).

(2) Op de IJzertoren in Diksmuide (herdenkingsmonument Grote Oorlog in de Westhoek) staat deze wens in vier talen.

Lijstjes (2)

Tags

Bergen op Zoom, Brith, Dvd, Foto's, Isabel, Leeuwarden, Maputo, Mozambique, Opruimen, Per, Regieboeken, Shredder, Umoja, Verhuizen, VHS, Vrienden, Weblog, Weggooien

Overal verschijnen lijstjes. In tijdschriften. In kranten. De Top 2000 of de Top-weet-ik-hoeveel. Goede voornemens. Andere bloggers schrijven een ‘Ik zal nooit … lijstje’ en weer anderen noemen het ‘My don’t f*ck me list’. Ook ik ontsnap niet aan de neiging om lijstjes te maken en te publiceren. Dat bewijzen mijn stukjes van de laatste weken. Zo is natuurlijk ook mijn boekenpagina ‘Onlangs Gelezen’ een verzameling met lijstjes.

Natuurlijk moet ook dit stukje een titel hebben. Ik koos – hoe saai kan ik het verzinnen? – lijstjes als titel. Ik ging toch maar even checken of ik deze titel niet al eens eerder heb gebruikt. Ja dus. Op 3 november 2012. Bijna acht jaar geleden. Klik HIER als je dat wilt lezen. Ik was verbaasd om het terug te lezen. Er is heel wat veranderd – en toch ook weer niet – in die acht jaar. Ook toen werden we doodgegooid met lijstjes. En ook toen pakte ik mijn koffer om een tijdje in Mozambique de Nederlandse winter te ontlopen. Net zoals dit jaar. Een groot verschil met vandaag is natuurlijk dat toen het UMOJA CFC programma nog bestond. Ik werd dus betaald om regelmatig in Afrika te zijn. Ik was er aan het werk. In 2012 woonde Isabel in Fomento (Matola Noord) en was dat de plek waar ik logeerde. Dat was gemiddeld een dag of tien (zo’n twee of drie keer per jaar) (*) en dan vloog ik weer richting één van onze projecten. In Oeganda of Kenia. Ethiopië of Tanzania. Zimbabwe of Zuid Afrika. Of weer terug naar huis in Nederland.

Het was (januari 2012) nog voordat ik een e-reader had. Dus één koffer was gevuld met boeken. Een stuk of vijftien. Er gingen toen nog dvd’s in een koffer. Wanneer was de laatste keer dat ik zo’n schijfje in mijn handen heb gehad? Onze trouw-dvd? Alweer bijna zeven jaar geleden. Mijn Noorse collega Brith huurde in die tijd – voor haar fredkorpset-programma – een flatje in het centrum van Maputo. Ook daar logeerde ik met enige regelmaat. Ik zie Brith nog steeds als we toevallig op hetzelfde moment in Mozambique zijn. Ook Per – Zweedse vriend en collega – zie ik. Meestal voor een kop koffie of een biertje. Hij is – na vier diefstallen en een overval in zijn huis – terug naar Noorwegen. Of hij ooit terugkeert naar Mozambique is de grote vraag. Ik hoop dat hij daar een antwoord op vindt. Hij maakt vast ook denkbeeldige lijstjes om antwoord te vinden op die vraag.

Een lijstje maken op de laptop (Foto: Pixabay)

Ik ga de laatste dagen van het jaar nog even door met lijstjes. Mijn favoriete boeken. De beste series die we afgelopen jaar (tijd) hebben gezien. Wie weet volgt er een lijstje met (goede) voornemens. En ik overweeg een wekelijkse rubriek op dit weblog. Een wekelijks verhaaltje over een voorstelling die ik heb geregisseerd. Ik leg het uit. Mijn twee verhuizingen – in twee jaar tijd – zorgden voor een grote opruiming. Vooral letterlijk. Dat is fijn. Opgeruimd staat netjes. Maar wel met pijn in het hart. Er zijn een grote hoeveelheid kartonnen dozen – met papier – weggebracht naar twee verschillende containerparken. In Bergen op Zoom was er plaats zat. Boekenkasten vol met mappen. Gemiddeld twee of drie mappen per theater-project dat ik heb geregisseerd sinds begin jaren tachtig. Daarnaast nog mijn regieboeken van diezelfde voorstellingen. Bij het opruimen hanteerde ik het volgende criterium: “Stel dat ik vandaag dodelijk verongeluk en mijn kinderen moeten mijn boeltje opruimen. Wat bewaren ze? Wat gooien ze weg?” Ik heb mezelf dus verplaatst in hun keuzes. Dat werden heel wat ritjes naar papiercontainers. Foto’s heb ik bewaard. Van de flyers of affiches van voorstellingen heb ik een foto gemaakt of heb ik het programmaboekje gescand. Recensies, interviews, krantenartikelen, toi toi toi briefjes en frutseltjes … ze bestaan niet meer. Ook de tekstboekjes zijn waarschijnlijk al lang verwerkt in recyclage-materiaal. De VHS-banden, de DVD’s en de foto’s van voorstellingen staan tijdelijk opgeslagen in een paar kartonnen-dozen op de zolder bij mijn dochter. Waarschijnlijk zullen zij ook ooit de weg vinden naar een shredder. Voorlopig zijn ze nog gered. De vraag is natuurlijk: “Voor hoe lang?” Hoe Lang is een Chinees. 

Nu ga ik naar de keuken. Terug naar mijn denkbeeldig lijstje voor de kerstlunch. Het meeste heb ik gisteren al voorbereid. Nu rest enkel nog de afwerking. Prettig Kerstfeest. Feliz Natal.

(*) In 2012 kwam Isabel twee maanden naar Nederland. Met reisjes naar Frankrijk en Portugal. En in oktober – op mijn verjaardag – vroeg ik haar ten huwelijk.

Een capulana-glijbaan

Tags

Cadeautjes, Capulana, Maputo, Sinterklaas, Traditie

En ook in Maputo komen de Sinterklaas-cadeautjes via het dak.

Cadeautjes van de Sint

Oom agent

Tags

Boetes, KFC, KFC-couple, Maputo, Mozambique, Polícia de trânsito, Politie, Regen, Zuid Afrika

Met enige regelmaat bericht ik over de verkeerspolitie in zuidelijk Afrika. Meestal over de Mozambikaanse polícia de trânsito. Dat doe ik nooit of toch uiterst zelden op een positieve manier. Er is veel verkeerspolitie aanwezig – ’s morgens zijn ze actief met het regelen van het verkeer. Bij drukke kruispunten proberen ze chaos te vermijden. Tot zover het positieve nieuws. Want het moet gezegd zijn dat ook dan – ondanks files – minstens een derde meer aandacht heeft zijn (of haar) telefoontje dan voor het verkeer.

Voor de rest van de dag voeren zij controles uit. Gelukkig altijd op dezelfde plaatsen. Onderaan een helling staan ze met hun radar-controle. Of ergens in de schaduw van een grote boom. Op zo’n grote, doorgaande weg rij je overdag 60 km/u. Dat is de toegestane snelheid. Maar als de weg dan naar beneden gaat dan moet je op de rem want anders volgt er beneden geheid een bekeuring. Heeft dit iets met ‘veiligheid’ te maken? Nauwelijks. Het spekken van de gemeente- of staatskas. Toch betwijfelt iedereen dat laatste. Veel van de geïncasseerde boetes verdwijnen in de zakken van de agent. Of ik dit kan bewijzen? Nee, maar het is wel vreemd dat ze ‘toevallig” geen boekenbonnetje bij zich hebben. Als ze echt niets kunnen vinden wat ik (of anderen) fout heb gedaan volgt toch nog de vraag: “Refresco …” Nee dus want een flesje water of een half blikje cola weigeren ze. “Idiote blanke man” – hoor ik ze dan denken. Hahaha.

Een tijdje geleden was het weer raak. Ik moest stoppen. De agente salueert en vraagt hoe het gaat. Ik antwoord dan vriendelijk dat het goed gaat en wil er aan toevoegen: “Tot nu toe dan toch”. Meestal zeg ik dat maar niet. Vervolgens moet je de autopapieren en je rijbewijs overhandigen. Dan lopen ze met de papieren naar de voorkant van de auto. Daar horen drie papiertjes op de voorruit. Het bewijs dat je de autoverzekering hebt betaald. Het bewijs dat je de jaarlijkse wegenbelasting hebt betaald en tenslotte de radio-tax. Ik zorg ervoor dat alle betalingen op tijd zijn gebeurd. Ik kreeg ooit een bekeuring omdat het verzekerings-papiertje – dat ik wel kon tonen – nog niet was vastgelijmd op de voorruit.

Op vrijdag- en zaterdagnacht is er veel alcohol-controle. Dat vind ik een uitstekende zaak. Dat je soms binnen ten minuten op twee verschillende plaatsen moet blazen is vooral ergerlijk tijdverlies. Ik ben dus fan van alcohol-controle maar ook daar gaat het de politie vaak om ‘wat extra bijverdienen voor de kerst of het suikerfeest’ . Er verdwijnt veel geld in particuliere zakken want met-teveel-drank-op-betrapte chauffeurs zijn uiteraard snel geneigd om wat te ‘schuiven’ … beter dan een grote boete en het tijdelijk verlies van je rijbewijs.

Maar nu dan het goede nieuws. Nou ja … opvallende nieuws.

Verkeerspolitie Baixa, Maputo

Sociale media (Twitter, Facebook, Instagram) puilde uit met bovenstaande foto’s. Afgelopen donderdag regende het pijpenstelen in de Mozambikaanse hoofdstad. Een wolkbreuk in het kwadraat. Al het regenwater dat dan valt in de bovenstad stroomt als kolkende riviertjes naar de benedenstad (Baixa). Normaal zie je GEEN verkeerspolitie als het regent. Zij schuilen in hun auto’s of op hun kantoor. Maar nooit of toch heel zelden zie je ze dan op straat.

Bovenstaande agent bleef op zijn post tijdens het spitsuur – op een druk kruispunt in Baixa. In de stromende regen. Nooit eerder heb ik zoveel lofbetuigingen en complimenten op Facebook gezien. Een overweldigende hoeveel opgestoken duimpjes en hartjes bij deze foto. Ook de middenstand deed een duit in het zakje – inclusief free publicity. Een schoenenzaak gaf hem drie paar nieuwe schoenen. Een kledingzaak gaf een nieuw pak en regenjas cadeau. Hij werd op vrijdagochtend bedolven onder kleine cadeautjes van passerende automobilisten. Ik geloof dat hij ook een medaille heeft gekregen van de gemeente of de vakbond. Enfin … het volslagen tegenovergestelde beeld dan de ‘vervloekte polícia refresco’.

Zo’n grote complimenten-actie op de social media was er ook twee weken geleden toen een man (in Zuid Afrika) zijn verloofde ten huwelijk vroeg in een KFC-restaurant. Dat werd algauw ‘zielig’ gevonden en de bedrijven stonden in de rij om dit koppel een droomhuwelijk te geven. Van gratis eten, een band, limousine vervoer, huwelijksreis, gratis bier, gratis trouwringen  … meer dan dertig bedrijven sloten zich aan. Kortom … free publicity en een blij koppel, nu bekend als het KFC-couple. Klik HIER voor een Engelstalig artikel.

Papa Francisco já está a caminho de Maputo

Tags

Felipe Nyusi, Frelimo, IDAI, Katholiek, Kenneth, Maputo, Mozambique, Papa Francisco, Paus, Politiek

Mozambique was in het (Europese) voorjaar wereldnieuws. Twee mega-grote stormen (Idai en Kenneth) teisterden het midden en noorden van het land. Ik heb er vaak over geschreven. De meeste volgers van mijn stukjes hebben (waarschijnlijk) een extra oor wanneer ze het woord ‘Mozambique’ horen op radio of televisie.

Ook de volgende dagen zal het woord ‘Mozambique’ vaker te horen zijn in internationale nieuwsuitzendingen. Paus Franciscus is onderweg naar Maputo.

Paus-prularia te koop in Maputo

Hij komt vanmiddag aan en blijft een paar dagen. Vrijdag krijgt het hele land een extra vrije dag. Ook zaterdag 7 september is een officieel vrije dag. Het land herdenkt dan het Lusaka-vredesakkoord. Met andere woorden: een lang, vrij weekend.

In eerste instantie dachten we een weekendje ‘weg’ te gaan. Maar dat is waarschijnlijk een slecht idee. Heel veel doorgaande wegen zijn de komende dagen gedeeltelijk afgesloten. En bij de grens met Zuid Afrika verwachten ze urenlange files. Enerzijds Mozambikanen die er even ‘tussen uit knijpen’ en anderzijds Zuid Afrikaanse religieuze toeristen – pelgrims – die hopen een glimp op te vangen van ‘the Pope’.

De verwachting is dat het een gekkenhuis wordt. Ik ben benieuwd. Is Mozambique katholiek? Dat is moeilijk om te beantwoorden. Er wordt gezegd dat 23% van de bevolking katholiek is. Natuurlijk heeft de Portugese kolonisator zijn best gedaan om zuid-oost Afrika te bekeren tot het Roomse geloof. Ook Isabels familie is katholiek maar dat merk ik alleen als een ouder lid van de familie overlijdt. Dan is er een herdenkingsmis in een van de katholieke kerken in Maputo. Verder merk ik er eigenlijk niets van. Niet heel veel anders dan in ontkerkelijkt Vlaanderen of Nederland. Doopsel, eerste communie, plechtige communie / vormsel, soms trouwmis, Kerstmis, begrafenis. Dat is het zo’n beetje.

Ik ga een paar dagen naar het acht-uur-nieuws kijken op TVM. Iets dat ik niet vaak (meer) doe. Ik lees een Engelstalige (Mozambikaanse) internet-krant en blader soms door een papieren krant bij mijn schoonouders. That’s it.

Een laatste opmerking. Natuurlijk is dit bezoek een politieke aangelegenheid. Puur gericht op zieltjes winnen. Niet voor de hemel maar voor het stemhokje. 15 oktober zijn er presidentsverkiezingen. De campagne is afgelopen zaterdag officieel van start gegaan. En wat is er mooier voor de zittende president – Felipe Nyusi (Frelimo) om drie dagen pontificaal in het wereldnieuws te staan?