Lijstjes (2)

Tags

Bergen op Zoom, Brith, Dvd, Foto's, Isabel, Leeuwarden, Maputo, Mozambique, Opruimen, Per, Regieboeken, Shredder, Umoja, Verhuizen, VHS, Vrienden, Weblog, Weggooien

Overal verschijnen lijstjes. In tijdschriften. In kranten. De Top 2000 of de Top-weet-ik-hoeveel. Goede voornemens. Andere bloggers schrijven een ‘Ik zal nooit … lijstje’ en weer anderen noemen het ‘My don’t f*ck me list’. Ook ik ontsnap niet aan de neiging om lijstjes te maken en te publiceren. Dat bewijzen mijn stukjes van de laatste weken. Zo is natuurlijk ook mijn boekenpagina ‘Onlangs Gelezen’ een verzameling met lijstjes.

Natuurlijk moet ook dit stukje een titel hebben. Ik koos – hoe saai kan ik het verzinnen? – lijstjes als titel. Ik ging toch maar even checken of ik deze titel niet al eens eerder heb gebruikt. Ja dus. Op 3 november 2012. Bijna acht jaar geleden. Klik HIER als je dat wilt lezen. Ik was verbaasd om het terug te lezen. Er is heel wat veranderd – en toch ook weer niet – in die acht jaar. Ook toen werden we doodgegooid met lijstjes. En ook toen pakte ik mijn koffer om een tijdje in Mozambique de Nederlandse winter te ontlopen. Net zoals dit jaar. Een groot verschil met vandaag is natuurlijk dat toen het UMOJA CFC programma nog bestond. Ik werd dus betaald om regelmatig in Afrika te zijn. Ik was er aan het werk. In 2012 woonde Isabel in Fomento (Matola Noord) en was dat de plek waar ik logeerde. Dat was gemiddeld een dag of tien (zo’n twee of drie keer per jaar) (*) en dan vloog ik weer richting één van onze projecten. In Oeganda of Kenia. Ethiopië of Tanzania. Zimbabwe of Zuid Afrika. Of weer terug naar huis in Nederland.

Het was (januari 2012) nog voordat ik een e-reader had. Dus één koffer was gevuld met boeken. Een stuk of vijftien. Er gingen toen nog dvd’s in een koffer. Wanneer was de laatste keer dat ik zo’n schijfje in mijn handen heb gehad? Onze trouw-dvd? Alweer bijna zeven jaar geleden. Mijn Noorse collega Brith huurde in die tijd – voor haar fredkorpset-programma – een flatje in het centrum van Maputo. Ook daar logeerde ik met enige regelmaat. Ik zie Brith nog steeds als we toevallig op hetzelfde moment in Mozambique zijn. Ook Per – Zweedse vriend en collega – zie ik. Meestal voor een kop koffie of een biertje. Hij is – na vier diefstallen en een overval in zijn huis – terug naar Noorwegen. Of hij ooit terugkeert naar Mozambique is de grote vraag. Ik hoop dat hij daar een antwoord op vindt. Hij maakt vast ook denkbeeldige lijstjes om antwoord te vinden op die vraag.

Een lijstje maken op de laptop (Foto: Pixabay)

Ik ga de laatste dagen van het jaar nog even door met lijstjes. Mijn favoriete boeken. De beste series die we afgelopen jaar (tijd) hebben gezien. Wie weet volgt er een lijstje met (goede) voornemens. En ik overweeg een wekelijkse rubriek op dit weblog. Een wekelijks verhaaltje over een voorstelling die ik heb geregisseerd. Ik leg het uit. Mijn twee verhuizingen – in twee jaar tijd – zorgden voor een grote opruiming. Vooral letterlijk. Dat is fijn. Opgeruimd staat netjes. Maar wel met pijn in het hart. Er zijn een grote hoeveelheid kartonnen dozen – met papier – weggebracht naar twee verschillende containerparken. In Bergen op Zoom was er plaats zat. Boekenkasten vol met mappen. Gemiddeld twee of drie mappen per theater-project dat ik heb geregisseerd sinds begin jaren tachtig. Daarnaast nog mijn regieboeken van diezelfde voorstellingen. Bij het opruimen hanteerde ik het volgende criterium: “Stel dat ik vandaag dodelijk verongeluk en mijn kinderen moeten mijn boeltje opruimen. Wat bewaren ze? Wat gooien ze weg?” Ik heb mezelf dus verplaatst in hun keuzes. Dat werden heel wat ritjes naar papiercontainers. Foto’s heb ik bewaard. Van de flyers of affiches van voorstellingen heb ik een foto gemaakt of heb ik het programmaboekje gescand. Recensies, interviews, krantenartikelen, toi toi toi briefjes en frutseltjes … ze bestaan niet meer. Ook de tekstboekjes zijn waarschijnlijk al lang verwerkt in recyclage-materiaal. De VHS-banden, de DVD’s en de foto’s van voorstellingen staan tijdelijk opgeslagen in een paar kartonnen-dozen op de zolder bij mijn dochter. Waarschijnlijk zullen zij ook ooit de weg vinden naar een shredder. Voorlopig zijn ze nog gered. De vraag is natuurlijk: “Voor hoe lang?” Hoe Lang is een Chinees. 

Nu ga ik naar de keuken. Terug naar mijn denkbeeldig lijstje voor de kerstlunch. Het meeste heb ik gisteren al voorbereid. Nu rest enkel nog de afwerking. Prettig Kerstfeest. Feliz Natal.

(*) In 2012 kwam Isabel twee maanden naar Nederland. Met reisjes naar Frankrijk en Portugal. En in oktober – op mijn verjaardag – vroeg ik haar ten huwelijk.

Een capulana-glijbaan

Tags

Cadeautjes, Capulana, Maputo, Sinterklaas, Traditie

En ook in Maputo komen de Sinterklaas-cadeautjes via het dak.

Cadeautjes van de Sint

Oom agent

Tags

Boetes, KFC, KFC-couple, Maputo, Mozambique, Polícia de trânsito, Politie, Regen, Zuid Afrika

Met enige regelmaat bericht ik over de verkeerspolitie in zuidelijk Afrika. Meestal over de Mozambikaanse polícia de trânsito. Dat doe ik nooit of toch uiterst zelden op een positieve manier. Er is veel verkeerspolitie aanwezig – ’s morgens zijn ze actief met het regelen van het verkeer. Bij drukke kruispunten proberen ze chaos te vermijden. Tot zover het positieve nieuws. Want het moet gezegd zijn dat ook dan – ondanks files – minstens een derde meer aandacht heeft zijn (of haar) telefoontje dan voor het verkeer.

Voor de rest van de dag voeren zij controles uit. Gelukkig altijd op dezelfde plaatsen. Onderaan een helling staan ze met hun radar-controle. Of ergens in de schaduw van een grote boom. Op zo’n grote, doorgaande weg rij je overdag 60 km/u. Dat is de toegestane snelheid. Maar als de weg dan naar beneden gaat dan moet je op de rem want anders volgt er beneden geheid een bekeuring. Heeft dit iets met ‘veiligheid’ te maken? Nauwelijks. Het spekken van de gemeente- of staatskas. Toch betwijfelt iedereen dat laatste. Veel van de geïncasseerde boetes verdwijnen in de zakken van de agent. Of ik dit kan bewijzen? Nee, maar het is wel vreemd dat ze ‘toevallig” geen boekenbonnetje bij zich hebben. Als ze echt niets kunnen vinden wat ik (of anderen) fout heb gedaan volgt toch nog de vraag: “Refresco …” Nee dus want een flesje water of een half blikje cola weigeren ze. “Idiote blanke man” – hoor ik ze dan denken. Hahaha.

Een tijdje geleden was het weer raak. Ik moest stoppen. De agente salueert en vraagt hoe het gaat. Ik antwoord dan vriendelijk dat het goed gaat en wil er aan toevoegen: “Tot nu toe dan toch”. Meestal zeg ik dat maar niet. Vervolgens moet je de autopapieren en je rijbewijs overhandigen. Dan lopen ze met de papieren naar de voorkant van de auto. Daar horen drie papiertjes op de voorruit. Het bewijs dat je de autoverzekering hebt betaald. Het bewijs dat je de jaarlijkse wegenbelasting hebt betaald en tenslotte de radio-tax. Ik zorg ervoor dat alle betalingen op tijd zijn gebeurd. Ik kreeg ooit een bekeuring omdat het verzekerings-papiertje – dat ik wel kon tonen – nog niet was vastgelijmd op de voorruit.

Op vrijdag- en zaterdagnacht is er veel alcohol-controle. Dat vind ik een uitstekende zaak. Dat je soms binnen ten minuten op twee verschillende plaatsen moet blazen is vooral ergerlijk tijdverlies. Ik ben dus fan van alcohol-controle maar ook daar gaat het de politie vaak om ‘wat extra bijverdienen voor de kerst of het suikerfeest’ . Er verdwijnt veel geld in particuliere zakken want met-teveel-drank-op-betrapte chauffeurs zijn uiteraard snel geneigd om wat te ‘schuiven’ … beter dan een grote boete en het tijdelijk verlies van je rijbewijs.

Maar nu dan het goede nieuws. Nou ja … opvallende nieuws.

Verkeerspolitie Baixa, Maputo

Sociale media (Twitter, Facebook, Instagram) puilde uit met bovenstaande foto’s. Afgelopen donderdag regende het pijpenstelen in de Mozambikaanse hoofdstad. Een wolkbreuk in het kwadraat. Al het regenwater dat dan valt in de bovenstad stroomt als kolkende riviertjes naar de benedenstad (Baixa). Normaal zie je GEEN verkeerspolitie als het regent. Zij schuilen in hun auto’s of op hun kantoor. Maar nooit of toch heel zelden zie je ze dan op straat.

Bovenstaande agent bleef op zijn post tijdens het spitsuur – op een druk kruispunt in Baixa. In de stromende regen. Nooit eerder heb ik zoveel lofbetuigingen en complimenten op Facebook gezien. Een overweldigende hoeveel opgestoken duimpjes en hartjes bij deze foto. Ook de middenstand deed een duit in het zakje – inclusief free publicity. Een schoenenzaak gaf hem drie paar nieuwe schoenen. Een kledingzaak gaf een nieuw pak en regenjas cadeau. Hij werd op vrijdagochtend bedolven onder kleine cadeautjes van passerende automobilisten. Ik geloof dat hij ook een medaille heeft gekregen van de gemeente of de vakbond. Enfin … het volslagen tegenovergestelde beeld dan de ‘vervloekte polícia refresco’.

Zo’n grote complimenten-actie op de social media was er ook twee weken geleden toen een man (in Zuid Afrika) zijn verloofde ten huwelijk vroeg in een KFC-restaurant. Dat werd algauw ‘zielig’ gevonden en de bedrijven stonden in de rij om dit koppel een droomhuwelijk te geven. Van gratis eten, een band, limousine vervoer, huwelijksreis, gratis bier, gratis trouwringen  … meer dan dertig bedrijven sloten zich aan. Kortom … free publicity en een blij koppel, nu bekend als het KFC-couple. Klik HIER voor een Engelstalig artikel.

Papa Francisco já está a caminho de Maputo

Tags

Felipe Nyusi, Frelimo, IDAI, Katholiek, Kenneth, Maputo, Mozambique, Papa Francisco, Paus, Politiek

Mozambique was in het (Europese) voorjaar wereldnieuws. Twee mega-grote stormen (Idai en Kenneth) teisterden het midden en noorden van het land. Ik heb er vaak over geschreven. De meeste volgers van mijn stukjes hebben (waarschijnlijk) een extra oor wanneer ze het woord ‘Mozambique’ horen op radio of televisie.

Ook de volgende dagen zal het woord ‘Mozambique’ vaker te horen zijn in internationale nieuwsuitzendingen. Paus Franciscus is onderweg naar Maputo.

Paus-prularia te koop in Maputo

Hij komt vanmiddag aan en blijft een paar dagen. Vrijdag krijgt het hele land een extra vrije dag. Ook zaterdag 7 september is een officieel vrije dag. Het land herdenkt dan het Lusaka-vredesakkoord. Met andere woorden: een lang, vrij weekend.

In eerste instantie dachten we een weekendje ‘weg’ te gaan. Maar dat is waarschijnlijk een slecht idee. Heel veel doorgaande wegen zijn de komende dagen gedeeltelijk afgesloten. En bij de grens met Zuid Afrika verwachten ze urenlange files. Enerzijds Mozambikanen die er even ‘tussen uit knijpen’ en anderzijds Zuid Afrikaanse religieuze toeristen – pelgrims – die hopen een glimp op te vangen van ‘the Pope’.

De verwachting is dat het een gekkenhuis wordt. Ik ben benieuwd. Is Mozambique katholiek? Dat is moeilijk om te beantwoorden. Er wordt gezegd dat 23% van de bevolking katholiek is. Natuurlijk heeft de Portugese kolonisator zijn best gedaan om zuid-oost Afrika te bekeren tot het Roomse geloof. Ook Isabels familie is katholiek maar dat merk ik alleen als een ouder lid van de familie overlijdt. Dan is er een herdenkingsmis in een van de katholieke kerken in Maputo. Verder merk ik er eigenlijk niets van. Niet heel veel anders dan in ontkerkelijkt Vlaanderen of Nederland. Doopsel, eerste communie, plechtige communie / vormsel, soms trouwmis, Kerstmis, begrafenis. Dat is het zo’n beetje.

Ik ga een paar dagen naar het acht-uur-nieuws kijken op TVM. Iets dat ik niet vaak (meer) doe. Ik lees een Engelstalige (Mozambikaanse) internet-krant en blader soms door een papieren krant bij mijn schoonouders. That’s it.

Een laatste opmerking. Natuurlijk is dit bezoek een politieke aangelegenheid. Puur gericht op zieltjes winnen. Niet voor de hemel maar voor het stemhokje. 15 oktober zijn er presidentsverkiezingen. De campagne is afgelopen zaterdag officieel van start gegaan. En wat is er mooier voor de zittende president – Felipe Nyusi (Frelimo) om drie dagen pontificaal in het wereldnieuws te staan?

Ntumbuluko (3)

Tags

CC UEM, Dans, Kostuums, Maputo, MoNo, Mozambique, Muziek, Ntumbuluko, Stewart Sukuma, Teatro Avenida, Theater, Timbila, Umoja

Zoals beloofd. Een kijkje achter de schermen en iets over de voorbereidingen. Ik vertel het graag met wat foto’s. Niet heel goed van kwaliteit want ik nam ze tussen de bedrijven door met mijn telefoon.

CC UEM Maputo

Als eerste een foto van het theater. Deze zaal wordt vooral gebruikt voor conferenties en diploma-uitreikingen van Universidade Eduardo Mondlane. En dat is jammer. Ik leg zo wel uit waarom ik dat jammer vind.

Overleg op het podium

Ondanks dat ik al 16 jaar – met enige regelmaat – rondloop in Maputo had ik dit theater nog nooit van binnen gezien. En op het podium kwam ik er ook achter waarom niet. Het lijkt een mooie zaal. Ja. Maar er is nauwelijks (theater)licht. Alle ‘trekken’ zijn gefixeerd. Er kan dus niets naar boven of naar beneden gehesen worden. Om iets op te hangen moeten er dus ladders of steigers gehuurd worden. De vloer is goed maar wij hebben een balletvloer nodig. Die wordt geleend van Teatro Avenida.

Repetitielokaal MoNo

Er moet natuurlijk gerepeteerd worden. Nog een paar ‘kiekjes’ van de repetities vanuit ‘mijn’ hoekje in het danslokaal.

Dansrepetitie

Door een eerdere samenwerking met Sarakasi uit Nairobi worden er acrobatische elementen toegevoegd aan de choreografieën.

Dansrepetitie

Tijdens de repetities wordt er gewerkt met ‘tape en cd’. Dat is natuurlijk een ouderwetse uitdrukking want alle muziek staat op mobiele telefoons en die worden aangesloten op de versterker van het lokaal.

Bataristas de MoNo

De dansgroep (en school) heeft ook muzikanten in dienst. Slagwerkers en een timbila-speler. Uiteraard zijn zij ook actief tijdens de repetities.

Posters, banners en flyers worden gedrukt en verspreid. De kaartverkoop gaat van start. Overleg met Stewart Sukuma over repertoire en repetities. Geen persconferentie dit keer maar wel interviews op radio en televisie.

Van links naar rechts: David (TVM), Zacharias en Lulu (Choreografen)

De heren zijn klaar voor een televisie-interview. David van TVM (de nationale televisie) zal ook de MC (de presentator) zijn tijdens de show.

Nog een interview

Ook bij het theater komen televisie-teams langs. Dit keer geen Koen, ik vind mijn Portugees niet goed genoeg en blijf liever ‘achter de schermen’. Vanmiddag worden de kostuums gepast en verdeeld.

Kostuums voor de Ntumbuluko-show

Nog wat kostuums die klaarliggen

Nee … het zijn geen zwarte pieten kostuums. Zwarte Piet draagt toch geen Adidas-gympjes … of wel …? Koen blijf bij je onderwerp.

Nog meer kostuums

De dansers (m/v) veranderen zo’n 7 of 8 keer van kostuum tijdens de show. Het werk in het theater gaat natuurlijk ook verder. Licht wordt aangevoerd en opgehangen.

Spots en aanverwante zaken

De muzikanten van Stewart bouwen ook hun deel op. Na de eerste doorloop verander ik deels de opstelling van het orkest.

Steigers (op z’n Mozambikaans)

Je zult begrijpen dat dit mijn favoriete foto is van dit plogje. Ja echt waar … zo doen ze dat. Een oogje dichtknijpen is een eigenschap die ik hier nodig heb. Naast geduld en flexibiliteit.

Rotsblokken

Er is nauwelijks budget en tijd om iets aan vormgeving te doen. Jammer. Er wordt een groot scherm opgehangen voor een introductie-video. En er worden rotsblokken gemaakt. Papier-maché. Zo is Zundert ook weer even heel dicht bij.

En dan is het tijd voor de show. De première van Ntumbuluko. En wat ik had gevreesd wordt bewaarheid. Veel te lange speeches. Er worden flink wat (politieke) hotemetoten uitgenodigd. Minister(s), burgemeester, ambassadeur en die willen allemaal iets zeggen. Op het podium.  Ik had bedongen dat het vooraf moest en niet tijdens of na de show. En elke spreker maximaal twee minuten. Sic. De burgemeester sprak 9 minuten, de minister van Cultuur en Toerisme bijna 6 minuten. De Noorse ambassadeur hield het bij de afgesproken twee minuten. De twee dames die het woord voerden deden er samen ook ruim 6 minuten over. Samenvatting … de show begint dus eigenlijk een half uur later. Wat dan weer goed uitkomt voor de vele laatkomers. Ook een Mozambikaanse gewoonte, onhebbelijkheid.

Ik eindig met nog enkele foto’s van de show.

Companhia de dança MoNo

Ntumbuluko show

Een paar namen van de (traditionele) dansen … Kokoktxo / Chioda / Tropa / Zorre / M’hambalo / Nhau / Xigubo / Mutxongoyo

Stewart Sukuma en MoNo dansgroep

Het (bijna) einde an de show

Nog een laatste opmerking. Ntumbuluko. Een woord in de lokale taal shangana. Het betekent zoiets als ‘ontkiemen’ en ‘groeien’. En dat is natuurlijk bewust gekozen omdat deze (professionele) dansgroep zich met deze voorstelling heeft voorgesteld aan een groot publiek. Vandaar ook de televisie, pers en vips.

Het was me een genoegen om mee te werken aan deze show. Ik hoop wel dat ik er een volgende keer wat eerder wordt bij betrokken. En natuurlijk mag het duidelijk zijn dat dit een geweldige spin-off is van het eerdere UMOJA CFC programma waar ik twaalf jaar artistiek coördinator van was. Ook met Noorse subsidie …

Ntumbuluko (2)

Tags

Dans, Maputo, MoNo, Mozambique, Muziek, Noorwegen, Regie, Stewart Sukuma, Theater

Vandaag een plogje

MoNo Dance Company

Choreografie: Enoque Simomole

MO(zambique) en NO(orwegen)

Groeien …

7 juni 2019 – Ntumbuluko in CC UEM – Maputo

MoNo – Companhia de dança

Morgen wat verhaaltjes over de voorbereidingen, repetities en andere aanverwante zaken.

ps. De show is met veel enthousiasme ontvangen door het publiek.

Hasta la Vista

Tags

Campo Cape Cape, CCFM, Chamanculo, Film, Filmfestival, Hasta la vista, Maputo, Mozambique, Sloppenwijk

Een bijzondere avond in Mozambique.

Logo van het 18e Festival van de Europese Film

Het was alweer heel wat jaren geleden dat ik een bezoek bracht aan dit festival. Vaak omdat het aan mijn aandacht was ontsnapt. Of simpel omdat ik er tegen opzag om weer naar de stad te rijden. Vijftig kilometer heen en weer en twee keer tol betalen. Daar heb ik niet altijd zin in.

Ik had de Nederlandse film-avonden aangekruist maar ben niet gegaan. Op zaterdagochtend check ik het programma. Hé ja … een Vlaamse film. Hasta la Vista. Een veel besproken film uit 2011 over drie fysiek gehandicapte jongens die naar Spanje trekken om voor het eerst in hun leven seks te hebben met een vrouw. Ik heb er destijds wel over gelezen maar ik heb hem niet gezien. Dat kan ik nu inhalen.

Bijna alle films in dit festival worden vertoond in het Frans Cultureel Centrum in Maputo. Twee films worden elders vertoond. Een Spaanse film en deze Vlaamse film. Op internet lees ik: ‘Chamanculo C Campo Cape Cape’. De wijk ken ik, de locatie niet. Ook Google Maps helpt me niet verder. Ik bel Oswaldo die vervolgens ook weer iemand belt … enzovoort. Uiteindelijk heb ik een vaag idee waar ik moet gaan zoeken.

Chamanculo is een volksbuurt. Ik denk dat wij – in Europa, het rijke westen – Chamanculo een sloppenwijk noemen. Na vijf keer vragen kom ik aan bij het voetbalveld Cape Cape. De juiste afmetingen van een voetbalveld, twee doelen (uiteraard zonder netten) en een betonnen zittribune. Daar zitten al ruim zeshonderd kinderen. Voor de tribune staat een groot projectiescherm, een beamer (projector) en er komt muziek uit de boxen. De zone rondom de projector en het scherm is omzoomd met een touw. Binnen het touw staan vijf plastic stoeltjes. Er zitten twee mannen. Ik scharrel wat rond maar word onmiddellijk verwelkomd. “Bent U van de Belgisch Ambassade? Of van de Spaanse?” Nee zeg ik naar waarheid. Ik ben gewoon een bezoeker. Toch krijg ik een plekje op een van de vijf plastic stoelen binnen de omheining. Ik word voorgesteld aan de lokale Chief. Als ik zit heet de organisator ons allemaal welkom. De rest vertel ik met foto’s …

Hartelijk welkom op het 18e Festival van de Europese Film

Alles staat gereed. Ik zit gelukkig ver genoeg naar links zodat de projector niet het halve beeld verstoort. Achter mij staan honderden kinderen tot tegen de draad. Ze joelen en praten hardop – volumeknop op 10.

Boa noite Chamanculo …

We happen stof want op het voetbalveld worden verschillende potjes tegelijkertijd gespeeld. Kinderen rollen grote autobanden van de ene naar de andere kant.

Waar zijn de mensen van de ambassade?

Nog een toespaak in de vorm van “Kunnen jullie mij horen?” “Jaaaa”. “Ik hoor jullie niet. Kunnen jullie mij horen?” “JAAAAA” En nog een stuk of tien gelijksoortige vragen en applaus voor de Belgische Ambassade. Volgens mij verwachten ze dat ik even rechtsta. De film kan beginnen.

“Ja dat is het! Kijk hier naar, de drie idioten.”

De film is begonnen. De eerste twintig minuten versta ik nauwelijks een woord Vlaams. De kinderen zijn veel te luidruchtig. Gelukkig zijn er Portugese onderschriften. Hahaha. Later wordt het wat rustiger.

“Mijn moeder droomt ervan om Spanje te leren kennen.”

Een klein half uur nadat de film is begonnen schuiven twee vrouwen aan op de plastic stoeltjes. Iemand van de Spaanse ambassade en van het Belgisch consulaat. Die laatste dame heb ik eerder ontmoet op de 21 juli viering in 2014. Ze zijn meer bezig met hun telefoon dan met de film … maar dat is in de hele wereld hetzelfde … zucht.

Kinderen kijken mee naar Hasta la Vista

Het begint met twee of drie kinderen die onder de draad doorkruipen en voor onze voeten gaan zitten. Binnen de kortste keren zijn het drie rijtjes. We kunnen verhinderen dat ze met een rieten stok door een buurtwerker worden weggejaagd.

“Maar ik wil vanavond naar de stad.”

In de film zijn de jongens en hun begeleidster aangekomen in Spanje. Kinderen beginnen zich te vervelen en druipen af. Op zoek naar ander vermaak. Een vader komt zijn kind ophalen. Een stevige oorvijg. Mijn buurvrouw foetert hem stevig uit. Terecht dat ze protesteert tegen dit onnodig huiselijk geweld. Het kind zit braaf op de grond. Het is iets na negen uur en de film is afgelopen. Nog even een laatste korte toespraak en dat was het dan weer. Ik word op weg naar mijn auto meteen omringd door een paar jongeren. Ik word omhelsd en tegelijkertijd wordt er 100 meticais gevraagd. “Honger.” Ik ken de argumenten. Ik antwoord vriendelijk “Nu niet, misschien een andere keer.” Mijn portemonnee hier boven halen en één iemand iets geven … Nee, dan breekt de hel los. Vooral onderling. Ik help wel op momenten dat het mij uitkomt en er geen jaloezie kan zijn. Ik rij naar de stad. Niet met de intentie van de jongens uit de film. Hahaha. Ik haal Isabel op bij een concert.

Een bijzondere avond. En wat ik van de film vond? Goed denk ik. Een moeilijk onderwerp in een tragisch-komisch jasje. Niet heel beklijvend. Een groot compliment voor het geweldige acteerwerk van hoofdrolspeler Robrecht Vanden Thoren.

Hasta la Vista

Toeval bestaat niet

Tags

Klare Taal, Maputo, Mozambique, Nederlands, Nederlandse les, NT2, Onderwijsbeurs, Studieboeken, Tessa Boff Tonella, Toeval, Uitgeverij Boom, Utrecht

Zo’n titel is natuurlijk een dooddoener. Waarschijnlijk heeft iedereen wel een voorbeeld – of zelfs meerdere – dat toeval niet bestaat. Je hebt bijvoorbeeld een oude vriend al meer dan twee jaar niet gezien of gesproken en je neemt je voor om weer eens contact op te nemen. En wat wilt het toeval? Diezelfde vriend belt je precies op de dag van jouw goede voornemen.

Goed, mijn verhaal dat toeval niet bestaat… Ik schreef al eerder dat ik (weer) Nederlandse les geef aan enkele Mozambikanen die onze taal graag willen leren. Ik maakte zelf wat lessen en gebruikte een Vlaamse methode die een van mijn leerlingen gebruikt. Tijdens mijn winter-verblijf in Nederland zou ik op zoek gaan naar geschikte methodes. Zo gezegd, zo gedaan. Op internet las ik dat uitgeverij Boom op de onderwijsbeurs in Utrecht aanwezig is. Via hen kreeg ik een toegangskaartje. Boom is een grote uitgeverij van NT2-methodes. Nederlands als tweede taal. Ook een mogelijke route naar het inburgeringsexamen.

Uitgeverij Boom – catalogus NT2 2019

Op de bewuste dinsdag van de beurs – buiten sneeuwt het – trek ik naar de jaarbeurshallen in Utrecht. Meteen ben ik verbaasd over de grootte van deze beurs. Drie gebouwen en een paar duizend mensen die daar rondlopen. Standhouders, medewerkers en geïnteresseerden. Na een half uurtje sfeer proeven en hier en daar wat rondkijken ga ik op zoek naar de stand van Uitgeverij Boom. Ik vind ze. Best een grote stand. Het is er druk. Medewerkers van Boom zijn duidelijk te herkennen aan hun blauwe shirt. Verschillenden zijn in gesprek met klanten. Ik ‘scan’ met mijn ogen de hele stand en zie twee medewerksters met elkaar praten en ik denk met mijn mannen (reptielen) brein … ‘”mmm, die dame rechts mag mij wel informeren over hun methodes.” Ja, ik weet het … #metoo … maar alleen met mijn ogen. Wees gerust. Ik dwaal af.

Ik loop naar beide dames en uiteraard vragen ze of ze me kunnen helpen. Ik antwoord dat ik graag wat informatie krijg over hun NT2-methodes. Waarop de linker dame zegt dat ik aan het goede adres ben want dat haar collega daar alles over weet. En ze trekt zich terug. ‘Mijn’ – excuses voor het gebruik van dit bezittelijk voornaamwoord – dame vraagt wat ik zoek. Ik probeer het kort uit te leggen. “Ik verblijf heel vaak in Mozambique en daar praten ze Portugees. Ik ben bevoegd leraar Nederlands en sinds kort geef ik Nederlandse les. Ik ben op zoek naar een goede taal-methode. Voor zowel een jongere en als voor hoog-opgeleide volwassenen.” De medewerkster van Boom lacht al tijdens mijn korte verhaal. Iets dat ik niet helemaal kan plaatsen. En dan komt de figuurlijke aap uit de mouw … “Ik ben geboren in Maputo en heb daar een paar jaar gewoond als baby en jonge peuter.”

NOU JA … hiermee heb ik de titel van dit stukje wel verklaard, vind je niet? Ik maak kennis met Tessa Boff Tonella. (Dat weet ik want ze gaf me haar kaartje.) We praten eerst even over toeval. Dan over Maputo en over hoe het met het land gaat. Dat was uiteraard voor Cycloon Idai. Zij is nooit terug geweest. Haar zus wel. Ze zegt dat ze bang is om haar weinige, maar idyllische herinneringen kwijt te raken als ze de harde realiteit zou zien.

Kun je het geloven … er lopen mogelijk drieduizend mensen rond op die beurs en ik weet precies die ene te vinden die in Maputo is geboren. Mijn dag kan niet meer stuk. Uiteraard ging het grootste deel van ons gesprek over hun NT2 methodes.

Ik heb uiteindelijk voor methodes gekozen van uitgevrij ThiemeMeulenhoff – daarover een andere keer meer. Bij Boom bestelde ik wel – voor mezelf – Klare Taal en Eenvoudige Basisgrammatica NT2

In de serie: #21/40

Thuiskomen

Tags

Djonase, Energie, Ergernissen, Maputo, Matola, Mozambique, Stroomstoring, Stroomuitval

Vijf dagen uit huis. En dan op woensdag-namiddag weer thuis komen. Tweede kerstdag. Iets dat in Mozambique geen enkele betekenis heeft. Dat is een gewone werkdag. Isabel had nog een extra laatste vrije dag. Een stranddagje in Ponta do Ouro. Rond vijf uur stonden we voor onze poort. Die voelde meer dan stroef. Nauwelijks in beweging te krijgen. Grrr. Met hangen en wurgen kreeg ik er een beetje beweging in. Bennie – onze empregado – kwam een helpende hand uitsteken. Schoonzusje en haar vriend (verloofde) dobberden heerlijk rond in ons zwembad. Het is ze gegund. Zij hebben deze vijf dagen de honneurs waargenomen. In plaats van hun flat – vier hoog – in de stad maakten ze volop gebruik van onze spullen. Wij waren ondertussen zeker dat het huis niet leeg gehaald werd door loslopend tuig. Veel inbraken de laatste tijd in onze omgeving. Wanneer niet eigenlijk? Maar dat laatste is terzijde.

Koffers uit de auto, telefoon en laptop weer aan de opladers. De wasmand vullen. En misgraaien in de ijskast. Logisch want ook die stond ter beschikking van A & A. Een licht gegrom. Dan ontdekken dat de poetsmevrouw een glazen lamp heeft gebroken. Grrr. Alweer nummer vijf van gebroken zaken in een half jaar tijd. Grrr. Ik zie op de plavuizen rond het zwembad allemaal witte vlekken. Gemorste chemicaliën. Grrr.

We eten samen en dan vertrekken onze oppas-logees weer naar huis. Ik til me een breuk aan de poort. De wieltjes lopen vast. Geen beweging in te krijgen. Alweer grrr. Ik raak uit mijn humeur. Ben ik autistisch aan het worden? Kan ik geen verandering aan in de structuur van mijn dagelijks, huishoudelijke leventje? Ben ik een chagrijn? Tja … gewoon even niet blij … zal ik het daar maar op houden?

Vanochtend de plaatselijke serralheiro gebeld. Officieel vertaal je dat als: slotenmaker maar hier heeft het meer de betekenis van ‘lasser’, iemand die met ijzer uit de voeten kan.

Helpende handen

De wieltjes zitten muurvast. Het draaimechanisme van het apparaat dat de poort via de afstandsbediening in beweging zet, is deels afgebroken wegens slijtage. Hitte, regen, roest, beroerde kwaliteit. Chinees ??? We kopen nieuwe wieltjes. Er wordt gezaagd en gelast. Een warme klus bij 40c.

Nieuwe wieltjes worden vast gelast.

Een half uur later loopt de poort weer op rolletjes. Letterlijk en figuurlijk.

Omdat overal de airco’s en de ventilatoren overuren maken is er geen stroom. PLOP. En alles valt uit. Volstrekte duisternis. Alweer voor de tweede opeenvolgende avond. Zucht. We hebben gelukkig voldoende oplaadbare lampen om iets te kunnen zien. We eten bij kaarslicht. De slaapkamer blijft heet. De ramen open zetten helpt niet want de lucht (briesje) is ook heet. En we krijgen liefst zo weinig mogelijk muggen op bezoek.

Dat wordt nog een paar uurtjes puffen. In het zwembad springen om wat af te koelen en hopen dat ze ook vannacht weer elektriciteit leveren. Gisteren sprong alles om 01.42 weer aan. Tot zover een greep uit ons dagelijks leven. En ik hoor jullie vragen … hebben jullie geen aggregaat? Ja, dat hebben we. Zo’n ding slurpt benzine en maakt een pokke-herrie. Morgen toch maar serieus overwegen om hem weer aan de praat te krijgen.

Ps. Als er stroom is, laden wij alles meteen weer op. Ook de laptop waar ik nu zit op te rammelen. Ik heb nog 67% aan batterij.

Het verkeer in Mozambique

Tags

Knipperlicht, Lomba, Maputo, Mozambique, My Love, Politie, Portagem, Radar, Verkeer, Xapa

Ik heb er in de loop van al de jaren dat ik blog natuurlijk al vaker over geschreven. Het verkeer. Mijn hemel … dat is wel degelijk een ander verhaal dan rijden in het beschaafde Nederland of België. En dat heeft niets te maken met het LINKS rijden want dat went heel snel. Natuurlijk zijn er ook in Mozambique verkeersreglementen. Maar die worden gemiddeld vijftig keer per dag met voeten getreden. En dan bedoel ik … per weggebruiker. Vijftig keer … nou ja, niet wetenschappelijk vastgesteld. Wel proefondervindelijk als mede-weg-gebruiker.

Maputo – in de file

Waar zal ik eens beginnen? Bij de zoveelste controle gisteravond? Nee, laat maar zitten. Alles was in orde. Als de agente met me was meegereden naar huis had ze minstens twintig bekeuringen kunnen uitschrijven. Eén op drie auto’s heeft ofwel een kapot licht of geen licht of slecht afgestelde lichten. De helft van de auto’s MET licht rijdt met de GROTE lichten aan. Een aaneenschakeling van verblinde momenten is het gevolg. Ik rij dus relatief traag en daardoor word ik langs beide kanten gepasseerd door idiote vrijdagavond-chauffeurs. Meestal op weg van- of naar een kroeg. Zelfs een lijnbus haalde me gisteravond – in een plaatselijke file – aan de verkeerde kant in. Op een tweebaansweg.

Vrachtwagens op de weg

Heel veel files worden veroorzaakt door vrachtwagens. Van- en naar de haven van Maputo. Oude vrachtwagentjes waar zwarte rook uitkomt, grote vrachtauto’s met reuze-aanhangers en alles daar tussenin. De rijstroken zijn overwegend SMAL en daarom rijden de meeste trucks in het midden – gebruikmakend van twee rijstroken. Levensgevaarlijk om ze in te halen. En meerdere malen per week staat er een vrachtwagen met stukken stil op de (snel)weg. Er worden dan – volgens oud gebruik – takken op de weg gelegd ter waarschuwing. Soms met een gevarendriehoek.

Portagem Maputo

En het dagelijks gewriemel bij de tolpoorten lijkt me een bron van hilariteit als je dat vanuit de lucht zou kunnen zien. De auto’s komen van twee rijstroken plots voor een stuk of tien tolpoortjes. Als mieren schiet iedereen alle kanten op. En dan zijn er altijd chauffeurs die het verkeerde poortje kiezen. Dat geeft een groot oponthoud want dan moeten er minstens drie of vier auto’s achteruit manoeuvreren.

Heb ik het al gehad over het twee- en drie-dubbel parkeren / stationeren in de ochtenduren? Ook tijdens de lunch. Iedereen wil perse voor de deur van zijn / haar kantoor worden weggebracht of opgehaald.

Rotondes. Een verhaal apart. Officieel heeft de auto OP de rotonde voorrang maar het invoegende verkeer heeft daar vaak geen boodschap aan. Uitkijken dus.

Xapa My love – Mozambique

Dit is een dagelijks zicht. Openbaar vervoer. Ik doe d’r nog een fotootje bij.

Nog een Xapa My love – Mozambique

Dit is het belangrijkste vervoermiddel vanuit de verder afgelegen wijken. Daar waar geen lijnbussen komen. En waarom ze dit transportmiddel ‘My Love’ noemen moeten de foto’s toch duidelijk maken. Ja toch?

Het verkeer in Maputo

Moet ik herhalen dat er zelden strepen op de weg staan? Er heel veel kuilen zijn? Er nauwelijks straatlantaarns functioneren buiten het centrum? Dat één op de drie chauffeurs ook mobiel belt als ze rijden? En dat het stikt van de verkeersdrempels?

Verkeersdrempel – Lomba

Wat nog meer? Richting aanwijzen … wordt hier niet aan gedaan. Inhalen doe je aan alle kanten. Je houden aan de voorgeschreven snelheid doe je enkel op de plaatsen waar je uit ervaring weet dat er wordt gecontroleerd met radar. En dat is altijd waar de verkeerspolitie in de schaduw kan staan – liefst beneden aan een helling. Dan is de pakkans groter. Sic. En ben je die controle voorbij dan waarschuw je het tegemoet komende verkeer met een lichtsignaal. Dat is het enige moment dat chauffeurs ‘sociaal’ zijn voor hun mede-weg-gebruiker. Verder is het asociaal en lak hebben aan regels en andere chauffeurs.

Ik rij sinds 2010 rond in dit gekkenhuis. Ik heb nog maar één keertje een klein ongelukje gehad. Een klein autootje gaf vol gas na de tolpoortjes en knalde op de achterkant van onze Nissan XTrail. Nauwelijks schade. Bij ons althans. Ik ben even gestopt. Mijn schouders opgehaald want ik had een afspraak en wilde op tijd zijn. De sukkel moest zijn autootje naar de vluchtstrook duwen. Levensgevaarlijk want ook die worden volop gebruikt.

Goed, ik ga me klaarmaken want ik duik zo het verkeer weer in … prettig weekend.