Mijn ecologische voetafdruk

Tags

Afval, Ecologische voetafdruk, Elektriciteit, Klimaat, Milieu, Mozambique, Nederland, Openbaar Vervoer, Vakantie, Vervoer, Vliegen

Ik denk niet dat ik de term “Ecologische voetafdruk” twee jaar geleden al bewust hoorde. Vandaag word je er bij wijze van spreken mee dood gegooid.

Op Wikipedia lees ik : “Uit de resultaten van bedreigde diersoorten per land, consumptie per land, houtverbruik per land, CO² uitstoot per land, cement verbruik per land wordt de ecologische voetafdruk berekend. Vanaf 2000 wordt de ecologische voetafdruk in hectare berekend. Nederland scoort 6,31 ha (nummer 9 in de wereld) en Mozambique 0,75 ha (nummer 137 in de wereld).” 

Eerlijk gezegd word ik niet veel wijzer van de uitleg bij Wikipedia. Ik kijk wat verder. Op de website van het WNF kun je een test invullen. Ik begin aan de vragen maar concludeer al na een paar vragen dat ik hier geen antwoord zal vinden. Op de vraag hoe ik mijn huis verwarm was geen van de keuzemogelijkheden voor ons van toepassing. Ik verwarm mijn huis niet maar dat antwoord staat er niet bij. Uiteraard houdt zo’n ( Nederlandse) vragenlijst geen rekening met een enkeling die in Mozambique verblijft. Dus ga ik zelf maar wat schrijven over ‘Koen & Isabel en Duurzaamheid’.

Mijn voetafdruk

Ik denk dat de conclusie zal zijn … Koen en Isabel doen het niet zo goed. Of soortgelijke bewoordingen. We zitten vast op een 5,5 ha schat ik in. Lager dan het Nederlandse gemiddelde en vele malen hoger dan de gemiddelde Mozambikaan. Ik ga er wat gedetailleerder en genuanceerder over schrijven. Wat doe ik (wij) goed, wat doe ik (wij) niet goed en wat zou beter kunnen?

Wonen

Wij wonen in een vrijstaand huis. We hebben flink wat cement gebruikt voor verbouwingen en aanpassingen. We hebben geen verwarming maar wel airco in onze slaapkamer, in mijn werkkamer, in de woonkamer en in de andere twee slaapkamers. In de woonkamer en de twee slaapkamers die we niet gebruiken staat de airco hoogst zelden aan. Van oktober tot april gebruiken we de airco wel. Niet continue maar met regelmaat. Buiten is het dan overdag rond de 35c. Binnen ook algauw 30c of meer. Werken en slapen is wel zo prettig als het wat koeler is. Het grootste deel van de dag leven we op onze veranda en is een briesje al genoeg om wat koelte te brengen. Spaarlampen branden enkel op de plaatsen waar we zijn. ’s Nachts branden een aantal (spaar)lampen in de tuin omwille van de veiligheid. Wij hebben weinig elektrische apparaten. Geen wasmachine. Geen vaatwasser. Geen droogkast … hahaha het idee alleen al … een droogtrommel.

Kan dit duurzamer? Ja maar enkel als ik geen airco meer zou gebruiken. En dat betekent waardeloos slapen en heftig transpirerend zitten werken. Ik zie hier weinig verbeterpunten in de nabije toekomst. Ook omdat de aanschaf van zonne-energie-producten stervens duur is in Mozambique. Raar maar waar … in een land waar de zon bijna altijd schijnt. Op dit moment kunnen wij ons zo’n investering niet permitteren. Er bestaan geen subsidies, het Chinese materiaal is waardeloos – maximaal zes maanden garantie – en er valt niets te regelen met de elektriciteitsmaatschappij. En zonnepanelen en batterijen zijn een geliefde buit voor dieven.

Voeding

Wij eten vlees en vis en schaaldieren. Ook yoghurt en eieren. Ik drink melk. Ik breng een kleine nuance aan. Ik denk dat wij drie of vier keer per week vlees eten. Een dag rundvlees, een dag varkensvlees en twee dagen kip of kalkoen. Geen grote porties. Twee dagen vis of garnalen. Eén of twee keer per week eten we vegetarisch. Dat laatste zouden we vast wat vaker kunnen doen maar in Mozambikaanse oren klinkt dat heel vreemd. “Typical white people !!!” We eten zelden vleeswaren. Een beetje bacon bij de zondag-brunch maar meestal eten we kaas en / of een eitje bij het brood. En vers fruit …

Groenten en fruit. Hier scoren we heel goed. Het meeste komt uit eigen tuin of van marktjes en kraampjes in de buurt. Zelden iets dat ingevoerd is uit het buitenland. Geen diepvries-eten of kant en klaar maaltijden, geen pizza of fast food, uiterst zelden iets uit blik. We eten producten van het seizoen. Iets dat in mijn jeugd (60 / 70’er jaren) heel gewoon was. We gooien zelden eten in de vuilnisbak. Ik ben goed in ‘kliekjes’ hergebruiken. Als we echt teveel hebben gekookt of klaargemaakt, dan geven we het aan onze huishoudelijke hulpen.

Lifestyle

Hierin zijn we zeer verschillend. Ik hou van ‘vaak hetzelfde aantrekken’. Ik hoef niet steeds iets nieuws te kopen. Ik draag rustig een broek die ik tien jaar geleden kocht en die me nog past. Truien en jassen hebben we zelden nodig en gaan dus jaren mee. Ik ben mode- en merk-ongevoelig. En zeker als ik thuis ben draag ik een korte broek en een tshirt, polo of hemd met korte mouwen. Isabel houdt van variatie. Dat heeft veel te maken met haar werk. Ze krijgt geen kleedgeld, geen bedrijfskleding maar moet wel representatief gekleed zijn als assistente van het management-team. Ze koopt met de hand op de knip. Soms nieuw maar vaak ook tweedehands voor weinig geld. En ze geeft veel weg aan haar zus, vriendinnen of nichtjes. Schoenen, een nieuwe handtas en haar zijn een ander verhaal.

Ook afval scheiden valt onder dit kopje. Dat doen we niet. Moet ik me schamen? Ja natuurlijk maar het hele principe van afval scheiden bestaat simpelweg niet in Mozambique. Ik kan natuurlijk plastic bij plastic stoppen, een doos voor glasafval enzovoort maar alles komt … op de grote hoop terecht. Heel jammer maar dat is de realiteit. We hebben wel een tijdje groenafval bewaard voor compost. Maar dat trok in no time teveel ratten aan. En waarschijnlijk ook slangen en ander beesten-spul dat je liever niet in je tuin ziet. En natuurlijk zou ik dit heel graag anders doen. In Nederland ben ik een keurige – zelfs fanatieke afval-scheider.

We hebben een zwembad en dat kost energie. De pomp zuivert (filtert) het water anderhalf uur per dag. Vast niet duurzaam … De zon verwarmt de watertank voor de douche. Ik lees boeken en de krant op mijn e-reader en tablet. Geen papier … geen reclamefolders of huis-aan-huis- bladen. Heel soms een papieren krant – dat is goed voor mijn Portugees.

Vervoer / Vakantie

In Nederland heb ik geen auto (meer) en probeer ik zoveel mogelijk het openbaar vervoer te gebruiken. Dat lukt me heel aardig. Mijn laatste auto in Nederland was een Auris Hybrid. In Mozambique hebben we twee auto’s. Eentje voor het vuile werk. 4 x 4 vervoer op slechte zandpaden met veel ruimte in de achterbak. En een zuinige auto voor af en toe woon-werk-verkeer en weekendjes-weg. De meeste dagen gebruikt Isabel het openbaar vervoer. Dat is zo’n anderhalf uur heen en anderhalf uur terug. Met de auto zou ze dat in tweemaal vijfenveertig minuten kunnen doen. Ik gebruik de auto voor boodschappen, bureaucratische regelzaken en voor woon-werk-verkeer. Ik heb nog nooit een elektrische auto gezien in Maputo en wijde omgeving. Zelfs geen hybride.

We nemen de auto naar het strand in Macaneta of Ponto de Oro een keer of zes per jaar. Tel daarbij een paar weekendjes op. Naar Swaziland of Nelspruit. (400 kilometer heen en weer).

Tenslotte het vliegtuig. Sinds het Umoja-programma – waar ik voor werkte – is gestopt vlieg ik heeeeeeel veel minder. Gemiddeld maak ik 2,5 keer per jaar de grote verplaatsing NEDERLAND – MOZAMBIQUE. Isabel vliegt één keer per twee jaar mee naar Europa. In 2011 vlogen we naar Brazilië. In 2014 gingen we naar Indonesië op vakantie en in 2018 naar Thailand. Een volgende ver-weg-vakantie staat nog niet gepland.

Kan dit beter? JA, natuurlijk. Moet ik wat minder vaak naar mijn vrouw in Mozambique vliegen? Ik vind van niet. Of omgekeerd … moet ik wat minder vaak mijn kinderen en kleinkinderen willen zien? Moet ik mijn werkzaamheden in Nederland opgeven? Nee.

Conclusie

De omstandigheden in Mozambique zijn anders dan in Nederland of in België. Als ik een eigen huis zou hebben in Europa zou ik zeker goed isoleren, zonne-energie overwegen, groene stroom kopen. Afval scheiden. Minder op vakantie gaan (vliegen of auto) zou ik wel moeilijk vinden. Minder vlees eten zou ik zeker doen. Géén vlees eten … dat nu ook weer niet.

Heb ik ‘vlieg-schaamte’? Een term die ik vorige week voor het eerst las. Nee. Moet ik nadenken over auto en vliegtuig? Ja. Begrijp ik het dat vrienden zeggen dat ze niet naar Mozambique op bezoek komen omdat ze hun ‘ecologische voetafdruk’ willen beperken? Tja … wat kan ik daar op antwoorden? Niets denk ik als ik niet cynisch wil reageren of vragen waarom ze nog steeds twee auto’s voor de deur hebben staan. Uiteraard moet iedereen zelf deze afwegingen maken.

Vind ik dat er iets gedaan moet worden aan milieu en klimaat? Ja. Dat de politiek (de overheid) NU werk moet maken van de klimaatakkoorden? Een volle JA. Dus zal ik en elke burger er aan moeten bijdragen.

Ik blijf GROEN LINKS stemmen in Nederland of GROEN in België. Dat is niet een kwestie van drammen maar van verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. En berekeningen dat Nederland maar een 0,0001 % kan bijdragen aan CO² vermindering is misschien cijfermatig juist maar Nederland is geen zelfstandige planeet maar een (klein) onderdeel van het grote geheel.

In de serie: #27/40

ps. Zie je op de foto mijn voetstappen op weg naar een bananenboom in onze tuin? Geen vervoerskosten of stookkosten voor mijn banaantjes …

Advertenties

Kiezen

Tags

Code+, Dillema, Doe je mee, Kiezen, Nederland, Nederlandse les, Spelletje, Tag, ThiemeMeulenhoff

Ik gebruik CODE + (uitgeverij ThiemeMeulenhoff) als methode met mijn Mozambikaanse leerlingen die Nederlands willen leren. Bij elke taak vind je een online-oefening die ‘Kies het goede woord’ heet. Ik geef een voorbeeld. Eddy GEEFT / HEBT / HEET autorijles. Dit is een voorbeeld uit het eerste hoofdstuk. Ze hebben deze zin al een keertje gehoord in een filmpje of in een tekst die ik (de docent) heb voorgelezen. Meestal antwoorden ze juist. Soms is het echt kiezen of beter gezegd … gokken.

Tja … dat wordt kiezen. Foto: Pixabay

Eén van mijn studenten oriënteert zich inmiddels ook op verhuizen naar Nederland en vroeg me waar ik het liefste zou willen wonen: Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht. En ze dwong me te kiezen en mijn keuze te motiveren. En dat is lastig. Heel lastig. Ik koos gisteren Den Haag maar vandaag kan ik best voor één van de andere steden kiezen. Wat zou jij kiezen?

En toen bedacht ik onderstaande #TAG. Vijftien maal kiezen. Doe je mee? Ik maak mijn eigen keuzes over een paar dagen bekend – met een woordje uitleg.

1. Geen vlees meer eten of Geen vis, garnalen en schaaldieren meer eten.

2. 50 euro storten voor de slachtoffers van Cycloon Idai of 50 euro storten voor KWF (kankeronderzoek).

3. Een dagje met de trein naar Groningen of Een dagje met de auto naar Maastricht.

4. Een kampeervakantie in Scandinavië of Een cruise op de Middellandse Zee.

5. Spaans leren of Chinees leren.

6. Rembrandt van Rijn of Peter Paul Rubens.

7. Kookles Thaise gerechten of Kookles Griekse zoetigheden.

8. Een jaarabonnement op HUMO winnen of Een lang weekend CENTRE PARCS winnen.

9. Nu één hartenwens in vervulling laten gaan of Over 10 jaar drie hartenwensen zien uitkomen.

10. Iedereen hoort alles wat jij denkt of Jij hoort alles wat iedereen denkt.

11. Een jaar zonder hartig of Een jaar zonder zoet.

12. Een maand zonder internet, telefoon en computer of Een maand op Terschelling verblijven zonder je partner en kinderen.

13. Een boek over je leven (laten) schrijven of Een film over je leven (laten) maken.

14. Een middagje met Jesse Klaver in de Keukenhof of Een avondje NAC met Klaas Dijkhof.

15. Meedoen met de Nijmeegse wandelvierdaagse of Vier dagen fietsen (minimaal 100 kilometer per dag) voor een goed doel.

Tot zover. Gemakkelijk toch … kiezen.

En als deze 15 keuzes een beetje teveel van het goede zijn, beperk je dan tot 1 antwoord. In welke stad zou jij willen (kunnen) wonen? Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht.

In de serie: #27/40

Duizenden scheermessen

Tags

Bergen op Zoom, Culinair, Ensis, Meeuwen, Natuur, Nederland, Noordzee, Nostalgie, Scheermessen, Strandlopers, Terschelling, Vakantie, VARA, Vroege vogels, Zandvoort

Op hetzelfde strand in Zandvoort – waar ik eergisteren over schreef – zag ik eerst de meeuwen …

Zandvoort (Zuid)

… en toen ik dichterbij kwam … de scheermessen.

Zandvoort (Zuid)

Vele duizenden scheermessen …

Heel veel scheermessen

Als kind bracht ik veel vakantietijd door op het Noordzeestrand. Eerst in Koksijde (BEL), later op Texel (NL) en tenslotte op Terschelling (NL).

En onze activiteiten waren een afwisseling van ravotten in de zee, over de golven springen en duiken. Met een schepnet garnalen vangen. Zandkastelen en forten bouwen bij opkomend tij. En langs de vloedlijn strandjutten en schelpen zoeken. We hadden een mooie verzameling. In een boek zochten we de namen op en in de winter thuis installeerden we op de zolder ons eigen schelpen-museum. We hadden een paar scheermessen. Dat was een geweldige vondst. Een uitzonderlijke vondst. Een mooie aanwinst voor ons museum. En op de badkamer zeepten we ons als 8 en 10-jarigen stiekem in met scheerzeep en ‘scheerden’ we ons als echte kerels.

De soort die je nu in Nederland veelvuldig aantreft heet de ‘Amerikaanse zwaardschede’ (Ensis). Een exoot, meegekomen met schepen uit (zuidelijk) Amerika. Normaal staan ze verticaal in het zand (slijk) en halen ze hun voedsel uit het water. Mini-organismen, plankton en zo. Eigenlijk horen ze thuis is veel warmer water dan de Noordzee. Als het te koud is of er is een heftige storm gaan ze dood en spoelen aan. Een feestmaal voor de vele meeuwen en strandlopers. De foto’s hierboven maakte ik eind januari. Een zonnige dag met temperaturen rond het vriespunt.

Op de website van het VARA/BNN-programma ‘Vroege Vogels‘ vind je meer informatie. Klik HIER.

In de binnenstad van Bergen op Zoom vind je een heel goede viswinkel. Ik was er vele jaren een trouwe klant. Af en toe kocht ik een bundeltje scheermessen … om op te eten wel te verstaan. Ik maakte ze klaar als mosselen. Kort koken in een beetje vocht (liefst bier), wat groenten in de pan. Een dipsausje d’r bij en smullen maar. Het was altijd een bijzonder voorafje want zoiets komt niet elke dag op je bord.

In de serie #01/40

Praatje met plaatje

Tags

Auteursrecht, Bloggen, Copyright, Foto, Nederland, Schrijven, Zandvoort

Al vanaf de eerste dag dat ik blog (1 januari 2011) hanteer ik hetzelfde principe. Ik schrijf een stukje en ik voeg er een foto aan toe. Meestal foto’s die ik zelf heb gemaakt. Soms met een foto van Pixabay – of vergelijkbare sites – want die foto’s zijn rechten-vrij.

Lang was ik in de gedachte dat ik ook foto’s kon (mocht) gebruiken die ik her en der op het wereldwijde web vond. Dat deed ik dan ook meestal met bronvermelding. Een collega-blogger attendeerde me op dit misverstand. Waarvoor dank K. Ik ben er één keer op aangesproken. Via een mail. Ik schreef een stukje over Joost Zwagerman en gebruikte een foto die ik de dagen rond zijn dood veelvuldig aantrof op internet. De fotograaf van de foto stuurde me een mail (of reactie) waarin hij mij opdroeg die foto te verwijderen. Dat heb ik uiteraard gedaan. Hoe wist hij van het bestaan van mijn foto? Waarschijnlijk omdat ik zo keurig was geweest om zijn naam als bron te vermelden. Zou hij werkelijk elke avond zijn eigen naam invoeren bij Google en kijken waar hij opduikt? Vast niet …

Goed. Ik moet dus geen foto’s meer gebruiken waar mogelijk auteursrecht op rust. Want zelfs dit soort blogs – beetje ouwehoeren zonder enige commerciële bijbedoeling – valt onder de strenge eisen van copyright.

Ik voel wel dat het een soort rem zet op mijn inspiratie. Ik hou van taal maar ook van beeld. Ik wil niet enkel tekst produceren. Is dat raar? Uiteraard komen jullie hier meeLEZEN en veel minder meeKIJKEN. Maar toch …

Het betekent dat ik mijn telefoon wat vaker zal gebruiken om een foto te maken. Zoals  hieronder …

Beeld in Zandvoort

Nu is de vraag: “Mag ik deze foto publiceren op mijn blog?” Ik hoop van wel want bij deze heb ik dat besluit genomen. Jullie kunnen deze foto zien. Ik heb die foto zelf gemaakt. Dus geen vuiltje aan de lucht. Denk ik. Nu rest de vraag of de kunstenaar die dat beeld heeft gemaakt dat ook goed vindt? Ik herinner me niet of er een bordje stond tussen het gras. Ik liep er toevallig langs op één van mijn dagelijkse wandelingen. Ik moet dus op internet gaan zoeken of ik iets meer te weten kom over dit beeld.

Na flink zoeken (surfen) vind ik de volgende informatie. Het bronzen beeld heet “The seas of She” van Marc Sjerps. Ik zoek nog wat verder en vind onderstaande tekst.

Op vrijdag 22 september, 17.00 uur, onthulde wethouder G. Toonen, met onder andere Kunst & Cultuur in de portefeuille, het beeld ‘The Seas of She’, dat onlangs door de Stichting Kunstcircus is aangekocht en wat door de stichting welwillend in bruikleen is gegeven aan de gemeente. De aanwinst staat op de Boulevard Paulus Loot, ter hoogte van huisnummer 37. De Zandvoortse kunstenaar Mark Sjerps creëerde een gestileerde vrouwfiguur in de traditie van de 19e eeuwse modernisten. ‘Bij die traditie van vormen weglaten en abstraheren sluit ik me aan’, zegt hij, terwijl hij de onthulling voorbereidt. Daar is hij in de ogen van Stichting Kunstcircus meer dan voldoende in geslaagd. ‘Een excellent kunstwerk’, met die woorden typeerde Leo Heino van Stichting KunstCircus het nieuwe beeldhouwwerk.

Ben ik nu volledig genoeg? Moet ik bij een landschapsfoto ook de landschapsarchitect vermelden? Nee toch … Zijn deze noodzakelijke overpeinzingen stimulerend om te blijven bloggen? Nee, niet echt. Maar ik begrijp ook dat er auteursrecht geldt voor het gebruik van het werk van anderen …

ps. Zou ik nu slapende honden wakker maken? Of slaapt de copyright-politie niet?

Een synoniem van pruttelen

Tags

België, Bloggen, Duin, Koffie, Mozambique, Nairobi, Nederland, To do list

Waar zal ik eens beginnen? Het lijkt wel of ik een blog-pauze heb ingelast. Dat was zeker niet zo gepland maar het kan wel zo overkomen. Was ik dan te druk om iets te schrijven? Ja en nee. Ik ga over mijn eigen tijd dus dat is geen argument. Dat ik de laatste tien dagen in vijf verschillende bedden – op twee continenten – heb geslapen, is een deel van de uitleg. Dat betekent namelijk ook dat ik elke keer met een andere ‘dagelijkse realiteit’ heb (had) te maken. En dan geef ik de prioriteit aan mensen – mijn (klein) kinderen, mijn zus, vrienden – en niet aan mijn solistisch (egoïstisch) gepier naar een scherm. En ik had een flinke ‘to do lijst’ die ik voor een groot deel heb afgewerkt. Beetje trots / tevreden op mezelf en blij dat anderen mij daarbij hebben geholpen. Ik kom er vast nog wel een keertje op terug de komende tijd. Misschien schrijf ik wel een stukje over de 24 uur die ik eergisteren ongewild moest doorbrengen in Nairobi omdat mijn vlucht naar Maputo werd geannuleerd.

Daar zit ik dan. In mijn eigen werkkamer in heet Mozambique (37c). De koffers zijn nog niet helemaal uitgepakt. Ik sluit de laptop aan. Ik herstart het kleine internet-modem. Daar moet je uiteraard ‘credits’ voor kopen. Hier wordt nauwelijks aan abonnementen gedaan. Hier betaal je vooruit voor een dag, een week of dertig dagen. En je betaalt per KB / MB. Streamen en filmpjes kijken doen we zeer beperkt. Toch wordt het tijd om over te stappen naar een andere provider. Een vaste som betalen voor ongelimiteerd gebruik van KB / MB / GB. De prijs die je daarvoor betaalt is gekoppeld aan de gewenste download-snelheid. In Europa iets heel gewoons. Hier in Mozambique nog tamelijk nieuw. Ook daar ga ik binnenkort wat meer over vertellen.

Ik pak de blog-draad weer op

Ik schrijf zelden ‘vooruit’. Er staan dus geen stukjes klaar als concept. Wel wat krabbels in een notitieboekje. Ik ga de komende dagen een beetje terugkijken op mijn veertig dagen in winters NED / BEL. Van wandelingen in de sneeuw tot een vroege lente, opruimen van een opslag-box, een gezelschapspel bedenken, ontwerpen en spelen met mijn kleindochters. Een dag met de grote kleine jongens naar een speeltuin, een tropisch bos en een sneeuwwit strand. Fotoboeken van mijn ouders en grootouders bekijken samen met mijn zus. Me verwonderen hoe kleine Duin in zes weken zo ongelooflijk groeit. En nog veel meer. En natuurlijk blijf ik schrijven over dagelijkse zaken. Over boeken, een film of over Mozambique. En over ‘leven in twee thuizen op twee continenten’ want dat is mijn realiteit. Meestal denk ik er nauwelijks over na, soms pruttelt dat wat heftiger in mijn bovenkamer … zeker als ik de hub NED / BEL naar MOZ (of omgekeerd) weer heb gemaakt.

Tot zover mijn donderdag-middag gepruttel op deze laatste dag van februari. Het pruttelen ga ik zo verder zetten in de keuken. Nou ja … de saus moet pruttelen. Er staat lasagne op de kaart maar dat moet ik eerst nog maken.

Westfries Museum

Tags

Hoorn, Nederland, Westfries Museum

Een regendag. Een afspraak in Hoorn om samen met J te gaan eten. Ik reis met de trein naar deze Noord-Hollandse stad. Ik ben er een paar keer eerder geweest. Afgelopen zomer heel kort maar enkel in de onmiddellijke omgeving van het station. Ik ben er in de 80’er jaren een paar keer naar een theatervoorstelling gaan kijken (vanuit Friesland). Nu dus tijd voor een korte stadswandeling. Hoorn is groter dan ik me herinner. De gevels in de oude binnenstad zijn deels vervangen door winkelketens. Nederlandse steden gaan daardoor steeds meer op elkaar lijken. De regen gooit toch wat roet in het eten. Ik kort mijn wandeling in en beland al gauw op De Roode Steen.

De Roode Steen – Hoorn

Het historische hart van Hoorn met in het midden het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen. Iedereen zal wel weten dat het standbeeld omstreden is omdat Coen een twijfelachtige reputatie heeft na de massale slachting van de inheemse bevolking op de Banda-eilanden. Ter meerdere eer en glorie van de VOC en het veilig stellen van de handel in nootmuskaat.

Ik bezoek het Westfries Museum. Ik luister met veel plezier naar de audio-tour, ingesproken door Mieke van de Weij en specialisten. Ik wandel van zaal en zaal. Vijfentwintig in totaal.

Portretten van de vier schutterijen van Hoorn

En ook in kleine hoekjes zijn bijzondere zaken te zien. Wat denk je bijvoorbeeld van een grote collectie ‘papier-knipkunst’? In 2000 regisseerde ik ‘Zacharias Jansen’. Een personage in deze musical is ‘Jantje, de prentenknipper’. Nu zag ik het werk van één van zijn collega’s uit Hoorn.

Verfijnde papier-knip-kunst

En weet je wat een drankorgel is? De figuurlijke betekenis kende ik wel. Nu ook de letterlijke betekenis. Zie foto hieronder.

Drankorgel in het Westfries Museum

En dan beland ik in een zaal waar ik (onverwacht) het langst blijf plakken. Ik leg zo uit waarom.

Diefstal in WFM

In de nacht van 9 op 10 januari 2005 ontvreemden criminelen 24 schilderijen en 70 stuks zilver uit het Westfries Museum. Hoofdzakelijk meesterwerken uit de zeventiende en achttiende eeuw. Vijf schilderijen zijn teruggevonden in Oekraïne en gerestaureerd in Nederland. De rest is nog zoek. Lees meer over deze diefstal. Klik HIER. Ik kijk naar een documentaire over de restauratie van twee werken. Een suppoost vertelt me – nog steeds met veel emotie – over de inbraak. Het is rustig in het museum. Hij attendeert me op een televisie-uitzending van de Kunstdetective over deze diefstal. Klik HIER.

Ik loop verder. Krijg een VR-bril op met koptelefoon. Ik maak een virtuele wandeling door historisch Hoorn en vaar mee met een schip en rond de meest zuidelijke kust van Zuid Amerika. Kaap Hoorn.

En tenslotte sta ik voor de portretten van Jan Pieterszoon Coen en zijn vrouw, Eva Ment geschilderd door Jacob Wabbe.

Jan Pieterszoon Coen en Eva Ment

En dan is een soort cirkeltje rond. Een paar maanden geleden las ik ‘Schaduwspel’ van Simone van der Vlugt. Ik schreef er eerder over. Zij schrijft over Eva, grotendeels gebaseerd op historische feiten. Hier en daar aangevuld met fantasie. In dezelfde ruimte waar deze portretten hangen wordt ruim aandacht besteed aan de protesten tegen de helden-status van JP Coen.

Ik verlaat als laatste het museum. De meeste suppoosten staan al met de jassen klaar in de gang. Ik had een fijne middag.

Gevonden op straat

Tags

Dilemma, Elastiek, Geld, Gevonden, Heemstede, Nederland, Nijmegen, Paraplu, Sok, Station, Straat, Verloren, Wandelen

Of dit het begin wordt van een nieuwe serie weet ik (nog) niet. Tijdens mijn dagelijkse wandelingen kijk ik gemiddeld meer naar beneden dan naar boven. Waarschijnlijk net evenveel naar voren dan naar beneden. In de zomer kijk ik vast meer naar boven. Naar vogels, naar de lucht, naar de wolken. Naar een overvliegend vliegtuig. Nu niet want het regent best veel en dan moet ik uitkijken voor plassen en wil ik niet voortdurend regen in mijn gezicht krijgen.. Miezer-regen. Een stevige bui. Op internet lees ik dat er nog niet genoeg ‘ondergronds water’ voorradig om een nieuwe, droge zomer te kunnen verwerken. Goed, ‘het weer’ … daar wilde ik het niet over hebben. Wel over wat ik op straat zie liggen wat er eigenlijk niet thuis hoort.

Wees gerust ik heb het niet over snoeppapiertjes, sigarettenpeuken, plastic zakjes, papieren bekers. Niet over afval dat ook in Nederland (Não se lembra de todo o lixo nas ruas moçambicanas) beter in prullenbakken zou belanden maar soms moet je verrekte hard zoeken voor je een openbare vuilnisbak tegenkomt. Nee, ik schrijf over dingen die je normaal gesproken niet op straat vindt.

Elastiekjes

Dit is de ‘oogst’ van twee wandelingen in Heemstede. Acht elastiekjes. Die zie ik trouwens heel vaak liggen en denk ik altijd: “Hoe komt zo’n elastiekje hier terecht?” Heeft een moeder toch een elastiekje in het haar van haar protesterende dochter gedaan en is meisje-lief de straat uit en gooit ze dat rot-ding boos op de grond? Tja, wie weet. Maar acht protesterende meisjes lijken me wat veel. Wie van mijn volgers / lezers verliest er wel eens een elastiekje op straat? Meld U. Vast weinigen onder U. Dames? Waarschijnlijk hebben de meeste mannelijke lezers nog nooit een elastiekje op zak gehad. Ik wel trouwens. Ik ga de deur niet uit zonder elastiekje. Meestal om mijn (lange) haar samen te binden. Om een beetje koelte toe te laten in mijn nek. In Mozambique wel te verstaan. Er zitten altijd twee elastiekjes – ook gevonden op straat – rond mijn portemonnee want die sluit niet meer goed. Daar gebruik ik er dan één van. Nuttig en praktisch. Verlies ik er wel eens eentje? Misschien wel. Meestal raap ik dit soort (haar)elastiekjes op. Ik hield als kind al van strand-jutten dus waarom dan niet ook de urban-versie … straat-jutten? Gewone elastiekjes laat ik liggen.

Postnl elastiekjes

Postbodes verliezen geregeld hun dikke elastieken. Ik zie ze vaak liggen. Je kent ze vast wel. Heel soms raap ik er zo eentje op. Eigenlijk alleen maar als ik zo’n ‘stiek’ ook onmiddellijk wil her-gebruiken.

Voor jullie denken dat elke dag thuiskom met bergen gevonden rotzooi meld ik gauw dat ik bijna alles laat liggen. Ik ga d’r wel wat vaker een fotootje van maken. En dat ga ik dan hier met jullie delen. En soms het verhaal ‘erachter’ erbij fantaseren …

Hoe komt het toch dat je zo vaak één handschoen ziet liggen? Of één schoen? Eén sok. Een vieze muts. Een verloren sjaal – gisteren nog buiten het station van Nijmegen. Ook onderbroekjes zie ik soms liggen tussen opgewaaide bladeren. Kapotte paraplu’s. De lijst kan veel langer worden.

Ik was tien minuten te vroeg voor mijn trein in Heemstede. Ik zat nog even op een bankje in de kleine stationshal. Er loopt een jongen voorbij met een beker koffie in z’n ene hand en hij stopt iets in zijn andere zak. Er valt geld uit zijn achterzak. Twee of drie briefjes. Ik denk zo’n vijftig euro. Ik spring omhoog en loop hem een paar stappen achterna. Hij hoort me niet want hij heeft een koptelefoon op. Ik wijs hem op zijn (bijna) verloren geld. Hij raapt het op en vervolgt zijn weg zonder boe of ba. Ik ga weer zitten. Een vraag komt op. Geen praktische vraag maar een morele vraag. Stel dat ik daar alleen had gezeten op die bank en dus de enige was geweest die het geld zag vallen … zou ik dan ook de eigenaar achterna gegaan zijn? Of had ik de kat even uit de boom gekeken en me na vijftien twijfel-secondes uitgeven voor de gelukkige vinder? Ik was niet alleen dus het kwam niet tot deze keuze …  En jij? Wat zou jij doen? Of wat vinden jullie wel eens op straat?

In de serie: GEVONDEN OP STRAAT

Zoek de verschillen

Tags

Macaneta, Mozambique, Nederland, Strand, Wandelen, Zandvoort

Vind de verschillen. En dan moet ik er verder geen woorden aan besteden …

Op het strand van Zandvoort (NL)

Op het strand van Macaneta (MOZ)

Koen past zich aan

Tags

België, Duin, Familie, Hup, IJs krabben, Krant, Mozambique, Nederland, Rechts rijden, Supermarkt, Temperaturen onder nul

Mijn traditionele hup tussen mijn twee thuizen. Dit keer van zomer naar winter. En allebei deze seizoenen doen van zich spreken. Het is echt zomer in Mozambique met geregeld temperaturen rond de 40c. En in Nederland heb ik al twee dagen staan krabben … Brr. Temperaturen onder nul.

Ook de deur is vast gevroren

En dat vraagt enige aanpassing. En er zijn veel meer kleine dingen die net even anders zijn. En die me enkel de eerste dagen opvallen. Ik geef een paar voorbeelden. Ik doe weer boodschappen in een Nederlandse supermarkt. Ik moet een muntje in een karretje stoppen. Was ik natuurlijk niet vergeten maar op dat moment wel. Ik ken de weg nog. Er is nauwelijks iets veranderd. Ik neem een paar zaken mee die ik in Mozambique niet vind. Rookvlees. Een harinkje met uitjes. Rosbief. Krentenbollen. Bij de kassa betaal ik contactloos met mijn pasje. En moet ik zelf mijn boodschappen inpakken. Dat wordt in Mozambique altijd voor je gedaan. En als ik mijn muntje terug wil hebben, mag ik mijn kar niet zomaar ergens achterlaten.

En ik moet rechts rijden met de auto. Niet links en mijn auto is hand-geschakeld. Geen automaat. Dat is altijd heel kort wennen en goed nadenken. En ik moet stoppen bij oranje – liet mijn kleindochter me duidelijk weten toen ik gewoon doorreed. Inhalen doe je links en niet daar-waar-er-plaats-is om voorbij te steken. En ik moet betaald parkeren in het grootste deel van de Bergse binnenstad. Er valt hier NIET te onderhandelen over een bekeuring. Ik moet zelf tanken en zelf gaan afrekenen. Dat wordt in zuidelijk Afrika altijd voor je gedaan. Nou ja … ze komen met de pin-automaat naar de auto. Ik moet wel zelf betalen. Hahaha. Maar ze maken wel je ramen schoon terwijl je je pincode intoetst.  Er is niemand in Nederland die me wijst waar ik kan parkeren. Er wordt niet op mijn auto gelet door straatjongeren die een centje proberen te verdienen. En ook niet gewassen.

Ik moet het afval scheiden in plaats van alles in dezelfde bak te stoppen. Glas / papier / gft / plastic …  Nog iets? O ja … batterijen en frituurvet / olie moet ook apart. Ik krijg een droge keel en droge lippen van dit koude weer. Of is het de verwarming? Het lijf is de centrale verwarming niet meer gewend. De slaapkamer is behoorlijk koud. Ijsbloemen op de ramen. Ik hou maar een shirt aan als ik ga slapen.

Ik lees weer een papieren krant. Ik spreek Nederlands / Vlaams en hoor mezelf er af en toe een Engels of Portugees woord tussen plakken. Er valt post in de brievenbus. Een kaart, een aanmaning en een blauwe enveloppe. Wij krijgen nooit post in Mozambique bij gebrek aan een brievenbus en een functionerend postbedrijf. Ik gebruik mijn Nederlandse telefoon om te bellen en te appen. Ik drink veel meer koffie dan ik gewend ben. Maar ik betaal geen € 2.90 voor en bakje mango. Nee, toch maar niet. Ben je betoeterd? In onze Afrikaanse tuin zijn er in deze tijd van het jaar een paar honderd (tegelijkertijd) rijp voor onmiddellijke consumptie.

En natuurlijk gaat de meeste aandacht deze eerste dagen naar de kinderen en de kleinkinderen. En naar de kleine Duin. Dank jullie wel voor de overdonderende hoeveelheid mooie reacties en gelukwensen. Hier op mijn blog en ook op mijn Facebook-pagina. Heel lief.

De aanpassing verloopt vlot. Nu nog hopen dat ik niet verkouden wordt.

Thematisch ploggen (5)

Tags

Azië, Bergen op Zoom, China, Culinair, Eten, Familie, Frankrijk, Isabel, Kroatië, Lozere, Luik, Mali, Mas Donzelenche, Mozambique, Nederland, Nelspruit, Schevingen, Swaziland, Vrienden, Zuid Afrika

Een serie die ik nodig weer eens moet aanvullen. Dit wordt aflevering vijf of zes. De vorige plogjes gingen over ‘Kussen’, ‘Achter de schermen’, ‘Slaapplekken’, ‘Koen in de keuken’ en ‘Samen met standbeelden’. Vandaag 12 foto’s met eten of eters. Een onderwerp dat ik heel vaak fotografeer. Uiteraard omdat ik dan meestal in opperbeste stemming ben of het moment wil vereeuwigen. Verder doe ik niet zoveel met die eindeloze hoeveel eet-foto’s. Tot vandaag. Kijk je mee. 12 foto’s … van 2007 tot 2018. Met wat korte opmerkingen onder elke foto.

2007 – Dubrovnik (Kroatië)

Een kampeervakantie in mijn eentje door alle voormalige landen van Joegoslavië. Ik was uitgenodigd voor een groot familie-feest in Kosovo. Een ander hoogtepunt van die vakantie was het bezoek aan Dubrovnik. Ik vroeg de ober om een foto van me te maken. En van het eten uiteraard.

2008 – Sahara – 20 km buiten Timboektoe (Mali)

Een geweldige reis in Mali. Ook Timboektoe werd aangedaan. Een soort bestemming die op veel To Do Lijstjes voorkomt. Ik was er in 2008 – toen het nog mogelijk was. De stad heb je al gauw gezien. Grijs en stoffig. Met een mythische geschiedenis. Ik werd aangesproken door twee jongens die me een ritje aanboden – dieper de woestijn in. En blijven eten en slapen bij een bedoeïnen-familie. Kortom … twee dagen op een kameel en mee-eten met wat de pot schaft. Een top-ervaring.

2009 – Beijing (China)

Alweer zo’n ver-weg-plek. Met de trein van Moskou naar Beijing. Met allerlei tussenstops. En na twee weken kamperen in Mongolië, zeven dagen in de trein was het prettig om weer eens aan een tafel te eten. Ik schreef er al eerder over. Klik HIER

2010 – Mas Donzelenche, Vialas (Frankrijk)

Van 2001 tot 2013 ging ik minstens één keer per jaar op bezoek bij Hanneke en Jean Jacques in Frankrijk. In de Lozère. Ik heb eindeloos veel foto’s van alle geweldige maaltijden en feesten. Op de binnenplaats, in de oude keuken, kijkend naar een film, een verjaardagsfeest of beneden bij de rivier.

2011 – Djuba – Matola (Mozambique)

Alles moet je een eerste keer doen. En sommige ‘eerste keren’ herinner je je beter dan andere. Op de foto hierboven zie je (links) vriend en collega Per en (in het midden) Isabels vader. Het was de eerste keer dat ik officieel bij mijn (toekomstige) schoonfamilie aan tafel aanschoof. Het was mijn officiële introductie. Een belangrijk ritueel in Mozambique. Boy friend meets parents of his girl friend. Een gedenkwaardige avond want ik kwam al bijna twee jaar over de vloer maar altijd wanneer ‘Pai’ niet thuis was. Vanaf deze avond was alles goedgekeurd. En daar ben ik nog steeds heel blij mee.

2012 – Bergen op Zoom (Nederland)

Nog een soort ‘eerste keer’. Isabel voor het eerst in Nederland. Twee maanden vakantie. Deze foto is gemaakt in de tuin van mijn oude buren en vrienden in Bergen op Zoom. Een memorabele avond met buurvrouw Lucy (zaliger) in de hoofdrol. Het was ook emotioneel want ik heb veel soortgelijke foto’s van vóór 2005. Etentjes met de Bergse buren. Uiteraard met Ine en zonder Isabel. Voor mij was deze avond in 2012 een soort nieuwe ‘introductie’ – Isabel en Koen – tot mijn Bergse leventje. Een soort cirkel die zich – met volle goedkeuring van de buren – sloot.

2013 – Op weg naar Kenia

En ook in vliegtuigen wordt gegeten. Op huwelijksreis naar Kenia. En waar we toen vlogen? Boven Mozambique of al boven Tanzania? Het doet er niet toe. En ook in Kenia hebben uiteraard heerlijk getafeld. Maar ik wil me beperken tot één foto per jaar.

2014 – Ezulwini (Swaziland)

Alweer een foto met Isabel aan tafel. Ja, ik zou bijna dagelijks een foto van haar kunnen maken met eten als onderwerp. Hierboven waren we een lang weekend in Swaziland. Een uurtje bij ons vandaan. En dan wordt er uiteraard geluncht. Hier staan zes verschillende kleine sea food / vis-gerechtjes op tafel. Een soort tapa’s. Mmm.

2015 – Nelspruit (Zuid Afrika)

Ja ja, bijna een kopie van de eerdere foto. Ook een lang weekend. Dit keer naar Nelspruit in Zuid Afrika. En het zit er heel dik in dat ik aanstaand weekend weer zo’n foto kan maken want Mozambique heeft een lang weekend. Vrijdag is een vrije dag. Dus er even tussenuit … en wat nog grappiger is … ook nu heeft Isabel heel kort haar. Hahaha.

2016 – Luik (Belgie)

We proberen het nog steeds … elke twee jaar een meerdaagse uitstap met de jeugdvrienden. In 2016 was Luik de bestemming. En natuurlijk wordt er dan gegeten, gekaart, gewandeld, een voetbalmatch bezocht en eindeloos geluld. Vaak over voetbal en wielrennen. En over werk, onze kinderen en kleinkinderen. En in 2018 kwamen de jongens (Gie, Werner en Eric) naar Mozambique. Meer dan geweldig.

2017 – Scheveningen (Nederland)

Een super-dagje. Kleindochter Olivia met Bompa een dagje uit. ’s Middags naar de boulevard van Scheveningen en ’s avonds naar de Lion King en ’s nachts samen naar huis in Bergen op Zoom. Geweldig. Ik hoop dit soort uitstapjes in de nabije toekomst ook te maken met de andere kleinkinderen. Pareltjes !!!

2018 – Djonasse Matola Rio (Mozambique)

En een foto van eters op onze veranda mag natuurlijk niet ontbreken. Een super lunch met vrienden. Van links naar rechts met de klok mee. Hanneke, Stephen, Gilemina, Markus, Inge, Jean Jacques, Julia, Wilhelm, Lourenzo. Zeven verschillende nationaliteiten aan tafel. Nederland, Noorwegen, Angola, Duitsland, Mozambique, Zweden en België. Per en ikzelf staan niet op de foto. We zaten wel aan tafel. Nou ja … ik stond ook heel veel in de keuken.

In de serie THEMATISCH PLOGGEN