Tags
Amor, Amor en Psyche, Antonio Bellucci, Beeldende kunst, Dolk, Giulio Katari, Goden, Jacopo Zucchi, Jacques Louis David, Jaloezie, Louis Jean Francois Lagrenée, Mythe, Olielamp, Peter Paul Rubens, Psyche, Sprookje, Venus, Vertellen, William Adolphe Bouguereau
Waar zijn we gebleven? O ja … in het sprookjespaleis waar Psyche verblijft met haar onbekende lover. Nou ja … wij weten wie hij is, zij niet. Of moet ik zeggen: ‘Nog niet?’ Begrijp je niet wat je nu leest? Ga dan een paar dagen terug in mijn blog. Dit is een mythologisch, soapachtig vervolgverhaal uit de tweede eeuw van onze jaartelling. Dit is aflevering vier.
EEN OLIELAMPJE
De zussen van Psyche weten het nu zeker. Haar man is een monster en hoe kan zij dan accepteren dat hij een kind bij haar heeft verwekt. “Kijk dan tenminste, al is het maar heel eventjes. Je moet tenslotte later aan je kind kunnen vertellen met wie je het bed deelde.” En de andere zus vervolgt. “Zet overdag een olielampje onder je bed en bewaar een dolk onder je kussen. Als je man in slaap is gevallen – en wij vrouwen weten wanneer mannen in slaap vallen – steek je de lamp aan en kijkt. Als hij inderdaad zo gruwelijk wanstaltig is als wij denken dat hij is, dan plant je jouw dolk onverschrokken in zijn verraderlijke hart.”
Jacques Louis David – Psyche (1795)
Je zal het maar te horen krijgen van je oudere zussen. Psyche twijfelt. Ze wikt en weegt maar het gif van de dames vertroebelt haar heldere denken. Ze overpeinst haar situatie en het advies. Monsters azen op zwangere vrouwen – dat zeggen de meisjes. Ik ben zwanger en dat weet hij. Is het dan waar dat hij mij en mijn ongeboren kind binnenkort zal willen verslinden? Ik wil alleen maar heel graag weten hoe hij eruitziet. Ik kan hem niet doden – mijn lief – al is hij een wangedrocht.
Na een gruwelijke tweestrijd – volgt ze het bevel van haar liefhebbende man op of luistert ze naar het advies van haar familie? Ze kiest het laatste. De lamp en het mes. De nacht valt en Amor bezoekt als altijd de echtelijke sponde. Er volgt een teder liefdesspel maar ook goden vallen in slaap na de daad. Dat hadden haar zussen juist voorspeld. Bevend ontsteekt Psyche de olielamp. In het goudachtig schijnsel …
Bronvermelding van deze vier foto’s – onderaan dit logje
… ziet ze geen monster maar een adembenemende mooie god. Amor in hoogst eigen persoon. Hij? Onthutst kijkt ze naar de situatie. Paniek ligt op de loer. Haar hand trilt en de dolk mist haar eigen hart ternauwernood.
(Geïnspireerd op) Antonio Bellucci – Amor and Psyche
Ze gelooft haar eigen ogen niet. Zo mooi, zo puur. Zij buigt zich stilletjes voorover en verwondt zich zachtjes aan één van de pijlpunten van Amor. Als door een bliksemflits getroffen wordt ze hoteldebotel smoorverliefd tot achter haar oren. Ze bedekt de liefdesgod met begerige en onstuimige kussen, haastig, omdat zij bang is dat hij wakker zal worden. Overrompeld door de schoonheid van zijn gezicht en zijn lijf … verliefder dan verliefd op een manier die ze nooit had kunnen bedenken. Een onblusbaar verlangen om hem te behagen, om één met hem te zijn. Maar je voelt het al aankomen … het is te vroeg voor een happy end … als dat er al überhaupt in zit?
In al haar opwinding over zoveel moois, bij alle verwarring in haar onstuimig hart en het vurige verlangen om zijn lichaam nogmaals aan te raken en te kussen – valt een gloeiend hete druppel uit de olielamp op de rechterschouder van haar slapende god. “Oo, roekeloze lamp, verachtelijke onbetrouwbare lamp, waarom doe je mij dit aan?” sist het onthutste meisje tegen de olielamp. Uiteraard zegt de lamp niets terug – dat gebeurt pas vele eeuwen later in Bagdad – vraag maar aan Aladin. “Jij bezorgt mijn geliefde zomaar een brandwond! Hoe kun je?”
De snerpende pijn van de hete olie doet de jongeling opveren. Hij schudt zijn pluimen en kijkt naar Psyche. Geschokt dat zijn vertrouwen is geschonden. Hoe vaak had hij haar niet gewaarschuwd, gesmeekt, bevolen om niet … en dan doet ze het toch. Hij rukt zich los uit haar liefdevolle omhelzingen. Op het moment dat hij oprijst om weg te vliegen, klampt Psyche zich onmiddellijk met beide armen vast aan zijn gewonde schouder.
William Adolphe Bouguereau – Amor and Psyche
Als beklagenswaardig aanhangsel op Amors vlucht omhoog bungelt Psyche half in de lucht tussen de wolken en half aan haar minaar. Hij vertelt haar hoe hij de opdracht kreeg van Venus – zijn moeder – om haar te koppelen aan de meest weerzinwekkende man op aarde. Amor biecht op dat hij dat niet kon toen hij haar schoonheid ontdekte. Bovendien verwondde hij zichzelf aan een pijlpunt uit zijn eigen koker. Maar nu … na zoveel heerlijke liefdesnachten heeft ze hem verraden. “Ach, naïeve Psyche. Ik negeerde de opdracht van mijn moeder, ik heb jou tot mijn vrouw gemaakt. Ik heb je steeds weer met de beste bedoelingen gewaarschuwd maar nu verlaat ik en straf ik je met mijn vertrek.“
Psyche glipt uit zijn armen en valt op de grond. Amor laat haar achter en vliegt naar de godenhemel om te herstellen van zijn brandwonde. Voor Psyche begint nu een moeilijke tijd …
Wordt (gauw) vervolgd
In de serie: BEELDENDE KUNST en AMOR en PSYCHE
Bronvermelding vier foto’s met Psyche, Amor en de olielamp
1. Peter Paul Rubens – Psyché et l’Amour endormi
2. Giulio Katari (?) – Amor and Psyche (beeldenpark in Sint-Petersburg)
3. Louis Jean Francois Lagrenée – Psyche Surprises the sleeping Cupid (1769)
4. Jacopo Zucchi – Psiche scopre Amore
Koen Schyvens 