Vijftig jaar geleden

Tags

Boechout, Camping Tante Doortje, Familie, Overlijden, Terschelling

Wie weet nog wat hij precies vijftig jaar geleden deed? Op 6 augustus 1967. Waarschijnlijk zal (bijna) iedereen die deze vraag leest, ontkennend moeten antwoorden. Ik weet nog veel van die dag. Natuurlijk omdat dit een gedenkwaardige dag is in mijn leven. Ik vertel wat meer onder de foto.

Mijn familie – voorjaar 1962

Op de bovenste rij: Frans Schyvens, mijn vader. Lutgart De Smedt, mijn moeder. Emilia Claes, mijn bomma. Jules Schyvens, mijn bompa. En voorop Koen Schyvens, ikzelf hehe en Bart Schyvens, mijn broer.

Verdrietig maar waar is het feit dat ik de enige ben die nog in leven is. Jeetje. Zucht. Ik wil het vandaag hebben over mijn Bomma en die dag, precies vijftig jaar geleden.

Wij waren op zomervakantie op Terschelling. We zouden bijna twee maanden wegblijven. Mijn ouders zaten in het onderwijs – dus vakantie van 1 juli tot 1 september. Wij kampeerden op Camping Tante Doortje in Hoorn (Terschelling). Het was onze tweede vakantie op Terschelling. Ik herinner me onze bruine bungalowtent. Links en rechts een slaapcabine en achteraan een uitbouwtje dat als keuken dienst deed. Het was een zeer eenvoudige camping. Twee houten hokjes die dienst deden als toilet en volgens mij was er toen nog geen douche. Dat deden we onder een pomp met een kan water. We stonden tussen de families Obbens (uit Groningen), Wetsema (uit Groningen), Rodermond (uit Groningen), Dijkstra (uit Franeker) en Elzer (uit Sneek). Op het grote veld stonden de familie Postmus (uit Sneek) en twee families uit Amersfoort. Vaste gasten van de camping en onze zomer-vrienden voor heel veel jaren. Tante Doortje runde de camping. Een weduwe (de eigenaresse) die voor dag en dauw op de fiets naar de camping kwam om vuilnis op te halen en schoon te maken. Ze fietste wijdbeens en droeg altijd rubberlaarzen. Een aardige vrouw waar wij ontzag voor hadden. Onze dagen waren gevuld met spelen, speurtochten, wandelen, vliegeren, mossels plukken, fietsen, kaarten, garnalen vissen, naar het strand, zeekraal plukken, tochtjes met Piet Hek en zijn huifkar naar het Amelandergat. Een geweldige tijd. Tot de morgen van 6 augustus 1967. Tante Doortje kwam aanfietsen tot op het kleine veldje. Op een uur dat zeer ongebruikelijk voor haar was. Ik denk een uur of half tien ’s morgens’. “Schyvens moet meekomen” was haar simpele boodschap. “Er heeft iemand gebeld voor Schyvens en die persoon belt zometeen nog een keer.” Mijn vader ging met haar mee naar het huis van de weduwe Doeksen. Daar hoorde hij een bericht van zijn oudste broer. Hun moeder – mijn bomma – lag plots op sterven. Ze was al lang ziek en bedlegerig. Maar nu was het ernst. Mijn vader kwam terug, vertelde ons het trieste nieuws en we gingen meteen tot actie over. Alles opruimen en zo snel mogelijk inpakken. We kregen veel hulp van mede-kampeerders. De auto werd geladen. De hele camping zwaaide ons uit. Even later stonden we bij de boot op West. Natuurlijk zonder reservering. In die tijd konden amper twaalf tot vijftien auto’s mee met de boot.

Ik herinner me nog heel goed dat mijn vader de mannen van Doeksen (de rederij) om voorrang vroeg. Natuurlijk vertelde hij dat zijn moeder op sterven lag. Een plaats konden ze niet toezeggen. Het werd een uur angstig afwachten en duimen. En het allerlaatste moment mochten we aan boord. Overtocht geregeld. Oef. Daarna volgde de lange terugreis vanuit Harlingen naar Boechout. Er waren toen veel minder snelwegen dan vandaag. We kwamen in de avondschemering aan in de Frans Segherstraat. De auto stopte voor de deur van mijn grootouders. Nonkel Gust kwam naar buiten. Er werden een paar woorden gewisseld en wij (mijn broertje en ik) moesten in de auto blijven zitten. Het wachten duurde uren in mijn verbeelding. Mijn moeder stapte weer in en vertelde ons dat de Bomma was overleden. Een kwartiertje voordat we in Boechout aankwamen. We moesten heel stil zijn en een gebedje opzeggen. We mochten niet naar binnen. Dat mocht wel de volgende dag of twee dagen later. Ik vertel daar een andere keer nog over.

Een dag die gemarkeerd is in mijn kinderbrein en geheugen. Mijn opa (de vader van mijn moeder) stierf in 1964 toen ik bijna acht was. Ook dat herinner ik me maar niet zo helder als het overlijden van de Bomma en onze terugreis uit Terschelling. Vandaag precies 50 jaar geleden.

In de serie: KOEKJESTROMMEL

Buske stamp

Tags

Blikspuit, Buske stamp, Hoorn, Isabel, Macaneta, Mozambique, Nostalgie, Spelletjes, Tante Doortje, Terschelling

Ik twijfel of ik dit (nostalgische) stukje ‘Buske stamp’ zal noemen of ‘Blikspuit’. Ik kies voor de Vlaamse variant. Mogelijk moet ik zeggen: de Boechoutse, Antwerpse variant. Ik weet niet hoe dit kinder-spel in Limburg of West Vlaanderen heet. Waarschijnlijk bestaan er tientallen synoniemen voor.

Als we het spel in mijn geboortestreek speelden – met vrienden, de scouts, familie – dan heet het: ‘Buske stamp’. Als we het op Terschelling speelden dan was de gangbare term: ‘Blikspuit’. Het is een verstop-spelletje. Met iets meer variatie dan ‘bedot’ of ‘verstoppertje’. Het principe is hetzelfde. Een blik of een bal wordt op een vast punt geplaatst. En bij aanvang van het spel wordt het blik (het buske) of de bal weggeschopt. Eentje is de zoeker en haalt het blikje op en plaatst dat terug op het vaste punt. Hij/Zij telt tot tien – meestal met een aftelrijmpje en de schreeuw: ‘IK KOM’. Ondertussen hebben de anderen zich verstopt. De zoeker gaat op zoek. Als hzij iemand vindt, rent hzij zo snel mogelijk naar het blik en tikt de gevonden persoon af. Daarna gaat de zoektocht verder. De verstopte personen proberen ondertussen onzichtbaar dichterbij te sluipen en proberen het buske weg te stampen voordat de zoeker ze kan aftikken. En dan begint het ritueel van zoeken en verstoppen opnieuw.

We hebben het honderden keren gespeeld. We begonnen vaak op de camping (Tante Doortje, Hoorn Terschelling) maar het verstoppen achter windschermen en in voortenten kreeg weinig bijval. We moesten dan uitwijken naar het bos of het begin van ‘De Badweg’. Het fietspad naar het Noordzeestrand.

Badweg Hoorn, Terschelling (Foto: Aad van der Drift)

We speelden ook een ander – zeer populair spel – op de camping. Ik heb geen flauw idee meer hoe we dat noemden. Ik probeer het te omschrijven. We plaatsten een grote fles gevuld met water op een open veld. Dan verzamelden we ons bij een werpstreep. Ongeveer vijfentwintig meter van de fles verwijderd. We verdelen ons in twee ploegen. Iemand van de eerste ploeg is aan de beurt. Hzij gooit de bal naar de fles in de hoop de fles te raken zodat de fles omvalt. Gooi je mis, dan is de volgende ploeg (werper) aan de beurt. Wordt de fles geraakt dan rent deze gelukkige gooier naar de fles en tracht er zoveel mogelijk water uit te gieten. Ondertussen rennen de leden van de andere ploeg naar de bal. Met de bal tik je op de flessen-gieter en dan hoort deze op te houden en dan plaatst hzij de inmiddels minder volle fles terug op de grond. Dan is de volgende ploeg (werper) aan de beurt. De ploeg die als eerste de fles helemaal leeg heeft gegooid, krijgt een punt. De fles wordt weer gevuld. Er start een nieuwe ronde. Tot een ploeg vijf punten heeft gescoord.

Ik moest aan dit spel denken toen we een paar dagen geleden kinderen een soortgelijk spel zagen spelen aan de rand van de duinen in Macaneta. Isabel werd meteen enthousiast toen ze het zag. Ze begon te vertellen. Hier in Mozambique spelen ze het op bijna identieke wijze zoals wij op Terschelling eind jaren 60, begin jaren 70 maar in plaats van water wordt de fles gevuld met duin-zand.

Kennen jullie dit spel? Hoe noemen jullie het?

1000 vragen aan mezelf (4)

Tags

1000 vragen, Boeken, Chaim Potok, Facebook, Geert Mak, Terschelling, Theater, Verjaardag

Ik ga weer even verder met een serie die nog heel lang kan doorgaan. 1000 vragen aan mezelf. Ze komen uit een boekje dat ooit een cadeautje was bij een tijdschrift. Vandaag vraag en antwoord 43 tot en met 56.

43. Hoelang sta je gemiddeld onder de douche?

Kort. Dat wilt zeggen zo’n drie, maximaal vier minuten. Als ik mijn haar was duurt het natuurlijk wat langer. Het aantal keren per dag dat ik onder de douche staat wordt sterk beïnvloed door het weer. Gisteren was het heet (in Mozambique). Dat werden dus drie momenten onder de douche. ’s Ochtends vroeg, in het begin van de middag nadat ik een flinke wandeling had gemaakt en nog een keer voordat ik naar bed ging.

44. Denk je dat er buitenaards leven bestaat?

Nee. Niet in de zin zoals wij hier op aarde ‘leven’ beschrijven. Dat er mogelijk ‘intelligentie’ of ‘natuur’ bestaat ergens ver weg, valt niet uit te sluiten. Hoe en wat en in welke vorm? Geen idee.

45. Hoe laat sta je meestal op?

Ook vanochtend liep de wekker om 5.15 af. Net als op de meeste werkdagen in Mozambique. En ook vandaag lag ik al een kwartiertje wakker in bed. Ik sta meestal direct op. In Bergen op Zoom is het meestal twee uurtjes later. Wekker op 7.15 maar vaak al vroeger wakker.

46. Vier je altijd uitgebreid je verjaardag?

Liever niet. Mijn verjaardag viel heel veel jaren tijdens het Umoja-Festival weekend. Dan had ik ook geen tijd om er uitgebreid bij stil te staan. Een taart hoort er in Mozambique nog meer bij dan in Vlaanderen en Nederland. M’n veertigste verjaardag vierde ik met Ine, Catelijne en Jules in Rome. Een paar dagen er tussenuit. Mijn vijftigste verjaardag vierde ik in Bergen op Zoom – traditioneel – met de buren en een paar familieleden. Vorig jaar nodigde ik mijn schoonfamilie uit naar een van de betere (duurdere) restaurants in Maputo. Dit jaar … nog maar even niet aan denken. Het komt vanzelf dichterbij. Liefs er even tussenuit knijpen …

47. Hoe vaak per dag kijk je op Facebook?

Heel wisselend. Wel dagelijks. Omdat ik geen dataverbinding op mijn smartphone wil, ben ik enkel online als ik thuis wifi heb. En dan kijk ik twee a drie keer per dag op Facebook. Als ik niet thuis ben, beperkt zich dat uiteraard.

48. Wat is je favoriete ruimte in huis?

We verhuisden een paar maanden geleden, dus ik moet mijn favoriete ruimte nog ontdekken. Ik denk onze nieuwe veranda.

Onze veranda in Djonase

Alhoewel ik meer tijd doorbreng in mijn ‘escritório’ (werkkamer).

49. Wanneer heb je voor het laatst een hond (of ander dier) geaaid?

Gisteren. ‘Grace’, het hondje van de familie Sampaio. Ze kent me ondertussen heel goed en wacht altijd op mijn geknuffel en gestreel. Een echte dame. Maar eerlijk gezegd ben ik niet zo’n grote dieren-aaier. Mij doe je geen groot plezier met een huisdier. Ik heb er ook geen hekel aan. En als ik zou moeten kiezen, dan wordt het eerder een hond dan een kat.

50. Wanneer ben je op je best?

Als ik aan het werk ben met andere mensen. In m’n eentje verlummel ik veel teveel tijd. En het beste moment van de dag blijft toch de ochtend. Als er een deadline aankomt (of is gepasseerd) kan ik ook ’s morgens heel vroeg – bijna nog ’s nachts – bijzonder productief zijn.

51. Met wie zoende je voor het eerst?

Ik zit even na te denken. Zoenen? Echt zoenen? Hilda. Een meisje uit Franeker. Mijn vakantieliefje, twee of drie zomers lang. Op Terschelling. Camping Tante Doortje, het kleine veldje. Elk jaar dezelfde families. Drie families Ottens, familie Wetsema, familie Elzinga, familie Postumus, familie Schyvens en de familie Dykstra uit Franeker. Zij huurden ‘de Kokkel’, een soort woonwagen. De rest kampeerde de eerste jaren in tenten, later in caravan’s. Wij waren er altijd het langst. Bijna twee maanden – juli en augustus. Met Hilda had ik ‘verkering’. Een Hollandse uitdrukking die ik als jonge Vlaming overnam. En in de praktijk bracht. Na elke zomer schreven we elkaar tot ergens in oktober, begin november. En we stuurden elkaar ingesproken cassettebandjes met onze lievelingsmuziek. Daarna verwaterde de correspondentie. In juli pakten we de draad weer op. Ik ben Hilda nog twee keer tegen gekomen toen ik jaren later in Leeuwarden studeerde. Een kort, wat verlegen praatje.

52. Welk boek heeft veel indruk op je gemaakt?

Kijk eens naar mijn favoriete boekenlijst. Uit dat lijstje kies ik ‘Mijn naam is Asher Lev’ van Chaim Potok. En ook ‘Het heilige bloed en de heilige graal’ van Henry Lincoln, Michael Baigent, Richard Leigh en ‘In Europa’ van Geert Mak voldoen ruimschoots aan dit criterium: ‘Indruk op me gemaakt’.

53. Hoe ziet je ideale trouwjurk eruit?

Duidelijk een vraag uit een dames-magazine. Ik was zelf blij dat ik een sjaaltje droeg bij m’n trouwpak en geen strik of das. Uiterst ongebruikelijk in Mozambique.

54. Ben je bang in het donker?

Nee. Wel ongemakkelijk. In het donker ben ik onthand, verlies de vanzelfsprekende controle. Het duurt even voor ik op mijn gemak ben. Ik schuifel dan voetje voor voetje, bang om te vallen of te struikelen. Of de laatste trede van de trap te missen. Maar bang in de betekenis van ‘enge zaken – mens of dier’, nee daar ben ik niet bang voor. En het is verbluffend hoeveel je toch kunt zien als je ogen aan het duister gewend zijn.

55. Welke sieraden draag je dagelijks?

Aan mijn linker ringvinger draag ik mijn trouwring – twee kleuren goud. Aan mijn linker arm (pols) twee zilveren armbanden. Verder een dunne, zilveren halsketting met daaraan kleine zilveren bedeltjes. Ik denk dat dat het juiste woord is. Herinneringen, cadeautjes die bij een theaterproductie horen. Shakespeare Verliefd, Anne Frank, Ubuntu, A58, Lucia de Moucheron, Anatevka, Umoja en nog een paar dierbare herinneringen. En in mijn rechteroor een zilveren ringetje.

56. Vinden kinderen jou leuk?

Ja, dat denk ik wel. Eerst moeten ze wel even aan mijn ‘donkere uitstraling’ wennen. Ik heb jarenlang een grote bos donker krullend haar gehad. Dat schrikte kinderen nog wel eens af. Ik herinner me een meisje van een jaar of drie, vier in een grote lift. Ze keek me met grote ogen aan en ze zei: “Een leeuw”. Niet bang, hooguit verbaasd. Haar ouders geneerden zich dood. Ik vond het geweldig. En als kinderen in de gaten krijgen dat ik graag verhaaltjes vertel dan denk ik wel dat zij mij ‘leuk’ vinden. In Mozambique blijven jonge kinderen wel op grotere afstand van me … zo’n grote WITTE man. Wel een beetje eng en dat is vast niet ‘leuk’ in hun ogen.

Meer lezen in deze 1000 vragen serie? Klik HIER.

Zeilplogje (1)

Tags

Friesland, Harlingen, Kornwerderzand, Lemmer, Stavoren, Terschelling, Texel, Vlieland, Vrienden, Zeilen

Vandaag twee bijdrages. Fotobijdrages van onze jaarlijkse zeiltocht. Dit is deel 1.

Onze boot (voor vier dagen)

En zoals elk jaar is Eric de initiatiefnemer en de kapitein aan boord. Vrijdagmiddag. Dezelfde bemanning van vorig jaar monstert aan. Ron, Mike, Johan en ondergetekende. Om kwart voor vijf zijn we klaar om uit te varen bij Enjoy Sailing in Lemmer. Maandagmiddag worden we terug verwacht.

De brug gaat open

Een kwartiertje later gaan de ‘ballen’ over de reling, we zitten klaar. De brug gaat open, de lichten springen op groen, we varen de sluis in. Op naar het IJselmeer.

Mijn foto-momentje

We zijn de sluis door. Eric roept ons bij mekaar. Hij stelt twee vaar-schema’s voor nadat hij de weerberichten heeft bekeken. De wind-voorspellingen en het tij. Alleen de sluizen bij Kornwerderzand zijn in gebruik. De sluizen van Den Oever zijn niet in gebruik. We besluiten om naar Stavoren te varen en dan zien we morgenochtend wel verder.

Ron aan het roer, Koen met z’n gedachte (even) in Afrika.

Het is een prachtige avond. Zaterdag wordt een dag met windkracht 3 a 4. Zondag voorspellen ze regen en nauwelijks wind. We overwegen om op zaterdag naar Oudeschild (Texel) te varen. Of mogelijk door te varen naar IJmuiden. Zondag wordt het pruttelen op de motor naar en door Amsterdam. Een andere optie is om op Texel te blijven. We zien wel. We slapen d’r een nachtje over. We gaan voor anker voor Stavoren.

Voor de sluizen van Kornwerderzand. Ron en Johan.

Het is zaterdag. Mooi weer. We moeten een tijdje ronddobberen voor we de sluis in kunnen. Eric heeft een nieuw voorstel. We varen na de sluizen naar Harlingen en steken door naar Vlieland en Terschelling. Door de Vliestroom naar de Noordzee. En dan buitenom – rondom Texel – naar Noord Holland. Een ambitieus plan. Het zal een latertje worden. We gaan d’r voor.

Land in zicht. Zie je de ‘Brandaris’? Jeugdsentiment.

Het is druk in de vaargeul naar Terschelling. Veel terugkerende boten vanaf de eilanden. Ook vrachtverkeer en de schepen van Doeksen gebruiken dezelfde geul als de pleziervaartuigen. Om half vier zeilen we tussen de twee eilanden. Tegenwind. We proberen met lange slagen toch nog vooruit te komen. Dat lukt. Ik leer elk uur weer wat bij. Johan en Mike lezen en interpreteren de kaart. Ik krijg een paar korte kaart-navigatie-lesjes. Eric staat het meest aan het roer. Mij vind je in de kombuis. Een oefening in evenwicht-kunsten. Niet alleen voor mij, ook voor de potten, pannen en borden. De innerlijke mens mag niets te kort komen. Alcohol is taboe tijdens het zeilen.

Mike aan het roer

De zwemvesten gaan aan. De wind neemt toe tot vier beaufort. We zijn op weg naar de Noordzee. Ik voorzie de afwisselende stuurlui van een hapje en een praatje. Mijn vier vrienden zijn veel meer ervaren op het water. Ik zeil mee. Zij zeilen. Af en toe neem ik het roer een half uurtje over onder het toeziend oog van een van de anderen.

Op weg naar de Noordzee

Af en toe een zeehond. Veel aalscholvers. We zien de laatste badgasten ver weg op het strand van Vlieland. Nog een uur en dan wordt het donker. Er wordt meer wind voorspeld – meestal tegen – en ook gaat het regenen. We verwachten ergens tussen drie en vier in Den Helder te zijn. We moeten ivm de diepgang van onze boot zeer ruim rondom Texel varen.

Zonsondergang

Prachtige luchten. Cadeautjes voor de (amateur)fotograaf. Ik ben blij dat ik mijn camera heb meegenomen en niet enkel genoegen neem met mijn mobieltje. Het schiet voor geen meter op. Bij wijze van spreken. De vuurtoren op het noordelijke puntje van Texel blijft alsmaar op dezelfde hoogte aan bakboord.

Nog een ‘Captain’s briefing’. Eric en Koen.

We zitten in duo’s te praten. Over het werk. Over onze families. Over onze plannen. Over de liefde. De kinderen en de kleinkinderen. Vier van ons zijn al opa/bompa. Mike volgt in november. We wisselen ‘intervisie-achtige’ momenten af met gezamenlijke herinneringen aan eerdere zeiltochten en reizen. De wind steekt meer op. Tegenwind welteverstaan. De zeilpakken en/of regenjassen gaan aan.

Ik vertel verder op een tweede plogje.

 

1000 vragen aan mezelf (2)

Tags

1000 vragen, Boechout, Efteling, Familie, Griekenland, Ine, Isabel, Koken, Mozambique, Terschelling

Een rustdag in de Ronde van Frankrijk. Daar valt niet veel over te schrijven. Een doordeweekse dag in Matola en Isabel heeft de auto mee naar haar werk. Veel uurtjes aan huis gekluisterd. Dat klinkt zielig maar dat is het absoluut niet. Dus waarom niet de volgende veertien vragen beantwoorden? Een rubriek die ik gisteren begon.

15 Wanneer ben je voor het laatst in een pretpark geweest?

1 jaar en 1 dag geleden. De Efteling.

Met de hele familie. Uit Nederland, uit Mozambique en uit Vlaanderen. Een Fata Morgana boot met z’n allen. Een mooie dag. De Efteling is een pretpark maar je zult mij niet gauw vinden in achtbanen en schommelschepen. De Vogel Rok kan ik nog net aan maar samen met Ender (toen bijna drie) een ritje maken boven Het Land van Laaf is minstens zo prettig. En met mijn eigen lief in De Droomvlucht, romantisch … vind je niet?

16 Hoe oud hoop je te worden?

Mijn moeder werd net geen 85. Haar moeder (mijn oma) 90. Mijn vader 81 en zijn vader (mijn bompa) 86. Dus als ik hun genen heb geërfd kan ik zomaar de 85 passeren. Lijkt me een mooie leeftijd. Dat zijn nog vijftig verjaardagstaarten (25 van Isabel en 25 van mezelf), nog vijfentwintig keer de Tour de France, nog zeven olympische zomerspelen, nog … nee, alle gekheid op een stokje. Net als iedereen wil ik graag een toekomst zonder teveel problemen, ziektes of andere erge dingen. Gelukkig zijn. Gezond zijn. Mijn kleinkinderen zien opgroeien. Zolang ik kan blijven zeggen “Carpe Diem” en daar naar kan leven, vind ik het goed. Ook als het minder lang zou duren …

17 Aan welke vakantie denk je met weemoed terug?

Met weemoed? Tja … dat moet een vakantie met Ine zijn. Dan komt de weemoed al gauw om het hoekje kijken. Zomer 1984. Jules is bijna veertien maanden. Catelijne is een paar weken uit logeren. Wij brengen Jules naar Terschelling waar mijn ouders, mijn zusje, mijn broer en zijn vrouw op vakantie zijn. Na een dagje gaan we terug naar Harlingen en vertrekken naar Griekenland. Met onze Renault 4. Uit en thuis in twee weken. We rijden twee-en-een-halve dag door Nederland – Duitsland – Oostenrijk – Joegoslavië – Griekenland. We gaan naar Sithonia op Chalkidiki. Een kleine camping aan het strand. We blijven er acht volle dagen. We lezen, we praten, we snorkelen, we vrijen, we wandelen, we gaan uit eten, we zwemmen, we maken kleine uitstapjes, we tellen onze drachmes, we eten souvlaki’s, tsaziki, moussaka, baklava, we drinken retsina en ouzo en elke dag worden we bruiner en bruiner. En we rijden in drie dagen weer terug naar Harlingen en halen de middagboot. We worden opgehaald op ‘West’ en Jules kruipt verlegen weg achter mijn zus, hij herkent ons niet (meer). Het moederhart bloedt (eventjes). Het vaderhart ook hoor. Het was Ine’s eerste kennismaking met Griekenland, ik was er al twee keer eerder geweest. Het begin van een lange familie-traditie.

18 Hoe voelt liefdesverdriet voor jou?

Een heel groot gat in mijn hart. Een amputatie. Iets dat weggesneden is en wonden achterlaat. Dat zijn natuurlijk ‘grote’ woorden. Mijn eerste, grote jeugdliefde maakte het uit na ruim acht maanden verkering. Ik ging ‘kapot’. Ik was niet te troosten. Ik sloot mezelf op in mijn kamer, ik huilde, ik at nauwelijks, ik wilde niet praten en ik huilde. Vier of vijf dagen aan een stuk. Ik viel zes kilo af. Ook toen al had ik ‘gevoel voor drama’. En mijn kinderen maar denken dat ze dat van hun moeder hebben …

19 Had je liever anders willen heten?

Nee. Ik vind ‘Koen’ prima. Officieel heet ik trouwens ‘Koenraad‘, zo staat het in mijn paspoort. In een kennismakingsrondje zeg ik vaak: “Ik heet Koen, dat betekent dapper.” Ook als kind las ik graag en veel. ‘De Rode Ridder’ (Leopold Vermeire) was mijn lievelingsreeks. Johan (de Rode Ridder) zijn beste vriend heet Koen (Koenraad). De vereenzelviging met zo’n figuur ging als vanzelf … Als ik een meisje was geworden, hadden mijn ouders de naam ‘Beatrijs’ in gedachte.

20 Waarin heb je aan jezelf getwijfeld?

Moeilijke vraag. Het woord ‘waarin’ kan ik moeilijk duiden. Of ik wel eens twijfel? Ja, natuurlijk. Daarom dat ik dingen uitstel, nog even wacht om iets te beslissen. Ik kom niet over als iemand die twijfelt. In tegendeel. Mijn twijfel heden ten dage is meestal ingegeven door afwegingen van financiële aard. Zal ik dit kopen? Zullen we daar nu naar toe gaan of later? Kunnen we niet beter …

21 Maakt het veel uit wat anderen van je zeggen?

Een gewetensvraag. Nee, het maakt me niet veel uit. Ja, het maakt me wel degelijk iets uit. Natuurlijk hangt dat af van wie iets zegt en vindt en waarover. Ik ben niet ongevoelig voor waardering en aandacht. Ik krijg graag complimenten en sta meestal open voor suggesties om het anders of beter te doen.

22 Wat is je favoriete dagdeel?

De ochtend.

23 Kun je goed koken?

Ik schreef gisteren al iets over koken. Ja, ik kan goed koken. Absoluut geen michelin-ster niveau of dito ambitie. Maar ik doe het graag. Wat is op tafel zet is lekker en ik hou van variatie. Ik durf nieuwe zaken uit te proberen. Een kookboek of een recept gebruik ik eerder als inspiratie dan als slaafs-te-volgen richtlijnen. Als ik kookwedstrijden op tv zie dan besef ik dat ik nauwelijks ‘techniek‘ heb. Zeker geen snijtechniek. Ik doe maar wat. Er wordt me wel eens gevraagd waarom ik geen restaurant(je) begin. Nee, ik wil niet koken voor gasten (klanten) die zeuren, klagen en de helft niet opeten. Ik wil enkel koken voor vrienden en bekenden. Voor mijn plezier, niet voor inkomsten.

24 Op welk seizoen lijk jij het meest?

Een intuïtief antwoord. De herfst. Maar dan als ‘Indian summer‘. Niet dat miezerige, kille, grijze, nietige druilweer. Niet het vallen van de bladeren maar wel het besef dat de zomer voorbij is. Rustig loslaten. Er komen nog aangename dagen aan maar het is niet meer eindeloos fris en groen en zomers warm.

25 Wanneer heb je voor het laatst een dag helemaal niets gedaan?

Niets doen is natuurlijk niet mogelijk. Je doet altijd iets. Al is het in bed blijven of op de bank hangen. ‘Helemaal niets doen’ interpreteer ik dat ik niets van een (denkbeeldig) to do lijstje heb uitgevoerd. Dat gebeurt met enige regelmaat. Lees er mijn blogs maar op na.

26 Was je een gelukkig kind?

Ja, zonder meer. Een mooie tijd. Samen opgroeien met een broer die twee jaar jonger is. In een nieuwbouwwijk aan de rand van een dorp. Boechout. In zekere mate van luxe. Op loopafstand van school. Mooie rapporten op de lagere school. Op zondag naar de scouts. Lange vakanties (mijn ouders zaten in het onderwijs). Kamperen, naar Spanje, Texel en Terschelling. Speurtochten, toneel spelen, naar de film. Meestal buiten spelen met buurkinderen. Veel mooie zaken die niet vanzelfsprekend waren, dat werd al gauw duidelijk doordat mijn ouders ons huis (en hun hart) openenden voor anderen. Jongeren die het minder goed hadden.

27 Koop je vaak bloemen?

Ja en Nee. Dat vraagt om uitleg. Sinds Ine overleed in 2005 staat er altijd een vaas met witte rozen – avalanches – in de kamer. In de winkel (Berry’s Bloemen) noemen ze me dan ook ‘Mijnheer Avalanche’. Voor haar overlijden kocht ik (wij) gemiddeld maandelijks een mooie bos bloemen. In Mozambique koop ik heel af en toe bloemen. Volgens Isabel veel te weinig. Bloemen zijn in Maputo duur, niet mooi en saai. Op een aantal kruispunten en bij duurdere restaurants hangen jongens rond die bloemen verkopen. Ik laat ze meestal links liggen. Wel voor een bijzondere dag en heel af en toe een bosje zonnebloemen.

28 Wat is je droom?

Letterlijk? Ik droom veel en vertel die met regelmaat aan Isabel. Figuurlijk? Dat al dat vreselijke geweld in naam van een godsdienst onmiddellijk verleden tijd is. Dat het verschil tussen arm en rijk vermindert. Persoonlijk? Afgezien van een groot geldbedrag winnen met een loterij? Gezond en energiek doorgaan met hoe mijn leven er nu uit ziet. Carpe Diem.

Benieuwd naar het eerste deel? Klik HIER.

Joepie, het regent

Tags

Jardim, Maputo, Nostalgie, Regen, Terschelling

Donderdag. Het begint met een bewolkte ochtend. Het is niet meer zo verdomde heet dan de afgelopen dagen. Het kwik liep op tot ruim 40c.

En dan ruik ik plots het stof. Het grootste deel van onze tuin is veranderd in een zanderige woestijn. Maar de eerste – voorzichtige – regendruppels doen het stof opwaaien. Ik zoek de autosleutels want de raampjes staan nog open. De regendruppels veranderen in een een klein buitje. Nauwelijks genoeg om het zand nat te maken.

De eerste druppels sinds maanden

Een uur later valt er wat meer regenwater uit de grijze hemel. Niet genoeg voor de dorstige plantjes. Maar beter iets dan niets. Ik ga terug naar de veranda. Ik ruik de tuin (en het zand) na een regenbui. Mmm … lekker. Het herinnert me aan de regenbuien op Terschelling tijdens onze zomervakanties. Schuilen in de tent. De regen horen op het tentzeil. “Verboden de tent aan te raken anders krijgen we lekkages.” Ik hoor het mijn vader nog zeggen. En na zo’n regenbui liepen we altijd het bos van Hoorn in. Om de geuren op te snuiven van het bos dat opgefrist is. Een fijne herinnering – hier aan de andere kant van de wereld.

Spuitwater

Tags

Bruiswater, Mozambique, Spa Rood, Terschelling, Vakantie, Victoriawater

Als ik de vraag zou stellen: “Wie is er niet groot geworden met spuitwater?” ken ik het vermoedelijke antwoord. Bijna alle Vlaamse lezers van mijn blog zullen zeggen “Ja, ik” en de Nederlandse lezers antwoorden “Euh … spuitwater … bruiswater … o ja, spa rood. Nee, ik niet.”

Een opmerkelijk verschil dat ik voor het eerst ontdekte toen ik een jaar of tien was. Op zomervakantie op Texel. Ik heb het over bruiswater / water met prik / water met koolzuurgas / bronwater. In mijn kindertijd (in Boechout) noemden we het ‘spuitwater’. Vandaag is ‘bruiswater’ een meer gangbaar woord. Denk ik.

Spuitwater was het meest gewone drankje dat je kon drinken. Na water uit de kraan natuurlijk. Cola (of Fanta) mocht zo heel af en toe, op een bijzondere dag. Ook fruitsap herinner ik me nauwelijks uit mijn jonge jaren. Of ben ik dat vergeten? Wel Schweppes (tonic), dat weet ik nog wel. Een beetje spannend om te drinken, wel lekker als het uit de ijskast kwam. Met een schijfje citroen erin. En groseille of grenadine, flink aangelengd met water.

Bruiswater op tafel in Maputo

Tijdens onze lange zomervakanties op Texel en Terschelling dronken we eerst de flessen leeg die we zelf hadden meegebracht. Daarna moesten we ons behelpen met bruiswater uit een groene fles – met een erg zoute smaak. Niet lekker.

Victoria-water

Victoriawater. Volgens mij bestaat dat al lang niet meer. Wie kent het nog?

Ranja was dan weer een typisch Nederlands product dat we ons graag lieten smaken tijdens warme dagen.

‘Perrier’ was denk ik het eerste alternatief. Kleine flesjes. Erg duur. Ik denk dat ‘bubbeltjes-water’ beter bekend stond in Nederland als soda-water. En dat wordt dan vooral gedronken in combinatie met whisky.

Ergens in de loop der tijd slaagde ‘Spa’ erin de Nederlandse markt te veroveren. Sterker nog. ‘Spa rood’ werd de algemene naam voor water met prik. Als je dat bestelt op een Nederlands terras krijgt je spuitwater. En dat kan dan gerust een huismerk zijn, of Bar le Duc of Chaudfontaine. Of welk merk dan ook.

Koolzuurhoudend mineraalwater wordt gekenmerkt door waterbellen. De bruisende waterbelletjes op je tong geven een verfrissende smaaksensatie. Mooi reclametekst – vind je niet?

Goed, terug naar vandaag. Terug naar Maputo (Mozambique). Ook hier is het niet gemakkelijk om bruiswater te vinden. Hetzelfde verhaal … soda kennen ze wel. En kleine flesjes ‘Pedras’. Officieel Agua das Pedras. Ik heb ondertussen speurwerk verricht in de meeste supermarkten. Af en toe vind ik een paar flessen (of flesjes zoals op de foto hierboven). Ik koop ze meestal allemaal. En als we naar Zuid Afrika gaan – zoals afgelopen weekend – dan kopen we meteen een flinke voorraad. Isabel vindt het ondertussen ook heel lekker.

Todinho – onze hulp in huis – vroeg me enige tijd geleden – niet zonder schroom: “Patrao, why do you drink alcohol in the morning?” Eerst begreep ik niet wat hij bedoelde. Hij bleek het over ‘bruiswater’ te hebben. Ik moest lachen en legde hem uit dat het geen alcohol bevat. Het is water. Niets meer, niets minder. Hij geloofde me niet. Hij drinkt zelf nooit één druppel alcohol. Ik liet het hem proeven. Hij weigerde. Ik moedigde hem aan om te proeven. Gewoon een klein slokje. Hij deed het – ik ben tenslotte zijn patrao – maar hij rende onmiddellijk naar buiten en spuugde dat goedje uit onder de dichtstbijzijnde palmboom. ‘Alcohol’ schreeuwde hij. Ik was verbaasd. Later begreep ik dat hij de ‘bubbeltjes’ associeert met alcohol. Denkend aan mousserende wijn, champagne, enzovoort.

Een bijzondere avond

Tags

België, Benefiet, Boechout, De Kring, Terschelling, Vrienden

Een paar weken geleden vond ik een bericht van Barbara in mijn (Facebook) postbus. Of ik toevallig op 19 juni in de buurt ben? Ze bedoelt: België of Nederland. Ja, dat ben ik. En toen volgde een uitnodiging voor een benefiet-avond ‘Go for Dirk‘. In Boechout, het dorp in Vlaanderen waar ik ben opgegroeid. Een belangrijke periode in mijn jeugd was ik actief in ‘De Kring’. In Boechout een begrip. Een actieve jeugdbeweging waarin ik mijn eerste stappen zette als monitor / begeleider van jeugdgroepen. We organiseerden vakantiekampen, creatieve ateliers, driekoningen-wedstrijden, discussie-avonden, natuurwandelingen, filmvoorstellingen, straat-voetbaltoernooien, luizenmarkten, volksdans-avonden, cabaret-voorstellingen, poëtische revues en nog veel en veel meer.

De Kringers van de begintijd (vanaf 1971) specialiseerden zich al gauw. Ik was toen al een organisator en theater was mijn grote liefde. Ik was ook actief in de redactie van onze club-blaadjes. Elke zondagavond gingen we naar de ‘redactieraad’. Dirk Collin – één van ons – was altijd te vinden in de natuur met rubber laarzen en een verrekijker rond zijn nek. Zijn ouders gingen jaren mee naar Terschelling als kookouders voor de hele bende – ruim vijftig jongeren. En Dirk is dat blijven doen. Een enthousiaste vogelaar. Tot begin dit jaar. Er werd een zeer zeldzame, agressieve kanker ontdekt in zijn hals, nek en kaak. Gelukkig voor hem werd er een plaats gevonden in Leiden. Hij begon aan een experimentele behandeling.

En nu zijn we honderdvijftig dagen verder. Hij heeft nog een laatste (medische) etappe af te leggen. Dat gebeurt enkel in Zwitserland. Een kostbare aangelegenheid. Het ziekenfonds zal dat nauwelijks vergoeden. Hoe hoest je zomaar 20.000 euro op met een onderwijzers-salaris? Dat is bijna niet te doen. Een aantal vrienden uit de Kring starten de voorbereiding van een benefiet-avond.

Ik ben in 1979 verhuisd naar Fryslãn. Ik heb de meeste mensen niet meer gezien sindsdien. Ik word door velen begroet. Zij herkennen mij. Ik sta geregeld te schutteren. Af en toe een gênant moment als ik alweer iemand niet herken of een verkeerde naam zeg. Maar na een half uur is het ijs gebroken. De barbecue is zeer verzorgd en uitgebreid. Het desserten-buffet is adembenemend. Ik verplaats me met enige regelmaat naar een andere tafel. Ik pak de draad weer op. We delen lief en leed. De verkoop per opbod van bijzondere spullen wordt vlot en geestig geleid door Suz. Dat deed zij veertig jaar geleden ook al.

Met grote regelmaat komt de Miel vertellen wat de (financiële) tussenstand is. Het bedrag groeit nu snel van ruim tweeduizend euro naar ruim vierduizend euro. Nog niet alles is geteld en uitgerekend. Dirk is zelf ook aanwezig en maakt links en rechts een praatje. Een ongelofelijke prestatie voor iemand die een tijd geleden tweemaal meer dan twaalf uur op de operatietafel lag. En rond de klok van elven maakt de Miel de voorlopige eindstand bekend. Het lijkt ‘Serious Request‘ wel. Miel maakt het spannend en opent traag een grote enveloppe … niet achtduizend, niet negenduizend maar tienduizend euro. Applaus en veel mensen houden het niet droog. Dirk krijgt zijn symbolische cheque.

Dirk Collin

Het geld wordt vanavond nog overgeschreven naar zijn rekening. Een ongelooflijk bedrag bijeengebracht door vrienden van nu en vrienden van vroeger, familie, collega’s, buren, ouders van zijn leerlingen, zijn vogel-vrienden en nog meer mensen uit Boechout. We blijven herhalen dat we uit een geweldig dorp komen. We zwelgen even in trots en nostalgie. De warme sfeer en vriendschap uit onze jeugd wordt weer even heel voelbaar. En nu maar hopen dat Dirk zijn behandeling in Zwitserland goed zal doorstaan en dat hij gauw weer voor de klas staat en kan banjeren door de weilanden om vogeltjes te spotten. Dirk, zonder dat je het bedoelde, heb je mij en velen een avond gegeven om te koesteren en om nooit meer te vergeten. Het gaat je goed. Carpe Diem.

Travel Tag: Een ABC’tje (1)

Tags

Amsterdam, Brazilië, Corsica, Dolomieten, Estland, Ine, Isabel, Italië, Reizen, Terschelling, Vakantie

Limoentje – zo heet ze nog steeds in mijn fantasie – lanceerde een paar weken geleden een reis ABC’tje. Klik HIER als je haar reis-associaties wilt lezen. Zesentwintig associaties, A B C … tot Z. Zesentwintig verhaaltjes over reizen en vakanties. Ik ga daar meerdere stukjes aan besteden.

A – Amsterdam De laatste 35 jaar kan ik Amsterdam natuurlijk niet meer als een reis-bestemming beschouwen. Dat was anders toen ik op de middelbare school in Antwerpen zat. Ik had al heel snel na mijn 18de verjaardag een auto. Een geit / lelijke eend. En je raadt het al … samen met drie vrienden (Peter, Hugo en Marc) vetrokken we naar Amsterdam. We sliepen in twee tentjes in een weiland in Broek in Waterland. Ik herinner me het van Goghmuseum, het Rijksmuseum, de te lange rijen voor het Anne Frank Huis. Maar vooral de Wallen – ik keek mijn jongens-ogen uit; onder het motto ‘wel kijken, niet kopen’. Jaren later bekeek ik Amsterdam opnieuw met toeristen-ogen. Nu als gids van Isabel. En eerder ook met Hope, Fifi, Theresa, Per en Tania.

B – Brazilië Onze eerste vakantie samen. Isabel spreekt de taal en Koen heeft veel reiservaring. Ruim drie weken naar Brazilië. Een droom voor velen in Mozambique. Ook voor mij trouwens. Ik blogde toen ook al. Op het vermaledijde web-log.nl en zoals algemeen bekend, zijn al die stukjes verloren gegaan. Zeer jammer.

Op een zijrivier van de Amazone

De dagen in de Amazone behoren tot de hoogtepunten van mijn reizen.

C – Corsica De geur van het maquis blijft voor altijd in mijn emotionele geheugen aanwezig. Drie geweldige kampeer-vakanties. De eerste keer (1981) samen met Ine met de boot vanuit Livorno. Een ontdekking. Een beetje Frankrijk en een beetje Italië en dan nog heel veel meer. Een jaar later samen met Ine, Catelijne en mijn zus. Eindeloze meezing-sessies met ‘Kinderen voor Kinderen’ en de (nep)ontmoeting met Jef Nys, de geestelijk vader van Jommeke. En in 2001 nogmaals met Ine. Een bijzondere vakantie want zij had net voor ons vertrek te horen gekregen dat ze borstkanker had. Een vakantie op een naturistencamping. Veel praten, lezen, huilen en nog meer praten. Ook lekker eten, zwemmen, snorkelen, wandelen, vrijen, drinken en dan weer praten, huilen en lachen. Een fantastische vakantie-bestemming.

D – Dolomieten Als gezin gingen we elk jaar naar Texel en later naar Terschelling. Ik schreef er al vaker over. Als lid van ‘de ziekenkas’ mocht je een aantal keren in je jeugd mee op ‘preventieve luchtkuren’. Goedkope groepsreizen voor jongeren. Wij waren lid van de christelijke mutualiteiten. Dat betekende een tiendaagse vakantie als elf-jarige (naar Middelkerke, België), als veertienjarige (Melchtal, Zwitserland) en als zeventienjarige (Gluringen, Zwitserland). Al heel gauw daarna ging ik mee als monitor (begeleider) van het Onafhankelijk Ziekenfonds. Bestemming: de Dolomieten – Zuid Tirol, Italië. Heerlijke vakanties. Niet zo massaal. Groepen van ongeveer dertig jongeren. Heel veel bergwandelingen waarvan de tweedaagse naar de Schlern-hütte het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt vormde. Een aantal jaren later heb ik die tocht herhaald met Ine en toen zesjarige Jules.

E – Estland Ruim vier weken duurde mijn kampeer-trektocht door de Baltische staten. Een ontdekking. 2006. Mijn eerste lange vakantie in mijn eentje. Uiterst ontspannend. Goedkoop, kleinschalig, een soort ouderwets Frankrijk-gevoel. Ik had geluk met het weer. Tartu vond ik gezellig kneuterig. In Narva keek ik van op de burcht uit op Rusland. Ik kon jammer genoeg de autopapieren om naar Sint Petersburg te rijden niet regelen bij de grens. Daarvoor moest ik naar Tallinn. Een mooie, kleine, historische stad. Ook mijn bezoek aan het eiland Saaremaa vond ik meer dan de moeite waard.

Saaremaa (Estland)

ps. Het prettige van deze reistag is dat ik de komende weken dit ABC’tje moet volmaken. Dat ga ik met veel plezier en nostalgie doen.

Brood met chocola

Tags

Boechout, Chocolade, Culinair, Nostalgie, Terschelling

Ik twijfelde of ik niet beter de Vlaamse uitspraak ‘nen boterham met chocolat’ zou gebruiken als titel. Maar de spellingcorrector doet moeilijk. Ja, ik heb het over een calorieën-bom die ik erg lekker vind. Een boterham – met boter en met chocolade. Pure nostalgie voor mijn smaakpapillen. Isabel gruwelt ervan. En ik herinner me dat ook Ine het een merkwaardige combinatie vond. Maar ik weet niet beter …

Mijn woensdagnamiddag lunch (met een glas koude melk)

Dat vraagt natuurlijk om een woordje uitleg. Wij mochten vroeger als kind geen chocolade eten ZONDER brood. Het was geen snoep maar broodbeleg – toespijs (in het Vlaams). We moesten eerst een boterham met iets hartigs eten – kaas of ham (hesp) of rookvlees (gerookt vlees) of salami – en daarna mochten we eindigen met een boterham met jam (confituur) of chocolade of speculaas. Ook de speculaasjes – liefst die van Lotus – moesten op de boterham.

De grote voorkeur ging uit naar repen van ‘Jacques‘. Die hadden we met verschillende vullingen. En er zaten plaatjes (prentjes) in – meestal van voetballers. Die plakten we dan in schriftjes. Op één boterham mochten twee stukjes Jacques chocolade. Het was een genot om zo’n dubbelgevouwen snee brood plat te drukken, daarna in tweeën te snijden, dan eerst de korsten opeten en vervolgens te eindigen met het brood inclusief de chocolade. Mmm. Jeugdsentiment. Soms moesten we ons tevreden stellen met ‘Perrette-repen’. Ook chocolade maar zonder vulling. Ook ‘koetjesrepen’ vonden soms de weg naar onze tafel. En ook de meeste paaseieren aten we … op onze boterhammen.

Ik spreek over twee maaltijden per dag. Want ook in Vlaanderen eten we twee keer per dag een brood-maaltijd en maar één keer per dag warm eten. Wij waren geen grote choco-eters, dat kwam maar zelden op tafel. Ik heb het hier over ‘choco-pasta‘. Veel van onze vrienden waren verslaafd aan ‘boterhammen met choco‘. Als we met De Kring naar Terschelling op kamp vertrokken, zorgden de kookouders ervoor dat er een flinke lading ‘choco’ meeging want dat was in die tijd niet verkrijgbaar op Terschelling.

Tijdens onze vakanties in Nederland ontdekten we al gauw dat ‘boterhammen met chocola’ iets typisch Vlaams was – waarschijnlijk iets ‘Belgisch’. Nederlanders eten wel hagelslag op hun brood. Wij noemden dat ‘muizenstrontjes’. Tja … het komt in de buurt maar als je eenmaal de Jacques-repen heb geproefd dan is hagelslag arme mensen kost, een slap aftreksel. Zo, mijn lunch zit erop. Enkel nog een glas koude melk en dan weer aan het werk. Euh … een ‘work out‘ zou beter zijn om die calorietjes te verbranden …

Oja, bijna vergeten. Een bizar detail, zeker met de ogen van vandaag … het zilverpapier dat rond de chocoladerepen zat, spaarden we voor de ‘negerkes’ …