Tags
Blind, Braille, Dirigent, Leeuwarden, Lezen, Magazine, Metro, Nederland, NMBS, NS, Oliebollenkraam, Ouders, OV-chipkaart, Partituur, Rails, Railtender, Spits, Stiltecoupé, Trein, Tussen de rails
Ik zat de afgelopen week heel wat uurtjes in de trein. Dat vind ik geen enkel probleem, laat dat duidelijk zijn. Drie lange ritten van bijna 4 uur. Veel tijd dus om wat te lezen, e-mails te beantwoorden, een klein beetje te slapen, de hoofdpunten van het nieuws te bekijken, wat te whatsappen of enkele ‘Better call Saul’ – afleveringen te zien. Kortom: ik verveel me niet en een paar uur later ben ik op de plek van bestemming. In mijn geval de afgelopen week tweemaal Leeuwarden, tweemaal naar huis.
In deze opsomming vergat ik twee belangrijke onderdelen te vermelden: naar mensen kijken (en luisteren) en over hen fantaseren. En een mogelijk praatje maken met een medereiziger. (*) Dat laatste gaat een stuk moeizamer dan vroeger want bijna iedereen tuurt tegenwoordig naar zijn/haar eigen beeldscherm. Telefoon, tablet of laptop. Ik zat tweemaal in het stiltecoupé en daar wordt in principe niet gepraat of luidop getelefoneerd.
Ik reis al mijn hele leven zeer regelmatig met de trein. Er is best veel veranderd. Treinkaartjes waar een gaatje werd in geknipt zijn geëvolueerd naar de persoonlijke OV-chipkaart. Er rijdt geen koffiekarretje (railtender) meer door de trein. Best wel jammer maar ja … in de overvolle treinen tegenwoordig is er natuurlijk geen doorkomen aan. Op de grote stations zijn er nu mini-supermarkten en koffiebars. Het spoorboekje zit niet meer in mijn tas maar ik volg de dienstregeling nu op schermen in de trein of op m’n telefoon.
Vroeger zocht ik altijd naar een achtergelaten krant of tijdschrift. En naar ‘Tussen de rails’ en later ‘Rails’. Het gratis maandelijks magazine van de NS. De NMBS (Belgische treinen) had zijn eigen tijdschrift – hangend aan een haakje en/of touwtje – als ik me niet vergis.
‘TUSSEN DE RAILS’ – verboden mee te nemen.
Ik was er dol op. Als toevallig de maand bijna voorbij was verdween er wel eens een ‘Tussen de rails’ … richting mijn tas of rugzak. Ik geef het dertig jaar later toe. Ik hoop dat de strafbare feiten zijn verjaard.
Toen kwam de tijd van ‘Spits’ en ‘Metro’. De gratis krantjes. Ook die las ik bijna altijd op de trein. NS gooide het toen over een moderne boeg. ‘Tussen de rails’ werd ‘Rails’. Een trendy magazine met vaak een heel bijzondere layout. Het werd meer kijken dan lezen.

‘RAILS’ – verboden mee te nemen
Nu vind ik zelden nog achtergelaten lectuur in de trein. Best wel jammer. Krantenlezers lezen nu hun krant (of magazine) op de smartphone of tablet. Alweer een nostalgisch logje waarbij je mij niet hoort beweren dat het vroeger beter was. Wel anders.
Ik herinner me een treinreis (ik denk van Leeuwarden naar Bergen op Zoom) waarbij ik eerst tegenover een man zat die een partituur zat te lezen. Ik sprak hem aan en vroeg of hij hoorde wat hij las. Hij zei volmondig ja. Op dezelfde reis kwam ik terecht naast een blinde man. Hij had een volledig wit braille-tijdschrift op schoot liggen en zat te lezen – met zijn vingers uiteraard. Ook hem sprak ik aan en vertelde hem onder andere over de man met de partituur. Ik kreeg na een praatje zijn braille-tijdschrift. Heel aardig. Ik heb het minstens 15 jaar bewaard.
Zoiets bijzonders is me de afgelopen dagen niet overkomen. Wel had ik een gesprek met een dertiger uit Groningen die twintig jaar lang een oliebollenkraam had op kermissen en tijdens de kerstperiode. Hij is nu werkeloos want hij kan de energie (elektriciteit) niet meer betalen. Alles doorrekenen naar de klant zit er niet in.
(*) Mijn ouders hebben elkaar op de trein ontmoet. Ze lazen toevallig hetzelfde boek en raakten daardoor aan de praat. De rest is geschiedenis … waarvan de schrijver van dit blog dus een deel van die geschiedenis is. Een treinliefhebber.
