Te gek voor woorden

Tags

Btw, CO2, Familie, Schiphol, Spoor, Stuntprijzen, Tickets, Transavia, Trein, Valencia, Vliegen, Vliegtuig

Een paar dagen geleden vond ik onderstaand aanbod in mijn mailbox. Van Transavia.

Aanbod van Transavia (eind augustus 2020)

De laatste weken (maanden) verschijnen er best veel artikelen over het idioot grote prijsverschil tussen de trein en het vliegtuig. En waarschijnlijk kan het nog goedkoper dan op bovenstaande reclame. Vliegen naar Barcelona voor 5 euro als bekendste voorbeeld – het kan.

‘Te gek voor woorden’ of ‘Van de pot gerukt’ (knipoog naar Thomas P) … het zijn zomaar twee uitdrukkingen om aan te geven dat het prijsverschil belachelijk is. Toen eind maart, begin april het vliegverkeer bijna helemaal tot stilstand kwam hoorde je hier en daar een zucht van opluchting. En van reflectie. Moeten we – met z’n allen – niet kritischer zijn? Driemaal per jaar met het vliegtuig op vakantie? Klimaat. Milieu. CO2-uitstoot. Enzovoort. Oostenrijk voerde een minimumprijs in voor vliegtickets.

Waarom is de trein zoveel duurder of het vliegtuig goedkoper? Op de wat langere afstanden gaat het vliegtuig vijf keer sneller dan de trein. Mijn simpele logica zegt dan dat je dus MEER moet betalen als dank voor de tijdwinst. Niet dus. Door de tijdwinst kan zo’n vliegtuig twee of driemaal – met hetzelfde personeel – dezelfde reis uitvoeren. Dus lagere loonkosten en meer reizigers.

Dat vliegmaatschappijen (en dus passagiers) geen BTW betalen is alom bekend. Ook betalen ze geen accijns op brandstof. Dat is al zo sinds 1944. Om de wereldvrede te bevorderen dachten ze toen. Sic. De infrastructuur voor vliegtuigen / vliegreizen is relatief goedkoop. Vliegveld. Start- en landingsbaan. De lucht is ‘gratis’. Vergelijk dat met stations en aanleg en onderhoud van spoorwegen (de rails). Heel veel duurder. Elk land heeft een eigen veiligheidssysteem op het spoor dus internationale treinen moeten meerdere systemen aanschaffen.

Gemiddeld kost een treinkaartje (retour) vanuit Nederland naar Barcelona 380 euro. Dat wordt natuurlijk ook veroorzaakt door heel veel verschillende treinorganisaties. In het geval van Nederland – Barcelona zijn het er 4. Nederland, België, Frankrijk en Spanje. Er is nauwelijks gezamenlijk (prijs)beleid. De NS (of NMBS) kan dus niet stunten met goedkope internationale tickets.

Concurrentie drukt de prijzen enorm. Op het spoor is nauwelijks concurrentie.

En het milieu dan? Dat is niet terug te vinden in het vliegticket. Kijk eens naar onderstaande vergelijkingstabel.

CO2-uitstoot Trein / Auto / Vliegtuig

Wat bedoel ik met dit stukje? Eerlijk gezegd weet ik dat zelf niet zo goed. Moet de overheid (Europa – Brussel) ingrijpen of regels stellen? Ja, misschien wel.  Waarom niet?

De keuze tussen trein of vliegtuig  … het gaat dus ook over mijn eigen portemonnee natuurlijk. Wat doe ik? Ik woon in Leeuwarden en wil op bezoek bij mijn zus die in de buurt van Valencia (Spanje) woont. Ga ik met de trein of met het vliegtuig? Met het Transavia-voorstel betaal ik 45 euro x 2 voor het vliegtuig. Met de trein naar Schiphol en terug kost me € 32,40. Dus uit en thuis voor ca 125 euro. Ik ga online op zoek naar de ticketprijs voor de trein. Na een half uur zoeken geef ik het op. Ik zie wel dat de treinreis – 5 keer overstappen – een dag en 3,5 uur duurt. Vertrek in Leeuwarden om 5.07. Aankomst in Valencia om 8.22 de volgende dag. Ik schat dat het me een kleine € 500 zal kosten. Dus nogmaals: wat doe ik? Niets. Ik blijf zitten waar ik zit. Ik vlieg niet omdat ik de milieubelasting te hoog vind. Ik ga niet met de trein omdat ik dat té duur vind. Ook de auto is geen optie want die ging in 2017 de deur uit. Gelukkig kunnen we Skypen met elkaar.

Vlieg ik dan niet meer? Ja, nog wel maar aanzienlijk minder dan vroeger. Nederland – Mozambique (en retour) met de trein … wow – dat moet gaaf zijn maar is jammer genoeg geen optie. Dus vlieg ik heel wat minder op-en-neer dan vroeger. Snik. Ook een keuze – of ik zie Isabel (mijn vrouw) lange tijd niet of ik zie mijn kinderen en kleinkinderen lange tijd niet in levende lijve. Minder vliegen … ja, deels met dank aan corona en de gesloten grenzen.

En jullie? Vliegen jullie (nog) in Europa? Ik vind het stilaan een gewetensvraag worden …

… en zoals je net kon lezen heb ik de enorme overheidssteun aan oa KLM hier buiten beschouwing gelaten. In vergelijking met de veel mindere steun aan kunst en cultuur. En de vergelijking tussen een vliegtuig vol passagiers en een theaterzaal met toeschouwers … het wordt bijna afgezaagde koek. Maar nog steeds pijnlijk en moeilijk uit te leggen.

Bron: oa De Standaard en Welingerichte Kringen

Een teken van leven

Tags

Archeon, Avifauna, België, Broadchurch, Familie, Goes, Kleinkinderen, Nederland, NS, Serie, The Missing, Trein

Bloggen is een vanzelfsprekendheid als ik in Mozambique ben. Nu ik weer veelvuldig hop tussen Vlaanderen en Nederland ben ik nauwelijks actief als blogger. Ik lees weinig logjes van anderen. En zelf schrijven doe ik nog minder. Nu dus wel. En een soort van primeur. Ik zit in de trein (Heemstede – Goes) en de NS is zo vriendelijk om gratis WIFI aan te bieden. Omdat ik op weg ben naar een werkafspraak heb ik mijn laptop bij. Ik ga online en geef bij deze een teken van leven.

“Had je dan drukke dagen?” hoor ik jullie denken. Nou nee, dat valt wel mee. Ik ben wel veel onderweg. Een kleine opsomming. Heemstede, Ossendrecht, Boechout, Goes, Bergen op Zoom, Zundert, Leeuwarden, Utrecht, Oosterhout, Berlaar, Roosendaal. Het is zomervakantie in zuid en noord. Dat betekent ook vrije tijd voor mijn kleinkinderen. Dus … Bompa-tijd. Bezoekjes aan Archeon (met Olivia en Carmen) en Avifauna (met Carmen). Naar de bioscoop. Toy Story 4. De drie anderen zijn op vakantie in Griekenland. Via WhatsApp krijg ik jaloersmakende foto’s.

Ben ik op vakantie? Die vraag krijg ik bijna dagelijks. Nee, zo voelt het niet. Vakantie is anders. Een nieuwe bestemming, geen afspraken en MET Isabel … dat zijn ingrediënten die nu niet voorradig zijn. Dus geen vakantie maar wel veel vrije tijd.

Tijd om series te kijken (met Nederlandse ondertitels) – zelfs overdag. Dus toch ook een beetje vakantie. Broadchurch (drie seizoenen) en The Missing (het derde seizoen).

Ik ga geen uitgebreide recensies schrijven maar wat een wereld van verschil. Broadchurch … goed tot heel goed. Een 8 zou ik zeggen. The Missing 3 is slecht. Waardeloos. Hooguit een 3. Onduidelijk. Zwak verhaal. Slecht scenario en vol continuiteits-fouten. Heel irritant.

Ik lees weinig. Mijn dagen zitten vol met andere zaken. Nog een paar dagen en dan vlieg ik weer uit. Naar mijn meisje. Naar de zon. Mooie dagen in de Lage Landen maar strandweer … nou nee.

WC, mannelijk of vrouwelijk

Tags

De, Het, Lidwoord, Taal, Taalgevoel, Trein, Vrienden, WC, Wyns

Ik ga niet schrijven over gender-neutrale toiletten of over het verschil tussen dames- en herentoiletten (*). Maar over het lidwoord horende bij het zelfstandig naamwoord: ‘WC’. Wat moet het zijn: DE WC of HET WC?

De NMBS (Belgische spoorwegen) geeft het verkeerde antwoord.

Op de trein ROOSENDAAL – ANTWERPEN

Ik stap in Roosendaal over op de trein naar Antwerpen. Ik ben goed op tijd. Ik zoek een rustig compartiment uit en loop voorbij de WC. En wat ziet mijn oog … “Het WC tijdens een halte in een station niet gebruiken.”

Ai … pijn aan mijn ogen. Ik zet mijn rugzak neer en haal mijn telefoon boven. Ik maak een foto van dit tweetalige bordje. Ik vraag dezelfde dag nog aan een paar vrienden wat het juiste lidwoord is van WC. Ik noteer een 100%-score voor DE. Maar er is een lichte twijfel als ik HET opper. Ja … in het dialect zeggen ze … enzovoort.

Rest de vraag … waarom DE en niet HET? Zouden de mensen bij de NMBS die dit bordje hebben bedacht, hebben vervaardigd en hebben bevestigd allemaal gedacht hebben dat het ‘HET WC’ moet zijn? Ik betwijfel het. Misschien was het een Franstalige afdeling die deze opdracht heeft uitgevoerd. Ik neem de proef op de som en laat Google Translate het zinnetje ‘L’usage du WC est interdit’ vertalen. Dan verschijnt er keurig: ‘Het gebruik van de WC is verboden.’

Ik Google nog wat verder. WC is mannelijk. DE WC, DEZE WC. Ik vind bij KdV – Taalmakers de volgende uitleg:

Zo zit de vork in de steel: de wc is correct. Dit is echter een uitzondering op de ‘regel’, omdat wc eigenlijk een afkorting is van het onzijdige watercloset.

De Nederlandse taal kent naast het onbepaalde lidwoord een, nog twee bepaalde lidwoorden: het en de. Voor onzijdige woorden schrijven we het, en voor mannelijke en vrouwelijke woorden de. Algemene regels voor het gebruik van de en het bestaan helaas niet, enkel regelmatigheden en de hiermee gepaarde uitzonderingen. Gelukkig helpt ons taalgevoel een handje.

Geen duidelijke regel? Dan is er ruimte voor verwarring. Zoals bij wc. Wc is de afkorting van het Engelse water closet, een onzijdig woord. Het geslacht van een afkorting is doorgaans hetzelfde als het volledige woord, maar dus niet bij wc. De afkorting wc wordt algemeen opgevat als een mannelijk de-woord.

Waarom wc dan niet de regel volgt? Omdat de afkorting waarschijnlijk niet in ons taalgebied is ontstaan uit water closet, maar rechtstreeks als Engelse afkorting is overgenomen. Zo werd the wc al snel de wc.

Deze verwarring over lidwoorden brengt me terug naar onze gezamenlijke maaltijden in Wyns. Huisgenoot Rob sprak consequent over DE zout. Alle anderen vroegen om HET zout door te geven. En wat is juist? Het schijnt allebei correct te zijn …

(*) Dan had ik bijvoorbeeld iets kunnen schrijven over de veel langere rijen bij de DAMES. En waarom er nooit een discussie is op een vliegtuig of in de trein of de WC voor mannen of vrouwen is. Ook op naturisten-campings vind je dit onderscheid niet.

Privacy

Tags

Initialen, Krant, Media, Straf, Trein, Verdachte, Voetbal

Het gebeurt niet zo heel vaak dat ik blog over iets in de actualiteit. Vandaag wel een keertje. Eerder deze week las ik op heel veel sites dat een bekende speler uit de Nederlandse Eredivisie (dat gaat over betaald voetbal) zich heeft misdragen op de trein. Hij vertoonde agressief gedrag naar medewerkers van de lokale spoorweg-maatschappij. Ik ben zeer verbaasd dat alle sites en kranten de man bij naam en toenaam noemen. Ze vermelden zijn werkgever, zijn voornaam en zijn familienaam. En dat dagen na elkaar. Ik begrijp dat niet. Waarom schrijven ze niet Sergio P – of beter nog – ‘een man heeft zich misdragen op de trein en werd gearresteerd’. Waarom met naam en toenaam?

Bron: Pixabay

Ik vind dit zo in tegenspraak met de berichtgeving onlangs over Jos B – die plots na zijn arrestatie in Spanje – niet meer ‘gezochte’ (de volledige naam) is maar ‘verdachte’ (enkel voornaam en eerste letter familienaam). Ook Volkert van der G en Mohammed B kennen we voornamelijk op deze wijze.

De man die zich misdroeg op de trein is in bepaalde kringen een bekende Nederlander. Dus … aan de publieke schandpaal met hem. Volgens mij is dit niet de juiste manier van berichtgeving. Als Piet L – medewerker bij AH  in B hetzelfde had gedaan was zijn naam niet vermeld in de krant om zo’n kleine misdaad.

Pas op … ik keur niet goed wat meneer S heeft gedaan. Verre van. Maar in mijn ogen is zijn publieke ‘straf’ niet in verhouding met wat hij deed. Ik ben ook geen supporter van zijn club. Ik ken de man niet persoonlijk.

Hetzelfde overkwam heel veel jaren geleden Patrick K. Ook toen had ik mijn bedenkingen. Hoe fout de man ook was.

Ondertussen in Mozambique (3)

Tags

Beluane, Brug, Bureaucratie, Heineken, Illegalen, Isabel, Katembe, Maputo, Mia Couto, Mozambique, Narcos, Tete, Tol, Trein, Zuid Afrika

Grote en kleine nieuwsberichten. Persoonlijke zaken en wat staat er vandaag in de krant. Vandaag deel 3.

Een gewone week. Wat  klussen in en rondom het huis. Boodschappen doen. Koken. En ’s avonds een filmpje of een aflevering van een serie kijken. We zijn ruim halverwege Narcos – Seizoen 2

Sinds een paar weken gebruikt Isabel de trein om naar haar werk te gaan. Ik breng haar ’s morgens naar het station van Beluane. Vijf kilometer bij ons vandaan.

Station Beluane – met de trein naar Maputo

In de stad heeft zij een aansluitende bus. ’s Middags lukt het haar vaak niet om op tijd op het station te zijn. Haar baas komt vaak met last minute klusjes die uitgevoerd moeten worden. Dan is een bus de enige oplossing om thuis te komen.

Boeken van Mia Couto nu ook vertaald in het Chinees / Mandarijn

De meest bekende Mozambikaanse schrijver is Mia Couto. Twee van zijn boeken zijn nu vertaald voor de Chinese markt. Voor hemzelf is dat een droom die uitkomt, vertelt hij in een interview. Hij schreef tot nu toe 34 boeken. Vijf boeken zijn ook vertaald in het Nederlands. En bij Bol.com zag ik dat er nog steeds drie boeken van hem verkrijgbaar zijn. Oa. ‘De bekentenis van de leeuwin’ (Querido 2017), roman, oorspronkelijke titel ‘A confissão da Leoa’, vertaling Harrie Lemmens.

De politie deporteert 200 illegale immigranten

Illegalen. Ook dat speelt hier, in dit deel van de wereld. Het is vooral Zuid Afrika dat in trek is. En dan is Mozambique – vooral de provincie Tete in het noordwesten – een doorgangsgebied. Er werden Ethiopiërs, mensen uit Malawi en Zambia aangehouden en uitgezet. Mensen zonder papieren – zullen we ze maar noemen. ‘Op zoek naar werk’ is hun uitleg.

De brug Maputo – Katembe

Gaat het er toch nog van komen? Gaat de brug in gebruik zijn voor het eind van het jaar? Eind oktober wordt nu gezegd. En dat is al een jaar later dan was gepland. Maar ja … de Noord-Zuid-lijn in Amsterdam kwam er ook pas na … hoeveel jaren vertraging?

Foto: © Noticias

De brug is klaar maar de toegangswegen nog niet. Het is al maanden een grote puinhoop in de stad door de vele werken aan die toegangswegen. Ik beloof er later wat uitgebreider over te schrijven. Als de brug open is. En de snelweg naar Ponta de Ouro en KwaZulu Natal (Zuid Afrika). De discussie gaat nu over hoeveel het gaat kosten om de brug te gebruiken. En de tolpoortjes verderop. Wordt vervolgd.

12.000 ambtenaren hebben niet bewezen dat ze nog in leven zijn.

Jaja. De bureaucratie. Als je een baan bij de overheid hebt, moet je jaarlijks – in de maand van je verjaardag – je in persoon komen melden bij een registratie-kantoor. Dan krijg je opnieuw het certificaat ‘proof of life’. Er wordt niet beweerd dat deze 12.000 mensen fraudeurs zijn, of geesten. Vaak hebben zij niet de mogelijkheid om naar zo’n registratie-kantoor te gaan. Afstand. Drukke werkzaamheden. Ziekte. Enfin … natuurlijk gaat dit over geld. 96% was wel op tijd afgelopen jaar. Ik vind dat best veel.

Heineken stopt met inzet ‘promotiedames’.

Een heel gewoon verschijnsel in winkels, shoppingmalls en kroegen. Een promotieteam deelt folders uit of laat hapjes proeven. Wij hadden laatst twee meisjes in een kroeg die voor elk glaasje whisky – ik denk dat het Jameson was – een tweede glas gratis inschonken. Uiteindelijk moesten we hun cadeautje weigeren. Ik zeker want ik was de BOB. En natuurlijk worden daar mooie meiden voor geronseld. Of zij worden uitgebuit kan ik niet zeggen. Volgens een artikel en een boek in NRC zijn er veel misstanden. Het verhaal gaat dat sommige vrouwen tegelijk ook prostituee zouden zijn, maar dat werd niet in het onderzoek bevestigd. Wel hebben de ‘promotiedames’ laten weten van tijd tot tijd te maken hebben gekregen met ongewenst gedrag van met name barbezoekers. Het ging niet alleen om relatief onschuldige dingen zoals het vragen om een telefoonnummer, maar ook om ongepaste opmerkingen en handtastelijkheden. In dertien gevallen, allemaal in Mozambique, was er sprake van ongewenste intimiteiten. Heineken stopt met deze vorm van publiciteit.

In de serie: ONDERTUSSEN IN MOZAMBIQUE

Water of Bier

Tags

Boechout, Bus, Heemstede, Icarus, Kiosk, Leiden, NMBS, NS, Roosendaal, Staking, Trein

Ik ben boos. Ik ben geïrriteerd. Ik heb me proberen aan te passen. Dit stukje gaat over het voorbije weekend. Drie dagen na elkaar verjaardagsfeestjes. Veel in treinen en bussen gezeten. En uiteindelijk ook een auto moeten lenen. Ik vertel het ietsje uitgebreider.

Het begint op vrijdagmiddag. Ik fiets naar het NS-station van Heemstede Aerdenhout. Ik zet mijn fiets in de stalling en loop het stationswinkeltje binnen. Ik zal dat de komende dagen nog een paar keer doen.

Kiosk – NS-Station Roosendaal

Ik kijk even rond en twijfel tussen Icetea en water. Allebei de flesjes kosten € 2,20. Ik koop water en zie dat een blikje Heineken (bier) maar € 1,50 kost. Dat is toch ongehoord. Nee … het is belachelijk dat bier stukken goedkoper is dan water. Ik maak er een opmerking over aan de verkoper van dienst. Hij haalt zijn schouders op en vertelt dat het om een tijdelijke aanbieding gaat. Ik vind het onbegrijpelijk. En schandalig.

Ik neem de trein naar Bergen op Zoom en wil met de streekbus naar huis. Naar Ossendrecht. Geen bus te bekennen. Ik wist van de staking in het streekvervoer op woensdag. Dat het zo lang zou duren wist ik niet. Ik bel en wordt opgehaald. We vieren de vierde verjaardag van kleinzoon Icarus. ’s Avonds heb ik nog een verjaardagsfeest. In Boechout. Ook nu laat het openbaar vervoer me in de steek. In West Brabant geen bussen. In Vlaanderen geen treinen. Ik leen een auto.

Op zaterdag bijna hetzelfde liedje. Ik wil met het OV naar Berlaar. Vergeet het maar. Busstakingen in Nederland. Treinstakingen in België. Dan maar weer de auto lenen. De wegen rondom Hoogerheide zitten potdicht. Twee zware ongevallen, veel mensen op weg naar de Zeeuwse stranden en/of Concert at Sea en de Nederlandse wielerkampioenschappen. In een sukkeltempo rij ik de grens over. Het is een mooi feest met lekkere kebab en heerlijk ijs.

Ondertussen is het zondagochtend. In de vroege uurtjes rij ik op en neer naar Schiphol. Mijn zoon moet voor zijn werk naar Abu Dhabi. Vlak bij de luchthaven is het druk. Het hoogseizoen is begonnen. Twee uur later geef ik de auto terug aan mijn schoondochter. En ik controleer bus- en treinschema’s. Zucht. Ik word naar Roosendaal gebracht. Joepie. Ik koop een retourtje Roosendaal – Boechout (11 euro) en neem de trein naar Boechout. Dat moet met drie verschillende stoptreinen. Eerst Roosendaal – Essen. Daarna Essen – Antwerpen Berchem (met eindeloos veel tussenstops). En uiteindelijk naar mijn geboortedorp. Een fantastisch verjaardagsfeest. En dan terug naar het station voor de terugreis naar Heemstede Aerdenhout.

Het wordt een heel lange reis. Ik weet het … de opsomming die volgt is saai. Eerst de stoptrein Boechout – Antwerpen Centraal. Daar 39 minuten wachten. Daarna de stoptrein Antwerpen Centraal – Essen. Daar weer 16 minuten wachten. De stoptrein Essen – Roosendaal. Ik mocht in Antwerpen niet mee met de intercity naar Breda. Verkeerd kaartje. Goed. In Roosendaal ontdek ik dat er gewerkt wordt aan het spoor. Ik reis van Roosendaal naar Zwijndrecht met de trein. Daarna met de NS-bus van Zwijndrecht naar Schiedam. Voor mijn gevoel passeren we wel honderd rotondes. In Schiedam wacht ik ruim twintig minuten op de trein naar Leiden. In Leiden is het alweer uitchecken. En opnieuw met de NS-bus een toeristische rondrit via oa Voorhout, Hillegom en uiteindelijk word ik afgezet bij het station van Heemstede Aerdenhout. Het is iets over enen (maandagochtend). Ik fiets naar mijn logeeradres. Ik neem een borrel en blijf me verbazen. Is er wel een groot verschil tussen Nederland en Mozambique? Ja natuurlijk wel. Hier zijn het luxe bussen en je zit niet bij elkaar op schoot. Maar de grootste ergernis van het weekend blijft het bizarre prijsverschil tussen bier en water. Arm Nederland …

Lezen in de trein

Tags

Anne de Vries, Bartje, Braille, Lezen, Muziek, Partituur, Trein, Vervoer

Van het ene komt het andere. Gisteren schreef ik over de trein. Daar is veel meer over te schrijven dan dat ene stukje. In de trein lees ik. Ik denk dat veel mensen dat doen. Zeker in de ochtenduren wordt de gratis metro-krant door velen gelezen. Een nieuwe activiteit op de trein is ingegeven door de smartphone. Spelletje spelen, berichtjes sturen, filmpje kijken. Ik heb het idee dat het lang en luidruchtig met elkaar bellen wat is afgenomen.

Als ik iets wil schrijven over ‘lezen in de trein’ moet ik natuurlijk beginnen met het verhaal van mijn ouders (zaliger). Zij hebben elkaar ontmoet op de trein. Zittend in hetzelfde coupe en je raadt het al … lezend. In hetzelfde boek. ‘Bartje’ van Anne de Vries. Ze raakten aan de praat en meer dan zestig jaar later schrijft hun oudste zoon dit stukje.

De eerste jaren nadat we vanuit Friesland in West Brabant zijn gaan wonen, ben ik nog heel vaak op en neer gependeld tussen Leeuwarden en Bergen op Zoom. Met de trein. Op een van deze reizen ontmoette ik twee medereizigers die zaten te lezen. Meestal werp ik een stiekeme blik op hun boek. Heel soms begin ik dan een gesprekje. Ook die dag sprak ik mijn lezende mede-reiziger aan. De eerste was een blinde man. Hij kwam tegenover me zitten en haalde een braille-tijdschrift uit zijn tas. En begon te lezen. Uiteraard met zijn vingers. Ik keek gefascineerd toe.

Braille tijdschrift

Ik kon het niet laten en sprak hem aan. Ik zei dat ik niet wist dat er ook braille tijdschriften bestaan. Boeken dat wist ik wel. We hadden een kort gesprek, volgens mij stapte hij uit in Zwolle. Het laatste moment gaf hij mij dat tijdschrift. Hij had het uit. Ik heb het jaren bewaard en waarschijnlijk ligt het nog wel ergens achter op een plank.

Geen uur later komt er een andere man naast me zitten en hij haalt ook een boek uit zijn koffertje. En hij begint te lezen. In een dik boek met noten. Het boek van een dirigent.

Partituur van een dirigent

En opnieuw kijk ik met open mond naar deze lezende man. Voor de tweede keer op dezelfde trein, op dezelfde dag zit ik naast een lezende man maar ik kan hun boeken niet lezen. Geen woord, geen letter. En ook deze man wordt door mij aangesproken. Wat dacht je anders? “Hoort U wat U leest?” is mijn eerste, voorzichtige vraag. “Ja”. Ik schud mijn hoofd en zeg dat ik het fascinerend vind en dat ik enigszins jaloers ben. En ik vertel hem over de ontmoeting met de blinde man. Wat ik kan bewijzen met het braille-tijdschrift. We hebben een praatje gemaakt dat ik me niet meer herinner. Even later stapt ook hij uit.

Wat ik zelf zat te lezen die dag weet ik niet meer. Van sommige boeken weet ik nog wel waar ik ze heb gelezen. Herinneringen aan een boek gekoppeld aan een vakantie-plek. Zo herinner ik me dat ik ‘Zout op mijn huid’ (Benoite Groult) en ‘Ver heen’ (Piet Kuiper) heb gelezen op de trein van Leeuwarden naar Boechout. En beide keren was het boek uit op mijn eindbestemming. ‘De Schaduw van de Wind’ (Carlos Ruiz Zafón) las ik op de Transsiberië Express.

In de serie LEZEN en VERVOER

Trein

Tags

Afrika, Beijing, Boeken, Bompa, Harlingen, Lezen, Märklin, Moskou, Thalys, Transsiberie Express, Trein, Wales

Alweer bijna tien dagen geleden dat ik iets schreef op mijn weblog. Heb ik geen inspiratie? Heb ik niets te vertellen? Nou nee. Het komt er gewoon niet van. In Mozambique krijg ik meerdere malen per dag een ‘klik’ in mijn hoofd … klik – alweer een mogelijk onderwerp. In Nederland gebeurt dat wat minder. Omdat ik me er minder voor openstel of omdat ik wat minder verwonderd ben om bijzondere zaken te zien. En wie zit nu te wachten op mijn bespiegelingen op het dagelijkse leven in de Lage Landen? Iets over de kabinetsformatie? Over kleindochter Carmen die vandaag vijf jaar wordt? Ik zou iets kunnen schrijven over voetbal. Over mijn bijna voetbal-desinteresse de laatste weken. Of over Tom Dumoulin? Prachtige overwinning trouwens in een spectaculaire Giro. Moet ik meer schrijven over de theaterproducties waar ik bij betrokken ben? Dat komt nog wel.

Laat ik maar aan een nieuw thema beginnen. Vervoer. Dat klinkt saai maar ik ga wat stukjes schrijven over: de trein, de fiets, de auto, het vliegtuig. Niet noodzakelijk in deze volgorde en niet dagelijks. Vandaag over de trein. Ik en de trein. Laat ik eerst vertellen waar deze ‘klik’ vandaan komt. Met enige regelmaat plof ik thuis neer op de bank. Televisie gaat aan en ik zap en ik zap en ik zap nog meer. En dan beland ik soms bij de EO. Deze omroep brengt al jaren de serie ‘Rail Away’. Over treinen en mooie treinroutes. En dan blijf ik altijd hangen. Een beetje meereizen met de trein vanop de bank. Wegdromen naar mooie bestemmingen op het ritme van het spoor. De liefde voor treinen is er met de paplepel ingegoten. Mijn grootvader (Den Bompa) werkte zijn hele leven bij ‘Den IJzeren Weg’. Elk jaar bracht Sinterklaas nieuwe onderdelen – locomotieven, wagons, sporen, wissels – voor onze Märklin treinen.

Ik heb – op een korte periode na – nooit dagelijks met de trein gereisd. Toch zit ik best vaak in de trein. Op weg naar een werkafspraak. Of op weg naar een voorstelling of een museum. Een boek en de krant gaan mee. Een beetje lezen en dan wegdoezelen. Af en toe een praatje maken met een toevallige medereiziger en tegenwoordig kan ik online gaan met free wifi in de trein. Ik heb een aantal grotere treinreizen gemaakt. Niet heel veel. Ik zou er best meer willen maken. De eerste internationale treinreizen waren van Boechout (in Vlaanderen) naar Harlingen Haven (Nederland).

Trein naar Harlingen Haven

Op weg naar Terschelling. Die reis heb ik vaak gemaakt. In beide richtingen. In de 70’er jaren moest de machinist nog uitstappen bij de overweg tussen het station van Harlingen en het station van de haven. Hij bediende dan handmatig de slagbomen. Ook herinner ik me de trein-reizen met de Ziekenkas (CM). Van Antwerpen Oost naar Zwitserland. Melchtal (met de 14-jarigen – ik was 13) en naar Glüringen. Met speciale treinen vol kinderen. Vertrek in de namiddag en de volgende morgen wakker worden in Zwitserland. Heel speciaal.

Later volgde de eerste rit door de Kanaaltunnel met de Eurostar. En de eerste keer met de Thalys naar Parijs. Een treinreis naar Milaan met de (voetbal)vrienden. Treinen in Wales en Engeland. Met de trein naar Keulen. Met de trein in ruim acht uur van Bangkok naar Sisaket in Thailand. Van New York naar Philadelphia. Met de trein naar Pisa en Firenze. En in 2009 de hoogmis van het treinen: De Trans Siberië Express.

Zomer 2009

Ik heb er al vaker over geschreven. In vijf dagen (en nachten) van Moskou naar Irkoetsk in Siberië. Daarna overstappen op de Trans Mongolië Express. Van Irkoetsk naar Ulan Bator. En tenslotte de Trans Mantsjoerije Express van Ulan Bator naar Beijing. Een schitterende reis. Ik vond het heerlijk. En tegelijkertijd ook saai want de eerste drie – bijna vier dagen – zie je niets behalve bomen. Geen weidse vergezichten. Geen spectaculaire bruggen over kronkelende rivieren. Nee, de bomen beletten alle uitzicht. Het doorkruisen van het Oeralgebergte gebeurde jammer genoeg in de nacht. En toch vond ik deze treinreis geweldig. Het eindeloze ritme van kedeng kedeng kedeng brengt je in een andere gemoed-toestand. Ik deelde mijn coupe met een Russische moeder en haar dochtertje en een Nederlandse vrouw. Ik vergelijk deze treinreis als het verblijf op een camping. De eerste dag verken je enkel je eigen camping-veldje. Een wandeling naar de wc / douche of naar de samowar. Een praatje met je buren. Dat is genoeg. De volgende dag maak je een grotere wandeling. Je ontdekt de andere veldjes (wagons) en de restauratiewagen. En elke drie of vier uur maakt de trein een stop op een groot, tussengelegen station. Op de informatieborden kun je lezen hoe lang de trein halt houdt. Meestal tussen de 8 en 15 minuten. Ik haastte me dan meestal naar het plein voor het station. Even iets opsnuiven van de stad. En dan weer terug naar het perron. Wat fruit kopen of een pak koekjes. De plaatselijke bevolking staat bij aankomst al klaar op het perron met handkarren vol lekkers.

Verkoop op de perrons

En daar gaan we weer. Op weg naar het oosten. Elke dag een tijdszone verder. Elke dag heeft daardoor maar 23 uur.

Ik vond het heerlijk. Mooie en bijzondere ontmoetingen met medereizigers. Veel gelezen. Me overgeven aan het ritme van de trein. Het is zoveel meer dan de simpele verplaatsing van A naar B zoals je dat met een vliegtuig wel doet. En terwijl ik dit zit te schrijven, krijg ik zin om weer een (grote) treinreis te maken. Iets voor volgend jaar … In Mozambique zijn de mogelijkheden beperkt. Je kunt met de trein van Maputo of Komatipoort naar Kaapstad. Of van Livingstone (Zambia) naar Dar es Salaam (Tanzania) …

Trein routes zuidelijk Afrika

In de serie: VERVOER

Reisfotochallenge (3)

Tags

Bangkok, Bhumibol, Muziek, Reisfotochallenge, Reizen, Rituelen, Sisaket, Thailand, Trein

Nog even kort wat dit ook alweer inhoudt … Niet moeilijk: neem ‘geblinddoekt’ een random foto uit je reisarchief, denk kort na waarom je die hebt genomen, post de foto en laat je verhaal of fantasie de vrije loop. (Aldus: Thomas Pannenkoek).

Ode aan de koning

Januari 2010. Totaal onverwacht werd een gepland werkoverleg in Afrika op het laatste moment geannuleerd. Een zuur nieuwjaars-cadeautje. Drie weken naar zomers Afrika werden me door de neus geboord. En of dat financieel gecompenseerd zou worden, was maar helemaal de vraag. Drie weken geen afspraken in Nederland. Een volslagen lege agenda. Na een dagje grommen en kniezen dook ik achter de laptop. Waar ga ik deze drie weken stukslaan? Buiten was het grijs, ijzig en sneeuw werd voorspeld voor de komende dagen. Ik vond een vliegticket naar Bangkok voor zeshonderd euro. Vertrek twee dagen later. Ik ben één keertje eerder in Azië geweest tijdens mijn reis met de Tans Siberië-express, inclusief een tweeweekse trektocht door Mongolië. (*) Pas op het station richting Schiphol bel ik mijn kinderen dat ik onderweg ben … niet naar Maputo maar naar Bangkok. Ik leg kort uit wat en waarom.

Ik realiseer me pas in mijn eerste hotelkamer in Bangkok dat ik niets heb voorbereid. Een Lonely Planet – gekocht op Schiphol – zou me helpen. En internet natuurlijk. Ik ging op weg. De hoogtepunten van de Thaise hoofdstad verkennen. Op de tweede dag ben ik al vroeg op en loop langs een lagere school. Ik hoor fanfaremuziek en zie kinderen paraderen op het schoolplein. De Thaise vlag wordt gehesen. Toevallige passanten houden even stil en staan strak in het gelid. Ik dacht dat dit een repetitie was voor een schoolfeest. Of toch een dagelijks ritueel? Ik denk er verder niet over na.

Een paar dagen later neem ik een vroege trein vanuit Sisaket. Ik wacht op het perron op de binnenkomende trein. Opnieuw hoor ik fanfaremuziek. De stationsmedewerkers komen deftig het perron oplopen met de nationale vlag. Ook aan de andere zijde van de perrons zie ik mensen stoppen. Ook hier strak in het gelid. Er gaat me iets dagen. Het is alweer acht uur in de ochtend. De muziek is het Thaise nationale volkslied. Ik doe navraag bij de stationschef. Dagelijks wordt in heel Thailand om 8u en 18u een ode gebracht aan de koning. Koning Rama IX – Phra Chaoyuhua Bhumibol Adulyadej – oftewel koning Bhumibol. Ik geloof dat hij de langst regerende monarch ter wereld is.

Tot zover dit kleine verhaaltje van een hele mooie reis in Thailand. Veel geïmproviseerd omdat ik me niet had voorbereid maar daardoor ook veel onverwachte ontmoetingen en tussenstops. Mogelijk later meer Thaise verhalen.

(*) Om helemaal juist te zijn – ik ben ook in Aziatisch Istanbul geweest en in 2004 in Syrië en Libanon. Ook Azië. Maar dat voelt toch anders …

Reistag # 25 weetjes (4)

Tags

Bucket list, Reizen, Steden, Trein, Vrienden, Vrije tijd

Nog net voor wij de deur achter ons dicht trekken voor een korte vakantie, vervolledig ik mijn 25 reisweetjes.

# 21 In de categorie: ‘De Langste’ … de langste vertraging was vorig jaar in Kenya. Ik schreef er in die dagen veel over. Bijna vier dagen vertraging op mijn terugreis van Nairobi naar Amsterdam omdat er een grote brand woedde op het vliegveld in Nairobi. De langste treinreis (onafgebroken) … vijf dagen en nachten – van Moskou naar Irkoetsk. De langste vlucht is waarschijnlijk Beijing – Schiphol maar ook Schiphol – Johannesburg duurt best wel lang. En tenslotte de langste fietstocht – met Jules van Vlissingen naar Maastricht.

# 22 En ook een bucket list mag hier niet ontbreken. Laat ik me beperken tot tien bestemmingen. 1. Indonesië 2. Nieuw Zeeland 3. Vietnam 4. Congo 5. Madeira 6. Malta 7. Argentinië 8. Mexico 9. Cuba 10. Peru

# 23 En omdat ik toch met lijstjes bezig ben, meld ik 10 bijzondere en beroemde bestemmingen die ik al heb bezocht. 1. Het Rode Plein in Moskou 2. Het Christusbeeld in Rio de Janeiro 3. De piramides van Gizeh in Egypte 4. De Victoria watervallen in Zimbabwe 5. De Chinese muur even buiten Beijing 6. Kaap de Goede Hoop in Zuid Afrika 7. Timboektoe in Mali 8. Het Colosseum en veel andere bezienswaardigheden in Rome 9. The Bridge over the river Kwai in Thailand 10. Jerusalem in Israel

Op het Rode Plein (Moskou) 2009

# 24 Het liefst reis ik naar plekken waar ik nog niet eerder ben geweest. Maar natuurlijk ontkom ik niet altijd aan een tweede bezoek – soms zelfs een derde keer hetzelfde. Mooie voorbeelden daarvan zijn: de onvermijdelijke Efteling waar ik mijn reis-weetjes mee begon, Parijs, Londen, Rome, Praag, Barcelona, Kaapstad, Lissabon, Venetië, Firenze, Athene, Durban, Sevilla … en nog een paar andere steden. Ik heb alle steden die ik regelmatig voor mijn werk bezoek niet in dit lijstje opgenomen want dat voelt toch anders. (Nairobi, Dar es Salaam, Johannesburg, Bagamoyo, Harare, Addis Ababa, Zanzibar, Oslo, Stockholm, Trondheim, Kampala enzovoort)

# 25 En tenslotte de onverwachte ontmoetingen. Iemand zien die je kent op een heel andere plek op de wereld dan waar je elkaar normaal tegenkomt. Laat ik één mooi voorbeeld geven. Tine Deturck. Een studiegenote uit Leeuwarden. We zaten samen op de AVEK 1979 – 1983. We zijn allebei Vlaams, studeerden in Friesland en wonen nu ver weg van onze roots. Eind oktober 2004 kwam er eind aan onze reis in Zuid Afrika. Ine en ik trokken op het vliegveld van Johannesburg andere kleren aan – een beetje in een ver hoekje van het vliegveld. Op dat moment loopt de crew van een Lufthansa-vlucht voorbij. En één van de stewardessen zegt: “Dag Ine, Dag Koen”. Je raadt het al … Tine Deturck. Ik heb haar een paar jaar later opgezocht in Parijs waar een tentoonstelling van haar schilderijen werd geopend. Ze woont tegenwoordig ergens in China.

Tot zover mijn 25 reisweetjes. Een leuk idee dat ik bij collega-bloggers ontdekte.