Vier van de vijf logjes die ik hier publiceer, vermeld ik ook op mijn Facebook-pagina. Met een link naar dit weblog. Vandaag doe ik min of meer het omgekeerde. FB attendeerde me vandaag op een foto van negen jaar geleden.
Mijn geliefde Isabel (negen jaar geleden)
Ik denk dat Isabel de gastenlijst voor onze bruiloft kritisch zit te bekijken op haar tablet. Een maand na deze foto gaven we elkaar het ja-woord. Negen jaar geleden alweer. Omdat ik aan het werk ben in Nederland en zij in Mozambique (snik) raken deze fb-herinnerings-foto’s een gevoelige snaar. Een snaar van gemis. Gelukkig gebruiken we WhatsApp bijna dagelijks. Even bijpraten. Soms ’s morgens rond half 5 want dan is in Djonasse de wekker net afgelopen. Soms overdag en heel af en toe in de vroege avond.
Ik probeer me te herinneren waar ik deze foto heb gemaakt. Ik weet het niet meer. Dat ga ik haar morgen even vragen. Waarschijnlijk zal zij me dan ook vertellen dat haar (witte) tablet enige tijd later werd gestolen. Overdag, op straat. Dat soort details onthou je des te gemakkelijker. Raar hé!?! Nee, niet raar.
Veel meer moet ik er niet aan toevoegen, althans niet met woorden. Ik kijk gewoon nog een tijdje – met heel veel plezier – naar deze foto. Vandaag plaats ik geen link naar Facebook want daar dook de foto op.
ps. Omdat ik vele duizenden foto’s van ons samen mis (de gestolen externe harde schijf, weet je nog?) ben ik blij dat ik vroeger regelmatig foto’s deelde op sociale media. Die heb ik gelukkig nog wel en dat is … genieten.
Het is hoogst zelden dat ik een stukje vul met een tekst die ik niet zelf heb geschreven. Vandaag maak ik een uitzondering. Olivia, mijn oudste kleindochter wordt vandaag 12. Ik plaats uiterst zelden foto’s van mijn kleinkinderen. Ook vandaag niet. Dat is niet aan mij. Gefeliciteerd lieve schat! Ik wil dit mooie nieuws illustreren met ‘goed nieuws’. Op Facebook vindt Robelino Maas (*) dat het tijd wordt om FB te gebruiken voor goed nieuws en feiten. In plaats van haat en negativiteit. Ik sluit me daar graag bij aan. Onderstaande tekst heb ik gekopieerd, de genoemde feiten heb ik niet gecheckt.
De Noren hebben besloten geen oliebronnen aan te boren op de Lofoten-eilanden (met oliereserves ter waarde van 53.000.000.000 dollar) om het ecosysteem van de eilanden te beschermen.
Voor het eerst in de geschiedenis van Malawi is een vrouw tot parlementsvoorzitter gekozen. Esther Chilenge heeft 1.500 huwelijken van minderjarige meisjes nietig verklaard en hen terug naar school gestuurd.
Zweedse donoren ontvangen sms-berichten met dankbetuigingen telkens wanneer hun bloed levens redt.
Dankzij de Endangered Species Act is de bijna uitgestorven zeeschildpaddenpopulatie met 980% toegenomen.
Thaise supermarkten schaffen plastic zakken af en beginnen aankopen in bananenbladeren te verpakken.
Nederland werd het eerste land zonder zwerfhonden.
Zuid-Korea organiseert dansfeesten voor 65-plussers. Om dementie en eenzaamheid te bestrijden.
In Rome is het mogelijk om een metrokaartje te betalen met plastic flessen. Op die manier zijn al 350.000 flessen ingezameld.
Californië beperkt de verkoop van honden, katten en konijnen in winkels, zodat mensen huisdieren uit asielen halen.
Rijstboeren over de hele wereld beginnen eenden te gebruiken op hun velden in plaats van pesticiden. Eenden eten insecten en knabbelen aan onkruid zonder de rijst aan te raken.
Foto: Pixabay.com
Canada heeft een wet aangenomen die het gebruik van orka’s en dolfijnen in de amusementsindustrie verbiedt.
Nederland heeft de daken van honderden bushaltes beplant met bloemen en planten – speciaal voor bijen.
IJsland werd het eerste land ter wereld waar gelijke lonen voor mannen en vrouwen wettelijk werden vastgelegd.
Duitse circussen gebruiken hologrammen in plaats van dieren om de uitbuiting van dieren in circussen te stoppen.
LarvalBot onderwaterrobot zaait de bodem van het Groot Barrièrerif met microscopisch kleine koraaltjes, speciaal gekweekt om het ecosysteem te herstellen.
Om het aantal zelfmoorden te verminderen, richtte Zweden de eerste psychiatrische ambulance ter wereld op.
4.855 mensen hebben urenlang in de regen in de rij gestaan om getest te worden op stamcellen om het leven van een vijfjarig jongetje te redden.
Een Indiaas dorp viert de geboorte van elk meisje door 111 bomen te planten. Op die manier zijn al 350.000 bomen geplant.
Een verbod op de jacht op bultruggen heeft hun populatie doen toenemen van een paar honderd tot 25.000.
Nederland heeft vijf kunstmatige eilanden gebouwd speciaal voor het behoud van vogels en planten. Na twee jaar zijn er 30 000 vogels en 127 plantensoorten.
NASA-satellieten hebben een groenere wereld geregistreerd dan 20 jaar geleden.
Sinds 1994 is het aantal zelfmoorden met 38% gedaald. Dit heeft ongeveer vier miljoen levens gered.
(*) Ik ken Robelino niet persoonlijk maar wel enkele van mijn FB-vrienden die zijn bericht ook hebben gedeeld.
Bestaat er ook een Nederlands woord voor ‘copyright’? Ja natuurlijk: ‘auteursrechten’. Steeds meer Engelse woorden zijn dagelijks taalgebruik geworden in het Nederlands. Taal is een levend iets dus de invloed van andere talen is heel begrijpelijk. Ik herinner me een tijd dat we zoveel mogelijk (nieuwe) Vlaamse woorden gingen gebruiken. Ik herinner we nu drie woorden die het niet echt hebben overleefd. Punaise moest duimspijker worden, de snackbar het peuzelhoekje en de living (salon) de leefkamer. Er zijn vast nog veel meer voorbeelden. In Nederland wordt ‘dossier’ op z’n Frans uitgesproken – met een lange ee-klank op het eind, in Vlaanderen met een -ier-klank. Het woord ‘tram’ klinkt in Nederland als ‘trem’, net zoals de (Vlaamse) ‘camping’ de Nederlandse ‘cemping’ is.
Ik heb het hierboven niet over typisch Vlaamse (Antwerpse ?) woorden zoals bijvoorbeeld: goesting, kwistenbiebel, ge moogt uw pollekes kussen, zoeteke, zot, kuisen, miljaar …
Ik wil een stukje schrijven over auteursrechten. Koen, blijf bij de les. Ik weet dat ik niet zomaar een foto van internet kan plukken en gebruiken op dit 100%-niet-commercieel blog. Ik kan bij overtreding flinke boetes krijgen. Medeblogger K (of S) heeft me daar meermaals op gewezen. Ik ben sindsdien veel voorzichtiger geworden. Ik gebruik eigen foto’s of foto’s van Pixabay of Picrepo of soortgelijke websites. Toch blijf ik met een paar vragen of onduidelijkheden zitten. Met enige regelmaat schrijf ik over boeken die ik onlangs las. Dan plaats ik bijna altijd een foto van de kaft. Schend ik dan het auteursrecht? Ik weet het niet maar ik denk het niet. Het is eigenlijk een vorm van reclame althans als ik het boek niet volledig de grond in boor. Hetzelfde met een poster of foto (een still) uit een film of serie. Mag ik een foto van een (eeuwenoud) beeldhouwwerk of schilderij plaatsen op mijn blog?
Na het publiceren vorig week van de vijf pistooltak-foto’s op mijn blog heb ik de kunstenaar een e-mail gestuurd waarin ik hem verwees naar mijn stukje. En hem (achteraf) vroeg of ik deze foto’s wel mocht gebruiken. Ik beloofde ze onmiddellijk weg te halen als het niet mocht. Ik kreeg een vriendelijk mailtje terug dat het oké is en dat hij het een leuk stukje vind. Hetzelfde heb ik enkele jaren geleden gedaan met een schilderij van een Amerikaanse kunstenaar. Ook zij mailde me dat het in orde was.
Omgekeerd heeft een collega-blogger een van mijn hervertelde Griekse verhalen overgenomen op zijn blog. Hij vroeg keurig om toestemming. Ik zei ja en voelde me vereerd.
Op Facebook en Twitter zie ik heel veel gedeelde cartoons van bijvoorbeeld Kamagurka, Gummbah, Joep Bertrams en Ruben L. Oppenheimer. Mag dat? Die vraag stelde ik ooit op FB. Er kwamen niet veel antwoorden maar niet één keer ‘Nee, dat mag niet’. Wel opmerkingen als ‘Dat vinden die cartoonisten juist goed dat hun werk verspreid wordt, ze zijn tenslotte al betaald door de krant of het tijdschrift waar zij voor werken.’ Is dat helemaal correct? Ik heb mijn twijfels.
Deze week zag ik ergens op Twitter onderstaande cartoon uit ‘The New Yorker’ …
Natuurlijk zien jullie die cartoon niet want daar rust ‘copyright’ op, zoals op elke creatieve uiting. Pas als de maker 70 jaar is overleden is zijn of haar werk rechtenvrij. Mag ik die tekening uit de New Yorker toevoegen aan dit stukje? Mogelijk niet, waarschijnlijk niet. Ik weet het niet. En als ik aan bronvermelding doe zoals bij de foto hierboven?
Op de cartoon die ik wilde plaatsen zie je een druk kruispunt met zes, zeven mensen op zebrapaden met een blindenstok allemaal starend naar hun telefoontje. Ik vind deze cartoon best wel grappig maar de realiteit waaraan de tekening refereert is natuurlijk in-en-in-triest.
Gisteren schreef ik over een beeld dat ik onlangs zag op Facebook. Vanochtend werd mijn aandacht opnieuw getrokken door een foto. Iemand die ik volg had het hartje aangevinkt bij een foto-bericht van Maarten Brinkman, daardoor krijg ik daar een melding van. Dat denk ik tenminste. Ik klikte de foto open.
Wat een heerlijke en speelse verzameling. Onmiddellijk mis ik mijn kleinkinderen. Het liefst ging ik nu onmiddellijk met ze naar het bos met de opdracht: “Goed kijken en bijzondere takjes gaan we verzamelen.” Niet dat ik ook maar enige pretentie heb om de kunstenaar te imiteren. Maar hij (zijn werk) flitst me terug naar mijn eigen kinderjaren en naar de jaren dat mijn eigen kinderen het nog leuk vonden om mee te gaan wandelen. Ik herinner me vooral Jules als beginnend sprokkelaar. Takken, schelpen, bladeren en stenen. Veel stenen. Als we in het bos in Bergen op Zoom wandelden moest hij een keuze maken voordat we de brug over de A58 overstaken. ‘Wat neem ik mee, wat laat ik achter?’ Na andere wandelingen was de terugkeer bij onze auto eenzelfde soort keuzemoment. Omdat hij (principieel) nooit een speelgoedpistool of -wapen van ons kreeg was de keuze snel gemaakt. De pistooltakken gingen mee. Ze kregen een plekje op zijn kamer naast alle zwaard- en paardtakken. We speelden eindeloos Yakari, Yokolima en John Snakeman op onze wandelingen. Een eigen gemaakte boog en pijlen vonden we wel verantwoord. Best gek bedenk ik me nu, uiteraard denkend aan die gek afgelopen week in Noorwegen en die andere idioot eerder dit jaar in Twente.
Terug naar Maarten Brinkman. Ik ging op zoek, wie is deze kunstenaar? Deze geordende pistooltakken associeerde ik met het werk van Anne Geene, maar dat terzijde. Brinkman heeft een eigen website, klik HIER. Hij gebruikt veel meer dagelijkse materialen in zijn installaties. Takken, boomstronken, touw, stenen, enzovoort. Hij is altijd op zoek naar het omslagpunt – het moment waarop een streepje op papier verandert in een vogel. Dat is het punt waarop mensen in hun verbeeldingswereld kunnen stappen. Alex de Vries ging op bezoek in het atelier van de kunstenaar en schreef op Motley.nl over dat bezoek. Transformatie van het betekenisloze.
Ik herken dat in mijn eigen activiteiten. Eerst ben ik gewoon (meester) Koen maar als ik een kartonnen doos op mijn hoofd zet, een bezem ondersteboven vasthoud en een wat zwaardere stem opzet ben ik plots Sinterklaas. Althans voor een (jong) publiek dat welwillend de overstap maakt naar de verbeeldingswereld. Ik hoef daarvoor geen baard, tabberd en mijter aan te trekken of op te zetten. Het hele principe van toneelspelen is daarop gebaseerd.
Het lijkt of ik een weekthema te pakken heb op mijn blog. Ik ben benieuwd waarover ik morgen zal schrijven.
‘Wat ben je – een verzamelaar of een weggooier?’ Deze vraag staat vast niet in de 1000 vragen aan mezelf die ik met enige (on)regelmatigheid beantwoord. Het antwoord op deze vraag is gemakkelijk. Ik ben een verzamelaar. Gelukkig weet ik mezelf te beheersen en stelt het verzamelen nauwelijks iets voor. Maar toch. Iets digitaal verzamelen kost nauwelijks fysieke ruimte.
Oud studiegenote Christa Zaat zou je gerust een Facebook kunst-conservator kunnen noemen. Zij verzamelt en publiceert duizenden en duizenden – foto’s van – schilderijen, met gedetailleerde informatie van het schilderij en de schilder. Een indrukwekkende verzameling onderverdeeld in heel veel sub-categorieën. Bijvoorbeeld: ‘Painters from the North’, ‘Amazing classic paintings’, ‘Art of landscape painting’, ‘Female nudes’, ‘Sorcery and witchcraft‘ en zo kan ik nog heel lang doorgaan.
Als ik mijn Facebook-pagina open ben ik altijd weer blij om een nieuwe foto die zij aan haar verzameling heeft toegevoegd te zien. Niet dat ik al die schilderijen mooi vind of dat ik ontroerd raak, nee. Maar het geeft me wel heel eventjes het gevoel dat ik in een museum ben terwijl ik gewoon op mijn werkkamer naar mijn laptop staar.
Sinds kort ben ik ook lid geworden van een Facebook-groep die bijna dagelijks een beeldhouwwerk publiceert. Met hetzelfde effect op mijn gemoed. Een kortstondig momentje van geluk. De foto’s van schilderijen laat ik lekker in de verzamelingen van Christa zitten. Ik weet waar ik ze kan vinden mocht ik op zoek zijn naar iets specifieks. Van de beeldhouwwerken maak ik soms een schermafbeelding, sleep ik de foto naar mijn bureaublad of zoek ik naar een link, bijvoorbeeld op Wikimedia Commons. Zo ook met onderstaande foto.
Giovanni Strazza, “The Veiled Virgin,” ca. 1850 Foto: Wikimedia Commons
Ik kijk gefascineerd naar dit beeld (naar de foto uiteraard). Waarom gefascineerd? Hoe krijg je het effect van transparantie (of moet ik transparantheid zeggen?) gebeiteld uit een blok Carrara marmer? Ik vind het (bijna) onbegrijpelijk. Alsof het doorschijnend is. Al in de oudheid lieten beeldhouwers hun kunde zien door heel veel stoffen en gordijnen toe te voegen aan de figuren die ze uitbeelden. Ik weet nauwelijks iets over beeldhouwtechnieken en al zeker niet iets over hakken in marmer. Een beitel komt daar vast aan te pas. Waarschijnlijk ook diverse soorten (steen) zagen en mesjes.
Als kind raakte ik al betoverd door het ambacht beeldhouwen. Ik vertelde al vaker over de oudste broer van mijn oma. Nonkel Gustaaf Delafontaine (1887 – 1972), beeldhouwer, befaamd vooral in West-Vlaanderen. Ik zag hem omgekeerd denken dan bij kleien, aan een hompje klei kun je steeds een nieuw stukje toevoegen. Als hij uitschoot met zijn beitel dan was het (bijvoorbeeld een vinger of een neus) onherroepelijk weg.
Wil je meer lezen over ‘The Veiled Virgin’ in het Engels klik dan HIER.
Er gaat iets mis. Mijn innerlijk tijdsmechanisme is toe aan een grote beurt. Ik zit veel teveel achter mijn computer. Of moet je zeggen: voor mijn computer? De uren dat ik naar een beeldscherm tuur lopen steeds meer op in aantal. Neem nu afgelopen weekend. Op een boodschap na (buiten de deur) hadden we geen afspraken. Ik ben al heel wat weken veel aan het lezen. Dan kijk ik natuurlijk ook naar lettertjes maar die reken ik niet mee als ‘staren naar een beeldscherm’.
Ik kijk naar de belangrijkste zaken van het nieuws op nu.nl, nos.nl en vrt.be. Ik klik de meest interessante stukken aan en lees verder. Politiek, sport (voetbal en de giro), over kunst en cultuur en het Israelisch-Palestijns gewapend conflict. Ik moet bekennen dat ik zelfs af en toe onzinnige royalty-stukjes lees en aanklik. Ik scroll kort door de Volkskrant, Facebook en wat langer door Twitter. Via Twitter klik ik weer verder naar items die mijn interesse hebben. Bijvoorbeeld uitgebreide artikelen van De Correspondent, Vrij Nederland, De Groene (Amsterdammer). Knack zit bijna volledig achter een betaalmuur. In het weekend komt daar vaak The Guardian bij. De beeldschermtijd tikt door …
Ik klik naar mijn reader. Even kijken wat favoriete collega-bloggers hebben geschreven. Dat zijn algauw tien of vijftien stukjes die ik aanklik en lees. In de helft van de gevallen typ ik ook een antwoord. Om wat tijd te winnen lees ik niet alle reacties van anderen. Dat kan namelijk oplopen tot soms wel 80 reacties.
Ik kijk naar de reacties op mijn eigen stukjes. Meestal geef ik een kort antwoord op die schrijfsels (die ik zeer op prijs stel. Dank daarvoor.) De klok tikt verder. E-mail. O ja … daar moet ik ook naar kijken. Mijn privé-mail en de werk-mail. Daar waar nodig geef ik antwoord. Ik probeer ‘werk’ uit te stellen tot maandagochtend. Dat lukt niet altijd. De klok tikt door. Het is alweer uren later. “Wat heb ik nu in vredesnaam gedaan de afgelopen uren?” Deze vraag floepte een paar keer op afgelopen dagen? De denkbeeldige antwoorden horen meestal thuis in het rijtje: ‘negatief – zinloos’.
Tiens. Moet ik dan iets veranderen aan dit terugkerend patroon? Ja, misschien wel een beetje. Een tijdklok op mijn laptop of beeldscherm plaatsen is misschien een goed idee.
Bron: Nl Freepik
Uiteraard heeft het niets te maken met tijdsklokken maar met mijn eigen gedrag. Dat weet ik. Ik denk dat ik na tien jaar moet zeggen dat ‘bloggen’ (en wat daar bijhoort) een hobby is. En hobby’s kosten tijd dat is algemeen bekend. Twitteren en Facebooken zijn geen hobby. De krant lezen en het nieuws volgen zijn ook geen hobby’s maar is wel iets dat ik wil blijven doen. De Giro (wielrennen) volgen zou je wel een hobby kunnen noemen. Dat doe ik namelijk al meer dan vijftig jaar. Laat ik eens wat bewuster bijhouden hoeveel tijd ik deze week besteed aan ‘onzinnig gescroll. En laat ik vooral dat laatste zoveel mogelijk beperken. Deel 26 van goede voornemens.
Ik moet bekennen dat ik het kijken naar de televisie hier buiten beschouwing laat. Dat beperkt zich tijdens de week tot hooguit anderhalf uur en sommige dagen (avonden) gaat de tv helemaal niet aan. In het weekend gebeurt het wel eens dat we binge-watchen. Zoals dit weekend (vooral zaterdagavond). We ontdekten Subarru. Een Italiaanse misdaad/dramaserie. De eerste jaargang is ons goed bevallen.
Hoe houden jullie je beeldscherm-uren onder controle?
Zou het woord ‘fotoduinen’ bestaan? Dat is namelijk wat ik de laatste weken bijna dagelijks even doe. Ik open de gordijnen. Ik zet ramen en deuren open. Ik zet thee. Ik open de kleine poort. Ik geef de kippen water en voer. Als Sofrimento aan komt lopen geef ik hem ook wat. Melk, een restje van gisteravond of wat brokjes. Ik ga naar mijn werkkamer. Ik open de laptop. Ik scroll heel vluchtig door het nieuws (nos.nl of nu.nl). Ik open mijn e-mailprogramma en ik ga naar Facebook. Al meer dan een maand plaats ik elke ochtend rond 7u een foto – soms een paar foto’s – en stel de vraag: “Waar was ik?” Vandaag al dag 37.
Het is geen wedstrijd, geen quiz, gewoon een aardigheidje, vooral voor mezelf. Enkele vrienden plaatsten in februari tien dagen lang een foto van een vakantie of een reis. Zonder uitleg en ze nomineerden elke dag iemand anders. Bij één van mijn vrienden raadde ik elke dag waar de foto was genomen. Gewoon als een geintje. Ik denk dat ik er 6 of 7 juist had herkend.
In dezelfde periode ging ik wekelijks of zoek naar een foto voor de foto-challenge van Saturnein. Ik kreeg lol in dat scrollen en grasduinen door mijn foto’s. Ik verbaasde me hoeveel duizenden foto’s ik heb. Ik schreef het al eerder. Tiny blogde in dezelfde weken 40 dagen na elkaar. Dat deed ik een paar jaar geleden ook een keer. Dus waarom niet 40 dagen een ‘Waar-was-ik-foto’ plaatsen op Facebook? Excuses aan mijn volgers die niet faceboeken.
Ik heb een aantal trouwe reageerders. De een gokt soms juist, soms fout. Een ander determineert de foto’s tot in de kleinste details. Grapjassen schrijven elke dag hetzelfde. Soms raadden ze het land wel juist maar niet de stad. Een paar snoodaards gebruiken heel slim een Google-foto-herkenningsprogramma. Ik gebruik niet de meest herkenbare gebouwen. Geen Eiffeltoren, geen Colosseum of geen Manneke Pis.
Het is grappig dat Facebook automatisch de tekst vertaalt. Dat merk ik aan reacties van vrienden uit Noorwegen, Zimbabwe of Mozambique. Enkele oud reisgenoten herkennen natuurlijk af en toe locaties waar we samen stonden te fotograferen.
Natuurlijk is het moeilijk om deze kleine fotootjes te herkennen. Je zou bijvoorbeeld Aleppo (Syrië) kunnen herkennen of de brug in Fredrikstad (Noorwegen). Wat dacht je van Göteborg (Zweden) of Irkoetsk (Siberië Rusland)? Herken je de molen van Sint Anneke (Antwerpen, België), een zicht op Maassluis (Nederland) of het geboortehuis van William Shakespeare in Stratford upon Avon (Engeland)? Nog drie dagen en dan zit mijn Foto 40-daagse erop. Ik vond (vind) het leuk om te doen.
Enkele FB-vrienden verbaasden zich dat ik in deze corona-tijd zo veel op reis ben. Nee hoor. De vraag staat in de verleden tijd. ‘Waar was ik?’ Niet ‘Waar ben ik?’ In mijn fantasie ontstaat natuurlijk wel zoiets als ‘Waar zal ik zijn?’… in de toekomende tijd.
Als je na het lezen van de titel van dit stukje al weet waar dit logje over gaat dan ben je helderziend. Het gaat over drie min of meer verschillende zaken en toch kwamen ze associatief bijna tegelijkertijd bij me op. Ik zag de kop “Youtube blokkeert schaker om woorden ’zwart’ en ’wit’” Wat is hier aan de hand? Dat sociale media de inhoud van berichten deels censureert mag algemeen bekend zijn. Facebook. Twitter. YouTube. Geen sex, geen oproepen tot discriminatie of geweld. En ga zo nog maar even door. Of je wordt voor een week verbannen (geblokkeerd) of er wordt een kanttekening bij je tekst of foto geplaatst of je wordt voor altijd weggejaagd. Bye bye Donald.
Schakers hebben het dus moeilijk. Schaakterminologie die uit zijn context wordt gerukt, levert soms misverstanden op. Er wordt live commentaar geleverd tijdens schaakwedstrijden met zinnetjes als: “White is better. Black is attacking. Time to finish Black off.” Onschuldig in de context van die specifieke wedstrijd. Maar reden genoeg om verbannen te worden van YouTube. Zucht. Een schaakclub die zich bij een lokale quiz aanmeldde onder de naam: ‘Versla de Sicilianen’ kregen kritische opmerkingen. De organisator kende geen schaaktermen.
Dat doet me denken aan namen van quizploegen. Wij doen (deden) in Boechout bijna altijd mee als ‘De nieuwe Tichels’. We werden bijna altijd verslagen door ‘Het brein der traagheid’. Wat denk je van de volgende namen: ‘Rapzat’, ‘Ik ga ’t zo zeggen, wacht efkes’, ‘Per seconde grijzer’, ‘Straks een tournee generale’, ‘We leggen beton onder ons terras’, ‘Goei gerief hangt onder een dakske’, ”t Ligt op mijn tong’, ‘Eén van ons slaapt met de jury’ of ‘wgnnhvwzz’? Leve de quiz-presentator die regelmatig de tussenstanden moet voorlezen. Hahaha.
Lang geleden deden wij mee met het jaarlijks volleybal-tournooi op Terschelling. In Formerum. Erg populair want er deden ruim twintig ploegen mee. Ik herinner me minstens 10 volleybalvelden. Het was een flinke organisatie. Je moest altijd goed luisteren naar de omroeper van dienst. Alle ploegen hadden zich ingeschreven met een naam. Bijvoorbeeld: ‘Camping Appelhof’, ‘De Schotse vier’, ‘Actania-boys’, ‘familie Kooistra’, ‘VC Amersfoort’, ‘Brandaris II’, enzovoort. Het eerste jaar deden we mee als ‘De Kring’. Simpel – gewoon de naam van onze vereniging. Via de luidsprekers hoorden wij dan: “Op veld 3: ‘De Kring’ tegen ‘Camping Appelhof'”. Dat was duidelijk waar we moesten spelen (op welk veld) en tegen wie. Vijf minuten later begonnen we dan aan de wedstrijd op veld 3 tegen ‘Camping Appelhof’.
Een jaar later waren we opnieuw van de partij maar nu onder de naam: ‘Op veld 7’. We hadden heel veel lol bij het bedenken van deze naam. We schreven ons in. Even later hoorden we de speaker het volgende omroepen: “Op veld 1: ‘Familie Kooistra tegen ‘Op veld 7’. ‘Op veld 7: ‘VC Amersfoort’ tegen ‘Actania Boys’. De familie Kooistra kwam tien minuten te laat opdagen bij veld 1, ze hadden eindeloos gewacht bij veld 7 … lachen … met hoofdletters … LACHEN.
We hebben waarschijnlijk allemaal al wel eens rommel in onze digitale postbus ontvangen. Ik ben ruim zes jaar geleden via Yahoo gehackt. Ik verstuurde zogenaamd een hulp-email omdat ik mijn paspoort en mijn vliegtickets verloren was. Gelukkig is er niemand ingetuind – voor zover ik weet. Sindsdien ben ik een gmail-gebruiker. Zij plaatsen ongevraagde reclame-mails en spam in een aparte map. Ik zie ze dus niet automatisch. Gelukkig maar. Wel bizar dat het er gemiddeld vijftien per dag zijn maar ik heb er niet echt last van.
Hetzelfde hier op WordPress. Een paar keer per week krijg ik spam die gelukkig door WordPress apart wordt gezet en na een tijdje automatisch wordt verwijderd. Vanmiddag kreeg ik voor het eerst een bizarre reactie op een Facebook-bericht. Ik plaatste gisteren een bericht over het missen van Mathieu van der Poel in de Tour. Ik kreeg leuke, herkenbare reacties van FB-vrienden. Ik gaf ze allemaal een duimpje-omhoog. En dan is daar plots een zekere Sara Kneg. Nooit van gehoord. Ze schrijft: “Goedenavond meneer! Hoe gaat het met je? Ik hoop het. …”Lees maar verder hieronder …
Rot op Sara
Bizar. Wie is dit? Nooit eerder kreeg ik van een totaal onbekend iemand een reactie op mijn Facebook-pagina. We hebben ook NUL gezamenlijke vrienden. Uiteraard niet. Bestaat deze vrouw? Is dit een vorm van phishing? Ik heb het bericht onmiddellijk verwijderd. Heeft iemand dit ooit zelf meegemaakt? Ik hoop dat dit niet het begin is van meer digitale ellende. Iemand een goed advies?
Een paar weken geleden plaatste Ann een link op haar Facebook-pagina. Ik zag daar de titel: De man die 29 jaar in quarantaine leefde. Een intrigerende kop dat geef ik onmiddellijk toe. Maar het was vooral de naam van de schrijver – Jan Hertoghs – die allerlei herinneringsbellen deed rinkelen. Een stem uit het verleden. Ik ken Jan uit de zeventiger jaren (in Vlaanderen). We zaten toen samen in het Vlaams Ierland – Komitee. Hoe we elkaar voor het eerst hebben ontmoet, weet ik niet meer. Maar we hadden allebei grote interesse in het Noord-Ierse conflict. Een paar keer per jaar schreven we een blaadje vol als klein broertje van het Nederlandse Ierland Bulletin. Jan was (toen) een jonge journalist. Na mijn verhuizing in 1979 naar Friesland hielden we contact. Af en toe een kaartje. Ik las steevast zijn artikelen en interviews in HUMO. Net voor aanvang van de Elfstedentocht van 1986 (of was het 1985) belde hij dat hij langs wilde komen. Op zoek naar verhalen. Wij woonden toen in Wyns – op een boogscheut van Bartlehiem. Ik bracht Jan in contact met een dorpsgenoot die de tocht ging rijden. Hij werd gebeten door de Elfstedenkoorts.
Eind 1989 verhuisden wij naar Bergen op Zoom. Jan en ik zagen elkaar sporadisch. Een paar keer bij ons thuis en paar keer bij toeval in Antwerpen. Zijn jaarlijkse nieuwjaarskaarten waren een terugkerend teken van leven. En ik bleef tot ergens het begin van deze eeuw HUMO lezen. Dus ook de kronieken die Jan schreef. Daarna zegde ik ons abonnement op. Ik verloor daardoor Jan uit het oog. De laatste keer dat ik hem zag was – heel kort – bij het afscheid van Ine (juni 2005). Zijn nieuwjaarskaartjes bleven wel komen. Ik antwoordde zelden (moet ik bekennen).
En nu, vijftien jaar later ontdek ik dat Jan een eigen website heeft. Naast zijn reportages is hij – met dank aan zijn zoon – ook fotograaf geworden. Hij noemt het zelf: “De straat op. De weg langs. Alles is bezienswaardig.” Op zijn site – ‘Just a streetview’ – staan prachtige foto’s en her-publiceert hij reportages die hij eerder voor HUMO schreef. Hij vindt een aanknopingspunt in het heden en koppelt daar oude reportages aan vast. Lees zijn reportages. En bekijk zijn foto’s. Het zijn pareltjes.
Ik noem Jan in de titel van dit stukje een ‘kronikeur pur sang’. Een volbloed verhalen-verteller. Een verhalen-jager. Dat is hij. Oudere Vlaamse lezers kennen vast nog het legendarische BRT-programma ‘Echo’. De reportages van Echo zijn vast (ooit) een inspiratiebron geweest. Een andere vergelijking kun je maken met ‘Man bijt hond’. Jan gaat op zoek naar het bijzondere verhaal van een gewone man of vrouw. Ik geef een paar voorbeelden. Hij gaat mee met een fanatieke bliksem-fotograaf in Frans-Vlaanderen. Hij praat met vier duivenmelkers over de jaarlijkse marathon-vlucht vanuit Barcelona. Hij volgt wegwijzers in de berm naar verkopers van fruit, eieren, bloemen, enzovoort. Hij interviewt mensen die geen telefoon hebben – ja, ze bestaan nog. Of hij gaat op zoek naar zeldenrijders – mensen die wel een auto hebben maar maximaal 1000 kilometer per jaar rijden. Zijn reportage (en interview) over de ontploffing in Tessenderlo (1942) – Als tonnen ammoniumnitraat ontploffen – met een ooggetuige / hulpverlener is zeer aangrijpend. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Ik vind zijn reportages echte (lees)aanraders. En de foto’s meer dan de moeite waard. Neem er wel de tijd voor want de leestijd van elk artikel bedraagt zo’n vijftien tot twintig minuten. Dus ik moet het woord ‘pareltjes’ dat ik eerder gebruikte, veranderen in ‘parels’. Ik ben nog lang niet uitgelezen … En ja, we hebben weer persoonlijk contact via email en we gaan mekaar vast weer eens ontmoeten als het corona-spook enkel een herinnering is.
Koen Schyvens 