Muziek voor alle gelegenheden

Tags

Begrafenis, Brassband, Familie, Muziek, North-West Province, Sociaal project, The Great Mothupi Band, TIA, Zaza, Zeerust, Zuid-Afrika

Dit is zo’n stukje dat al een tijdje digitaal stond stof te happen in de map concepten. Het hoort eigenlijk thuis in de korte serie die ik schreef naar aanleiding van de dood en begrafenis van Zaza. Op de dag van de begrafenis was er de hele een tijd een muziekgroep aanwezig. Een lokale brassband. Een kleine fanfare, vergelijkbaar met een muziekgroepje dat vooral actief is rondom karnaval. Maar dan zonder bier.

Deze foto maakte ik tijdens de afscheidsdienst eind januari. Zoals je ziet was dat deels in de openlucht op het erf van Zaza’s grootouders. Een aantal open tenten boden wat bescherming tegen de zon. Op de achtergrond zie je enkele muzikanten. Zij speelden na elke toespraak enkele minuten zodat de volgende spreker (m/v) wat dichter bij de familie (en de kist) kon gaan staan.

Na de dienst liepen zij voorop in de begrafenisstoet richting plaatselijk kerkhof. Ook daar speelde deze brassband, bescheiden, wat op de achtergrond. Ik herinnerde me toen opeens de begrafenis van mijn grootvader (1983). Hij was erelid van de Koninklijke Boechoutse Harmonie. Ook zij liepen voorop van onze parochiekerk naar de begraafplaats.

Anders dan toen in Vlaanderen liep ‘The Great Mothupi Band’ ook weer terug naar het huis en het erf. Iedereen volgde. De muziek werd wat minder ingetogen. Niet echt swingend maar wel vrolijker. Een paar honderd mensen liepen achter de muziek aan. Nu wel pratend en elkaar begroetend.

• 

• 

• 

• 

• 

De muzikanten bleven de hele middag. Op twee korte pauzes na – oa om te eten – musiceerden zij, af en toe rond marcherend in diverse patronen. Als je me een beetje kent zal het je niet verwonderen dat ik ook een praatje met ze maakte. Een van de begeleiders was trots om me alles te vertellen. Wat blijkt? Deze jongens komen uit de wijde omgeving, zeg maar het grote district. Zij spelen op alle mogelijke gelegenheden. Vieringen, bruiloften, begrafenissen, feesten, congressen, sportwedstrijden enzovoort. De begeleider vertelde me dat alle muzikanten (en kandidaat muzikanten) een overeenkomst hebben met het bestuur van de brassband. Zij krijgen eten, drinken en een beetje zakgeld tijdens repetities en optredens. Driemaal per week wordt er gerepeteerd. Beginnende leden leren een instrument spelen. Het schoolgeld voor hun gewone scholen wordt voor alle muzikanten door de band betaald. Natuurlijk moeten de muzikanten acte de présence geven op repetities en optredens. Zij hebben beloofd (getekend) dat ze geen alcohol en geen drugs gebruiken. Doen ze dat toch dan worden ze verwijderd uit de ‘club’ en wordt hun schoolgeld niet meer betaald.

Ik was blij verrast met de muzikanten en het sociale verhaal erachter.

De draad oppakken

Tags

Bloggen, Fictie, Griekenland, Jukebox, Liedjes, Liesbeth List, Mikis Theodorakis, Muziek, Schooljaar, Schrijven, Series, Weblog, YouTube

Het nieuwe schooljaar is een week oud. Leuk om mijn leerlingen weer te zien. Blije gezichten als ze nieuwe boeken en nieuwe schriften krijgen. Mijn werkkamer lijkt meer op een rampgebied na een aardbeving. Dat wordt opruimen dit weekend. Om ook nog tussendoor te bloggen … nee, dat was wat teveel gevraagd. Heb ik er geen zin meer in? Nee, dat is het niet. Geen inspiratie? Ja, wel een beetje. Maar dan denk ik aan alle ‘series’ die ik de afgelopen jaren heb opgestart. Veel beginnetjes maar nooit (of zelden) er een vervolg aan gegeven. Denk bijvoorbeeld aan de ‘1000 vragen aan mezelf’ of ‘30 weken foto schrijven‘.

Ik kan nog even doorgaan. ‘Ik mis’. ‘Iets van vroeger’ is blijven steken op drie afleveringen. ‘Ik kijk nog even achterom’ heb ik precies één jaar volgehouden. Mijn gelezen boekenlijst houd ik redelijk goed bij. Het lijstje van series die ik – al dan niet samen met Isabel – zag, is al een hele tijd niet meer aangevuld. ‘Ondertussen in Mozambique‘ schreeuwt om nieuwe episodes.

Af en toe schrijf ik fictie maar ‘Boris’ en ‘De witte stier’ wachten op volgende hoofdstukken. Ook het verhaal ‘Een eindeloze achtervolging’ heb ik nog niet volledig gepubliceerd. Ik beloofde ook meer mythologische hervertellingen. ‘Ja, ik weet het’ zeg ik nu tegen mezelf. Goed om dit overzichtje te maken, mogelijk helpt het me de komende tijd om weer wat actiever te bloggen.

Aan ‘Mijn nostalgische jukebox‘ voeg ik graag een YouTube-filmpje toe …

Althans … dat dacht ik. Ik weet niet wat er verkeerd gaat. Zien jullie iets? Ik zie alleen maar een zwart vlak. Waarschijnlijk iets met ‘auteursrechten’. Ik kan het filmpje wel zien en horen … Liesbeth List zingt Theodorakis – 1967 maar blijkbaar is delen onmogelijk. Of het heeft met mijn ‘instellingen’ te maken? Ik moet het uitzoeken. Heeft iemand een advies? HELP of moet ik zeggen JOEPIE … nadat ik dit stukje heb gepubliceerd zie ik dat alles normaal werkt. Heel vreemd.

Ik hoorde – via Liesbeth List – voor het eerst over Mikis Theodorakis. De Griekse componist die deze week is overleden. Ik zag deze Griekse muzikale held tweemaal in levende lijve. Voor het eerst in het antieke theater in Epidaurus in 1977. Hij dirigeerde het orkest bij de voorstelling Trojaanse Vrouwen. Een jaar later zag ik de meester aan het werk met zijn eigen orkest in de ‘Arena’ in Deurne (Antwerpen). En wie kent de sirtaki uit ‘Zorba de Griek’ niet?

1000 vragen aan mezelf (35)

Tags

1000 vragen, Duizend vragen aan mezelf, Ine, Isabel, Muziek, Voetbal, Vrienden

Als ik niet een beetje opschiet met deze vragen dan haalt Liesbeth (Apenstaartje) me nog voor het eind van het jaar in en zij begon pas dit jaar. ‘Beter tien antwoorden gepubliceerd dan vijfentwintig enkel in mijn hoofd.’

666. Wat was het keerpunt in je leven?

Natuurlijk is het eerste dat ik denk: het overlijden van Ine. Maar of dat ook een keerpunt was? Ik twijfel. Ik was nog steeds dezelfde man met dezelfde activiteiten, dezelfde idealen, dezelfde opvattingen, dezelfde normen en waarden. Weliswaar alleen maar niet ‘gebroken’. Volgens mij is het ja-zeggen tegen Isabel – en om een leven te beginnen samen met haar in Afrika – een groter keerpunt. In de zin van verandering.

667. Geloof je dat mensen de toekomst kunnen voorspellen?

Nee, niet echt of toch zeker niet iets op wat langere termijn. Ik kan nu voorspellen dat er geen nieuwe regering in Nederland zal zijn voor Prinsjesdag. Maar dat is natuurlijk geen voorspelling, dat is een verwachting.

668. Wat doe je op de automatische piloot?

Ik heb een tamelijk vaste volgorde van wat ik doe als ik ’s morgens (door de week) rond 5.15u opsta. Dat zou je een beetje ‘op de automatische piloot’ kunnen noemen. Ook wandelen, auto-rijden of fietsen doe ik min of meer op diezelfde automatische piloot. Die activiteiten gaan vanzelf, daar hoef je niet over na te denken. Als ik op mijn werkkamer zit staat er meestal klassieke muziek op. Classic.nl, klassiek shuffelen op iTunes of iet dergelijks en dan luister ik ‘op de automatische piloot’. Of moet ik zeggen: ik hoor het wel maar luister niet?

669. Op welke plaatsen zat je het liefst in de klas?

Had ik een voorkeur? Ik herinner me dat niet. Ik zat meestal op de tweede of derde rij en het liefst aan de raamkant, niet aan de gangkant.

670. Vermijd je sommige muziek omdat je er verdrietig van wordt?

Nee maar natuurlijk word ik wel eens verdrietig van muziek. Een herinnering, een associatie en sorry … daar komt ze weer … Ine. Zij duikt dan weer op wat soms verdrietig is maar niet vervelend.

671. Ben je een prater of een doener?

Een prater. Ik moet mezelf net iets te vaak een figuurlijke schop onder mijn kont geven om iets te gaan doen dat zich niet afspeelt in mijn werkkamer.

672. Welk van je vijf zintuigen is het best ontwikkeld?

Ruiken en proeven. Erg gewoon, niet bijzonder ontwikkeld. Voelen, de tastzin … ik mag graag iets aanraken. Van het lekkere velletje van Isabel tot een verrimpelde passievrucht die ik vanochtend in de tuin opraapte. Horen – dat is het minst goed ontwikkeld bij me. Niet in de zien van ‘doof’ maar in de zin van nuances. En de schrik dat ik eerder doof dan blind zal zijn is genetisch aanwezig. Zien – ik doe nog bijna alles zonder bril. Ver weg kijken … ik heb nog steeds een scherpe blik. Ik zie bijvoorbeeld veel meer beter) dan Isabel. Bij veel (voldoende) daglicht lees ik (bijna) alles zonder bril. ’s Avonds is het wel prettig dat ik een brilletje heb om te lezen. Niet om tv te kijken maar om bijvoorbeeld het onderscheid tussen een 6 en een 8 te zien of de priegellettertjes op een verpakking (bereidingswijze) te kunnen lezen.

Twee kapotte brilletjes (beiden ooit nog van Ine geweest). Of hoorde deze foto bij mijn kapot-stukje van gisteren?

673. Wanneer heb je moeite jezelf recht in de ogen te kijken?

Als ik in de keuken Spaanse pepertjes heb gesneden en dan in mijn ogen wrijf. Oei, ai … dan in de spiegel kijken – recht of krom – dat lukt me nauwelijks. Oooo, was deze vraag figuurlijk bedoeld? Zeg dat dan meteen.

674. Wie kan jou het beste troosten?

Ik denk iemand in Heemstede. Dat is soms (te) ver weg. Maar moet ik vaak getroost worden? Ik denk het niet maar misschien houd ik me wel eens te stoer. Gisteravond tijdens NEDERLAND – OEKRAÏNE (EK-voetbal) zei ik tegen Isabel “Eigenlijk zou ik nu met Jean Jacques en Rob zitten WhatsAppen. Wat mis ik die momenten.” Maar die jongens zijn vorig jaar ook gaan hemelen … dus ja … snik. Moet ik dan getroost worden? Een beetje misschien. Even zuchten en dan weer verder (kijken).

675. Wat was je grootste blunder?

Tja, wat zou dat zijn? Het feit dat ik daar niet één twee drie antwoord op kan geven betekent vast dat er geen grote blunders te herinneren zijn. Kleine blunders natuurlijk wel. Iets op het vuur zetten in de keuken en pas als ik iets verbrands ruik actie ondernemen. Een kleine blunder herinner ik me. Ik had een vriendinnetje, we hadden net verkering en ik kwam voor de eerste keer officieel bij haar ouders thuis. Ik had bloemen voor haar moeder gekocht. Ik was nerveus. Vriendinnetje Kr deed de deur open. Ik gaf haar een voorzichtige zoen en liep achter haar naar de woonkamer. Daar zag ik haar moeder, ik gaf de bloemen. Ik deed een paar passen achteruit en vroeg: “En je vader? Is hij nog niet thuis?” Achter me zei iemand luid en duidelijk “Als je nog drie stappen achteruit zet trap je op mijn voeten jongeman.”

In de serie: 1000 VRAGEN AAN MEZELF

Mijn nostalgische jukebox (1)

Tags

Bobby Vinton, Franeker, Ine, Joos Florquin, Kamperen, Leeuwarden, Muziek, Radio Noordzee, Radio Veronica, Sealed with a kiss, Tante Doortje, Terschelling, Vakantie, Verkering, Vrienden

Iedereen die de logjes van blogcollega Thomas Pannenkoek leest, kent zijn wekelijkse woensdagstukjes: zijn ‘muziekdoos’. En Trees (Iris Papilo) zwijmelt elke zaterdag. Gerbie publiceert al sinds lange tijd Gerbie’s Top 212. Ik schrijf zelden over liedjes. Toch ga ik dat ‘kunstje’ een heel klein beetje nabootsen. Vooral hoe Pannenkoek deze serie aanpakt. De verhalen die een liedje oproepen. De herinneringen.

Laat ik beginnen met de link naar het YouTube-filmpje. Nou ja, filmpje … een paar stilstaande foto’s van platenhoezen maar je hoort het liedje.

Bobby Vinton – Sealed With A Kiss (1972)

Dit liedje staat op de lp ‘Summer Love’ en dat is dan ook de herinnering die ik heb aan dit liedje. Zomerliefde. En waar bracht ik mijn zomers door? Precies … vanaf 1967 op Terschelling, dat heb ik al heel vaak verteld. Wij (mijn ouders, mijn broertje, mijn zusje (vanaf 1971) en ik) kampeerden op het ‘kleine veldje’ bij Tante Doortje. Na een paar jaren hadden we ons eigen tentje. Wel zo leuk, we werden tenslotte groter. Andere interesses, andere momenten om te gaan slapen. Enfin, dat moet ik niet uitleggen. Op het kleine veldje stonden behalve tenten en een paar caravans ook een houten woonwagen: ‘De Kokkel’. Tante Doortje verhuurde De Kokkel aan badgasten. Elk jaar streek daar de familie Dykstra uit Franeker neer, altijd voor twee weken. Vader, moeder, dochter (Hilda) en haar jonger broertje (Wibo – denk ik). De naam van het meisje herinner ik me goed. We kregen ‘verkering’. Een Hollands woord. In Antwerpen zouden we dat ’t Is aan noemen. Een eerste, schuchtere verliefdheid. Handje vasthouden als we een wandeling in het Hoornse bos maakten of ons samen verstoppen als we ‘blikspuit’ (buske stamp) speelden bij de badweg of in de duinen. Vast ook wat onschuldige zoenen en voorzichtig tastende handen. Meer niet. Hooguit enkele andere campingvrienden wisten dat er iets ‘broeide of bloeide’ tussen ons.

En na twee weken vertrokken de Dykstra’s weer naar huis. Wij bleven bijna twee maanden. Een jaar later herhaalde zich hetzelfde ritueel. We hadden weer een paar dagen (in de tweede week) verkering.

Thuis (in Boechout) werd er weinig muziek geluisterd. De radio was voor het nieuws, schoolradio en ‘Hier spreekt men Nederlands’– Joos Florquin. Toen er eindelijk een pick up in huis kwam hoorden we enkel ‘music for the millions’ (Bert Kaempfert – Reader’s Digest) en af en toe wat kleinkunst. Waarom vermeld ik dit? De twee maanden Terschelling waren de grote uitzondering wat ‘liedjes’ betreft. Radio Noordzee en Radio Veronica. De tijd van de piratenzenders. Janny en Annie, nichtjes uit Groningen hadden hun eigen transistorradio. Zij waren enkele jaren ouder dan wij. En wij zijn Rene, Peter en ik. We trokken heel veel samen op. Ik keek en luisterde graag naar Janny en Annie en hun radiootjes. Van ons zakgeld kochten we zelden een patatje of een ijsje. We spaarden voor strips en voor een eigen radio in onze tent. Een radio waarin ook cassettebandjes konden worden afgespeeld. En je kon ook zelf opnames maken met een ingebouwde microfoon. En sparen voor batterijen uiteraard. De zomers op Terschelling waren vol muziek en puber-romantiek.

En opnieuw vertrok ‘het meisje’ naar de vaste wal. Dit keer zouden we onze verkering volhouden tot de volgende zomer. Wat overigens niet lukte. Een eerste en een tweede brief – met lieve woordjes en tekeningetjes – werden verstuurd. Of ik (ooit) antwoord kreeg ben ik vergeten. Ja, ik denk één keertje. Maar toen kwam ik op het lumineuze idee om een cassettebandje op te nemen. Met liedjes en ingesproken berichtjes. Zeg maar een soort ‘WhatsApp-voice-message’ avant la lettre. Koen als een soort privé-dj. En wat was het eerste liedje op dat bandje? Niet moeilijk om te raden: Sealed with a kiss in de versie van Bobby Vinton. Dat was ‘ons’ liedje.

Though we’ve got to say
Goodbye for the summer
Baby, I promise you this
I’ll send you all my love
Every day in a letter
Sealed with a kiss … Yes, it’s gonna be a
Cold, lonely summer
But I’ll fill the emptiness
I’ll send you all my dreams
Every day in a letter
Sealed with a kiss … I’ll see you in the sunlight
I’ll hear your voice everywhere
I’ll run to tenderly hold you
But baby, you won’t be there … I don’t wanna say
Goodbye for the summer
Knowing the love we’ll miss
So, let us make a pledge
To meet in September
And seal it with a kiss … Yes, it’s gonna be a
Cold, lonely summer
But I’ll fill the emptiness
I’ll send you all my love
Every day in a letter
Sealed with a kiss
Sealed with a kiss
Sealed with a kiss
Sealed with a kiss…

Tot op de dag van vandaag denk ik heel eventjes aan dat meisje uit Franeker als ik dit liedje hoor. Vorige week nog in de auto. Ik luisterde naar LM-radio. Eind augustus 1979 verhuisde ik naar Leeuwarden. Ik ging er studeren. Ik had Hilda al een paar jaar niet gezien. We kwamen elkaar bij toeval tegen op straat op ’t Zaailand. We maakten een kort praatje, verbaasd over deze ontmoeting. Zij vertelde dat ze op een kantoor werkt (bij een notaris geloof ik). Ik vertelde dat ik studeerde op ’t Schavernek. Er waren nog geen mobiele telefoons of e-mailadressen om uit te wisselen dus het bleef bij die korte, eenmalige ontmoeting. Op weg naar huis (Boelenslaan) vertelde ik Ine over deze prille zomerliefde en dat ik dat meisje (vrouw) was tegengekomen. Veel meer dan een zucht of een lichte grom van mijn lief kan ik me niet herinneren. Hahaha. Ine en liedjes … dan hebben we het al gauw over vele honderden liedjes. Ooit zei iemand bij een kampvuur: ‘Ine kent wel duizend liedjes uit haar hoofd’.

Eenmalig zwijmelen

Tags

Antwerpen George Heylen, Bioscoop, Denemarken, Ennio Morricone, Film, Muziek, Sarah Hicks, Western, YouTube

Een aantal collega-bloggers plaatsen op zaterdag heel vaak een link naar een YouTube-filmpje. Afhankelijk van mijn stemming (of moment) klik ik zo’n liedje meteen aan. Soms ook niet. Soms pas een paar dagen later. Ook ons aller Pannenkoek is begonnen met een mooie liedjes-serie. Persoonlijke verhalen en herinneringen die gekoppeld zijn aan een liedje.

Ik was iets aan het opzoeken deze week in verband met een tekst die ik aan het schrijven ben en daarbij stuitte ik op onderstaand YouTube-filmpje.

Een Ennio Morricone trilogie – spaghetti-western-muziek

Heerlijk. Puur jeugdsentiment. Ik zag al deze films in de (George) Heylen-cinema’s in Antwerpen. Meestal in ‘de Metro’ in de Anneessensstraat. De muziek is ondertussen legendarisch. In bovenstaand filmpje (bijna 22 minuten) zie je geen filmbeelden maar het Nationaal Symphonisch Orkest van Denemarken. Dirigent(e) van dienst: Sarah Hicks. Het fijne van dit filmpje zijn de close ups van de muzikanten. Vooral van de bijzondere instrumenten / instrumentalisten om de juiste Morricone-sound te produceren. Met een extra dikke pluim voor de vrouw die het ‘fluiten’ voor haar rekening neemt. Heel bijzonder. Ik zou na twee seconden al beginnen lachen en weg is dan de juiste setting van de lippen. Probeer het maar eens: fluiten en glimlachen tegelijkertijd.

Prettige zaterdag.

Repertwaar (5)

Tags

Akky van de Veer, Baukje Wytsma, De Blauwe Stoep, Disse en Jinge, Freark Smink, Friesland, Frou Hilarides, Frysk Orkest, Fryslân, Herenakkoord, Jaap Oosterwijk, Jeugdtheater, Leeuwarden, Liedjes, Musical, Muziek, Regisseur, Renze Westra, Theater, Tryater

Een bijzondere plaats in mijn rijkgevulde repertoire als regisseur zijn de Friestalige voorstellingen die ik heb geregisseerd. Ja, je leest het goed – deze import-Fries waagde zich een paar keer aan een regie in een andere taal dan zijn moedertaal. Frysk.

DISSE en JINGE & FROU HILARIDES

It Fryske Boek – SKVF (1987) Jeugdtheater 6+

Disse en Jinge & Frou Hilarides

Op verzoek van de Stichting It Fryske Boek schreef Akky Van der Veer in samenwerking met Baukje Wytsma, muzikant Jaap Oosterwijk en illustratrice Laura Tietjens een boek met de titel Disse en Jinge en frou Hilarides. Dit boek, dat gekozen werd tot kinderboekengeschenk in de Friese Boekenweek van 1987, was zo’n groot succes dat ze in de jaren daarna nog twee vervolgdelen lieten verschijnen. Tegelijk maakten Akky, Baukje en Jaap een theatervoorstelling met dezelfde hoofdpersonen, waarmee ze basisscholen in de provincie Friesland bezochten.

Ik weet niet meer hoe de dames (Akky en Baukje) bij mij terecht kwamen. Was het via mijn werk als drama-consulent bij de Stichting Kunstzinnige Vorming Friesland (SKVF) of als theaterdocent op De Blauwe Stoep in Leeuwarden? Ik weet het niet meer. Het doet er ook niet toe. Het boek was een groot succes en er werd een scholenproject bedacht waarbij Baukje, Akky en Jaap de belangrijkste personages uit het boek speelden. Jaap zong en begeleidde de liedjes op de piano. Ik gaf het trio regieaanwijzingen en genoot van de gezellige repetities. De eerste keer dat ik een mini-musical regisseerde.

FROU HILARIDES en IT MUSEUM FOAR MODERNE KEUNSTEN

It Fryske Boek – SKVF (1988) Jeugdtheater 6+

Frou Hilarides en it museum for moderne keunsten

Algauw volgt een tweede boek én een hernieuwde versie van de school-voorstelling. Met liedjes zoals: Bisteliet, Beugelbekje, Unennich, Wy bliuwe ûnderweis, Wolkomthúsliet, Titus Tûzenpoat, Luie, luie Bulle, Ik en myn suster en Dy gekke Ansjelyk hadden een hoog Annie MG-gehalte. Enkel door het lezen van de titels komen er warme herinneringen en melodieën naar boven.

Het verhaal in het kort. ‘Mevrouw Hilarides komt na een lange reis weer thuis in Poppenhuizen. Ze stuurt een telegram aan Aal, haar zus. Ze zit namelijk zonder geld. Er wordt een actie op touw gezet. Er komt geld in het laatje. Mevrouw Hilarides heeft echter nog een probleem. Ze heeft een groot schilderij met haar portret gekregen van een Parijse kunstenaar. Te groot voor haar huisje dat ze deelt met haar poes (Ansjelyk) en haar hond (Bulle). Ze koopt de oude, leegstaande school van het dorp en ze vraagt alle kinderen van de Friese basisscholen om de meest moderne kunst die bestaat aan te leveren voor haar museum.’

Er ontstaat haast vanzelfsprekend een lesbrief met suggesties voor verschillende lessen. Drama, muziek, handenarbeid en Fries natuurlijk. Omrop Fryslân maakt er ook een televisieversie van. Ik denk met veel plezier terug aan deze samenwerking.

Er volgde nog een derde boek.

DE SAAK HILARIDES

Ik herinner me niet dat we daar ook een hernieuwde theater-versie van hebben gemaakt. Ideetjes uit dit boek zijn geloof ik wel verwerkt in het grotere ‘Villa Aria’ project.

VILLA ARIA 

It Fryske Boek – SKVF – in samenwerking met Omrop Fryslân, Frysk Orkest en Tryater (1989) Muziekproject en Jeugdtheater 6+

Frysk Orkest (Bron LC)

In 1989 werd het beruchte Herenakkoord gesloten. Een uitwisseling (uitruiling) van onderwijs- en culturele instellingen tussen de provincies Groningen en Friesland. Eén van de gevolgen was het einde van het zelfstandige Frysk Orkest. Als afscheidsvoorstelling werd de  mini-musical ‘Villa Aria’ geschreven. Een samenwerking tussen de lokale omroep, het Frysk Orkest, Tryater (theatergezelschap) en het trio Baukje, Akky en Jaap. Ik ging mee als regisseur. Ik herinner me de prettige samenwerking met de Vlaamse dirigent van het Frysk Orkest en met Renze Westra en Freark Smink van Tryater. De liedjes uit de eerdere voorstellingen werden gearrangeerd voor groot orkest. De grote theaters in Friesland stelden hun zaal ter beschikking voor deze culturele zwanenzang. Er verscheen later een boekje over dit muzikale project. Ik denk dat via internet-bibliotheken ook de liedjes nog te beluisteren zijn. Ik ga zelf ook op zoek …

ps Het is ruim dertig jaar geleden. De culturele aftakeling van orkesten en theatergezelschappen is niet gestopt, integendeel … snik en grrr. Ook bij Akky en Renze moet ik jammer genoeg het woord ‘zaliger’ toevoegen.

In de serie: REPERTWAAR

Een onzinnig lijstje (2)

Tags

Berlijn, Broadway, Cabaret, Circustheater, Ine, Linda Wagenmakers, Londen, Miss Saigon, Musical, Muziek, New York, Onzinnig lijstje, Reizen, Scheveningen, Strand Theatre, Theater, Tony Neef, West End, West Side Story, Willem Nijlholt

Op weg naar een afspraak bedacht ik dat ik weer eens een onzinnig lijstje wilde maken en dat dan ook nog zou publiceren. Ik luister vaak in de auto – trouwens ook in de trein – naar ‘Musical Moods’ – een radioprogramma en podcast met alleen maar musical-liedjes. Al luisterend trachtte ik me te herinneren welke musicals ik (nog) samen met Ine heb gezien. En ook het antwoord op de vraag: ‘Waar dan?’. Dat is dus het onderstaand – onzinnige – lijstje. Dit musical-lijstje ga ik opsplitsen in enkele afleveringen want anders wordt het een waslijst en dat is niet mijn bedoeling.

West Side Story – Muziek – Leonard Bernstein / Tekst – Stephen Sondheim

Ik denk dat West Side Story de eerste musical is die we samen hebben gezien. In West Berlijn ergens begin jaren 1980. Ik denk dat de gesproken teksten in het Duits waren en de liedjes in het Engels maar dat weet ik niet meer zeker. Wel herinner ik me veel ijzeren hekken in het decor. Dat is natuurlijk een veel vaker gebruikte scenografie. We waren erg enthousiast van deze voorstelling. Natuurlijk omdat we veel liedjes (stilletjes) konden meezingen want natuurlijk hadden we de film al een paar keer gezien. Ik heb lang gehoopt (of zal ik zeggen: gedroomd?) om deze toneel-musical zelf een keertje te regisseren. Het is er nooit van gekomen. Ik heb wel een andere bewerking van Romeo en Julia geregisseerd want Shakespeare is natuurlijk de originele bron van dit verhaal.

Cabaret – Muziek – John Kander / Tekst – Fred Ebb

Cabaret

Wij hebben deze musical in 1986 gezien in Londen. Strand Theatre op West End. Een matinee-voorstelling. Samen naar Londen met de boot vanuit Hoek van Holland naar Harwich en daarna een lang weekend in de Britse hoofdstad.

We zaten op de eerste rij en konden dus alles heel goed zien – inclusief de muzikanten in de orkestbak. Ik herinner me mijn verbazing dat sommige muzikanten zaten te lezen, twee speelden zelfs een potje schaak. Ik herinner me geen namen van de cast. We kenden natuurlijk de wereldberoemde film met Liza Minnelli en Joel Grey. Een aardige voorstelling maar de film bleef toch onze nummer één. Ooit heb ik geprobeerd om de opvoeringsrechten te krijgen van Cabaret (voor Het Zunderts Toneel) maar dat is niet gelukt.

Miss Saigon – Muziek – Claude-Michel Schönberg en Alain Boublil / Tekst – Richard Maltby Jr

Miss Saigon

Voor het eerst (samen) naar New York en natuurlijk naar Broadway, We waren 12,5 samen (voorjaar 1992) en we vierden dat in The Big Apple. Voor ons allebei de eerste keer in de Verenigde Staten. Er zouden later nog twee mooie vakantiereizen naar de USA volgen. Ook van deze voorstelling kan ik me geen namen herinneren van de hoofdrolspelers. Onder de indruk van het (dramatische) verhaal – een bewerking van Madame Butterfly (een opera van Puccini) en natuurlijk van de effecten zoals een landende en opstijgende helikopter.

We zagen Miss Saigon nog een tweede keer samen. In 1996. Nu in het Circustheater in Scheveningen (Den Haag) met de originele Nederlandse cast. Wiilem Nijholt (De Regelaar), Linda Wagenmakers (Kim) en Tony Neef (Chris). Een getrouwe kopie van de Broadway productie maar uiteraard in het Nederlands. Ik heb de film die gemaakt is naar aanleiding van 25 jaar Miss Saigon maar ik heb hem nog niet gezien. Misschien een idee voor de komende kerstperiode. Wie weet …

Wordt vervolgd

In de serie: ONZINNIG LIJSTJE en MUSICAL

Laat me

Tags

Beatrix, Dromen, Droom, Een Keukenmeidenroman, Ine, Liedjes, Muziek, Ramses Shaffy, Strand, The Crown

“De koningin oogt heel ontspannen. Eindelijk anoniem kunnen rondlopen op het strand, straks even een winkeltje inlopen of blijven luisteren en kijken naar een straatconcert. Ze loopt in een linnen flodderbroek, een luchtige, crèmekleurige blouse, sandaaltjes en een doek op haar hoofd. Een grote zonnebril. Voor even vrij, voor even anoniem. Dit alles in een lome, mediterrane sfeer. Het hele stadje ademt hippie-nostalgie vermengd met Burning Man creaties. Ook haar twee dochters zijn van de partij. De oudste mag haar eigen gang gaan. De jongste – blonde Baby-Girl – is twee en is aan mij toevertrouwd. Tot wederzijds genoegen en groot gezamenlijk plezier. Ze slaat haar armpjes rond mijn been als ik te snel loop. “Pakken” en even later zit ze inderdaad op mijn schouders. “Jij bent mijn paard”. Ze stuurt me via gesjor aan mijn oren naar links en dan weer naar rechts. Op het strand stort dit paard – zogenaamd van oververmoeidheid – in elkaar. We lachen en rollen door het zand.

Even later loop ik door het stadje en kom toevallig op een pleintje waar een dertigtal mensen op houten kratjes en banken wachten op het begin van een voorstelling. In het midden zie ik Ine zitten. In d’r eentje. Wat? Ine hier? Er zit niemand naast haar. Ze is verdiept in een boekje. Een kruiswoordpuzzel? Sodoku? Een dagboekje? Ik kijk naar haar. Ze voelt waarschijnlijk mijn verbaasde blik en kijkt op. “Nee Koen. Laat me. Het is goed zo. Ga zelf je gang maar, maar laat me.” En ze kijkt opnieuw in haar boekje. Wil ik iets terugzeggen? Misschien wel maar dat doe ik niet. Ik ben volledig uit het lood geslagen en moet mijn verwarde denken – en heel veel veronderstellingen – zo vlug mogelijk uitschakelen. Stopzetten. Ik moet haar ‘laat me’ accepteren. Dat doe ik al jaren. En dan denk ik aan Baby-Girl. Help, waar is die peuter? Ik zie haar niet. “Oo shit”. Ik ga op zoek. Rennend, struikelend. Overal mensen.

Overal mensen. Foto – Pixabay

Ik loop een grote hall binnen met honderden kraampjes. Waar is dat kind? Ik kijk onder schragentafels, tussen kledingrekken, in pop-up-keukens maar ik zie ze niet. Ik zie wel een paar Noorse bekenden die ik – een beetje opschepperig – vertel dat ik al heel vaak hun nationale feestdag op 17 mei heb meegevierd. Ik loop zoekend door een plaatselijk museum maar zie enkel de Afrikaanse vrouw van een goede kennis. Ze ligt als een odalisk sensueel te kronkelen op een groot bed, kijkt over haar schouder naar me en lonkt me met een vinger naar haar paradijsje. Ik voel een mini-seconde de goesting opkomen maar weiger resoluut want ik moet Baby-Girl vinden …

Even later zit ik in een overvol busje. Terug naar de stad maar zonder Baby-Girl. Hoe ga ik dat haar moeder uitleggen? Op het horloge van een medepassagier zie ik dat het al kwart over zeven is. “Wat? Al zo laat?”  Ik moest om vijf uur Nederlandse les geven en ik heb niets laten weten en zit nu nog in deze bus maar zonder het kleine meisje waar ik voor moet zorgen. Ik maak er een grote puinhoop van …”

Ik word wakker.

Gevangen in een droom. Foto – Pixabay

Het is 04:38 op de wekker. Het is al licht buiten in Djonasse (Mozambique). Ik zweet. Isabel is nog in dromenland. Ik kom d’r net vandaan. Een onwaarschijnlijk heldere droom. Ik blijf nog even liggen en probeer me te herinneren wat er gebeurde. Dat heb ik hierboven dus verwoord. En natuurlijk denk ik na wat dit betekent. Mijn droom proberen te duiden. Of op z’n minst proberen te begrijpen waar al deze elementen vandaan komen.

De koningin was absoluut zeker weten Beatrix, niet Maxima of Matilde. Haar outfit was jaren zestig stijl. Zoals Jacqueline Kennedy maar dan meer hippie. Eerder Caroline van Monaco. Ik zag een paar weken geleden de eerste twee seizoenen van ‘The Crown’. Mogelijk beïnvloedde dat mijn droom. Ook Baby-Girl kan ik plaatsen. Ik las afgelopen dagen ‘Een keukenmeidenroman’ (Kathryn Stockett). Ook jaren 60 over een zwarte oppas die voor haar Baby-Girl moet zorgen. Tot zoverre is het duiden niet zo moeilijk. Dat ik Nederlandse les geef in mijn droom sluit voor 100% aan bij mijn dagelijkse realiteit. Ik heb Noorse vrienden en waarom die dame naar me lonkt? Waarschijnlijk omdat ik wel eens foto’s van haar ‘like’ op Facebook. Hahaha.

Ine. Ik droom sinds haar overlijden (juni 2005) met enige regelmaat over haar. Maar nog NOOIT heeft ze iets gezegd in mijn droom. Dit was de aller, allereerste keer. Meestal zie ik haar  op enige afstand, nooit vlakbij. Nooit pratend. Zij is eerder de toeschouwer dan actief in mijn wonderbaarlijke droom-verzinsels. Vaak weet ik ’s morgens niet of het ‘Ine’ of ‘Isabel’ was die in mijn dromen een rol speelde. Ze lopen in mijn dromenland vaak door elkaar. Bij bovenstaande droom was er geen sprake van verwarring. Het was Ine.

Ik ga het nog iets meer duiden (uitleggen). In de weken (of was het maanden?) voor haar overlijden hoorden we op de radio (of een cd) het liedje ‘Laat me’ van Ramses Shaffy. “Draai dat maar op mijn begrafenis. Al de rest moet je zelf maar uitzoeken. Daar ben je goed in”. Veel meer wilde ze er niet over zeggen. Ze lag op de roze bank in Bergen op Zoom, uiteraard met een boek. Met haar hoofd richting het Balsemienedreefje en de benen in mijn richting. Ik zat aan de grote tafel – half in de open keuken – met mijn laptop. En aldus geschiedde een tijd later. ‘Laat me’ in de versie van Ramses Shaffy was het enige liedje dat via de boxen werd weergegeven op haar uitvaart. Alle andere liederen en muziek waren live. Met dank aan Wim, Peter, Rob, Bart en A58.

En nu nog het meest bijzondere van vanochtend. Om iets na zessen lopen we naar de auto. Ik breng Isabel naar het station en rij daarna door naar mijn eerste Nederlandse les van de dag. Omdat ik ook nog grote boodschappen wil doen, nemen we de grotere auto (Nissan X Trail). In die auto ligt mijn oude iPod. Ik start de auto en de iPod – die op shuffle staat – springt vanzelf aan met het liedje … ‘Laat me’ van Ramses Shaffy.

Prettige dag verder …

Ntumbuluko (3)

Tags

CC UEM, Dans, Kostuums, Maputo, MoNo, Mozambique, Muziek, Ntumbuluko, Stewart Sukuma, Teatro Avenida, Theater, Timbila, Umoja

Zoals beloofd. Een kijkje achter de schermen en iets over de voorbereidingen. Ik vertel het graag met wat foto’s. Niet heel goed van kwaliteit want ik nam ze tussen de bedrijven door met mijn telefoon.

CC UEM Maputo

Als eerste een foto van het theater. Deze zaal wordt vooral gebruikt voor conferenties en diploma-uitreikingen van Universidade Eduardo Mondlane. En dat is jammer. Ik leg zo wel uit waarom ik dat jammer vind.

Overleg op het podium

Ondanks dat ik al 16 jaar – met enige regelmaat – rondloop in Maputo had ik dit theater nog nooit van binnen gezien. En op het podium kwam ik er ook achter waarom niet. Het lijkt een mooie zaal. Ja. Maar er is nauwelijks (theater)licht. Alle ‘trekken’ zijn gefixeerd. Er kan dus niets naar boven of naar beneden gehesen worden. Om iets op te hangen moeten er dus ladders of steigers gehuurd worden. De vloer is goed maar wij hebben een balletvloer nodig. Die wordt geleend van Teatro Avenida.

Repetitielokaal MoNo

Er moet natuurlijk gerepeteerd worden. Nog een paar ‘kiekjes’ van de repetities vanuit ‘mijn’ hoekje in het danslokaal.

Dansrepetitie

Door een eerdere samenwerking met Sarakasi uit Nairobi worden er acrobatische elementen toegevoegd aan de choreografieën.

Dansrepetitie

Tijdens de repetities wordt er gewerkt met ‘tape en cd’. Dat is natuurlijk een ouderwetse uitdrukking want alle muziek staat op mobiele telefoons en die worden aangesloten op de versterker van het lokaal.

Bataristas de MoNo

De dansgroep (en school) heeft ook muzikanten in dienst. Slagwerkers en een timbila-speler. Uiteraard zijn zij ook actief tijdens de repetities.

Posters, banners en flyers worden gedrukt en verspreid. De kaartverkoop gaat van start. Overleg met Stewart Sukuma over repertoire en repetities. Geen persconferentie dit keer maar wel interviews op radio en televisie.

Van links naar rechts: David (TVM), Zacharias en Lulu (Choreografen)

De heren zijn klaar voor een televisie-interview. David van TVM (de nationale televisie) zal ook de MC (de presentator) zijn tijdens de show.

Nog een interview

Ook bij het theater komen televisie-teams langs. Dit keer geen Koen, ik vind mijn Portugees niet goed genoeg en blijf liever ‘achter de schermen’. Vanmiddag worden de kostuums gepast en verdeeld.

Kostuums voor de Ntumbuluko-show

Nog wat kostuums die klaarliggen

Nee … het zijn geen zwarte pieten kostuums. Zwarte Piet draagt toch geen Adidas-gympjes … of wel …? Koen blijf bij je onderwerp.

Nog meer kostuums

De dansers (m/v) veranderen zo’n 7 of 8 keer van kostuum tijdens de show. Het werk in het theater gaat natuurlijk ook verder. Licht wordt aangevoerd en opgehangen.

Spots en aanverwante zaken

De muzikanten van Stewart bouwen ook hun deel op. Na de eerste doorloop verander ik deels de opstelling van het orkest.

Steigers (op z’n Mozambikaans)

Je zult begrijpen dat dit mijn favoriete foto is van dit plogje. Ja echt waar … zo doen ze dat. Een oogje dichtknijpen is een eigenschap die ik hier nodig heb. Naast geduld en flexibiliteit.

Rotsblokken

Er is nauwelijks budget en tijd om iets aan vormgeving te doen. Jammer. Er wordt een groot scherm opgehangen voor een introductie-video. En er worden rotsblokken gemaakt. Papier-maché. Zo is Zundert ook weer even heel dicht bij.

En dan is het tijd voor de show. De première van Ntumbuluko. En wat ik had gevreesd wordt bewaarheid. Veel te lange speeches. Er worden flink wat (politieke) hotemetoten uitgenodigd. Minister(s), burgemeester, ambassadeur en die willen allemaal iets zeggen. Op het podium.  Ik had bedongen dat het vooraf moest en niet tijdens of na de show. En elke spreker maximaal twee minuten. Sic. De burgemeester sprak 9 minuten, de minister van Cultuur en Toerisme bijna 6 minuten. De Noorse ambassadeur hield het bij de afgesproken twee minuten. De twee dames die het woord voerden deden er samen ook ruim 6 minuten over. Samenvatting … de show begint dus eigenlijk een half uur later. Wat dan weer goed uitkomt voor de vele laatkomers. Ook een Mozambikaanse gewoonte, onhebbelijkheid.

Ik eindig met nog enkele foto’s van de show.

Companhia de dança MoNo

Ntumbuluko show

Een paar namen van de (traditionele) dansen … Kokoktxo / Chioda / Tropa / Zorre / M’hambalo / Nhau / Xigubo / Mutxongoyo

Stewart Sukuma en MoNo dansgroep

Het (bijna) einde an de show

Nog een laatste opmerking. Ntumbuluko. Een woord in de lokale taal shangana. Het betekent zoiets als ‘ontkiemen’ en ‘groeien’. En dat is natuurlijk bewust gekozen omdat deze (professionele) dansgroep zich met deze voorstelling heeft voorgesteld aan een groot publiek. Vandaar ook de televisie, pers en vips.

Het was me een genoegen om mee te werken aan deze show. Ik hoop wel dat ik er een volgende keer wat eerder wordt bij betrokken. En natuurlijk mag het duidelijk zijn dat dit een geweldige spin-off is van het eerdere UMOJA CFC programma waar ik twaalf jaar artistiek coördinator van was. Ook met Noorse subsidie …

Ntumbuluko (2)

Tags

Dans, Maputo, MoNo, Mozambique, Muziek, Noorwegen, Regie, Stewart Sukuma, Theater

Vandaag een plogje

MoNo Dance Company

Choreografie: Enoque Simomole

MO(zambique) en NO(orwegen)

Groeien …

7 juni 2019 – Ntumbuluko in CC UEM – Maputo

MoNo – Companhia de dança

Morgen wat verhaaltjes over de voorbereidingen, repetities en andere aanverwante zaken.

ps. De show is met veel enthousiasme ontvangen door het publiek.