Stofmasker

Tags

Aart Staartjes, Bert Plagman, Djuba, DWDD, Gerrie Knetemann, Klinkers, Matola, Mozambique, Samenwerking, Stofmasker, Stratenmaker, Stratenmaker op Zee, Veiligheid

Het waren drukke, maffe en uiteindelijk bizarre dagen de afgelopen week. Misschien dat ik er volgende week (of nog wat later) tijd voor vind om er over te bloggen. Nu nog niet daarom gebruik ik vandaag twee foto’s van een tijd geleden.

Stratenmaker in Djuba

Ik dronk een biertje met een voormalige collega – ergens in Djuba – langs een drukke, doorgaande weg in Matola (Mozambique). De zandvlakte voor dit cafe verandert na felle regenbuien in een modderstrook. Dat is slecht voor de omzet in een kleine supermarkt, een bakkerij, dit cafe en een drankwinkel. Mogelijke cliënten rijden dan drie kilometer verder waar een prima parkeerplaats voor handen is. De middenstanders van de hier eerder genoemde zaken hebben de handen in elkaar geslagen en laten hun zandvlakte (die eigenlijk niet van hen is) bestraten. Vrachtwagens rood zand, daarna wit zand en heel veel klinkertjes. Een groep van drie stratenmakers is twee dagen bezig met de bestrating. Omdat ik regelmatig bij die bakker kom, vraag ik hem of hij goede afspraken heeft gemaakt over de afwatering van zijn toekomstige parkeer-oprit. Hij zegt dat hij daar heel duidelijk over is geweest. Het regenwater dient richting straat te stromen en niet richting de winkels. Ik ben benieuwd …

We drinken nog een biertje en houden verplicht onze mond wanneer er weer een paar klinkers kleiner worden gesneden / geslepen. Teveel herrie om elkaar te verstaan. Ik kijk dus naar de werkman. Ik maak een foto. Wat valt je op? Ik help een beetje met een ingezoomde foto.

Klinkers snijden

De man draagt een stofmasker. Dat lijkt me verstandig. Natuurlijk heeft ook Mozambique voorschriften hoe een bouwvakker zich moet beschermen op het werk. Denk maar aan schoeisel, helm, een tuigje als je in masten moet klimmen, veiligheidshandschoenen, een veiligheidsbril en stofmaskers.

Terug naar de foto’s. Hij draagt versleten sandalen en zaagt op slechts enkele centimeters van zijn voeten. Zijn baas heeft hem vast een stofmasker gegeven. Hij draagt het en het beschermt uitstekend … zijn voorhoofd. In het half uurtje dat we daar zaten is hij minstens vier keer gaan zagen wat indrukwekkende stofwolken tot gevolg had. Hij heeft niet één keer het masker op de juiste manier gebruikt.

Als ik – als een (foto) journalist – een reportage zou maken over ‘veiligheid op het werk’ (in Mozambique) dan kan ik dagelijks tientallen vergelijkbare foto’s maken. Niet op de grote bouwwerven maar vooral bij het kleinere werk.

Ps. Ik heb het woord ‘stratenmaker‘  verschillende keren gebruikt in dit stukje. Daardoor gaan mijn gedachte onmiddellijk naar Gerrie Knetemann en Aart Staartjes – De Stratenmaker op Zee. Verdrietig nieuws Meneer Aart.

En dood zijn duurt zo lang … (Willem Wilmink / Harry Bannink) zingt Tommie (Sesamstraat)

Bert Plagman (Tommie) zingt bij DWDD (Bron: YouTube)

Ondertussen in Mozambique (9)

Tags

Afrika, Aids / HIV, Armoede, Bloemen, Citroen, Fruit, Matola, Mozambique, Natuur, Straatkinderen

Tweemaal per week rij ik ’s morgens vroeg via de N4 naar Matola Cidade. Ik geef daar van 7 tot 9 uur Nederlandse les aan Denisse. Ik passeer dan de stoplichten bij Construa en Shoprite tussen half zeven en kwart voor zeven. Op de middenberm – die daar tamelijk breed is – worden op dat moment een stuk of zes jongens wakker. Straatkinderen. De ene morgen liggen ze op een stuk karton nog onder hun dekens. Een volgende ochtend zitten er al een paar rechtop of zoeken een boom of lantaarnpaal om te plassen. Een schrijnende realiteit.

Slapende kinderen op de middenberm van de N4

Overdag zie ik ze niet. Of er een stilzwijgend akkoord is met de buurt weet ik niet. Ik denk dat ze daar mogen zijn (slapen) tot zeven uur en dan op moeten krassen. Ik schat de jongens tussen tien en dertien jaar. Er rijden dagelijks duizenden forenzen langs, op weg naar school en werk. Hartverscheurend maar het stoplicht springt weer op groen en ik rij verder. Regelmatig krijg ik de vraag of ik hier tegen kan. Tegen dit soort taferelen? Pure armoede. Ja, ik kan daar tegen maar realiseer me dan altijd weer dat ik geluk heb gehad dat mijn wieg niet in een Afrikaanse sloppenwijk stond.

Nog een verontrustend bericht in de krant deze week: “Mozambique: 2,2 miljoen mensen leven met HIV / Aids, 860 jongeren worden wekelijks besmet.” De getallen duizelen in mijn hoofd. Gelukkig is er wel grote vooruitgang in de behandeling. Medicijnen. Maar het aantal nieuwe besmettingen blijft verontrustend hoog. 

Laat ik met een paar foto’s uit onze tuin eindigen. Nog zes dagen en de dagen worden weer langer. Joepie. Afgelopen nacht was het koud. 10c – bijna volle maan. Het heeft al maanden niet meer geregend. Het gras wordt geel-bruin. Maar nog steeds tikt de thermometer de 30c aan in de vroege namiddag. En bloeit er van alles. Dat houdt nooit op.

Maracujá (passievrucht) in eigen tuin

Het hele jaar staat er wel iets in bloei in onze tuin

Citroenen in de achtertuin

Een onverwacht cadeautje

Ik hou van planten maar heb weinig verstand van namen. Deze plant is nu een kleine meter hoog. We hebben er verschillende van – een beetje als afscheiding tussen oprit en grasveld. En daar was plots – voor het eerst – een bloem. Het bleek een eendagsvlieg te zijn. ’s Morgens in bloei, ’s middags al gesneuveld door de wind. Ik vind deze bloem prachtig. Wie weet hoe deze bloem / plant heet? Ik vind het een soort anemoon bij koraalriffen. Iets uit een sprookje of een tekenfilm. Voor één dagje bij ons in de tuin. Prettig weekend.

In de serie: ONDERTUSSEN IN MOZAMBIQUE

 

Overleg met de buren

Tags

Buren, Djonasse, Matola, Mozambique, Regen, Zand

Ruim drie jaar wonen wij nu in Djonasse. Naar grote tevredenheid. Natuurlijk zijn er van die dingetjes … grrr … zoals in elke buurt. Ik schets even onze onmiddellijke omgeving. We wonen aan een verhard zandpad. Vanaf de grote weg (een geasfalteerde, doorgaande weg) volg je een lokale weg. In droge periodes is de weg hard en stoffig. Veel kuilen en losliggende stenen … dus we rijden nooit sneller dan 10 km per uur. Het is hooguit 300 meter tot aan onze toegangspoort. Als het flink regent verandert de weg in een aaneengeschakelde plas.

Maputo chuvas 02

Deze tijd van het jaar is het droog tot … de waterleiding – ergens onder het pad – sprong. Omdat we de diepte van de kuilen kennen, lukt het ons om thuis te komen. Ik klop aan bij buren die ik niet ken want het betreft een leiding die onder hun muur verdwijnt. Deze buren wonen echter in de stad en enkel een bewaker en zijn gezin zijn aanwezig. Zij zullen het bericht doorgeven aan hun patrao. Isabel praat met enkele buurvrouwen over het ontstane probleem. Er wordt een WhatsApp-groep aangemaakt. Er wordt voorgesteld om gezamenlijk zand te kopen om de weg te verbeteren en een beetje te egaliseren. Prima ideeën …

En zoals dat gaat … sommigen reageren positief en geïnteresseerd, anderen houden zich stil. Een buurman neemt het initiatief om elkaar vandaag om 8 uur te treffen bij zijn poort. Goed voorstel. Wij gaan met z’n tweeën.

Overleg met de buren

Om kwart over acht zijn we met z’n tienen. Prima opkomst. We beginnen met een rondje ‘jezelf voorstellen’ en vertellen waar je woont. Uiteraard zijn er alleen buren komen opdagen die een groter huis hebben en gebruik maken van een auto. De armere mensen sturen hun figuurlijke kat. Ook wel begrijpelijk. Twee mensen willen wel meedoen maar kunnen vandaag niet aanwezig zijn. Ibrah, de initiatief-nemer, doet prima voorstellen. Hij stelt gratis een vrachtwagen ter beschikking. We moeten stevig, rood zand kopen. Heel wat vrachtwagens. Daarna moet dit aangestampt en geëgaliseerd worden. Mogelijk met een pletwals. Ik stel voor om ook kleine keitjes te mengen met het zand. Er wordt instemmend geknikt. Daarna volgt een discussie over onkruid verwijderen en ‘van waar – tot waar’ we de weg gaan verbeteren. Daar bereiken we tamelijk vlot overeenstemming over. Wel verwacht ik daar in de toekomst discussie over – maar nu kijk ik vooral positief naar de ontwikkeling in de buurt. Er is namelijk een projectontwikkelaar in de buurt begonnen met het ommuren van een groot terrein. Volgens de geruchten wilt hij een condominium bouwen met twaalf huizen. Dat betekent dus een jaar lang (of langer) heeeeeel veel vrachtwagens en later twaalf gezinnen met auto’s die over dezelfde weg zullen rijden … enzovoort. Kortom: wordt vervolgd. Voor nu … ik blijf positief. Ibrah stuurt zo snel mogelijk een begroting en / of inschatting van de kosten. Ik hoop dat we ook in toekomst allemaal de neuzen in dezelfde richting laten wijzen.

Nog een paar dingetjes. Ibrah heeft een zaak in bouwmaterialen en wil beter bereikbaar zijn voor zijn klanten. Logisch. En … hij is zelf aan het bouwen, nu woont hij nog elders. Hij heeft dus veel belang bij betere toegankelijkheid. Ook zakelijk. Eén van de buren spreekt zeer goed Engels. Ik vraag waar hij dat heeft geleerd. “Op school, in de praktijk” is zijn antwoord “En jij bent Nederlands” hoort hij aan mijn accent. Ja dus, nou ja … min of meer. Hij heeft vier jaar in Enschede gestudeerd en is nu docent aan de beste universiteit van Maputo. Mooi zo’n burenoverleg, zo leer je anderen kennen.

Op de foto zie je een klein stukje van onze muur, aan de achterzijde van onze tuin. Achter de boom – boven de geparkeerde auto – een muur met een soort torentje. Gezichtsbedrog uiteraard.

Ondertussen in Mozambique (8)

Tags

Brood, Citroen, Djonasse, Gas, Hondsdolheid, Lekkage, Loodgieter, Matola, Mazelen, Mozambique, Tuin, V-Day, Vaccinatie, Verkiezingen, Zambezi, Zonsondergang

In mijn jeugd was 8 mei een officiële feestdag. En een datum uit de geschiedenisboeken. V-Day. Wapenstilstand – einde van de Tweede Wereldoorlog – capitulatie van nazi-Duitsland.

Vandaag een door-de-weekse-dag in zonnig Matola, Mozambique.

Hoofdpunten in het Mozambikaanse nieuws: Boot gezonken op de Zambezi rivier. Zes mensen verdronken – dertien mensen vermist. Het Ministerie van Volksgezondheid van Mozambique begon maandag met een Vaccinatiecampagne tegen poliomyelitis en mazelen in Beira, met als doel 83.553 kinderen te bereiken. Hondsdolheid – in de wijk waar ik afgelopen week naar de film ging, is het ministerie van Landbouw en Voedselveiligheid van plan 14.500 honden en katten te vaccineren tijdens de drie weken durende campagne. Verkiezingen. Met nog vijf maanden te gaan voor de algemene verkiezingen op 15 oktober, mist de Mozambikaanse staat nog steeds bijna 60 procent van het benodigde budget. Maar dat maakt de minister van Economie en Financiën niet ongerust, die heeft er alle vertrouwen in dat de verkiezingen gewoon zullen plaatsvinden. (Bron: Club of Mozambique)

Ik ben een dag of tien geleden begonnen met zelf brood te bakken. Mmm.

Vers brood uit ‘eigen bakkerij’

In Bergen op Zoom had ik een broodmachine – ooit gekregen van buurman Peter. Ik kocht kant en klare brood-mix. Water toevoegen en de machine deed de rest. JJ vroeg me waarom ik nu geen brood meer bakte. Nooit bij stilgestaan. Hij deelde een eenvoudig recept. Dan ga ik dat uiteraard meteen uitproberen. Het brood hierboven is het derde probeersel. Met zaden en noten. Bakker Koen gaat zondag pistolets maken. Of harde broodjes zoals ze dat in Nederland noemen.

Het avocado-seizoen zit er bijna op. Nog twee of drie zie ik er hangen in de boom achter ons huis. Jammer maar het was weer lekker smullen dit jaar. We hebben ook verschillende citroenbomen. Groene, puisterige citroenen die er niet mooi uitzien en veel pitjes hebben. Maar het sap is even lekker dan van mooie gele soortgenoten. En toen was er plots een reuze-citroen. Zie de foto hieronder …

Citroen uit eigen tuin

Ik heb er een ei naast gelegd om de verhouding beter te kunnen weergeven. Wat een joekel.

Veel materiaal dat je hier koopt in de winkel is van inferieure (lees: Chinese) kwaliteit. Een waterslang – nauwelijks drie jaar oud – onderaan de keukenboiler begon vorige week te lekken. Roest. Wat begon met een paar druppels werd al gauw veel druppels en een natte vloer. We hebben een prima canalizador (loodgieter) die meteen wilde langskomen. Probeer dat maar eens te vinden in België of Nederland …

Canalizador aan het werk

Op de foto zie je ook twee gasflessen van Petro-gas. Een kleine en een grote fles. Ze zijn ‘veilig’ vergrendeld met fietskettingen en staan meestal achter een traliehek. Maar Petro-gas bevoorraadt zijn leveranciers niet of heel sporadisch. Een flink probleem. Ik ben afgelopen dagen al op zes adressen langgewenst … niets – nada. Nog even en dan toch maar overwegen om over te stappen naar het Galp-Systeem – dat is veel couranter. Maar dan moeten er wel nieuwe flessen gekocht worden. En dat is duur. Nog even uitstellen …

De dagen worden nu snel korter. Ik bedoel natuurlijk: de uren daglicht. Vandaag kwam de zon op om 6.17 en gaat onder om 17.15

Maputo – Catembe brug – zonsondergang

Korte dagen betekent dat Isabel (bijna) in het donker van huis gaat (nog net niet) en in het donker thuis komt. Ik mis de lange avonden met daglicht in de Europese zomertijd. Maar of ik ze wil inruilen voor de koude temperaturen? Nee, dat nu ook weer niet. We eten nog steeds buiten op de veranda – in korte broek en tshirt – en dat is vaak om acht uur ’s avonds. Graadje of vijfentwintig … Dus nee … niets te klagen.

In de serie: ONDERTUSSEN IN MOZAMBIQUE

Het begint met een klemmende deur

Tags

Bureaucratie, Herstel, Kast, Matola, Water

Een dagje ‘klussen’ in- en rondom het huis. Omdat het lijstje steeds langer wordt, ga ik vandaag aan de slag met een aantal herstellingen. Ik heb de timmerman die veel van onze meubelen heeft gemaakt vorige week al gebeld. Met twee dagen vertraging – ik kijk daar niet meer van op – kwam hij vanochtend langs om een grote kledingkast te herstellen. Wat is er aan de hand? De schuifdeuren willen niet meer bewegen. Althans niet op de gebruikelijke manier. Ik dacht dat er iets mis was met het ophangingssysteem. Later zag ik dat de kast volledig uit zijn ‘voegen’ hangt. Laten we de kast leegmaken om senhor Bennie en zijn assistenten ruimte te geven.

Tijdelijke verhuizing in Casa Schyvens

De veranda en de logeerkamer dienen als voorlopige opslag. De schuifdeur die het niet meer doet (deed) zie je ook op de foto.

Dokter Bennie heeft vastgesteld dat de bodem van de kast is ontzet. Mogelijk is iemand met zijn/haar volle gewicht op de bodem gaan staan om iets van de bovenste plank te pakken. Tja, wie weet?! Daardoor is het verband verdwenen. Hij meet alles op. Vervolgens koopt hij beter hout – geen plaatmateriaal dit keer – en maakt een nieuwe bodem en sterkere pootjes in zijn werkplaats. Dat is althans de bedoeling. Hij is vertrokken met de belofte om vanmiddag terug te komen en de klus te klaren. Ik ben benieuwd …

Nu rest mij de vraag of ik vandaag nog een nieuwe poging waag om een leidinggevende te spreken bij Águas da Região de Maputo. Onze waterrekening is namelijk absurd, exorbitant hoog. Bijna 75 euro voor waterverbruik in februari. Absurd, onmogelijk en totaal belachelijk. Ze schatten het verbruik. Er komt hoogst zelden iemand de meterstand opnemen. Een bureaucratisch gevecht dat veel teveel tijd kost. GRRR. Als je niet op tijd betaalt, krijg je eerst een boete – een percentage – en na twee weken niet betalen, word je afgesloten. Wordt vervolgd.

In de serie #36/40

Een bruiloft

Tags

Belo Horizonte, Bruiloft, Matola, Mozambique

Het weekend staat in het teken van een bruiloft. En in Mozambique betekent dat meestal twee dagen. Daarom zijn mijn stukjes van vandaag en morgen aan de korte kant.

Casamento em Belo Horizonte

Ik heb wel drie petten op vandaag. Geen letterlijke petten maar figuurlijke. Allereerst zijn wij uitgenodigd als gasten. Maar ik ben ook gedeeltelijk ‘wedding planner’ achter de schermen en mogelijk ‘master of ceremonies’ als er iets in het Engels moet worden verteld of uitgelegd. Ik denk dat het laatste niet nodig zal zijn. Tatiana, een bekend mediafiguur, praat alles aan elkaar in het Portugees en Shangana. Ik hoop zoveel mogelijk op de achtergrond te blijven. Als onzichtbare regisseur die ervoor zorgt dat alles verloopt zoals J & W het hebben bedacht.

Morgen nog een dagje Xigiane. Een dagje op het water … en iedereen is dan in het wit gekleed.

In de serie #24/40

Vlucht het stelen en bedriegen

Tags

10 geboden, Diefstal, Djonase, Hek, Insluiping, Matola, Mozambique, Politie, Pomp, Smartpools, Zwembad

Mijn Vlaamse leeftijdgenoten die hier mee lezen zullen de tekst die ik als titel gebruik – “Vlucht het stelen en bedriegen” – vast herkennen. In Nederland gebruiken ze de zin: “Gij zult niet stelen”. Het zevende gebod van de Tien Geboden. Wel zo duidelijk. Herinneringen ophalen hoe wij de tien geboden moesten opdreunen als een gedicht en hoe wij al de vragen uit de catechismus van buiten moesten leren is echter niet het onderwerp van mijn stukje. Mogelijk een andere keer.

Er is maar weer eens ingebroken bij ons … in Mozambique. Beter gezegd … ingeslopen. Maar de diefstal is wel hemeltergend vervelend en wat doet het er toe of je het  ingebroken of ingeslopen noemt? En dat alweer tijdens mijn afwezigheid. Grrr. Waarschijnlijk iemand die wist van de hoed en de rand. In ons geval … van de pomp en de elektriciteitskast behorende bij de filter-instalatie van ons zwembad.

Ik zie, ik zie … ik zie wat jij niet ziet.

Natuurlijk is het voor degene die deze foto bekijkt moeilijk om te zien wat er niet meer te zien is. De pomp en de schakelkast op het muurtje. Gestolen in de nacht. Deze zaken zijn verbonden met het zwembad. Het filteren van het water en met het semi-automatisch schoonmaken van de wanden en de bodem. Er zit dus niets anders op dan dit verlies te slikken. En nieuwe spullen te kopen. Grrr. En voor jullie het gaan vragen … (inbraak) verzekeringen zijn hier ontzettend duur. Alle verzekeringen trouwens en of je ooit iets kunt claimen blijft de vraag. Dus nee. Niet verzekerd voor diefstal.

O ja. Isabel heeft uiteraard aangifte gedaan bij de politie. En dan volgt het vaste scenario. Ze maken een procesverbaal. Vervolgens zeggen ze dat ze geen geld hebben voor benzine. Dus een sporenonderzoek ter plekke kunnen ze niet uitvoeren. Dus geef je wat geld. Zucht. Ze kijken wat rond en ze arresteren even later een voormalige huishoudelijk hulp waarvan Isabel denkt dat hij … enzovoort. En ze vragen geld om te lunchen. Dat weigert ze (heel terecht). Nog een dag later bellen ze haar om te zeggen dat ze op een dood spoor zitten. Ze vertellen aan de telefoon dat er een bende in de buurt opereert en dat onze diefstal waarschijnlijk daar onderdeel vanuit maakt. Zucht. Geen verdere actie. Zaak is voorlopig gesloten.

En wat bijna iedereen in de buurt zegt, is dat de politie waarschijnlijk onderdeel is van één of andere bende. Al dan niet gespecialiseerd in insluiping en / of diefstal van zwembad-toebehoren. Dat is namelijk nooit in huis maar altijd ergens buiten. Dus relatief veilig voor het gespuis tussen 2 en 4 uur in de nacht.

Wat nu? Nieuwe spullen kopen. En wat dat kost? Mijn vliegticket vorige maand Maputo – Brussel – Maputo was ruim driehonderd euro goedkoper. Hele diepe zucht. Wel beter voor het milieu en de plaatselijke economie … enig cynisme is me niet vreemd.

Smartpools Matola

Een nieuw en beter hek met dubbele sloten monteren op het pomphuisje.

Een steviger hek moet toch enige bescherming bieden. Ja toch?

En ook deze jongens hadden weer een dagje werk – dus inkomen. Het is ze gegund maar deze boer houdt er figuurlijke kiespijn aan over.

Nu moet ik gaan nadenken over camera’s, elektrische omheining bovenop de muren, een blaffende hond, scheermesjes-prikkeldraad, een nachtbewaker.  NEE. NEE. NEE. Alles in mij verzet zich daartegen maar naïviteit kost de burger op de lange duur een gods-vermogen. Kortom … wordt vervolgd. Waarschijnlijk niet op mijn blog maar wel in overwegingen en beslissingen in de nabije toekomst.

En mocht er hier een Mozambikaanse onverlaat meelezen met hulp van Google Translate … er zijn al maatregelen getroffen die ik uiteraard hier niet ga rondbazuinen.

In de serie #04/40

Thuiskomen

Tags

Djonase, Energie, Ergernissen, Maputo, Matola, Mozambique, Stroomstoring, Stroomuitval

Vijf dagen uit huis. En dan op woensdag-namiddag weer thuis komen. Tweede kerstdag. Iets dat in Mozambique geen enkele betekenis heeft. Dat is een gewone werkdag. Isabel had nog een extra laatste vrije dag. Een stranddagje in Ponta do Ouro. Rond vijf uur stonden we voor onze poort. Die voelde meer dan stroef. Nauwelijks in beweging te krijgen. Grrr. Met hangen en wurgen kreeg ik er een beetje beweging in. Bennie – onze empregado – kwam een helpende hand uitsteken. Schoonzusje en haar vriend (verloofde) dobberden heerlijk rond in ons zwembad. Het is ze gegund. Zij hebben deze vijf dagen de honneurs waargenomen. In plaats van hun flat – vier hoog – in de stad maakten ze volop gebruik van onze spullen. Wij waren ondertussen zeker dat het huis niet leeg gehaald werd door loslopend tuig. Veel inbraken de laatste tijd in onze omgeving. Wanneer niet eigenlijk? Maar dat laatste is terzijde.

Koffers uit de auto, telefoon en laptop weer aan de opladers. De wasmand vullen. En misgraaien in de ijskast. Logisch want ook die stond ter beschikking van A & A. Een licht gegrom. Dan ontdekken dat de poetsmevrouw een glazen lamp heeft gebroken. Grrr. Alweer nummer vijf van gebroken zaken in een half jaar tijd. Grrr. Ik zie op de plavuizen rond het zwembad allemaal witte vlekken. Gemorste chemicaliën. Grrr.

We eten samen en dan vertrekken onze oppas-logees weer naar huis. Ik til me een breuk aan de poort. De wieltjes lopen vast. Geen beweging in te krijgen. Alweer grrr. Ik raak uit mijn humeur. Ben ik autistisch aan het worden? Kan ik geen verandering aan in de structuur van mijn dagelijks, huishoudelijke leventje? Ben ik een chagrijn? Tja … gewoon even niet blij … zal ik het daar maar op houden?

Vanochtend de plaatselijke serralheiro gebeld. Officieel vertaal je dat als: slotenmaker maar hier heeft het meer de betekenis van ‘lasser’, iemand die met ijzer uit de voeten kan.

Helpende handen

De wieltjes zitten muurvast. Het draaimechanisme van het apparaat dat de poort via de afstandsbediening in beweging zet, is deels afgebroken wegens slijtage. Hitte, regen, roest, beroerde kwaliteit. Chinees ??? We kopen nieuwe wieltjes. Er wordt gezaagd en gelast. Een warme klus bij 40c.

Nieuwe wieltjes worden vast gelast.

Een half uur later loopt de poort weer op rolletjes. Letterlijk en figuurlijk.

Omdat overal de airco’s en de ventilatoren overuren maken is er geen stroom. PLOP. En alles valt uit. Volstrekte duisternis. Alweer voor de tweede opeenvolgende avond. Zucht. We hebben gelukkig voldoende oplaadbare lampen om iets te kunnen zien. We eten bij kaarslicht. De slaapkamer blijft heet. De ramen open zetten helpt niet want de lucht (briesje) is ook heet. En we krijgen liefst zo weinig mogelijk muggen op bezoek.

Dat wordt nog een paar uurtjes puffen. In het zwembad springen om wat af te koelen en hopen dat ze ook vannacht weer elektriciteit leveren. Gisteren sprong alles om 01.42 weer aan. Tot zover een greep uit ons dagelijks leven. En ik hoor jullie vragen … hebben jullie geen aggregaat? Ja, dat hebben we. Zo’n ding slurpt benzine en maakt een pokke-herrie. Morgen toch maar serieus overwegen om hem weer aan de praat te krijgen.

Ps. Als er stroom is, laden wij alles meteen weer op. Ook de laptop waar ik nu zit op te rammelen. Ik heb nog 67% aan batterij.

Allerzielen

Tags

Allerzielen, Boechout, Chrysanten, Familie, Griekenland, Icarus, Ine, Isabel, Kerkhof, Matola

De afgelopen dagen hebben collega-bloggers in grote getale over kerkhoven, chrysanten en andere bloempotten geschreven. In de katholieke traditie worden op 1 en 2 november Allerheiligen en Allerzielen de doden herdacht. Meestal met een bezoek aan het kerkhof. Een gouden periode voor bloemisten.

Als kind vond ik 1 november veruit de saaiste feestdag van het jaar. Ik ging niet altijd mee naar het kerkhof. Saai – voor een kind. Het beperkte zich niet enkel tot het Boechoutse kerkhof maar we moesten ook naar Sint-Amands. Daar was het graf van de grootouders van mijn moeder. Of we ook naar Bouwel gingen weet ik niet. Daar kwam den Bompa vandaan.

Op het kerkhof (Matola – Mozambique)

Mozambique heeft nog wel een grote kerkhof-traditie. Met bloemen. Niet specifiek tijdens deze dagen maar het hele jaar door. Eerst bij de begrafenis. Daarna zeven dagen later nog een keer. En vervolgens na een jaar. Na vijf jaar en dan weer na tien jaar. En daar horen bidden, zingen en dansen ook bij. En eten en drinken natuurlijk. Vorige week was het weer raak – om het oneerbiedig te zeggen. Een neef van Isabel is een jaar geleden – onverwacht – gestorven. Wij waren op tijd. Acht uur ’s morgens. De familie uit de stad met onder andere de weduwe waren er om kwart over negen nog niet. Sorry … en dan maar proberen om niet boos te worden. We liepen met z’n tweeën naar het graf en dan begint Isabel meteen te poetsen.

Vorig jaar liepen we wel over het kerkhof van mijn jeugd. In Boechout dus. Isabel had me dat gevraagd. Voor mij was het een mooie manier om wat te vertellen over mijn familie.

Op het kerkhof (Boechout – Belgie)

Over het ‘plekje in de zon’ waar we de as van mijn broer (in 1993) hebben uitgestrooid. Over de ouders van mijn vader, mijn Bompa (1983) en Bomma Schyvens – Claes (1967). De ouders van mijn moeder, mijn Opa (1964) en Oma De Smedt – Delafontaine (1985). Nonkel Gust en Tante Maria.

En waarom Isabel een beetje bozig naar me kijkt? Ze vindt het niet gepast dat ik foto’s maak op het kerkhof. Is dat echt zo fout? Ik vind van niet. We staan hier bij het urnen-graf van mijn ouders. Mijn vader heeft ze nooit ontmoet. Mijn moeder wel.

Voor mij geen jaarlijkse wandeling naar het kerkhof. Mijn figuurlijke chrysanten zijn de stukjes die ik over ze schrijf. Dat is mijn manier. En wat ik zelf wil … ik weet het niet meer. Ik laat het maar over aan diegenen die me dan vaarwel zeggen. Dat niet weten is natuurlijk ingegeven door het leven op twee continenten. Ine wilde persé geen ‘plek’. Dat hebben we dus gerespecteerd. Haar as is grotendeels uitgestrooid in zee. In het warme Griekenland. Op de verjaardag van kleinzoon Icarus. Hij werd namelijk geboren op dezelfde dag – hetzelfde uur – dezelfde minuut waarop Ine negen jaar eerder (2005) is overleden. Vandaar deze symbolische daad. De mythologische Icarus viel uit de Griekse hemel in zee. Onze Icarus … ook een geschenk. Waarvan vandaan? Doet het er toe, nee. Wij vieren het leven. Gisteren, vandaag en morgen. Ook op Allerzielen. L’Chaim.

Ondertussen in Mozambique (5)

Tags

Boane, Boechout, Djonase, Gemeenteraad, Isabel, Matola, Mozambique, Stemmen, Verkiezingen

Gemeenteraadsverkiezingen

Aanstaande zondag gaan de Belgen (verplicht) naar de stembus om nieuwe gemeenteraadsleden te kiezen. Ik volg het een beetje via internet en de Vlaamse kranten. Boechout. Mortsel. Antwerpen. De Mozambikanen zijn vandaag aan de beurt. Dat betekent ook een extra vrije dag.

Foto: © Noticias

Bij gebrek aan goed functionerende postbezorging moet je je in Mozambique van te voren registreren als kiezer. Je krijgt dan een persoonlijke stempas. Isabel haalde haar stemkaart enkele maanden geleden in een plaatselijke school – die daarvoor was ingericht. Vanochtend vertrok ze al op tijd om te stemmen. Er stonden geen stembussen in diezelfde school. Wel een aantal – vooral oudere mensen – die mopperen en hun beklag doen. “Er kan hier niet gestemd worden want deze locatie behoort niet tot een municipio / gemeente.” Geen informatie hierover tijdens de registratie. Ze had eventueel wel kunnen gaan stemmen in Maputo of Boane maar had dan een ander pasje nodig. Ik schreef er al eens eerder over. Wij wonen in een ‘betwist gebied’. Officieel wonen wij in Matola maar Djonasse en Djuba behoren tot het district Boane. Een administratieve patstelling. Dus vandaag geen blauwe inkt-vinger voor Isabel.

Afgelopen week was er voor het eerst iets te merken dat er verkiezingen aankomen. Veel vlaggen, veel nieuwe t’shirts van Frelimo. Toeterende auto’s. Ik ging op zoek naar partijprogramma’s van de drie grootste partijen. Ik vond niets. Ik vroeg mijn schoonvader waar ik die informatie kon vinden. Hij lachte me vriendelijk toe (uit). Die bestaan niet. Waar stem ik dan op – mocht ik mogen stemmen? Geen antwoord. Op de partij. Frelimo. Renamo. MDM. Maar wat de partijen in ‘mijn’ gemeente willen realiseren is onbekend.

De Nederlandse ambassade stuurde gisteren een ‘whatsapp-alert’ uit om de komende dagen manifestaties, demonstraties en mogelijk oproer te vermijden. En thuis te blijven als dat kan. Verwachten ze toestanden? Ik weet het niet. Waarschijnlijk zal het wel wat onrustig zijn want verkiezingsuitslagen worden in dit deel van de wereld altijd in twijfel getrokken door de verliezers. En dat zijn altijd dezelfde. Rara hoe kan dat? En de geruchten over fraude en manipulatie zullen er – traditiegetrouw – ook komen.

In de serie: ONDERTUSSEN IN MOZAMBIQUE