Sint Juttemis

Tags

Abe de verteller, Avek, Fanfare, Het Bedrijf v/h, Leeuwarden, Legende, Lezen, Onmogelijk, Pausin Johanna, Rob Maaskant, Sint Jut, Sint Juttemis, Vrienden

Vandaag is het vrijdag de dertiende (september). Sinds mijn studie (eind jaren 70, begin jaren 80) op de ‘Akademie voor Ekspessie en Kommunikatie’ (AVEK) zijn de termen ‘Sint Juttemis’ en ‘Vrijdag de Dertiende’ onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het lesrooster ging totaal overboord. De hele school vierde het feest van Sint Jut – de dag dat het onmogelijke mogelijk bleek te zijn. Elk Sint Jut-feest had een ander thema maar steevast werd er een vuur gemaakt en werd de legende van Sint Juttemis verteld of voorgelezen.

Afbeelding uit het AVEK-archief

In het jaarverslag (ik denk 1981) werd deze legende ook gedrukt. Gestencild is een juistere omschrijving. Ik publiceer het hele verhaal binnenkort op dit weblog. Voor de geïnteresseerden HIER alvast een link en het begin van de legende.

Een traditie die in ons geheugen (en hart) is gegrift. Elke vrijdag de dertiende heb ik wel contact met enkele voormalige studie-genoten. Het is vandaag niet anders. Dankzij een ‘WhatsApp-groepje’ vliegen de beste wensen op en neer. Van Kreta via Breda naar Harlingen. Van Frankrijk via Groningen naar Amersfoort en Hilversum. Van Bosnië naar Mozambique en weer terug naar Leeuwarden waar het allemaal begon.

Omdat ik toch online ben, check ik even meer ‘weetjes’ over Sint Juttemis. Uiteraard is het een item op Wikipedia. Een mooi verhaal vind ik bij Abe de Verteller. Klik HIER. Hij verwijst naar Pausin Johanna. Ik heb het boek met dezelfde titel langgeleden – met heel veel plezier – gelezen. Auteur: Donna Woolfork Cross.

Sint Juttemis of ‘De dag dat de kalveren op het ijs dansen’. Met andere woorden … een dag die niet bestaat. Het is onmogelijk. Ook in vergelijkbare uitdrukkingen zoals de Vlaamse variant: ‘Als de kiekens tanden krijgen’. Of ‘Als de katten ganzen-eiren leggen’ Of ‘Als Pasen en Pinksteren op één dag vallen’. En de laatste variant zegt dat Sint Juttemis een verbastering is van ‘Jodenmis’. Ook dat is onmogelijk – het Joodse geloof kent geen mis, zoals de katholieken.

Nog een laatste opmerking. Eind 1989 verhuisden we naar Bergen op Zoom. Enkele jaren later maakte ik kennis met Rob Maaskant. Beeldend kunstenaar, performer en muzikant. We werkten vaak samen aan grote theatrale producties in Brabant en Zeeland. Rob was jarenlang muzikant bij de Zeeuwse fanfare … je raadt het al … Sint-Juttemis.

Ondertussen zijn er meer dan vijftig ‘Appjes’ verstuurd in de ‘Oud-Avek-groep’ en wordt er flink gewerkt aan een drijvend Sint Juttemis feest. Als het zover is zal ik er vast over schrijven. Eén ding is zeker … het is op een vrijdag de dertiende …

Beste zangers

Tags

2009, Amir Vahidi, AVROTROS, Beste Zangers, Bram Houg, Cathalijne de Sonnaville, Corso, Emma Heesters, Goes, Goes Afrika, Isabel Soeteweij, Oumnia Guigui, Soldaat van Oranje, Televisie, Ubuntu, YouTube, Zundert

Soms is het jammer dat ik niet op twee plaatsen tegelijk kan zijn. Vandaag is het weer zo’n dag. Ik ben in Mozambique. De laatste gasten van de bruiloft vertrekken dit weekend en begin volgende week. Vanochtend vertrok Ana – die enkele weken bij ons logeerde – terug naar Portugal. Maandag vliegt ook Mangaze – broer van Isabel en Aldovanda – weer naar Lissabon. We zullen ze missen. Het was gezellig.

Vandaag zijn er twee zaken in Nederland die ik mis. De grote groep omroepers van het Corso in Zundert bezoeken vandaag alle bouwplaatsen. Twintig nieuwe creaties staan klaar om volgende week zondag door de straten van het geboortedorp van Vincent van Gogh te rijden. Mensen die me al langer volgen, weten dat ik een groot hart heb voor de grootste dahlia-parade van de wereld. Waarschijnlijk ook geen Corso dit jaar voor mij. Jammer. Snik.

Nog iets dat ik vandaag – vanavond – zal missen … de eerste aflevering van een nieuw seizoen ‘Beste Zangers’. Eén van de populairste (muziek)programma’s van AvroTros op de Nederlandse televisie. Waarom ik dit programma graag wil zien? Omdat Emma Heesters één van hen is. Misschien zegt de naam Emma Heesters je nog niet heel veel. Ze is nog niet ‘wereldberoemd in Nederland’ maar dat gaat veranderen. Let op mijn woorden.

Op YouTube is Emma al een ster met ruim anderhalf miljoen volgers. Kijk maar eens HIER. Anderhalf miljoen volgers voor een onbekende zangeres van drieëntwintig is heel veel. Waarschijnlijk vraag je je af waarom ik nu uitgerekend aandacht besteed aan Emma. Een heel klein beetje omdat ik (plaatsvervangend) trots ben dat zij haar carrière zo voortvarend aanpakt. Los Angeles, New York, Europese tournee, Zuid Korea, enzovoort. Als dertienjarig meisje deed zij eind 2008 auditie voor het openluchtspektakel Ubuntu in Goes. We waren meteen overtuigd dat Emma een prachtige stem heeft, een jong en groot talent. Zij kreeg de hoofdrol. Azina – het meisje dat op zoek gaat naar haar verdwenen broer en de grote Afrikaanse rivieren bezoekt.

Repetitie Ubuntu met oa Emma Heesters (Foto – Eddy Westveer)

Op de foto zie je van links naar rechts Hope (The Princess of Mbira), Fifi en Theresa. Drie Zimbabwaanse danseressen, zangeressen en muzikanten. Rechts – op haar knieën zit de jonge Emma. De auteur van dit blog kijkt in z’n script.

Repetitiefoto Ubuntu (2009) met oa Emma Heesters (Foto: Eddy Westveer)

Emma was niet het enige talent in deze muziektheater-productie. Ook Amir Vahidi, Cathalijne de Sonnaville (oa Soldaat van Oranje), Oumnia Guigui (oa The Voice of Holland), Bram Houg, Isabel Zoeteweij (oa Belle and the Beats) maakten deel uit van de jonge, talentvolle cast. En voor het gemak vergeet ik Boudewijn, Maria, Sjoerd en vele anderen. En vermeld ik nu geen succesvolle dansers, muzikanten en acrobaten. Mooie herinneringen waarin mijn twee werelden even samenkwamen. Nederland en Afrika.

Vanavond staat Henk Poort centraal bij ‘Beste Zangers’. Ik ben benieuwd wat Emma gaat zingen voor deze musicalster. Ik ga het later opzoeken en bekijken via ‘Uitzending gemist’ of YouTube.

Foto’s: eddywestveer@com

Weekboek

Tags

Boechout, Familie, Hans Aarsman, Hermitage, Isabel, Kenya Airways, Lier, Mozambique, Nederland, Netflix, Suitsupply, Vertraging, Visa, When they see us

Geen dagboek maar een weekboek. Het is alweer acht dagen geleden dat ik te gast was in (mijn eigen) blogland. Even een korte update – om het in slecht Nederlands te zeggen.

Foto: Pixabay

Woensdag

Een dagje voor mezelf. Ontbijten met dochter en kleindochter. Op de fiets naar het station en kuieren door de Amsterdamse binnenstad. Een kaartje kopen voor de (Amsterdamse) Hermitage. Een mooi bezoek – vooral de audiotour met Hans Aarsman bij de tentoonstelling Hollanders van de Gouden Eeuw. Een heerlijke Vietnamese noodle-soep gegeten met als gevolg een volgespetterd tshirt. Soep eten met stokjes blijft een circus-atractie.

Donderdag

Een dagje Heemstede in combinatie met Haarlem. Bompa en kleindochter en tussendoor mijn nieuwe kostuum (een pak) opgehaald bij Suitsupply. Er komt een bruiloft aan in Mozambique en als Padrinho en zwager van de bruid wordt er van mij verwacht … enzovoort.

Vrijdag

Ritje naar Bergen op Zoom. Tandarts (een afgebroken kies laten trekken). Met verdoofde lip naar de kapper. Cadeautje kopen in de Wereldwinkel. Naar de apotheek. Even thuis in Ossendrecht. Post sorteren. Wout van Aert zien vallen in de tijdrit (op tv). Naar België. Naar het trouwfeest van Laura en Bob in Lier. Dochter van goede vrienden.

Zaterdag

Berlaar en Boechout. Een paar heftige buien. Goed voor de tuin. Laat ik toch geen tuin hebben in België, maar dat terzijde. Verjaardagsfeest in festivalstijl. Heel in de verte horen we – naar het schijnt – de bassen van Tomorrowland. Kan dat? Zo’n twintig kilometer verderop – hemelsbreed?

Zondag

Beetje aantutten. Een boodschapje bij Delhaize en koffers inpakken. Alle cadeautjes zijn voorzien van cadeaupapier. De koffers staan gereed. Mijn schoonzus brengt me naar Zaventem, waarvoor nogmaals dank. Ik heb tijd genoeg om nog een (afscheid) steak-tartaar te eten. Mijn vlucht naar Amsterdam duurt nauwelijks 22 minuten. ‘Shame on me’ – een vlucht Brussel – Amsterdam – maar dat maakt het totaal-ticket naar Mozambique bijna 300 euro goedkoper. Ik zal never nooit iets begrijpen van prijzen voor vliegtickets.

Maandag

Wakker worden ergens in de lucht. Een licht ontbijt ergens boven Somalië en om half zes voet aan de grond in Nairobi (Kenia). Overstaptijd ruim 5 uur. Een sapje. Een plekje zoeken ergens op de grond om nog een uurtje te doezelen. Rond half tien kijk ik op de informatieborden welke gate ik moet opzoeken. Nog geen informatie beschikbaar. Enkel het bericht: Maputo 11.10 – SHEDULED. Om kwart over tien is deze mededeling verwijderd. Tiens !?! Ik loop naar de balie van Kenya Airways. Vlucht geannuleerd. Grom grom. Alweer. Dat overkwam me ook in februari. Grom grom. 24 uur wachten. Ik eis en krijg een beter hotel dan de vorige keer. Papieren invullen voor visa. Aanschuiven. Wachten op transport. Anderhalf uur in de file. Gelukkig heb ik een goed boek. Isabel appen dat ik alweer vertraging heb. Grom grom. Uit eten in mijn eentje in een chique hotel op kosten van een ander … grom grom. Ik val rond half tien in slaap.

Dinsdag

Met vierentwintig uur vertraging aangekomen in Maputo. Een uurtje wachten op het vliegveld want Isabel kan niet zomaar weg op haar werk. Gelukkig is daar mijn boek en mijn tablet. Ik kijk naar “When they see us”. Een Netflix-mini-serie. Een aanrader maar wel schokkend – gebaseerd op ware gebeurtenissen. Om zes uur thuis in mijn Afrikaanse thuis. Drie dagen onderweg. Een mengeling van grom grom, zucht zucht en joepie joepie.

Woensdag

De koffers zijn uitgepakt. De cadeautjes zijn uitgedeeld. Een paar uurtjes naar de stad. Samen uit eten en dan op internet lezen dat de Mozambikaanse overheid de prijzen voor visa en verblijfsvergunning hebben verhoogd. Single visa van ca 30 euro naar 90 euro. Verblijfsvergunning voor een jaar van bijna 300 euro naar bijna 500 euro. Vandaar dus GROM GROM in hoofdletters. De overheid maakt toerisme in/naar Mozambique haast onbetaalbaar. Voor buurland Zuid Afrika heb je geen visum nodig. Idiote overheid. Kleine accommodaties zullen gauw het loodje leggen.

Laat ik toch optimistisch eindigen. Ik ben weer bij mijn meisje. Het was vandaag 32c (ja, ik weet het, dat is ‘kouder’ dan in de Lage Landen). Mijn internet werkt. Ik ben terug in blogland.

De brand in het landhuis

Tags

Amir Vahidi, De brand in het landhuis, Marggraff, NPO Radio 1, NTR, Podcast, Simon Heijmans, Ubuntu, Vught

Laat ik er maar weer eens een term tegenaan gooien … binge-luisteren. Dat is wat ik vanochtend heb gedaan. Zes afleveringen van de bekroonde podcast: ‘De brand in het landhuis’. Ik zat aan de radio – in mijn geval aan de computer – gekluisterd.

Afgelopen week zag ik op de Facebook-pagina van Amir een link naar een bekroonde podcast waarvoor hij de soundtrack heeft gemaakt. Nog geen uur later zie ik een soortgelijk bericht op Nu punt nl. Ik ga op zoek en download alle afleveringen.

Bron: NPO Radio 1

Ik citeer de website van NPO Radio 1.

“Op 7 december 2003 komt grootgrondbezitter Ewald Marggraff bij een brand in zijn landhuis in Vught om het leven. De excentrieke Brabander bezat zo’n 700 hectare land, een kunstcollectie van -naar verluidt- ruim 500 schilderijen en een vermogen van 160 miljoen euro in verschillende belastingparadijzen. Na zijn dood is er geen spoor meer van de schilderijen en het geld. Wat is hiermee gebeurd? En waarom is er op deze vragen nooit antwoord gekomen? Als eind 2018, vijftien jaar na de brand, nog steeds nieuwe verhalen opduiken, besluit podcastmaker Simon Heijmans een zoektocht te ondernemen. Wat is feit? Wat is fictie?”

Acteur, schrijver en podcastmaker Simon Heijmans gaat op bezoek bij oude vrienden uit zijn jeugd. Zij wonen in de Marggraffstraat – met dubbele gg en dubbele ff in Vught. Marggraff is de familienaam van een welgestelde Vughtse familie. Grootgrondbezitters. Zij woonden op een landgoed in het centrum van deze Brabantse gemeente. De laatste telg – Ewald Marggraff – wordt dood gevonden achter zijn voordeur als zijn landhuis begin december 2003 in vlammen opgaat.

In zes afleveringen zoekt Heijmans uit wat er is gebeurd en wat er waar is over een pot met gouden munten, honderden schilderijen en vele miljoenen in Zwitserland of Monaco. Hij ontrafelt wat er gebeurd kan zijn … Om in zijn eigen beeldspraak te blijven vergelijk ik deze serie met een ingewikkeld breipatroon dat hij langzaam uit elkaar trekt, ontvlecht en de losse draadjes aan ons serveert in zes stukjes van ongeveer 45 minuten. En uiteraard eindigt elk deeltje met een cliffhanger waardoor ik meteen doorklik naar de volgende aflevering.

Eigenlijk jammer want daardoor hoor ik de titelsong Places van Amir Vahidi niet met volle aandacht. Ik heb één keer met Amir samengewerkt. Hij als speler / zanger. Ik als regisseur / schrijver. Amir speelde in 2009 de rol van Niger in Ubuntu – zomerspektakel in Goes in het kader van Goes Afrika.

Ik begrijp volkomen dat deze podcast is bekroond en wordt bejubeld. Ik doe daar vandaag graag aan mee. Ook zin om te luisteren? Klik HIER

De Brand in het Landhuis is een NTR-podcast van Simon Heijmans. Research en eindredactie: Marion Oskamp. Geluidsmixage: Sam Huisman. Sounddesign en titelsong Places: Amir Vahidi.

Ntumbuluko (3)

Tags

CC UEM, Dans, Kostuums, Maputo, MoNo, Mozambique, Muziek, Ntumbuluko, Stewart Sukuma, Teatro Avenida, Theater, Timbila, Umoja

Zoals beloofd. Een kijkje achter de schermen en iets over de voorbereidingen. Ik vertel het graag met wat foto’s. Niet heel goed van kwaliteit want ik nam ze tussen de bedrijven door met mijn telefoon.

CC UEM Maputo

Als eerste een foto van het theater. Deze zaal wordt vooral gebruikt voor conferenties en diploma-uitreikingen van Universidade Eduardo Mondlane. En dat is jammer. Ik leg zo wel uit waarom ik dat jammer vind.

Overleg op het podium

Ondanks dat ik al 16 jaar – met enige regelmaat – rondloop in Maputo had ik dit theater nog nooit van binnen gezien. En op het podium kwam ik er ook achter waarom niet. Het lijkt een mooie zaal. Ja. Maar er is nauwelijks (theater)licht. Alle ‘trekken’ zijn gefixeerd. Er kan dus niets naar boven of naar beneden gehesen worden. Om iets op te hangen moeten er dus ladders of steigers gehuurd worden. De vloer is goed maar wij hebben een balletvloer nodig. Die wordt geleend van Teatro Avenida.

Repetitielokaal MoNo

Er moet natuurlijk gerepeteerd worden. Nog een paar ‘kiekjes’ van de repetities vanuit ‘mijn’ hoekje in het danslokaal.

Dansrepetitie

Door een eerdere samenwerking met Sarakasi uit Nairobi worden er acrobatische elementen toegevoegd aan de choreografieën.

Dansrepetitie

Tijdens de repetities wordt er gewerkt met ‘tape en cd’. Dat is natuurlijk een ouderwetse uitdrukking want alle muziek staat op mobiele telefoons en die worden aangesloten op de versterker van het lokaal.

Bataristas de MoNo

De dansgroep (en school) heeft ook muzikanten in dienst. Slagwerkers en een timbila-speler. Uiteraard zijn zij ook actief tijdens de repetities.

Posters, banners en flyers worden gedrukt en verspreid. De kaartverkoop gaat van start. Overleg met Stewart Sukuma over repertoire en repetities. Geen persconferentie dit keer maar wel interviews op radio en televisie.

Van links naar rechts: David (TVM), Zacharias en Lulu (Choreografen)

De heren zijn klaar voor een televisie-interview. David van TVM (de nationale televisie) zal ook de MC (de presentator) zijn tijdens de show.

Nog een interview

Ook bij het theater komen televisie-teams langs. Dit keer geen Koen, ik vind mijn Portugees niet goed genoeg en blijf liever ‘achter de schermen’. Vanmiddag worden de kostuums gepast en verdeeld.

Kostuums voor de Ntumbuluko-show

Nog wat kostuums die klaarliggen

Nee … het zijn geen zwarte pieten kostuums. Zwarte Piet draagt toch geen Adidas-gympjes … of wel …? Koen blijf bij je onderwerp.

Nog meer kostuums

De dansers (m/v) veranderen zo’n 7 of 8 keer van kostuum tijdens de show. Het werk in het theater gaat natuurlijk ook verder. Licht wordt aangevoerd en opgehangen.

Spots en aanverwante zaken

De muzikanten van Stewart bouwen ook hun deel op. Na de eerste doorloop verander ik deels de opstelling van het orkest.

Steigers (op z’n Mozambikaans)

Je zult begrijpen dat dit mijn favoriete foto is van dit plogje. Ja echt waar … zo doen ze dat. Een oogje dichtknijpen is een eigenschap die ik hier nodig heb. Naast geduld en flexibiliteit.

Rotsblokken

Er is nauwelijks budget en tijd om iets aan vormgeving te doen. Jammer. Er wordt een groot scherm opgehangen voor een introductie-video. En er worden rotsblokken gemaakt. Papier-maché. Zo is Zundert ook weer even heel dicht bij.

En dan is het tijd voor de show. De première van Ntumbuluko. En wat ik had gevreesd wordt bewaarheid. Veel te lange speeches. Er worden flink wat (politieke) hotemetoten uitgenodigd. Minister(s), burgemeester, ambassadeur en die willen allemaal iets zeggen. Op het podium.  Ik had bedongen dat het vooraf moest en niet tijdens of na de show. En elke spreker maximaal twee minuten. Sic. De burgemeester sprak 9 minuten, de minister van Cultuur en Toerisme bijna 6 minuten. De Noorse ambassadeur hield het bij de afgesproken twee minuten. De twee dames die het woord voerden deden er samen ook ruim 6 minuten over. Samenvatting … de show begint dus eigenlijk een half uur later. Wat dan weer goed uitkomt voor de vele laatkomers. Ook een Mozambikaanse gewoonte, onhebbelijkheid.

Ik eindig met nog enkele foto’s van de show.

Companhia de dança MoNo

Ntumbuluko show

Een paar namen van de (traditionele) dansen … Kokoktxo / Chioda / Tropa / Zorre / M’hambalo / Nhau / Xigubo / Mutxongoyo

Stewart Sukuma en MoNo dansgroep

Het (bijna) einde an de show

Nog een laatste opmerking. Ntumbuluko. Een woord in de lokale taal shangana. Het betekent zoiets als ‘ontkiemen’ en ‘groeien’. En dat is natuurlijk bewust gekozen omdat deze (professionele) dansgroep zich met deze voorstelling heeft voorgesteld aan een groot publiek. Vandaar ook de televisie, pers en vips.

Het was me een genoegen om mee te werken aan deze show. Ik hoop wel dat ik er een volgende keer wat eerder wordt bij betrokken. En natuurlijk mag het duidelijk zijn dat dit een geweldige spin-off is van het eerdere UMOJA CFC programma waar ik twaalf jaar artistiek coördinator van was. Ook met Noorse subsidie …

Ntumbuluko (2)

Tags

Dans, Maputo, MoNo, Mozambique, Muziek, Noorwegen, Regie, Stewart Sukuma, Theater

Vandaag een plogje

MoNo Dance Company

Choreografie: Enoque Simomole

MO(zambique) en NO(orwegen)

Groeien …

7 juni 2019 – Ntumbuluko in CC UEM – Maputo

MoNo – Companhia de dança

Morgen wat verhaaltjes over de voorbereidingen, repetities en andere aanverwante zaken.

ps. De show is met veel enthousiasme ontvangen door het publiek.

Ntumbuluko (1)

Tags

Dans, MoNo, Mozambique, Ntumbuluko, Regie, Show, Stewart Sukuma, Zang

Hoe heet zoiets? ‘Radiostilte’ … In mijn geval is het eerder ‘blogstilte’. En is daar een reden voor? Nauwelijks. Of hooguit een heel klein beetje.

Ik kreeg vorige week – zeer onverwacht – telefoon van de directeur van een dansschool cq dansgezelschap in Maputo.  Of ik hem kon helpen … Deze dansschool startte enige tijd geleden een professioneel dansgezelschap Companhia de dança MoNo. En dat maken ze heel graag wereldkundig. Met een grote show. Om te beginnen in Mozambique. De school heeft de meest bekende zanger van het land – Stewart Sukuma – uitgenodigd om met hun dansers op te treden. Stewart kun je een beetje vergelijken met Bart Peeters in Vlaanderen of Marco Borsato in Nederland. Een zanger die af en toe ook meespeelt in films en diverse televisie-programma’s op de nationale televisie presenteert. Ik heb tijdens mijn UMOJA CFC – periode vaak met hem samengewerkt. En hij was in 2013 onze muzikale gast op onze bruiloft.

Goed … terug naar de vraag van MoNo: “Koen, kun je ons helpen … wij hebben een buitenstaander nodig die zorgt voor continuïteit, voor de smeerolie en coördinatie.”

Ja dus. Graag. Ik heb negen dagen de tijd. Ik schort mijn Nederlandse lessen even op. En die negen dagen gingen in toen ik mijn vorige stukje publiceerde op 29 mei. Morgen is de première van ‘Ntumbuluko’. Wij / Zij zijn er klaar voor. Morgenochtend nog even de puntjes op de figuurlijke i. Je begrijpt vast waarom ik even niets publiceerde … volgende week ben ik terug …

Poster Ntumbuluko

Otmars zonen

Tags

Achterflap, Boeken, Bonita Avenue, Cliffhanger, Hype, Lezen, Literatuur, Otmars zonen, Peter Buwalda, Trilogie

Zeshonderdacht bladzijden. Dat mag je gerust een dikke pil noemen. Otmars zonen – een Nederlandse roman van Peter Buwalda. Het is pas zijn tweede boek. In 2011 las ik met veel plezier zijn succesvolle eersteling: ‘Bonita Avenue’. Meteen na het verschijnen van zijn nieuwe boek – een half jaar geleden – was er sprake van een hype. Overal in de pers dook Peter Buwalda op. Ik ben altijd wat huiverig voor hypes dus ik wachtte een paar maanden. Ik heb wel een interview gelezen met de schrijver maar verder niets. Ik probeer ook zoveel mogelijk achterflap-teksten te vermijden. Ik wil het liefst NIETS weten voor ik aan een boek begin. Dat is me bij dit boek gelukt. Heeft dit ook jou verkeur … lees dan niet verder. Onthou enkel dat ik dit boek  ****1/2 sterren heb gegeven. Ik twijfelde even of het toch een vijfsterren-boek is. Nee, maar wel erg goed.

Otmars zonen – Peter Buwalda

De uitgever prijst het boek aan met volgende tekst cq samenvatting:

“Otmars zonen vertelt het verhaal van de jonge Shell-employé Ludwig Smit, die na een bezoek aan de illustere Johan Tromp op het Siberische eiland Sachalin strandt in een sneeuwstorm. Juist nu, wanneer onderzoeksjournaliste Isabelle Orthel hem het deksel komt overhandigen van een beerput, begint Tromps daverende carrière in de oliebusiness te wankelen. Tromp – hedonist, alfaman, kroonprins van Shell, en in alles het tegenbeeld van Ludwig – schat zijn twee bezoekers volkomen verkeerd in.

Peter Buwalda verkent in Otmars zonen de grenzen van de epische wereld die hij al in Bonita Avenue schiep.”

Door omstandigheden had ik weinig tijd om te lezen. Ik deed er meer dan twee weken over om de eerste honderdvijftig pagina’s te lezen. Niet een echte worsteling maar ook niet vanzelfsprekend. Lag dat aan het boek of aan mijn 10-bladzijden-per-avond-ritme? Aan allebei denk ik. De lezer leert Ludwig kennen, zijn moeder en Otmar, zijn stiefvader. Zijn stiefbroer en stiefzus. Tegelijkertijd ook zijn vrouw en haar dochtertje. Het boek verspringt voortdurend van tijd en plaats. Niets is chronologisch. Een tweede hoofdpersonage is Isabelle – what’s in a name? En ook haar verhaal – en van haar familie – wordt verteld met veel flash backs. En dan springen we met grote regelmaat van Nigeria naar Enschede en terug. Naar Overveen en Londen maar vooral naar Sachalin in Siberië. De laatste vierhonderd pagina’s heb ik in minder dan een week verslonden.

En dan … cold turkey. Pats boem afgelopen … midden in een confrontatie. Ik begrijp het niet. Ik lees (ook) dit boek op mijn e-reader. Heb ik de tekst niet volledig gedownload? Wel dus. Ik blijf wat verweesd achter. Een uur later ga ik op zoek naar recensies. Ik lees: “In de nog te verschijnen delen van deze roman “De jaknikker” en “Hysteria siberiana” geeft Buwalda deze wereld verder vorm.”

Dat krijg je dus als je geen achterflappen wilt lezen. Dit boek is het eerste deel van een trilogie. Maar natuurlijk ook een uitgevers-strategie. Elk jaar een nieuw deel. We zijn dat ondertussen gewend van series of populaire films zoals In de ban van de Ring, Harry Potter en Game of Thrones. Eindigen met een cliffhanger … de kijker – in dit geval de lezer – komt volgend jaar wel terug. Ja, dat zal ik zeker doen. Niet omwille van sympathieke personages – eerder het tegendeel. Maar één ding is zeker: Peter Buwalda kan schrijven. Mijn hemel wat een prachtige zinnen, beeldspraken en vergelijkingen. En al dat gespring in tijd en van plaats is geen enkel probleem. Nee sterker nog … hartstikke duidelijk. Hoe krijgt hij het voor elkaar om dit moeilijke procedé zo feilloos te gebruiken? Geen idee maar ik vind het meesterlijk. Ik weet al wat Sinterklaas later dit jaar mag opsturen … “De jaknikker” van Peter Buwalda.

In de serie: BOEKEN

Hasta la Vista

Tags

Campo Cape Cape, CCFM, Chamanculo, Film, Filmfestival, Hasta la vista, Maputo, Mozambique, Sloppenwijk

Een bijzondere avond in Mozambique.

Logo van het 18e Festival van de Europese Film

Het was alweer heel wat jaren geleden dat ik een bezoek bracht aan dit festival. Vaak omdat het aan mijn aandacht was ontsnapt. Of simpel omdat ik er tegen opzag om weer naar de stad te rijden. Vijftig kilometer heen en weer en twee keer tol betalen. Daar heb ik niet altijd zin in.

Ik had de Nederlandse film-avonden aangekruist maar ben niet gegaan. Op zaterdagochtend check ik het programma. Hé ja … een Vlaamse film. Hasta la Vista. Een veel besproken film uit 2011 over drie fysiek gehandicapte jongens die naar Spanje trekken om voor het eerst in hun leven seks te hebben met een vrouw. Ik heb er destijds wel over gelezen maar ik heb hem niet gezien. Dat kan ik nu inhalen.

Bijna alle films in dit festival worden vertoond in het Frans Cultureel Centrum in Maputo. Twee films worden elders vertoond. Een Spaanse film en deze Vlaamse film. Op internet lees ik: ‘Chamanculo C Campo Cape Cape’. De wijk ken ik, de locatie niet. Ook Google Maps helpt me niet verder. Ik bel Oswaldo die vervolgens ook weer iemand belt … enzovoort. Uiteindelijk heb ik een vaag idee waar ik moet gaan zoeken.

Chamanculo is een volksbuurt. Ik denk dat wij – in Europa, het rijke westen – Chamanculo een sloppenwijk noemen. Na vijf keer vragen kom ik aan bij het voetbalveld Cape Cape. De juiste afmetingen van een voetbalveld, twee doelen (uiteraard zonder netten) en een betonnen zittribune. Daar zitten al ruim zeshonderd kinderen. Voor de tribune staat een groot projectiescherm, een beamer (projector) en er komt muziek uit de boxen. De zone rondom de projector en het scherm is omzoomd met een touw. Binnen het touw staan vijf plastic stoeltjes. Er zitten twee mannen. Ik scharrel wat rond maar word onmiddellijk verwelkomd. “Bent U van de Belgisch Ambassade? Of van de Spaanse?” Nee zeg ik naar waarheid. Ik ben gewoon een bezoeker. Toch krijg ik een plekje op een van de vijf plastic stoelen binnen de omheining. Ik word voorgesteld aan de lokale Chief. Als ik zit heet de organisator ons allemaal welkom. De rest vertel ik met foto’s …

Hartelijk welkom op het 18e Festival van de Europese Film

Alles staat gereed. Ik zit gelukkig ver genoeg naar links zodat de projector niet het halve beeld verstoort. Achter mij staan honderden kinderen tot tegen de draad. Ze joelen en praten hardop – volumeknop op 10.

Boa noite Chamanculo …

We happen stof want op het voetbalveld worden verschillende potjes tegelijkertijd gespeeld. Kinderen rollen grote autobanden van de ene naar de andere kant.

Waar zijn de mensen van de ambassade?

Nog een toespaak in de vorm van “Kunnen jullie mij horen?” “Jaaaa”. “Ik hoor jullie niet. Kunnen jullie mij horen?” “JAAAAA” En nog een stuk of tien gelijksoortige vragen en applaus voor de Belgische Ambassade. Volgens mij verwachten ze dat ik even rechtsta. De film kan beginnen.

“Ja dat is het! Kijk hier naar, de drie idioten.”

De film is begonnen. De eerste twintig minuten versta ik nauwelijks een woord Vlaams. De kinderen zijn veel te luidruchtig. Gelukkig zijn er Portugese onderschriften. Hahaha. Later wordt het wat rustiger.

“Mijn moeder droomt ervan om Spanje te leren kennen.”

Een klein half uur nadat de film is begonnen schuiven twee vrouwen aan op de plastic stoeltjes. Iemand van de Spaanse ambassade en van het Belgisch consulaat. Die laatste dame heb ik eerder ontmoet op de 21 juli viering in 2014. Ze zijn meer bezig met hun telefoon dan met de film … maar dat is in de hele wereld hetzelfde … zucht.

Kinderen kijken mee naar Hasta la Vista

Het begint met twee of drie kinderen die onder de draad doorkruipen en voor onze voeten gaan zitten. Binnen de kortste keren zijn het drie rijtjes. We kunnen verhinderen dat ze met een rieten stok door een buurtwerker worden weggejaagd.

“Maar ik wil vanavond naar de stad.”

In de film zijn de jongens en hun begeleidster aangekomen in Spanje. Kinderen beginnen zich te vervelen en druipen af. Op zoek naar ander vermaak. Een vader komt zijn kind ophalen. Een stevige oorvijg. Mijn buurvrouw foetert hem stevig uit. Terecht dat ze protesteert tegen dit onnodig huiselijk geweld. Het kind zit braaf op de grond. Het is iets na negen uur en de film is afgelopen. Nog even een laatste korte toespraak en dat was het dan weer. Ik word op weg naar mijn auto meteen omringd door een paar jongeren. Ik word omhelsd en tegelijkertijd wordt er 100 meticais gevraagd. “Honger.” Ik ken de argumenten. Ik antwoord vriendelijk “Nu niet, misschien een andere keer.” Mijn portemonnee hier boven halen en één iemand iets geven … Nee, dan breekt de hel los. Vooral onderling. Ik help wel op momenten dat het mij uitkomt en er geen jaloezie kan zijn. Ik rij naar de stad. Niet met de intentie van de jongens uit de film. Hahaha. Ik haal Isabel op bij een concert.

Een bijzondere avond. En wat ik van de film vond? Goed denk ik. Een moeilijk onderwerp in een tragisch-komisch jasje. Niet heel beklijvend. Een groot compliment voor het geweldige acteerwerk van hoofdrolspeler Robrecht Vanden Thoren.

Hasta la Vista

Met mijn eigen ogen

Tags

Ets, Ilha de Moçambique, Mozambique, Nampula, Reizen, Rolf Weijburg, Vrienden

Ilha de Moçambique – Rolf Weijburg

Afmetingen (cm): 40,0 x 30,0
Opmerkingen: kleurets / color etching

Vanuit mijn kantje in ons bed kijk ik al jaren naar bovenstaande ets van de Utrechtse kunstenaar Rolf Weijburg. Er hangen meer Mozambikaanse etsen van hem in onze slaapkamer. Ilha de Mozambique is de oude hoofdstad en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Ik kom al sinds 2003 in dit zuidelijk, Afrikaanse land maar ik was nog nooit in de noord-oost regio van het land. Enkel een paar keer op de vliegvelden van Nampula en Pemba. En daar komt nu verandering in. Ik vlieg die kant op en ga met mijn eigen ogen op zoek naar bovenstaande afbeelding. Nee … naar deze poort en huis. En nog veel meer. Ik ben erg blij met dat vooruitzicht.

Dit stukje wordt vast vervolgd maar mogelijk pas binnen een paar dagen.

In de serie BEELDENDE KUNST, REIZEN en #43/40