A Grande Guerra

Tags

1914 - 1918, De Groote Oorlog, Duits Oost Azie, Geschiedenis, Lettow-Vorbeck, Lourenço Marques, Maputo, Mozambique, Portugal, Vrienden, WO I

Het zal vast niet moeilijk zijn om bovenstaande titel te vertalen / te begrijpen. ‘De Groote Oorlog’, ik blijf het met opzet met dubbele oo schrijven. ‘De Eerste Wereldoorlog’. Ik schreef er al twee stukjes over. Mijn Nederlandse lezers / volgers reageerden haast unaniem dat zij nauwelijks iets weten over deze periode. Nederland was neutraal dus veel minder familiaal leed dan in België en in heel veel andere landen. Dus weinig aandacht – ook niet in het (geschiedenis) onderwijs. Eerlijk gezegd weet ik ook niet heel veel. Zo vroeg ik me af … wereldoorlog … dan was het slagveld niet beperkt tot Europa? Wat gebeurde er in 1914 – 1918 in Afrika? In Mozambique? Ik had geen flauw benul.

Toch weet ik al heel wat jaren dat er ‘iets’ moet gebeurd zijn want op het plein voor het Centraal Station in Maputo – een prominente plek in de hoofdstad – staat een groot monument met als opschrift: “Aos seus combatentes europeus e africanos da grande guerra” 

Monument voor de gesneuvelden

Er is nauwelijks iemand te vinden die iets meer kan vertellen over het monument en wie dan wel die gesneuvelden zijn. Wikipedia (de Portugese versie) helpt me op weg.

“Het herdenkingsmonument, door de beeldhouwer Ruy Roque Gameiro in samenwerking met de architect Veloso Reis, werd in 1935 in Maputo (toen Lourenço Marques), de hoofdstad van Mozambique, ingewijd. Het is gelegen aan de Praça dos Trabalhadores (voormalig Mac Mahon plein), tegenover het beroemde treinstation, en is een eerbetoon aan de Portugezen en Afrikanen (Mozambikanen en Angolezen) die zijn omgekomen in de Eerste Wereldoorlog.”

In een andere document – een universitaire studie – vind ik wat meer details die ik hier niet vermeld. Het gaat over de betekenis van de figuren en de gesymboliseerde veldslagen die zijn afgebeeld. Vraag blijft nog … ‘Waar zijn deze Mozambikanen gesneuveld?’ Mijn Mozambikaanse vriend Rufus stelt zich dezelfde vraag. Hij werkt aan een boek (studie) over dit onderwerp. Zijn eerste doel is om ‘namen’ te vinden. Wie waren deze mannen? Uit welk deel van Mozambique kwamen ze? Dat Mozambique – toen nog Portugees Oost Afrika – een kolonie van Portugal was, is bekend. Dus werden Mozambikanen en Angolezen ingezet als soldaat (kanonnenvlees) aan het Afrikaanse front. En in Frankrijk.

Ik lees een verhelderend stuk over de laatste dagen van Duits verzet in dit deel van de wereld. Ik citeer een paar stukjes.

“De Duitse generaal Paul von Lettow-Vorbeck, die nog altijd een guerrillastrijd in Oost-Afrika voert, heeft dan toch het nieuws van de wapenstilstand vernomen. Hij houdt al de hele oorlog met zijn koloniale Schutztruppen stand tegen een grote overmacht van geallieerde koloniale troepen. Nadat een groot deel van de Schutztruppen in Duits Oost-Afrika (nu Tanzania) waren uitgeschakeld, ontkwam Lettow-Vorbeck een jaar geleden naar Portugees Oost-Afrika (nu Mozambique).

Enkele weken geleden wist hij langs het Nyassameer (het huidige Malawiweer) onverwachts op te rukken naar Noord-Rhodesië (nu Zambia).  Daar voerde hij nog een paar succesvolle aanvallen uit. Eergisteren, de dag nà de wapenstilstand, wist hij nog de stad Kasama te veroveren. 

Lettow-Vorbeck en zijn troepen als kwelduivels van de Britten in Oost-Afrika (Lustige Blätter, nr 33, 1918).

Vandaag zag hij iemand met een witte vlag naderen. Een Britse magistraat in Noord-Rhodesië overhandigde hem een brief van de Zuid-Afrikaanse generaal Jacob van Deventer, de bevelhebber van de Geallieerde strijdmacht.  Lettow-Vorbeck heeft zo kunnen vernemen dat er een einde is gekomen aan de vijandelijkheden en dat ook in Afrika de strijd moet ophouden. De Duitse troepen in Afrika zullen niet krijgsgevangen worden gemaakt als ze zich overgeven. Ze zullen naar Europa worden teruggebracht.

Lettow-Vorbeck zou nu bereid zijn zich over te geven. Op dit moment beschikt hij nog maar over 140 Duitse militairen en iets meer dan duizend askari’s (inheemse zwarte soldaten).  Nadat hij het nieuws vernomen heeft, begeeft Lettow-Vorbeck zich met zijn troepen in alle kalmte naar Abercorn bij het Tanganyikameer, waar hij zich op 25 november eervol overgeeft. Als hij in maart 1919 naar Duitsland terugkeert, wordt hij in Berlijn als een held onthaald.”

Blijft de vraag wie waren de Mozambikaanse soldaten? Overzichtstabellen over Mozambikaanse slachtoffers vind ik niet. Er waren in totaal zo’n drieëndertig duizend Portugese oorlogsslachtoffers waarvan ongeveer zevenduizend doden.

Aan het Europese front hebben naar verluid ruim een een half miljoen Afrikanen meegevochten.

Frontlinie – November 1918 – Bron VRT NWS

---

Bronnen

Monumento a Grande Guerra

De onbekende oorlog in Duits Oost-Afrika

Paul von Lettow-Vorbeck, de onverstaanbare generaal

Wapenstilstand dringt door tot Oost-Afrika

Slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog

Studie over monumenten (1030 – 1940) in Lourenço Marquez (Maputo) 

Advertenties

IJzerbedevaart

Tags

Cyriel Verschaeve, Dentergem, Diksmuide, Familie, Familiegeschiedenis, Geschiedenis, IJzer, IJzermonument, IJzertoren, Sint-Amands, TAK

Ik denk dat het een korte serie wordt. Stukjes naar aanleiding van honderd jaar (na) De Groote Oorlog. Een paar herinneringen uit tweede hand, zoals ik gisteren al schreef. Belangrijk hierin is Diksmuide. De IJzervlakte. Het IJzermonument en de IJzertoren.

Als kind leerden we dat België drie stromen heeft. Stromen zijn groter dan rivieren. De Schelde, de Maas en de IJzer. Het gaat dus in dit stukje over de omgeving van de IJzer – strijdtoneel in de Westhoek (1914 – 1918).

IJzertoren Diksmuide @ Westoer VAB magazine

De jaarlijkse bedevaart stond prominent in de familie-agenda. Dat begon al lang geleden. Ergens in de jaren twintig van de vorige eeuw. Mijn grootouders – de ouders van mijn moeder hebben elkaar daar ontmoet. Tijdens de IJzerbedevaart – toen nog bij het (oude) IJzer-monument. Hij (mijn opa) uit Sint Amands aan de Schelde (provincie Antwerpen) en zij (mijn oma) uit Dentergem (West Vlaanderen). Zij waren er om de vele (Vlaamse) frontsoldaten te herdenken. Onder andere mijn oma’s broer.

“Hier liggen hun lijken – Als zaden in ’t zand – Hoop op de oogst – O Vlaanderland” Dichtregels van Cyriel Verschaeve die ik honderden keren heb gelezen.

IJzermonument Diksmuide

Deze dichtegels stonden niet alleen op het IJzermonument maar ook op een tegel bij Nonkel Gustaaf en Tante Edmonda in de keuken in Menen. AVV – VVK – Alles voor Vlaanderen / Vlaanderen voor Kristus. En De Blauwvoet van Albrecht Rodenbach. Ik zal de volgende dagen ook eens schrijven over Nonkel Gustaaf – oudste broer van mijn Oma. 

Ik denk dat ik tien of elf was als ik de eerste keer meeging naar de Ijzerbedevaart. Met Bompa Schyvens, oud-strijder en V.O.S. Later ging ik alleen en dan betaalde oma mijn reiskosten en een zakcentje. Twee keer was ik er als actief lid van TAK (Taal Aktie Komitee). Maar al gauw voelde ik me daar niet meer op mijn plaats. De IJzerbedevaart werd als het ware gegijzeld / gekaapt door rechtse militanten. De manifeste aanwezigheid van groepen als WERIDI en VMO (Vlaams Militante Orde) stoorde me enorm. Ik ben afgehaakt – rond 1977 denk ik – want ik wilde niets te maken hebben met deze lui.

Nog even terug naar de oorspronkelijke IJzerbedevaart. Mijn grootouders vertelde uitvoerig over de dynamitering in 1946 van het eerste monument. Een nooit opgeloste misdaad. Na de tweede wereldoorlog werd de Vlaamse ontvoogdingsstrijd gekoppeld aan collaboratie met nazi-Duitsland. Vaak terecht, minstens zo vaak onterecht.

Onmiddellijk daarna werd geld ingezameld voor een nieuw vredesmonument. De IJzertoren in de vorm van een kruis met op alle vier de zijdes de tekst: ‘Nooit meer oorlog’ in alle talen van de strijdende partijen. Plus jamais de guerre, No more War, Nie wieder Krieg. De donatie gedaan door mijn grootouders is tot de dag van vandaag te zien hoog in de toren op een herdenkingstegel. Fam. De Smedt – Sint Amands.

Ik heb het bijbehorende museum verschillende keren bezocht. Met Ine en later met mijn kinderen. En natuurlijk ook In Flanders Fields Museum en de dagelijkse Last Post ceremonie onder de Menen-poort in Ieper. Maar daarover een andere keer meer.

In de serie: FAMILIEGESCHIEDENIS

Twee weken, twee boeken

Tags

Alfred Birney, Boeken, De tolk van Java, Engeland, Geschiedenis, Het eeuwige vuur, Indonesië, Ken Follett, Lezen

Twee heel verschillende boeken. Dat doe ik met voorbedachte rade. Ik wissel graag af.  Ook in de volgorde waarin ik boeken lees. Twee verschillende genres. De ene – een semi-autobiografisch boek. Het andere – een historische roman. Wel allebei dikke boeken met veel historische achtergrond. De Tolk van Java. Over Indonesië – deels tijdens de onafhankelljkheid-strijd op Java en de zogenaamde politionele acties. En het andere boek – Het Eeuwige vuur – over Europa in de zestiende eeuw. Een eeuw vol godsdienstoorlogen. De strijd tussen Frankrijk, Engeland, Spanje en de Nederlanden. Een strijd om macht en invloed. Lezen. I like it. Duimpje omhoog. En daar heb ik afgelopen weken weer flink tijd in gestoken. Het was tweemaal binge-lezen.

De tolk van Java

“Voor een Helmondse schoenmakersdochter, een Indische voormalige oorlogstolk en hun zoon bestaat er geen heden. Alleen een belast verleden. De zoon achtervolgt zijn ouders met vragen over de oorlog in Nederlands-Indië die woedt in het gezin. Hun verhalen zijn spannend, hilarisch, gruwelijk, niet te bevatten, rauw, maar niet zonder humor.”

Een hard boek. De zoon die onverbloemd schrijft over zijn gefrustreerde, getormenteerde, gewelddadige vader en zijn wegkijkende, afwezige moeder. En het relaas van diezelfde vader over zijn jeugdjaren in Nederlands Indië, bastaardzoon – half Chinees, half Indisch. Over zijn oorlogsjaren waarin de Jappen de macht in handen hebben en daarna de politionele acties. Wisselende vijanden. Strijdende Nederlanders – vaak dienstplichtigen – versus de rebelse onafhankelijkheidsstrijders van Soekarno en daaromheen de inlandse tolken. Recente Nederlandse geschiedenis.

Bijzonder. Gruwelijk. Interessant. Niets is echt zwart of wit. Met veel interesse gelezen.

Het eeuwige vuur

“Het laatste deel in de Kingsbridge-Saga. Het eeuwige vuur is, met zijn setting in een van de meest turbulente en revolutionaire periodes in de Europese geschiedenis, een van Folletts spannendste en meest ambitieuze boeken ooit. Geknipt voor zowel nieuwe lezers als voor trouwe fans van de Kingsbridge-saga, die begon met de bestsellers Pilaren van de aarde en Brug naar de hemel.“

Alweer een historisch, episch verhaal van meesterverteller Ken Follett. De zestiende eeuw in Europa. Opnieuw hetzelfde concept dat hij veel vaker gebruikt. Aan historische figuren die echt geleefd hebben – koningen, koninginnen, hertogen, admiraals, pausen, kardinalen, bisschoppen – voegt hij verzonnen personages toe. Families in Engeland, in Frankrijk en in Spanje. En later ook in de Nederlanden. Daardoor wordt het verhaal – de geschiedenis – spannender, persoonlijker en emotioneler. 800 bladzijden. Een page-turner zoals ze dat in goed / slecht Nederlands zeggen. Ik heb ervan genoten. Zeker weten.

In de serie: BOEKEN

Brugge plog

Tags

België, Brugge, Brugse Zot, Champagne, Geschiedenis, Isabel, Jan Breydel en Pieter de Coninck, Reizen, Verjaardag, Wandelen

Zoals beloofd. Tien foto’s van onze tweedaagse in Brugge. En wat doe je dan zoal? Wandelen, foto’s maken, neerstrijken op terrasjes, mensen kijken (en becommentariëren – hahaha), winkelen, uit eten gaan, lokale lekkernijen proeven, een boottochtje op de Reien, herinneringen vertellen, een avondwandeling, een zondagse vrij-markt bezoeken, oorbellen kopen, verjaardagsvuurwerk regelen, veel liefde, slapen en iets tussen de lakens, koopjes scoren bij Zara, een flesje champagne kraken in onze loft voor één nacht, vertellen over Jan van Eyck, de Brugse Metten, babbelutten, Guldensporenslag, kruistochten en de Heilige Bloed Kapel, chocola en pralines  … nog veel meer natuurlijk. Laat de foto’s het verhaal maar vertellen.

Het eerste terrasje. Brugse Zot proeven.

En wat is er dan lekkerder dan een pot mosselen bij het bier?

De wandelschoenen aan, de stadsplattegrond in de achterzak en daar gaan we … Brugge op z’n mooist.

Jan, Pieter en Koen. Hoe vertel ik aan de vooravond van 11 juli – in een paar zinnen – de geschiedenis van Pieter de Coninck en Jan Breydel?

Een paar uurtjes later strijken we voor de vierde keer neer op een terras. Het verjaardags-etentje in een voortreffelijk visrestaurant. De Gouden Karpel. Geen puma op mijn bord maar zeewolf … mmm.

Verjaardagsvuurwerk voor Isabel. Het flesje Poully-Fumé en de cognacjes ontbreken op de foto.

Uitbuiken. Hoe kan dat beter dan met een avondwandeling langs de Reien? Genieten (met een hoofdletter).

De volgende dag. Boottochtje op de Reien. Ook dat hoort erbij want we zijn tenslotte toeristen …

Het Minnewater en het Begijnhof van Brugge. In een mix van Engels en Portugees probeer ik het fenomeen ‘Begijn’ uit te leggen aan een Mozambikaanse vrouw … Ik ben benieuwd hoe zij dat weer verder zal vertellen aan haar vriendinnen.

Historisch Brugge.

Onafhankelijkheidsdag

Tags

Frelimo, Geschiedenis, Mozambique, Onafhankelijkheid, Portugal, Samira Machel

Onafhankelijksdag in Mozambique

De onafhankelijkheid werd uitgeroepen op 25 juni 1975, na een strijd die meer dan 10 jaar duurde. Na de ontdekking van het land door Vasco da Gama werd Mozambique een kolonie van Portugal. Na de Tweede Wereldoorlog hernoemde de Portugese regering onder leiding van dictator Salazar alle buitenlandse Portugese bezittingen als overzeese provincies. De regering gaf tevens toestemming voor emigratie van Portugezen naar Mozambique. In 1973 woonden 300.000 Portugezen in Mozambique. Dit verklaart waarom tot op heden Portugees wordt gesproken in het land. Onder invloed van onafhankelijkheidsbewegingen in verscheidene andere Afrikaanse landen in die periode, richtten verschillende antikoloniale bevrijdingsbewegingen in 1962 een nieuwe beweging op, onder de naam FRELIMO (Frente de Libertação de Moçambique, vertaald Bevrijdingsfront van Mozambique). Dit bevrijdingsfront keerde zich tegen de Portugese overheersing.

In 1963 werd het hoofdkwartier van FRELIMO in Dar es Salaam (Tanzania) gevestigd, van waaruit men gewapende campagne tegen het Portugese koloniale bewind startte. Reeds in 1964 werd de controle over het noorden van het land verworven. De beweging ontving de steun van de westerse wereld en de Sovjet Unie.

In 1969 vond een radicalisering binnen de beweging plaats. In de jaren 70 groeide het aantal FRELIMO-strijders uit tot zowat 7000 mannen en vrouwen. Zij controleerden het noorden en het midden van het land – ondanks de 60.000 Portugese militairen die in Mozambique aanwezig waren om hen te bestrijden.

In 1974, na de Anjerrevolutie in Portugal waarbij premier Caetano werd afgezet, begonnen de nieuwe Portugese machthebbers te onderhandelen met FRELIMO over de onafhankelijkheid. Op 20 september 1974 verwierf Mozambique reeds verregaande autonomie. De onderhandelingen leidden tot het uitroepen van de Volksrepubliek Mozambique op 25 juni 1975. In het Lusaka-akkoord werd de macht overgedragen aan FRELIMO, dat zich omvormde tot politieke partij. Samora Machel werd de eerste president.

Bron: Wikipedia

ps Het lijkt misschien dat ik in de vakantie-modus sta. Dat is niet zo. Het zijn andere zaken die me deze dagen bezig houden. Ik hoop snel weer wat vaker stukjes te schrijven op mijn weblog. Fijn dat jullie blijven meelezen.

Een duik in het verleden

Tags

14e eeuw, Brabant, Geschiedenis, Oisterwijk, Schijvens, Schyvens, Stamboom

“Met het kinderloos overlijden van de Hollandse graaf Willem IV in 1345, begonnen in Holland de Hoekse en Kabeljauwse twisten, die tot ver in de vijftiende eeuw duurden.”

Twee regels vaderlandse geschiedenis.

“In 1350 wordt in Oisterwijk Claus Sceijven geboren. Hij stierf in 1418. Hij was gehuwd met Katelijne van Weert. Ook zij werd geboren in Oisterwijk. Zij hadden zes kinderen.”

Dit zijn een paar regels uit mijn (onze) familie-geschiedenis. Ja, je leest het goed. Ik stam af van deze Claus uit 1350 – halverwege de veertiende eeuw. Het oudste familie-document vinden we in het Oud Rechterlijk Archief van Oisterwijk Akte nr. 34 dd. 1418. Daarin kunnen we lezen wat Claus heeft nagelaten aan zijn kinderen. Zijn erfenis: 1. Een huis met hof in Oisterwijk 2. Een gelookt (ommuurd stuk grond) op de weg naar Gever 3. Een stuk land in de schijf (een zandverstuiving) achter Oisterwijk 4. Een stuk land aan de weg naar Nedervonderen en 5. Een stuk land in Haaren. Daarbovenop nog 4 x 8 loopen rogge. Een loop is een inhoudsmaat – ongeveer 21,6 liter. Acht loopen werd ook een halster genoemd. Dit laatste deel kregen zijn kinderen pas als hun moeder was overleden.

Ik weet dit dankzij het geweldige speurwerk van Karl en Marcel Schyvens. Twee neven van mijn vader. Een lijvig boekwerk – meer dan 250 pagina’s – met alle nazaten van Claus en Katelijne. Ik ben zelf nummer 147 van de tweeëntwintigste generatie. XXII.147

In mijn fantasie ga ik terug naar halverwege de veertiende eeuw. Ik denk dat het bijzonder was als iemand 68 werd. Best oud in een periode van grote twisten, de pest – een derde van Europa stierf door de Zwarte Dood (1347 – 1351). Het haring kaken raakt in gebruik. Er worden nieuwe steden gesticht zoals Naarden en Elburg. De macht van de Hertog van Brabant wordt ingeperkt. Er ontstaan gilden, mensen met hetzelfde beroep. De haven van Mude verzandt en daarmee vervalt de functie van het stadje als voorhaven van het machtige, bruisende Brugge. Deze rol wordt overgenomen door Sluis. De Italiaanse steden Firenze, Genua en Venetië worden schatrijk dankzij de handel met het Verre Oosten en de inzet van huursoldaten.

De paus gaat in ballingschap in Avignon. De heksenvervolging begint. Deze vervolging begint klein, maar aan het einde van de eeuw komt de Inquisitie erbij. In grote delen van Europa vinden pogroms plaats waarin joodse gemeenschappen vernietigd werden. Zij vluchtten hierdoor massaal naar Polen. Er worden klokken gegoten en opgehangen in kerktorens en in kloosters. Voor het eerst kan ook het gewone volk zijn dag min of meer indelen in gelijke uren. Dante, Boccaccio en Petrarca – schrijvers uit die periode.

In de serie: KOEKJESTROMMEL – maar dan zonder foto’s want zoals je begrijpt is de uitvinding van de fotografie pas vijfhonderd jaar na de geboorte van Claus en Katelijne.

Oktober … Natal … euh

Tags

Geschiedenis, Kerstmis, Maputo, Natal, Vasco da Gama, Zuid Afrika

Waarschijnlijk een moeilijk te begrijpen titel. Het is 22 oktober vandaag. Ik deed wat grotere boodschappen in Shoprite – een supermarkt – en wat zag ik? De kerst is in aantocht. De winkel wordt de komende dagen omgetoverd tot een kerstparadijs.

De kerst is in aantocht

Pas binnen tien dagen is het november. En dan nog eens vijfentwintig dagen voordat het kerst is. Maar in Maputo – en ook in Zuid Afrika – wordt alles in gereedheid gebracht voor de ‘mooiste tijd’ van het jaar. Zucht. Ja, voor de winkeliers misschien. En ik moet toegeven … ook de mooiste tijd van het jaar wat het weer betreft want de dagen zijn duidelijker langer aan het worden. De warme periode komt eraan. Bijna zomer. Maar toch … kerstvoorbereidingen in de derde week van oktober. Zucht.

Dan mogen wij in Nederland blij zijn dat er een soort niet-bindende afspraak bestaat dat de kerst pas werkelijk in beeld komt als Sinterklaas weer terug naar Spanje is vertrokken. Niet dat de grote winkelketens zich daar aan houden. Maar toch.

Nog een laatste alinea. ‘Natal’ in de titel van mijn blog is het Portugese woord voor ‘Kerstmis’. Een leuk weetje is het volgende: de grote regio in het oosten van Zuid Afrika – waarvan Durban de hoofdstad is – heet Kwazulu Natal. Het verwijst enerzijds naar de grootste bevolkingsgroep uit die streek: de Zoeloe’s en anderzijds naar de historische naam die Vasco da Gama – de eerste Europeaan in dat deel van de wereld – gaf aan die onbekende kust. Dat was op eerste kerstdag 1497 – vandaar de naam – Natal.

Vasco da Gama

Tags

Geschiedenis, Maputo, Sanjeeda, Theater, Vasco da Gama

Omdat ik op dit moment geen groot project om handen heb, neem ik kleinere klussen aan. Een beetje terug naar mijn vroegere leven als ‘rollenspel-acteur’. Zo bereid ik me op dit moment voor op mijn rol als Vasco da Gama. De Portugese ontdekkingsreiziger.

Vasco da Gama

In die hoedanigheid zal ik vanmiddag een select gezelschap van ruim dertig mensen verwelkomen op de Sanjeeda. De grootste dhow op de Indische Oceaan.

We voeren een kleine act op, mede ondersteund door twee drummers, een timbila-speler en een danseres.

Ik zal de gasten wat uitleggen over het schip en ze een beetje vertellen over het rijke verleden van de Afrikaanse oostkust. En natuurlijk over de legendarische zeereis die de Portugese ontdekkingsreiziger maakte.

Vasco da Gama leidde de eerste expeditie van Portugal naar India (1497 – 1498).

En naar goed Mozambikaans gebruik – sic – hebben alle voorbereidingen flink vertraging opgelopen. Mijn kostuum had afgelopen zaterdag al klaar moeten zijn. Niet dus. Vanochtend ging ik voor de derde keer langs bij de kleermaker. Veel excuses want de regen had roet in het eten gegooid. Daar was ik al bang voor want het regende afgelopen nacht en ochtend onophoudelijk. Een beetje vreemd voor deze tijd van het jaar.

Waarschijnlijk kijk ik vanavond met veel plezier terug op dit klusje maar nu zit er een knoop in mijn maag. Plankenkoorts. Dat zou een zeebonk als Vasco da Gama niet mogen overkomen. Nou ja, beter wat zenuwen dan scheurbuik, cholera of typhus.

Inferno

Tags

Boeken, Dan Brown, E-boek, Geschiedenis, Italië, Lezen

Ik was de afgelopen dagen in Firenze, Venetië en Istanbul. Zo leek het althans … een reis in mijn hoofd en fantasie. En een beetje in herinnering. Dan Brown was mijn reisleider en gids. Precies een jaar na het verschijnen van ‘Inferno’, het vierde boek met kunst-professor Robert Langdon in de hoofdrol, ben ik er afgelopen week aan begonnen.

Inferno (Dan Brown)

Ik heb altijd moeite om gehypte bestsellers te lezen. Een soort verzet dat ik niet goed kan uitleggen. En het was dit keer niet anders. Ik heb de andere boeken van Dan Brown ook gelezen – met plezier maar zonder extase. Ik lees zelden recensies vooraf want ik wil graag onbevangen een boek lezen. Dat is dit keer niet gelukt. Ik vroeg namelijk vorig jaar aan Per (vriend, collega en veel-lezer) wat hij van ‘Inferno‘ vond. Aan zijn gezicht kon ik het al zien. Matig, zeer matig. Maar zijn omschrijving deden bijna de deur dicht. Hij vergeleek de nieuwe Dan Brown met het laatste deel van Jane Auel ‘Het lied van de grotten’. Dat was een dooddoener. Nauwelijks één * ster waard.

Maar goed, het is een jaar later. Ik begin aan ‘Inferno‘. En ik zat meteen in het verhaal. Is het spannend? Ja. Is het onderhoudend? Ja. Een page-turner, net als zijn vorige boeken. En er staan heel veel weetjes in het boek. En dat is meteen één van de zwaktes van ‘Inferno’, vind ik. Dan Brown weet teveel en etaleert dat voortdurend via zijn hoofdpersonages. En toch lees ik verder. In mijn achterhoofd heb ik het plan om een aantal zaken later eens beter te bekijken op internet. Maar nu wil ik verder lezen. Het mysterie moet opgelost worden. ‘Inferno‘ is een ingenieuze puzzle gebaseerd op Dante Alighieri’s meesterwerk ‘De goddelijke komedie’ en dan met name het deel over de afdaling in de hel.

En zeshonderd bladzijden later is het boek uit. Ik was er figuurlijk al eerder klaar mee. Ik haakte bij wijze van spreken al eerder af. Ja, ik heb het uitgelezen en het is een spannend boek. Ik heb zin gekregen om weer eens naar Italië te gaan. Ik heb nagedacht over het probleem van de snel groeiende wereldbevolking. Ik ben nieuwsgieriger dan voorheen naar Dante. Maar het zou zo maar kunnen zijn dat dit mijn laatste ‘Dan Brown’ was die ik gelezen heb. Hetzelfde had ik dertig jaar geleden met Ludlum en de eerder genoemde Jane Auel. Genoeg van dat. Punt. Geen ‘Ludlum’ meer, geen ‘Auel’ meer. Op naar een volgend boek. ‘Pier en Oceaan’ van Oek de Jong of ‘La Superba’ van Ilja Leonard Pheijffer.

PSP ontwapenend

Tags

Geschiedenis, Media, Politiek

En plots duikt de legendarische verkiezingsposter van de PSP uit 1971 overal op.

PSP-poster van George Noordanus (1971)

Het is verkiezingstijd en de nieuwe affiches verschijnen op de gemeentelijke aanplakborden. In Bergen op Zoom gaat dat maar mondjesmaat. Er zijn nog veel lege vlakken.

Iemand heeft ‘psp ontwapenend’ –  ‘de beste poster sinds 1918′ weer tevoorschijn gehaald en op zijn Facebook-pagina geplaatst. De beheerder van Facebook heeft die foto verwijderd. De naakte vrouw is in strijd met de huisregels. Hahaha, een iconisch plaatje uit 1971 is in 2012 aanstootgevend. Ik herinner me dat we in Boelenslaan deze poster aan de binnenkant van de deur naar het verwarminghok hadden geplakt. In 1979 was dat al uit nostalgie. Nu is een originele poster waarschijnlijk een gewild verzamel-object.

Naschrift 14 juni 2013

Op internet lees ik dat Saskia Holleman – de dame op de poster is overleden. Klik HIER als je meer wilt lezen over deze legendarische poster en het model.