20 juli – de 202de dag van dit schrikkeljaar. Nog 164 dagen tot het einde van het jaar.
Ik ben geen datum-fetisjist maar op de een of andere manier onthoud ik een aantal data vrij eenvoudig. 20 juli is zo’n dag. Wikipedia is natuurlijk een goede informatiebron om eens na te lezen wat er zoal op deze dag doorheen de geschiedenis is gebeurd. Veel namen en feiten zijn me totaal onbekend. Ik lees dat het vandaag de nationale feestdag van Colombia is. Gisteren las ik bij Sabine hoe streng de corona-maatregelen daar in Colombia zijn. Stel je voor dat die maatregelen (*) in België of Nederland zouden gelden … dan breekt er een volksopstand uit. Nu enkel een tweede coronagolf.
Het is wachten op echte wielerwedstrijden. Ik ben benieuwd of die er zullen komen. Het terugkijken naar oude beelden gaat al snel vervelen. De Ronde van Frankrijk eindigde verschillende keren op 20 juli. Eddie Merckx won in 1969. Luis Ocaña in 1973. Bernard Thevenet in 1975 (vóór Merckx) en Joop Zoetemelk in 1980 (na 5 tweede plaatsen). Allemaal op 20 juli.
Nog meer op 20 juli. Apollo 11 landt op de maan. 1969. Wij luisteren naar een transistorradiootje (op Camping Tante Doortje – Hoorn, Terschelling) naar deze historische gebeurtenis. In de Netflix-serie The Crown (seizoen 3) is er een mooie aflevering over deze maanlanding.
Op 20 juli 2011 sterft Lucian Freud – een schilder die ik erg bewonder. We zagen ooit een prachtige tentoonstelling van hem in Londen en een paar jaar later in Den Haag. Gelukkige verjaardag Peter A en Hanneke G. Ik zie op Facebook dat jullie jarig zijn. In Zimbabwe wordt op 20 juli (2008) het bankbiljet van 100 miljard (Zimbabwaanse) dollar ingevoerd. Ik heb dat jaar zo’n (waardeloos) briefje in mijn hand gehad. Officieel was de inflatie toen 2,2 miljoen procent.
Maar de belangrijkste 20 juli in mijn leven is natuurlijk de bruiloft van mijn ouders (zaliger) in 1955 in Sint-Amands aan de Schelde. Vandaag 65 jaar geleden. Eigenlijk is het niet juist wat ik schrijf. Er was natuurlijk nog geen sprake van de man die deze woorden typt. Hij – ik dus – zag pas het levenslicht in oktober een jaar later. Zij hadden die dag uitgekozen omdat mijn vader al vanzelfsprekend vakantie had (een leraar) en omdat alle bruiloftsgasten de volgende dag ook vrij waren: de Belgische nationale feestdag.
Wij gingen elk jaar op 20 juli uit eten met het gezin. Op restaurant. Dat was vaak op Terschelling waar we jaarlijks op vakantie waren. Toen ik zelf kinderen had en in Friesland woonde, was dat niet meer vanzelfsprekend. Dikwijls viel deze 20ste juli midden in onze zomervakantie en om dan even over te wippen vanuit Griekenland … dat was wat veel van het goede. Toch hielden we deze 20 juli traditie zolang en zo vaak mogelijk in ere.
Frans en Lutgart (20 juli 2003)
Ook hun gouden bruiloft (2005) herinner me nog goed want dat was nauwelijks drie weken na het afscheid van Ine. Het was fijn om toen weer veel familie te zien onder vrolijkere omstandigheden dan op een begrafenis.
En zou het toeval zijn dat ik vanochtend een lange Skype-babbel had met mijn zus in Spanje? Vast niet. We hadden dat niet bewust zo afgesproken. Wel fijn zo’n 20 juli moment. Ik drink vanavond een glaasje op hen beiden en op het leven. L’Chaim.
(*) Een paar bizarre corona-regels in Colombia: op weekenddagen mag je enkel buiten zijn afhankelijk van het laatste cijfer op je ID-kaart. Winkels moeten dat controleren. Idem voor de dag dat je boodschappen mag doen. Of auto mag rijden (altijd in je eentje). Mannen en vrouwen mogen niet op hetzelfde moment (dag) buiten sporten en dan nog maar gedurende enkele uren per dag. Fietsen mag enkel ’s ochtends. Wat zeuren wij dan over mondkapjes …
Ik begin met een filmpje. Echt mooi en ja … het duurt ruim acht minuten.
Waarschijnlijk zal het woord ‘normaal‘ in de top 20 staan van meest gebruikte woorden in 2020. Al dan niet in combinatie met ‘het nieuwe normaal’. Net als ‘koffiedik’, ‘online’, ‘Zoom’ en ‘anderhalve meter’. Als je in het begin van dit jaar aan een gemiddelde Nederlander had gevraagd waar hij (zij) aan moet denken bij het woord ‘normaal’ dan had je vast heel vaak het antwoord ‘Achterhoekse boerenrock en Bennie Jolink’ als antwoord gekregen.
In mijn dierbare, privé-herinneringen refereert het woord ‘normaal’ altijd aan flamenco. Nu begrijp je al enigszins waarom ik het bovenstaand filmpje heb geplaatst. Maar natuurlijk moet ik nog wat meer uitleg geven. Ik zal het proberen.
Het is vandaag precies vijftien jaar geleden dat (mijn / onze) Ine is overleden. Jaarlijks plaats ik hier – op deze 29 juni – een stukje waarin ik stilsta bij deze dag. De meest bijzondere dag van het jaar. Lees er mijn stukjes maar eens op na. Klik HIER. Met als trieste dieptepunt het overlijden van Ine in 2005 en het hoogtepunt is natuurlijk de geboorte van Icarus, mijn vierde kleinkind in 2014. Niet alleen is de dag dezelfde, het uur en de minuut: 10.10 (*) zijn ook gelijk.
Nu terug naar ‘normaal’. Op dit weblog kun je vaak iets lezen over de moeder van mijn kinderen. Ook af en toe een foto van haar. Vandaag wilde ik het een tikkeltje anders doen. Eén van de zaken die ze geweldig vond was: ‘flamenco’. Als docente op de ‘Akademie voor Ekspressie en Kommunikatie’ (AVEK) in Leeuwarden organiseerde zij een flamenco-cursus voor studenten en andere geïnteresseerden. Ik denk in 1988 – misschien een jaartje later. Zij engageerde voor twee of drie weekenden een Spaans dansechtpaar (uit Utrecht). Hij was de docent (en danser) en zijn vrouw de danseres. Ine kocht nieuwe dansschoenen en een fantastische zwarte rok. Spaanser kon het bijna niet. Voor het eerst op flamenco-les. Volgens mij deden ook Hanneke en Martine mee.
Wij woonden toen nog in Wyns. Toen ze de eerste avond thuiskwam was ik uiteraard benieuwd naar haar verhalen. Ze zakte onmiddellijk na thuiskomst door haar figuurlijke hoeven. Moe, gebroken en lyrisch in dezelfde euforie en ze riep … ‘normaal’. Ik begreep er niets van. “Wat bedoel je met normaal?” was dus ook mijn vraag. Ze deed het voor. Ze had de dansschoenen en de zwarte rok nog aan. Wij hadden een houten vloer. Ze ging staan en schreeuwde: “Normaal !!!” … vervolgens ging haar rug in standje: super hol en ver overstrekt en stampte ze op de vloer. Kin omhoog en ze klapte met de achterkant van haar rechterhand in de palm van haar linkerhand – ietsjes hoger dan haar hoofd. Dertig, veertig seconden Spanje in Fryslân.
Wat bleek? De flamenco-leraar gebruikte het woord ‘normaal’ om de haverklap voor een lichaamshouding (holle rug) die verre van normaal was voor dansers (m/v) die niet uit Andalusia komen. ‘Normaal’ als een soort: ‘Klaar voor de start’. Lachen dus met het woord ‘normaal’. Het werd al heel snel familietaal … zegt één van ons ‘normaal’ dan springen we recht, holle rug, stampen met de voeten, beetje Carmenachtig nepzingen, handen klappen en vijf keer ‘normaal’ roepen. En dan neerstorten en lachen.
Ter herinnering aan Ine Heijs 28 augustus 1951 – 29 juni 2005
(*) Kijk eens naar horloge-reclames. Bijna alle klokken staan op 10.10. Tien over tien. En weet je waarom? De pijlen vormen als het ware een ‘smile’ – een lachend gezicht. Horloges verkopen niet als het twintig over zeven is.
Het gaat nergens over en toch boeit het. The power of ordinary life!
Bovenstaand citaat is van Ron T op mijn FB-pagina. Hij schreef het naar aanleiding van de vorige vijfentwintig vragen aflevering. Dus bij deze … veel plezier met … tja, hoe zal ik het noemen?
551. Praat je gemakkelijk over guilty pleasures?
Dan moet ik eerst even bedenken wat die ook alweer zijn. Dat was trouwens ook vraag 30 in deze eindeloze serie. Ik antwoordde toen (september 2016): “Oei, ai, amai. Dat is bijna te persoonlijk om hier te publiceren. Dus dat houd ik lekker voor mezelf. Maar om toch iets op te schrijven, beken ik dat ik bij het tv-zappen overdag wel eens een hele uitzending van Mega Mindy uitkijk. En ook Master Chef Australië kan ik moeilijk weerstaan. En dat ik van witte boterhammen, met boter en chocola hou. Dat had ik al wel eens eerder vermeld.” Is er veel veranderd sindsdien? Mega Mindy heb ik al jaren niet meer gezien. Hetzelfde kan ik zeggen over Master Chef Australië. Maar kookprogramma’s vind ik nog steeds leuk. Nou vooruit: Een guilty pleasure. Die witte boterhammen met boter en chocola … die vind ik nog steeds lekker.
552. Wat lijkt je vervelend aan oud zijn?
‘Dat ben ik al’ hoor ik mezelf denken. En ook soms luidop zeggen. Ik denk dat iedereen hier ongeveer hetzelfde zal op antwoorden. Hulpbehoevend worden. Afhankelijk zijn van een ander. Fysieke gebreken. Vergeetachtigheid. Incontinentie. Waar vind ik die pil van Drion? Hou maar op. Allemaal vervelend maar gelukkig ligt dat nog allemaal in de toekomst. En wanneer dat is? Volgende vraag alsjeblief.
553. Heb je wel eens ’s nachts aan het strand gewandeld?
Meer dan eens. Op Terschelling. Op Bali. Op Formentera. In Griekenland. In Mozambique. In Engeland. Op Corsica. In Thailand. In Zeeland. Met warme kleren aan. In zwembroek. In een korte broek met een t-shirt. In m’n blootje. In mijn eentje. Met vrienden. Met mijn geliefde, met mijn beide I’s. Heerlijk. Sterker nog, ik heb niet alleen maar gewandeld maar ook op het strand geslapen.
554. Heb je wel eens een schilderij gemaakt?
Ja, maar ik vind ‘schilderij’ bijna een te groot woord. Ik zou het eerder: ‘verfsels’ noemen. Ik aquarelleer af en toe … bij gebrek aan een puzzel of een gezelschapspel. Nou, vooral een gebrek aan iemand die spelletjes ook leuk vindt. Schilderen als afwisseling van een boek, een film of een serie. Nog nooit met olieverf.
555. Hoe zie je jezelf het liefst?
Vrolijk, optimistisch, sociaal, hulpvaardig, betrokken, creatief. Of gaat het over … de spiegel?
556. Ga je graag naar rommelmarkten?
Op een schaal van 1 tot 5 scoren rommelmarkten hooguit een 2. Lang geleden organiseerden wij (De Kring in Boechout) jaarlijks een rommelmarkt – De Luizenmarkt – met de moeder van Bart Peeters als veilingmeester. Mooie herinneringen.
557. Kan je weten of je een goede beslissing hebt genomen?
Dat zegt je gevoel, denk ik. En hoe verstandig is het om je dat af te vragen? Die beslissing ligt dan al in het verleden. Leef vandaag en kijk vooruit. En als je een verkeerde beslissing hebt genomen, treur dan niet maar probeer bij te sturen. Ja toch?
558. Wat is je favoriete eiland?
Leuke vraag. Ergens op dit blog staat een onvolledige lijst van eilanden die ik heb bezocht. Ik ga er zelf ook eens kijken … op dat lijstje bedoel ik. Hoe kan ik Corsica, Bali, Mauritius, Formenteraof Terschelling nu met elkaar vergelijken? Onmogelijk. Dus … geen antwoord. Het liefste zette ik ze allemaal in mijn top 3. Deze vijf scoren trouwens heel hoog … maar dan gaan Kreta, Lombok en Lanzarote vast protesteren … 🙂
559. Voor wie zou je een kaars branden mocht je die kans krijgen?
New Orleans, USA (2002) – met Ine
Ook op deze vraag heb ik al eens eerder geantwoord. Het was / is een soort traditie om op elke vakantie een kaarsje te branden – in een kerk, kapel of kathedraal ter herinnering aan onze dierbaren die er niet meer zijn. In Azië brandde ik in lokale tempels wierookstokjes met dezelfde intentie.
560. Ga je graag naar een zwembad?
In Mozambique is uiteraard het antwoord: ja. In eigen tuin – hooguit 10 flinke stappen vanaf onze veranda. Plons. In Nederland ben ik niet zo’n fan van zwembaden. In mijn rol van Bompa ben ik vorig jaar met mijn kleindochters wel een dagje naar het zwembad geweest. Een binnenzwembad in Haarlem. Hartstikke leuk omdat ik dat deed met de meiden, niet zozeer omwille van het zwembad zelf. Ik kan me een zwembad-disco-party herinneren in Trondheim (Noorwegen) met alle Umoja-jongeren. Erg grappig – ook om zoveel onzichtbare hormonen te zien rondvliegen, ketsen, duiken. Een groep van ruim 70 tieners uit Noorwegen en drie Afrikaanse landen. Je kunt je dat vast wel voorstellen.
561. Heb je ergens spijt van?
Doe maar niet. Ik ben niet zo van de ‘spijt’. Ja … dat er geen subsidie meer is voor dat Umoja CFC programma.
562. Wat is je favoriete tekenfilm?
De Leeuwenkoning en Aladdin strijden om de eerste plaats. Een volledig onvergelijkbaar genre is bijvoorbeeld: ‘Les triplettes de Belville’ of ‘The Red Turtle’. Maar ook geweldig.
563. Wat zou je aan je kind willen meegeven?
Dat heb ik twee keer geprobeerd. Wees eerlijk. Wees respectvol. Maak fouten maar leer ervan. Blijf jezelf trouw. Wees loyaal.
564. Welk boek sloeg je onlangs met een diepe zucht dicht?
Ik schreef er een paar weken geleden over. Een klein leven. Het zuchten werd me tijdelijk te veel. Het boek ligt nog op me te wachten om verder gelezen te worden.
565. Zou je weer terug willen naar een leven zonder internet?
Eigenlijk een onzinnige vraag. Natuurlijk niet. Dat is vragen of ik terug zou willen gaan naar een leven zonder elektriciteit, zonder vervoermiddelen, zonder wat dan ook. Een vakantie zonder internet … dat is iets anders. Dat zou ik wel zien zitten. Een week zonder internet. Twee weken misschien ook nog wel. Dan ga ik eerst op zoek naar een … eiland en een paar goede boeken en dan maar hopen dat Isabel dat ook ziet zitten / aandurft / aankan …
566. Wanneer heb je voor het laatst een kleurplaat ingekleurd?
Daar zijn ze weer: Olivia en Carmen. De laatste wordt morgen alweer acht jaar. “Parabéns Carmen.” Met hen heb ik voor het laatst gekleurd. Een echte Bompa-activiteit. Ik weet dat er kleurboeken voor volwassenen bestaan maar dat is nog een stap te ver. Eigenlijk heel veel stappen …
567. Wie was je jeugdliefde?
Laat ik toch het gevoel hebben dat ik ook deze vraag al eens heb beantwoord. Ga maar zoeken dan vind je misschien het antwoord op dit weblog.
568. Voor wie heb je het laatst ballonnen opgeblazen?
Vorig jaar organiseerden we bij ons thuis een groot verrassingsfeest voor Tia Rosa. Ze werd zestig. Isabel vond het raar dat ik slingers en ballonnen ophing. “Dat is toch iets voor kinderen!”was haar commentaar. Alweer een cultuur-verschilletje, denk ik dan.
569. Hoe zouden anderen jouw huis omschrijven?
In superlatieven. “Veel groter dan ik had verwacht.” Dat gaat dan eerder over onze tuin dan over het huis. “Het lijkt binnen wel een museum, heel mooi.”Over Leeuwarden zouden ze zeggen:“Klein maar wel praktisch en begrijpelijk”.
570. Met wie haal je het liefst herinneringen op?
Ik weet niet met wie het liefst. Het is moeilijk te vergelijken. Met Per of Rufus over Umoja. Met de Vlaamse vrienden over van alles en nog wat. Idem voor Hanneke en Jean Jacques. Met Isabel over onze vakanties. Met Trienette en vele anderen herinneringen ophalen aan onze Avek-tijd. Met Peter en Luus over vijfentwintig jaar Holleweg. Met mijn kinderen over Ine. Dus geen antwoord op: ‘Met wie het liefst?’
571. Hoeveel uur per dag breng je achter een scherm door?
Meestal VOOR het scherm. Dat is sinds 20 maart vervijfvoudigd, denk ik. Van lesgeven in real life – om het in slecht Nederlands te zeggen – tot vier dagen per week online-lesgeven. WhatsAppen, Zoomen of Skypen met mijn zus, met de mensen die ik in de vorige vraag al heb genoemd. En natuurlijk met mijn kinderen en kleinkinderen. Heel veel uren dus.
572. Verzwijg je weleens aankopen voor je partner?
Verzwijgen is wel een groot woord. Als ik een reep chocola (rum en rozijnen) koop dan ga ik haar dat niet vertellen. Ofwel eet ze die reep zelf op of geeft ze die reep aan de buurmeisjes. En dan grijp ik mis als ik er zelf trek in heb. ’t Is maar een voorbeeld.
573. Wie of wat gebruik je vaak als excuus om iets niet te hoeven doen?
Het woordje ‘vaak’ staat overbodig in deze vraag. Ik wil nog wel eens zeggen dat ik dringend nog wat lessen moet voorbereiden als ik geen zin heb om bijvoorbeeld het zwembad schoon te maken of het tuinhuis te reorganiseren. Of om mijn bureaulades uit te mesten. Van dat soort zaken …
574. Ga je graag naar de bioscoop?
Ja. Eigenlijk wel ja. Films zijn gemaakt voor het grote scherm. Maar met de beeldkwaliteit en grootte van de huidige tv’s kun je dat gevoel ook thuis creëren. En natuurlijk is Netflix een grote sta in de weg om uit de luie zetel te komen. En zijn de irritante mede-bioscoop-bezoekers (popcorn vreten, elke vijf minuten de telefoon checken, praten, voeten op de leuningen voor hen, etc) ook een reden om weg te blijven uit de bioscoop. Voor een James Bond film maak ik nog steeds een uitzondering. Thuis vind ik er al gauw niks aan. In de bioscoop heb ik daar geen last van. Puur entertainment. Mijn laatste film die ik zag in de bioscoop (in Leeuwarden) was ‘Instinct’.
575. Hoe ruimdenkend ben je?
Dat ben ik maar dat zou eigenlijk een ander moeten beantwoorden. Dat is moeilijk om dat zelf te beoordelen.
Zo, dat waren ze weer. Volgende maand de volgende vijfentwintig vragen en antwoorden over mijn ordinary life.
Eigenlijk moet de titel ‘drieëndertig dagen later’ zijn maar dan kan ik moeilijker verwijzen naar een stukje van vorige maand. Klik HIER. Ik zag ergens na twee weken lock down (op Twitter of Facebook) een oproep om dertig dagen een (eigen) foto te publiceren. De dertig onderwerpen stonden vermeld in het Engels. Onmiddellijk dacht ik dat me dat wel moest lukken met foto’s van mijn lief. Dus ik ging aan de slag en publiceerde de eerste foto op Facebook – een medium dat ik meer geschikt acht dan dit weblog. Voor die eerste keer leek het me wel een leuk idee om er ook een gedicht aan toe te voegen. En laat nu dat laatste me veel plezier geven.
Ik kies een thema uit het lijstje, zoek er de goede foto van Isabel bij en ga op zoek naar een bijpassend gedicht. En als ik dat niet één twee drie vind, schrijf ik zelf een gedicht(je). De meeste reacties (duimpjes, hartjes of geschreven reacties) kreeg ik – kregen wij – op de dag #4. Het thema was: ‘In het wit’. Honderdnegentien emotions. Ik plaatste een foto van mijn geliefde tijdens het etentje precies één jaar na onze bruiloft. De Mozambikaanse traditie schrijft voor dat het bruidspaar op die eerste verjaardag hetzelfde draagt als op die dag één jaar geleden. Dus Isabel in haar bruidsjurk en ik weer in pak. Er waren meerdere reacties – waarvoor dank – die ons feliciteerden met onze bruiloft. Waarschijnlijk enige Babelse spraakverwarring want de gedichtjes schrijf (citeer) ik in het Nederlands. Ik weet dat veel Facebookers een automatische vertaling hebben ingesteld. Maar toch …
Zondag was dus de dertigste dag. ‘Tsjallensh’ voltooid zou je zeggen. Ja, maar ik heb er zoveel lol in dat ik nog even doorga onder het nieuwe motto: ’50 tinten Isabel’. Dat geeft me ook de ruimte om zelf een thema te verzinnen. Mocht jij een thema bedenken dat niet in het lijstje hierboven staat en je kunt niet wachten om mijn vrouw … laat het me weten. Wie weet heb ik er wel een bijpassende foto en gedicht(je) voor. Laat ik voor deze keer dan ook maar een link naar mijn Facebook-pagina plaatsen. Klik HIER.
Nog een grappig verhaaltje. Een dag of tien geleden kwam een collega (een man) van Isabel naar haar toe met de boodschap: “Ik denk dat je een geheime minnaar hebt die elke dag een foto van jou publiceert. Weet je dat?” Isabel piste bijna in haar broek van het lachen vooral omdat de collega geen flauw idee had dat het haar echtgenoot is die achter dit foto-bombardement zit. Hij droop af met de staart tussen de benen.
O ja, Isabel heeft gevraagd of ik er een boek(je) wil van maken. Vijftig foto’s, vijftig gedichten. Dat ik daar zelf niet ben opgekomen … knipoog. Niet verder vertellen.
Zoals beloofd heb ik drie weken niet over #corona of #covid-19 geblogd. Een verademing? Ik weet het niet. Het doet er trouwens niet toe. Vandaag even bijpraten. Nederland, België en Spanje gaan een nieuwe fase in. Er mag weer wat meer. Niet overal hetzelfde maar de algemene tendens is dat er een verlicht regime komt. Scholen gaan weer (gedeeltelijk) open. De kappers mogen weer aan het werk. Ouderen mogen weer (beperkt) bezoek ontvangen. Meer en meer winkels mogen weer open. Nog even en dan gaat het openbaar vervoer weer op volle sterkte rijden. Ik ben benieuwd. Nu het uur ‘nul’ dichterbij komt lees ik ook al over de eerste overtredingen. Te volle Ikea’s. Iedereen wil naar het strand. Te volle winkelstraten. De corona-politie heeft het er maar druk mee. Natuurlijk houden de meeste mensen zich aan de afspraken. Maar toch. De protesten tegen de maatregelen nemen ook steeds meer toe. Ik hou mijn hart vast want stel je voor dat de ‘cijfers’ weer stijgen dan zijn de rapen pas echt gaar. Veel specialisten verwachten dat ook. Ze verschillen van mening of dat al in de zomer gebeurt of pas in de herfst. Een bezorgd afwachten. Wat denken jullie?
Nog één dingetje over #corona in Nederland …
KLM versus CULTUUR
Het is in en in triest. Zeker als je bedenkt dat de culturele en creatieve sector al heel veel moest inleveren na de financiële crisis in 2008. Het idee dat theaters binnenkort weer open mogen gaan met een maximum van 30 mensen – inclusief artiesten en technici – is een gotspe. Een blamage. Een kaakslag aan een grote bedrijfstak. Laat ik er – voor nu – maar geen woorden meer aan vuil maken. Hoe is het ondertussen in Mozambique?
De president heeft – zoals algemeen werd verwacht – de noodtoestand met een maand verlengd tot 31 mei. En meer dan waarschijnlijk wordt dat nogmaals tot 30 juni verlengd. Tijdens de ‘noodtoestand’ hebben de president cq regering uitgebreidere bevoegdheden zonder het parlement te moeten raadplegen. Wat is er in de dagelijkse praktijk veranderd? Hier is geen lock-down. Geen beperkingen om mensen te bezoeken of om op straat te komen. Het advies is wel ‘blijf thuis’ maar dat voor de meesten geen reëel vooruitzicht. De eerste drie weken van april waren duidelijk anders dan daarvoor. De scholen zijn dicht. Veel werknemers moeten voorlopig thuis blijven. De stranden zijn een ‘no-ga-area’. Winkels bleven open. Veel straat- en eet-stalletjes zijn opgeruimd of verdwenen. Dat was trouwens al beleid voor deze hele crisis. Er mag geen alcohol meer verkocht worden dat ter plekke wordt geconsumeerd. Je mag het wel meenemen naar huis. Hier wordt bij ons in de buurt ‘creatief’ mee omgegaan. In restaurants zijn tafels weggehaald maar kun je nog wel gaan eten. Wat trouwens in de praktijk veel minder gebeurt.
Het dragen van een mond- (en) neusmasker is verplicht in het openbaar vervoer. Sinds half april ook in de meeste winkels. Zeker bij banken en de grote supermarkten. Nu wordt ook je lichaamstemperatuur gemeten. Ik had gisteren … 33,4°. “Help – ik ga dood !!!” Het controlerende meisje begreep niet wat ik zei. Ik mocht naar binnen. Made in China – denk ik. Niet het virus maar de thermometer. In de hele supermarkt staan blauwe, rode en gele strepen op de vloer. Ze duiden vakken aan. Er mag maar één persoon – of koppel – in één vak staan. Dat wordt goed gerespecteerd behalve door de vakkenvullers. De rijen bij de kassa lijken daardoor veel langer. Hier is het trouwens 1 meter afstand houden, in tegenstelling tot 1,5 meter in Europa.
Sinds twee weken is het heel erg druk op straat. Heel veel verkeer. Op de bekende plaatsen staan er opnieuw files. Hoe kan dat? Waarschijnlijk omdat mensen die voorheen het openbaar vervoer gebruikten – zoals het goed functionerende Metro Bus systeem – nu weer terug in de eigen auto stappen. Isabel gaat ook niet meer met de trein naar haar werk maar wordt opgehaald door een chauffeur. Ze deelt die auto met één of twee collega’s. Als veel bedrijven dat doen dan begrijp je ook dat er meer auto-verkeer is. In tegenstelling tot een maand geleden dragen nu de meeste mensen een mondmasker als ze op straat zijn. Overal staan watercontainers, de guarda’s sprayen je handen bij binnenkomst. Soms staat er iemand met een gel bij de voordeur. ‘Handen wassen’ is ook hier het advies.
Handen wassen – foto: pixabay
Ik begrijp deze maatregelen. Maar wel met een bedenking. Sprayen, gel, mondmaskers, afstand houden tot personeel en de winkeltoog … Duidelijk. Maar het pinapparaat wordt aangereikt over de winkeltoog heen maar dat is wel door iedereen voor jou aangeraakt. Weg bescherming. Hetzelfde verhaal bij de tolpoorten. Daar zijn geen ontsmettingsmiddelen maar je krijgt wel munt- en papiergeld retour dat uiteraard ook door honderden voor jou is vastgepakt. De sportscholen zijn dicht omdat er geen garantie is op schoonmaak. Evenementen met meer dan vijftig mensen zijn verboden. Dus ook hier ligt de entertainment-industrie op z’n figuurlijke gat.
Cijfermatig is er nog weinig aan de hand. Iets minder dan 100 besmettingen en nog geen doden. Of dat ook waar is valt te betwijfelen. Maar vele duizenden doden kun je niet zomaar laten verdwijnen. Ook niet in Mozambique. Uiteraard bestaan er ook hier complottheorieën. Ik heb afgelopen week wat rondgevraagd, niemand die ik ken kent iemand die overleden is onder verdachte (corona) omstandigheden. Ben ik (wij) hier dan veilig? Voorlopig wel denk ik [hoop ik] maar dat zegt natuurlijk niets over de toekomst. Het blijft afkloppen en fingers crossed.
Nog iets over het onderwijs. De privé-scholen bieden online lessen aan aan hun leerlingen. De openbare scholen – die toch al niet uitblinken in goed onderwijs – zijn ook gesloten. Die scholen en leerlingen hebben nauwelijks toegang tot internet, laat staan tot een computer. Kinderen mogen / moeten één of tweemaal per week op school huiswerkopdrachten ophalen. Meestal is er ‘thuis’ nauwelijks aandacht, tijd of ruimte om huiswerk te maken. De – kinderen van de – minst bedeelden, de minst daadkrachtigen krijgen dus ook hier de hardste klappen. Triest in het kwadraat.
Het land zit op slot. De grenzen voor personen zijn dicht. Er gaan twee of drie vluchten per maand naar het buitenland. Eentje van TAP naar Lissabon (en weer terug) en af en toe een vlucht naar Addis Abeba (Ethiopië). De voorschriften zijn streng. De controle op gezondheid van de binnenkomende passagiers is meer dan heftig. Mijn zwager arriveerde vorige week uit Portugal. Het duurde bijna drie uur voor hij alle checks op het vliegveld had doorlopen. Hij moet 14 dagen in huisquarantaine blijven en kreeg na vier dagen bericht van het ziekenhuis dat alles in orde is.
Verblijfsvergunningen, D.I.R.E., visa … ze blijven tot vier maanden na de vervaldatum geldig. Tenminste zolang je in het land blijft. Ik hou mijn hart vast voor de tijd dat het immigratie-kantoor weer opengaat. Het is daar onder normale omstandigheden al chaotisch, onoverzichtelijk. Ze werken nu al met een vertraging van gemiddeld twee maanden. Wat gaat dat betekenen? Help, help, help. Ook op de ambassades worden tot nader order geen (Schengen) visa meer afgeleverd.
Tot zover. Ik wens iedereen in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, (Noord) Ierland, Portugal, Noorwegen en Spanje (*) veel wijsheid toe met de trage heropening van allerlei zaken. Blijf gezond. Wees voorzichtig.
(*) In deze landen wonen familie en goede vrienden. Natuurlijk hoop ik dat ook mijn familie en vrienden in de rest van Afrika en de wereld gezond blijven. Maar dat zij dit logje lezen is zeer twijfelachtig.
Al een paar weken lag een plastic zak met amêijoas in de diepvries. Elke keer dat ik de deur opentrok lachten de schelpjes me tegemoet. Ik wist wat ik wilde klaarmaken maar het was nooit het juiste moment. Maar wat is het juiste moment om ‘Spaghetti vongole’ klaar te maken? Naar goed Italiaans gebruik doe je dat op vrijdag. Het is een van mijn lievelings(voor)gerechten. Een hemelse traktatie. Ik droom weer even terug naar mijn veertigste verjaardag. Met Ine, Catelijne en Jules drie dagen naar Rome. Op het pleintje voor het Panthenon … een terrasje en een overheerlijk bord ‘Spaghetti vongole’ …
Maar ik ben nu niet in Italië dus het staat nooit op de kaart als wij op restaurant gaan. Om het op z’n Vlaams te zeggen. Uiteraard staan er wel amêijoas op de kaart in Mozambique maar niet op die unieke Italiaanse wijze. Een lokale variant is de Portugese ‘Carne Alentejana – varkensblokjes met schelpjes’ – ook lekker maar heel anders – maar er gaat niets boven de ‘Pasta alle vongole’.
Eigenlijk is het een heel eenvoudig gerecht. De voorbereiding vraagt meer werk dan het klaarmaken zelf. Ik vertel eerst wat ik heb gebruikt. Voor 2 personen.
Spaghetti vongole (bij Isabel en Koen) (*)
750 gram schelpen – noem het kokkels of amêijoas, dat maakt niet uit / 2 grote tomaten / 10 teentjes knoflook / Spaanse pepertjes / goede olijfolie / citroen / een beetje zout / een pak spaghetti / verse koriander (officieel moet dit verse peterselie zijn) / een goed glas witte wijn.
Snijd de tomaat in kleine stukjes. Snijd ook de knoflooktenen en de steeltjes van de koriander in kleine stukjes. Verhit olijfolie en fruit de ui, de knoflook en de koriander-steeltjes. Voeg er Peri Peri – pepertjes – aan toe naar eigen smaak. Laat dit een kleine tien minuutjes pruttelen. Zorg dat het niet aanbrand.
Was en spoel ondertussen de schelpjes in zout water.
Voeg een flink glas witte wijn toe aan de knoflook-tomatensaus. Even roeren en als de alcohol verdampt is, voeg je de schelpjes toe aan de saus. Schep goed door. Even het deksel op de pan. Twee minuutjes en controleer of de schelpjes opengaan.
Ondertussen heb je ook de spaghetti gekookt volgens de aanwijzingen op de verpakking. Ik voeg ook een beetje zout en de verse korianderblaadjes toe aan het water. Kook de spaghetti. Niet te lang – juist ‘al dente’. Giet de pasta af maar vang het kookvocht op.
Voeg nu de spaghetti toe aan de saus en de schelpen. Ook nog een flinke scheut van het kookvocht en een beetje olijfolie. Hussel alles flink door elkaar. En klaar is de schelpen-pasta. De rest van de fles witte wijn … dat hoef ik niet uit te leggen.
(*) Culinaire fotografie is uiteraard een vak apart. Een vak dat ik duidelijk niet beheers want dan had ik op z’n minst de randen van het bord moeten schoonvegen, de citroen moeten toevoegen en de belichting goed moeten instellen …
Waarom ik vannacht aan de Antwerpse cinema’s (bioscopen) uit de 60- en 70’er jaren moest denken, weet ik niet. Omdat ik niet terug in slaap viel, speelde ik een kwis-spelletje met mezelf. ‘Noem tien namen van cinema’s in Antwerpen waar je in je jeugd naar toe ging.’
De eerste twee die me te binnen schoten waren Ciné Rubens (in de Carnotstraat) en De Metro (in de Anneessensstraat). Ik kom er zometeen nog op terug. Wij woonden in Boechout – ruim tien kilometer van ’t stad, van het centrum van Antwerpen. Wij gingen – denk ik – zo’n vier keer per jaar naar de cinema. Wij zijn: mijn vader, mijn moeder, mijn broertje en ik. Ik denk dat mijn moeder het meest verzot was op ‘naar de film gaan’. Zij adoreerde – bij wijze van spreken – Charlton Heston, Kirk Douglas, Alain Delon, Robert Wagner. Mijn vader was meer fan van de Franse film en acteurs – Jacques Tati, Bourvil, Fernandel en in mindere mate Louis de Funès. Maar ook Buster Keaton en de Dikke en de Dunne – de helden uit zijn jeugd.
Goed. We gingen altijd met de auto en die werd ergens geparkeerd in de buurt van de cinema’s – tussen Frankrijklei en het Astridplein. Daarna liepen we meestal in optocht naar de Anneessensstraat (*) want daar hingen kleine vitrines aan de muur met affiches en foto’s van de films in de zalen van het Rex-Heylen-concern. Daar moest gekozen worden. Wordt het een lachfilm, een kinderfilm of toch iets anders? Nadat de keuze gemaakt was, liepen we altijd naar een restaurant op de hoek van de Stationstraat en de Breydelstraat. Naast dat restaurant (een veredelde frituur met wat tafeltjes) was ook een bioscoop. Eén van de seksbioscopen in het Antwerps stationskwartier. Zag ik daar Emmanuelle 1 – of was dat toch in De Metro? Ik weet het niet meer. Stiekem – ja, ik beken – in mijn eentje op een vrijdagnamiddag – na school. Ik moest nog heel dringend een werkstuk met een vriend afmaken …
Negen van de tien keer aten we mosselen met friet in dat restaurant. De tiende keer: paling in ’t groen. Het werd een terugkerend ritueel. Na het eten liepen we naar de juiste cinema. Bijvoorbeeld naar Den Astrid (op het Astridplein). Daar zagen we de typische (Duitse) familiefilms. Heintje Simons – Die Shule brennt, Ein Herz geth auf Reisen, enzovoort. Vóór de hoofdfilm was er bijna altijd een voorfilm en Belgavox (de Belgische variant van het Polygoonjournaal). Hier zag ik ook de eerste getekende Asterix-film. Ik vond het geweldig. Naast Den Astrid was Ciné Savoy maar ik herinner me niet of ik daar ooit binnen ben geweest. In één van die twee zalen zag ik Mira – maar dat was zonder mijn ouders, dus een paar jaar later.
Als je het Astridplein oversteekt, loop je naar de Carnotstraat. Daar was mijn lievelingsbioscoop. Ciné Rubens. Dat was de enige zaal in ’t stad waar ze een 70mm-projector hadden. En een heel groot scherm – breedbeeld. Ben Hur, Spartacus, De Tien Geboden, Earthquake … dat soort spektakelfilms zag ik daar. Ook James Bond films denk ik – maar dat kan ook in De Rex of De Metro geweest zijn. We waren altijd goed op tijd want we wilden achteraan zitten. Geen stijve-nek-loge op de eerste rijen. Recht tegenover De Rubens was ook een bioscoop maar die naam herinner ik me niet. Zou het Den Astra kunnen zijn?
Foto: Pixabay
Wel herinner ik me natuurlijk Ciné Rex aan de Keyzerlei. Dat was de zaal voor de grote kassuccessen. Volgens mij zag ik daar The Godfather (deel 1) en Jaws. The Deer Hunter en Kramer versus Kramer. Apocalypse Now en Marathon Man. One Flew over the Cuckoo’s Nest en Turks Fruit … maar dat was al in de periode zonder mijn ouders. Ik denk dat De Rex de belangrijkste zaal van het Heylen-concern was.
Of we Bambi (mijn eerste film ooit in de cinema), Jungleboek, de Aristocats, Dumbo in De Rex zagen of in De Metro (Anneesssensstraat) weet ik niet meer. Ergens vaag denk ik dat De Metro twee zalen had, maar zeker weten doe ik dat niet. We gingen ook naar De Quellin (Quellinstraat) en Den Ambassade (ook in de Anneessensstraat). Films uit die tijd die ik me herinner zijn de spaghetti-westerns met Terence Hill en Bud Spencer (oa. My name is Nobody), de Don Camillo-films, films met Danny Kaye (nog een favoriet van mijn moeder). The Sound of Music. Love Story of films met Jerry Lewis, de lievelingsacteur van mijn broer. Dokter Pulder zaait papavers. Af en toe een western met John Wayne. Was dat in De Vendôme (Anneessensstraat) of in Den Odeon (Frankrijklei)? Ik weet het niet meer. Wat ik nog wel weet zijn de geschilderde reclameborden boven de ingangen van sommige cinema’s. Geschilderde affiches, geschilderde foto’s.
Vanaf het hoger middelbaar ging ik naar Pius X (op ’t Kiel) naar school. In die jaren broste ik heel af en toe (niet verder vertellen) en dan was ‘een cinemakke pakke’ een geliefde activiteit. In die tijd kwam De Calypso (Quellinstraat) met een nieuw concept. Eén bioscoop – drie zalen. Ik vond het helemaal geweldig. Daar zag ik oa Jonathan Livingston Seagull, Life of Brian, de twee delen van Novecento (1900), Jesus Christ Superstar – ik zat bijna altijd met een ‘lief’ naast me in De Calypso. Zo herinner ik het me toch. Popcorn kan ik me niet herinneren. Eten, drinken of roken in de bioscoop … volgens mij gebeurde dat gewoon niet. Naar De Roma (in Borgerhout) ben ik toen nooit geweest.
Heb ik mijn eigen kwisvraag goed beantwoord? Herinner ik me tien namen van zalen? Volgens mij zijn het er zeker elf. Dan voeg ik er voor de volledigheid De Cartoons aan toe. Twee zaaltjes ergens verstopt tussen Het Steen en het stadhuis. Volgens mij bestaan ze nog steeds. Geen Heylen-cinema’s – veeleer een soort filmhuis – met een andere (betere) programmatie. Zo, de slapeloze nacht heeft zich vertaald naar een nostalgisch logje. En mocht een leeftijdgenoot nog andere zalen in ’t stad herinneren … reageer. Alvast merci.
(*) Anneessensstraat – valt het je op? Zoveel keer dezelfde letter na elkaar. Eerst de dubbele NN, dan de dubbele EE, gevolgd door een dubbele SS en nog een keer de dubbele SS en tenslotte de dubbele AA.
Vandaag opnieuw vijfentwintig vragen en vijfentwintig antwoorden. Ik heb één vraag vooraf aan mezelf: ‘Hoe vaak gaat een antwoord verband houden met COVID-19?’ Ik heb nu nog geen antwoord, dat weet ik pas als ik vraag 550 heb beantwoord. Daar gaan we …
526. Hoe opgeruimd is het is jouw hoofd?
Best goed vind ik zelf. Ik ben geen chaotisch denker of doener. Ik kan zaken goed onderscheiden en zo voelt het ook in mijn hoofd. Ergens in het voorportaal van mijn hoofd staan ‘aankomende zaken en/of beslissingen’ soms te trappelen om voorrang. Dat ervaar ik het meest in nachten dat ik slecht slaap. Bijna altijd kan ik de onrust herleiden naar dingen die ik de volgende dag moet doen. Ergens in datzelfde voorportaal staat heel dikwijls een vervelend kereltje op wacht die met een diepe frons en vraagteken op zijn voorhoofd wijst naar een portemonnee …
527. Welk gedicht vind je heel mooi?
In de kelder bij mijn zoon en schoondochter staat een grote bananendoos met mijn dichtbundels. Ik ga ze binnenkort een nieuwe plek geven want ik mis ze. Heel af en toe plaats ik wel eens een gedicht op mijn blog. Ik beloof dat ik dat één van de volgende dagen nog een keer zal doen.
528. Ben je een goede verliezer?
Nu wel. Als kind niet. Ik herinner me een groot familiefeest bij Nonkel Gust en Tante Maria. Mijn ouders hadden – naar jaarlijkse gewoonte – een quiz voor de hele familie voorbereid. Na een tijdje werd het duidelijk dat ik in een verliezend team zat. Mijn gedrag werd steeds vervelender – denk ik. Ik werd door Nonkel Gust – de oudste broer van mijn vader – meegenomen naar de veranda. Op een niet mis te verstane manier heeft hij mij heel indringend de les gelezen hoe ik het hele feest verziekte met mijn gedrag. Ik herinner me niet zijn woorden maar wel het moment. Het werd een les voor het leven. Ik denk dat ik een jaar of twaalf of dertien was.
529. Wie zou jou moeten spelen als je leven werd verfilmd?
Wat een leuke vraag. Nu moet ik natuurlijk met een naam komen. Denzel Washington zou ik wel fijn vinden. Hoor ik daar iemand zeggen dat wij niet dezelfde huidskleur hebben? Detail. Ja toch?
530. Hoelang heb je nodig om je klaar te maken voor een feestje?
Ik ben na scheren en douchen in een paar minuten klaar. Als er hoogst uitzonderlijk een das moet gestrikt worden, mag je er twee minuten bij optellen. Daarna volgt meestal een periode van wachten want ‘mevrouw’ heeft heel wat meer tijd nodig en durft in de auto nog van oorbellen en schoenen te veranderen. De schat …
531. Wie is je rolmodel?
Waarvoor? Ik heb niet echt een antwoord op deze vraag. Ik heb ooit – lang geleden – eens geschreven dat ik Ibrahim Afellay een rolmodel vind voor veel van zijn leeftijdgenoten. Ik heb bewondering hoe sommige goede vrienden het doen. Hoe zij keuzes maken. Maar of het rolmodellen zijn … dat is een kwestie van definitie.
532. Zou je iets stelen als je er niet voor zou worden gestraft?
Zo’n ‘als-dan-vraag’ is niet echt aan me besteed.
533. Past je naam bij je?
Ja. Ik leg ook vaak uit dat ‘Koen’ dapper betekent en dat vind ik een fijne eigenschap. Veel mensen – vooral in oostelijk Afrika – noemen me ‘Koenie’ wat ‘brandhout’ betekent. En in het Farsi betekent Koen: ‘kont’. Gelukkig stond mijn wieg in Vlaanderen en niet in Perzië.
534. Wat is het grootste verschil tussen jou en je partner?
Heb je even? Onze verschillen komen deels voort uit leeftijdsverschil en culturele achtergrond. Mijn niet-materialistische inslag is erg verschillend en afwijkend van de wens van mijn lief om op geregelde tijden nieuwe zaken te kopen. Te willen kopen – doet meer recht aan de realiteit. Een bank, nieuwe stoelen, een nieuwe televisie …
535. Welke gekke eetgewoonte heb je?
Is ‘teveel’ een goed antwoord? Ik schep vaak een tweede en soms een derde keer op en dat is niet altijd nodig. Maar het is zo lekker … Is een boterham met kaas en confituur een gekke eetgewoonte? Ik vind het lekker.
536. Als alles mogelijk was: welk dier zou je willen hebben als huisdier?
Ik ben niet van de huisdieren. Ik vind dieren in de natuur vaak erg mooi. Ik geniet van de vogeltjes die ik zie in onze tuin. Maar om ze in een kooitje te stoppen en ze dan te temmen … nee, natuurlijk niet. Een hond … dat valt te overwegen.
537. Op welke vraag wist je onlangs geen antwoord?
Op deze vraag. Flauw hé. Meer concreet: ik kon laatst niet op de naam Mel Gibson komen. Tien minuten later – toen ik er niet meer over nadacht – floepte zijn naam op. Toen was ik alweer vergeten waarom ik zijn naam wilde herinneren …
538. Wat is de allerbeste uitvinding geweest?
Het schrift. Ik bedoel de mogelijkheid om een klank in een symbool om te zetten en dat te noteren zodat anderen – die de symbolen ook kennen – weten wat jij meedeelt. Bijvoorbeeld: het alfabet.
539. Als je moest emigreren, naar welk land zou je dan gaan?
Dat heb ik ooit gedaan van België naar Nederland. Mijn veelvuldig verblijf in Mozambique is dan weliswaar geen volledige emigratie maar het lijkt er soms wel op. Ooit droomde ik van Spanje en later van Midden of Zuid Amerika. Ik ben nog nooit in Nieuw Zeeland geweest maar ik zou dat wel kunnen overwegen als emigratieland. Verhuizen in / naar Afrika? Dan staat naast Mozambique Oeganda hoog in mijn top drie.
540. Waar zoek je een film op uit?
Op genre. Zelden een tiener-high-school-movie. Geen horror. Romantische komedies scoren hoog. Gewone lach-films en de meeste actie films krijgen hoogst zelden mijn aandacht. Ook alle super-helden blijven meestal uit mijn gezichtsveld. Wat dan wel? De rest … hahaha.
541. Houd je een dagboek bij?
Nee. Tijdens een bijzondere reis hou ik wel een dagboek bij. Dit blog lijkt soms wel op een dagboek alhoewel ik het probeer te vermijden. Wie is er nu dagelijks geïnteresseerd dat ik ’s morgens müsli heb gegeten en om kwart voor zeven in de auto stap op weg naar mijn eerste leerling van de dag … enzovoort.
Even wegdromen – foto’s – Pexels
542. Wie staan er op je favoriete foto?
Een leuke vraag. Wat is mijn favoriete foto? Het antwoord dat het eerst naar bovenkomt is ‘Ine’. Een favoriete foto is een zwart-wit foto. Najaar 1980. We hadden net een gloednieuwe, blauwe Renault 4 gekocht. Ik nam de foto op het erf in Boelenslaan. Ine staat naast de auto met Catelijne – vier jaar oud – die op de motorkap staat. Ik gebruikte die foto heel wat jaren als bladwijzer. Een andere foto van Ine hoort ook tot mijn lievelingsfoto’s. Op een Grieks strand. Mijn lief met haar tot bijna op d’r kont, starend naar de zee, een klein bikini-broekje, monokini. Een symbool van eeuwige liefde en schoonheid, van gezondheid en vrijheid.
Ik heb ook mooie foto’s van Isabel – absoluut zeker weten – maar het lijkt of digitale foto’s minder beklijven. Minder uniek zijn.
543. Voel je je vaak onnodig schuldig?
Nee. Heel hoogst zelden. Ik ben niet zo van me schuldig voelen. Doe ik iets fouts of iets stoms dan geef ik dat toe, verontschuldig me en klaar. Waarom zou ik me daarna nog schuldig moeten voelen. Laten we vooruit kijken …
544. Wat vind je het leukste aan de zomer?
Vroeger was dat zeker het vooruitzicht op vakantie. Jaren was onze zomer-vakantie-bestemming: Griekenland. Ruim vijf weken uit en thuis. Met het gezin, de auto en de tent. Vaak dicht bij het strand. Een paar dagen hier en dan weer een ander plekje opzoeken. We hadden favoriete plekjes maar we hielden ook van afwisseling. Zomer is zon, strand, lezen, spelletjes spelen, zwemmen en snorkelen, kamperen, kokkerellen en af en toe eens uit eten. Een glaasje retsina, dolmades, souvlaki …
Deze beschrijving van ‘zomer’ is vol nostalgie. Het bijna altijd mooie weer in Mozambique heeft het zomers gevoel wat uitgewist. Als ik in Nederland ben tijdens de zomer dan zijn de lange avonden met daglicht erg fijn. Ook dat hoort bij de zomer.
545. Wat kun je het makkelijkst missen?
Geweld. Hypocrisie. Populistische politici. Racisme. Religieus fanatisme. En als ik de vraag iets materialistischer beantwoord: bijna alle televisie-zenders. Af en toe een mooie serie of film is fijn maar daar hebben we gelukkig geen televisie-zenders meer voor nodig.
546. Hoe verwen je jezelf?
Lezen. Een mooie serie kijken – soms alleen, meestal samen. Lekker eten. Een romantisch avondje of weekend. De voorpret van een mooie reis hoort ook thuis onder het kopje ‘ik verwen mezelf’. En de reis zelf natuurlijk ook. In Nederland verwen ik me graag met een museum- en/of theaterbezoek – of allebei op dezelfde dag.
547. Wat is je favoriete vervoersmiddel?
De trein. Dat weet ik zeker, ik ben tenslotte de kleinzoon van een man van Den IJzeren Weg.
548. Ben je blij dat je ergens van af bent?
Zometeen vind ik het niet erg dat ik deze vijfentwintig vragen heb beantwoord.
549. Wat denk je ‘s ochtends als eerste?
De eerste secondes denk ik vast na over: ‘Welke dag is het vandaag? Wat staat er op het programma?’ Heel snel daarna is Isabel in beeld en dan … vul zelf maar in.
550. Wat herinner je je nog van de kleuterschool?
Een potkachel in het midden van de klas. Of dat ook waar is weet ik niet. Een grote boom op de speelplaats. Een non met een kap.
Eerst een paar woorden vooraf. Ik begon daarnet aan een logje over onze semi-thuis-quarantaine. En plots had ik er genoeg van. Natuurlijk is het corona-virus en COVID-19 een zaak die ons bezighoudt. Meer dan ons lief is. Maar ik wilde iets anders. Even geen corona-gezeur. Ik ben een jaar geleden begonnen met het boekje ‘Een eindelooze achtervolging’ te publiceren. Misschien zegt je dat niets. Mijn vader – Frans Schyvens – heeft op twaalfjarige leeftijd (in 1941) dit verhaal geschreven en uitgegeven – met behulp van zijn oudste broer. Ik kopieer alles zo letterlijk mogelijk wat ik in het boekje lees. Inclusief oude spelling en de leestekens die hij heeft gebruikt. Vandaag het begin van het tweede hoofdstuk. Lees je het verhaal graag vanaf het begin, klik dan HIER.
2de HOOFDSTUK
GEVANGEN OP EEN EILAND
Toen zij beneden waren en het lawaai van het donderen der steenen ophield, keken Freddy en Tom een lange stonde elkander aan … ‘Freddy, zouden we nu vrij zijn?’ vroeg de oude roover, toen ze in de gang voortgingen. ‘De uitgang, de uitgang waar die valschaard van mompelde toen hij achter ons zocht, zouden we die nog ooit terug vinden?’ vroeg de detective zich af, en hij had maar weinig hoop …
***
Ondertusschen waren ook de dieven niet onwerkzaam gebleven. Zoodra de hoofdman terug bovenkwam, en hij sakkerde van woede, kwamen zijn mannen naar hem toe. ‘Hebt ge iets gevonden, Robby (zoo heette de hoofdman). ‘Nee, verduiveld, neen !’ sakkerde hij binnensmomds. ‘Robby, moeten we gaan helpen?’ ‘ Ja, luie vlegels, hop !’ … De mannen sprongen als soldaten recht. De hoofdman is tevreden: ‘Nu zullen we dat stuk detective en zijn verrader eens gaan opsporen!’ … Hij wilde juist de valluik weer openen, toen hij almeteens een geweldige slag hoorde en iets daverends neerstortte … ‘Vluchten, mannen ! Seffens valt ook hier alles in … en dan wordt ons geld bedolven onder de puinen en wij erbij !’ Ieder stormde buiten, doch tot nog toe zakte niets in. Zoo rap als hun beenen hen dragen konden, liepen ze naar het vliegplein … De dieven sprongen in een vliegtuig en vlogen weg … in de richting van de Noordzee. Het was 4.36 uur.
***
Ondertusschen doolden ook onze twee vrienden nog altijd voort. ‘Maar, Tom, we hebben zeker al vijf kilometer afgelegd’, zei Freddy Williams, die moe wordt. Tom antwoordt niet, want juist splitste de weg in twee. Beide mannen stonden in beraad. Kordaat sloegen ze links af. Nu maakte de weg een groote kromming. Nog tien meter … en daar is een kleine opening. Midden in het struikgewas, buiten, in de schoone natuur … midden talrijke prachtige monsters van vliegtuigen … Ze zijn op het vliegplein.
***
Nauwelijks zijn ze buiten of een man verschijnt vóór hen. ‘Heeren, wat komt ge hier zoo plotseling doen?’ vraagt een soort portier. ‘Niets , mijnheer, we zijn maar langs hier op deze groote wei gekomen.’. ‘Wat langs daar? Er heeft nog nooit iemand beproefd er door te komen.’ ‘Wij hebben toch geen ongelukken tegengekomen’, lacht Freddy. ‘Maar waar zijn we eigenlijk aangeland?’ ‘Op het vliegveld, heeren.’ Beiden stonden ze verstomd te kijken. Dat de gang op het vliegplein zou uitgekomen zijn, hadden ze nooit verwacht. ‘Heeren, ge hebt mij daarjuist gesproken dat ge langs daar, langs die petrolput gekomen zijt, maar dat kan ik niet gelooven. Wat bezielt u, langs zoo iets vuils, neen dààr !’ De man echter zag niets bijzonders. Toen trok Tom een struik weg en de gang werd zichtbaar. De man verschoot van kleur, maar nadat Freddy gansch de historie had verteld, ging hem ineens een licht op. ‘Kameraden’, riep hij, ‘dan kan ik misschien helpen. Een kwartier geleden kwamen hier eenige ongure elementen aangestormd, ze sprongen in een vliegtuig en weg waren ze zonder te betalen’ … ‘In welke richting zijn ze gevlogen?’ kreet Freddy. ‘Ik meen naar de Noordzee.’ ‘ Een vliegtuig, vlug !… Ginder doorklieven zij reeds het luchtruim …‘ Dit gebeurt om 4.50u, dus 14 minuten na de dieven.
***
‘We vliegen over de zee, mannen!’ En meteen keek de hoofdman op zijn horloge … ‘4.50 u. op den kop, mannen. Ik geloof dat we boven de zee vliegen.’
Na nog een uur gevlogen te hebben, zagen ze een klein stipje achter hen. ‘Full speed vooruit, luie vlegel ! ’t Is zeker dat stuk detective die zich voor Freddy Williams uitgeeft !’ De roovers vlogen niet heel rap, ’t was immers een zwaar verkeersvliegtuig. Maar het jachtje van Freddy daarentegen, want hij was het, vloog veel sneller en na een vijftal minuten circelden de twee vliegtuigen boven elkaar. Freddy van boven. Het gevecht begon … Freddy kon goed naar beneden schieten, maar het ander vliegtuig maakte zulke gekke buitelingen dat het onmogelijk was te raken. Plots schoot hij met zijn snuit vooruit, recht op het jacht … Deze week achteruit, doch te laat. De hoofdman schoot en een kogel vloog in den benzinebak. De nafta druppelde naar beneden … groote vlammen sloegen op … Het vliegtuig begon te duikelen en in die worsteling maakt Freddy er gebruik van en schiet ook in den motor … De roovers begonnen te tieren: ‘Dat door dien fameuzen Freddy Williams!’ ‘Ze hebben van hetzelfde laken een broek !’ lacht Freddy. Doch hij wordt aanstonds weer ernstig. ‘Tom, ik geloof, willen we niet verbrand worden, dat we zullen moeten springen. Houd u stevig, man, en tracht te zwemmen. Meer niet !…’ Ze sprongen met een valscherm in de ijselijke diepte. Weldra wordt hun voorbeeld gevolgd door de dieven. Ze hingen een vijf meter boven Freddy en Tom … Gelukkig waren alle valschermen open gegaan.
De hoofdman alleen heeft van uit het vliegtuig de revolver nog in de hand en hij wilde juist laffelijk beginnen schieten, doch een vreeselijk gekraak deed zich hooren … de twee vliegtuigen waren in zee gestort. De hoofdman wachtte niet lang. De kogels floten in de lucht. Door de bewegingen van de valschermen schoot hij nooit juist. Nog een tien meter en de eerste dief, Bardey, kwam op het eiland … Uit Robby’s revolver floot een kogel en doorboorde de valscherm van Freddy op den beganen grond. Hij viel op den grond en bleef als dood liggen. Tom had kunnen weenen van ’t verdriet, want al was hij vier uur geleden nog een dief, hij hield toch van Freddy …
***
Weldra staat ieder weer op vasten grond. Tom boog zich over Freddy. Eén oogenblik kwam er een glimlach …
Het is ondertussen ruim twee weken geleden dat ik voor het eerst iets schreef over het corona-virus / COVID-19. Toen nog iets van ‘Tamelijk-Verwegistan’ in China. Het gaat nu heel hard richting onbekende toestanden. Van quarantaine, straatverboden en noodregeringen. Ik praat jullie een beetje bij wat het met ons dagelijks leven doet.
Ik ben in Mozambique en zou eigenlijk op 27 maart naar Nederland vliegen. Terug naar mijn andere thuis in Leeuwarden. Je begrijpt het al … ik ga niet, dat heb ik afgelopen vrijdag besloten. Ik vergader en overleg wel via Skype en email. Het klink bijna als de omgekeerde wereld … Afrika lijkt OP DIT MOMENT de veiligste plaats op aarde.
Corona-virus in Afrika
Natuurlijk gebruik ik de hoofdletters niet voor niets. Is het cynisch bedoeld? Nee want ik weet natuurlijk ook dat het lage aantal zieken niets zegt over de nabije toekomst.
Officieel heeft Mozambique tot op de dag van vandaag – maandag 16 maart 14u – geen geconstateerde corona-gevallen.
Het is ook nog geen groot gespreksonderwerp op straat. Wel in de expat-gemeenschap. Ik vind mezelf daar niet echt bijhoren maar uiteraard ben ik wel veel meer gefocust op buitenlands nieuws. En daar is het 98% corona-nieuws wat ik lees en zie.
Al maanden weten we dat we bezoek krijgen van goede vrienden. Nederlandse vrienden die veelvuldig in Ethiopië werken en verblijven en Duitse vrienden die hun Zuid-Afrika-reis afsluiten met acht dagen Mozambique. De afspraak stond al heel lang in onze agenda: 15 maart – M, I, JJ en H ophalen in Nelspruit (Zuid-Afrika). Dat hebben we ook gedaan. Het was spannend want ‘Duitsland’ staat op de lijst van landen waarvan de burgers eerst veertien dagen in (huis) quarantaine moeten als ze Mozambique binnenkomen.
Corona-check
Onze koorts werd gisteren bij de grens tweemaal gecheckt door een jonge vrouw die net op dat moment een schort en handschoenen kreeg. Geen koorts. Driehonderd meter verder werden de Duitse vrienden apart genomen. Nieuwe check. Geen koorts. Toch lag het verdict ‘quarantaine’ op de loer. Argumenteren dat zij al 19 dagen in Zuid-Afrika op vakantie zijn en dus NIET uit Duitsland komen (kwamen) heeft geholpen. Op Facebook lees ik dat dat vandaag – nauwelijks 24u later – niet meer lukt.
Goed. Het bezoek is er. Joepie. Lopen wij nu meer kans op besmetting? Deden we iets stoms of onverantwoords? Ik denk het niet maar ik ben uiteraard geen dokter. Of ze volgende week naar Europa kunnen vliegen, zien we dan wel weer. Ik geef privé-les aan enkele leerlingen. Eén van hen hoest en moet op advies van haar arts alle contact vermijden. Dus geen les. Ik zoek uit of ze mij wel wilt betalen maar dat is eerder een bijkomstigheid. Ik verwacht dat volgende week ook de internationale scholen hun deuren zullen sluiten tot na de paasvakantie.
Isabels ouders kwamen vanochtend aan in Mozambique – een rechtstreekse vlucht Lissabon – Maputo. Deze dagelijkst TAP-verbinding zit altijd stampvol. Vandaag nauwelijks veertig passagiers. Op het middag-journaal hoor ik dat bijna alle land- grenzen woensdag dicht gaan. Wordt vervolgd …
Is Afrika echt zo veilig? Ik betwijfel het. Er is nauwelijks deskundigheid – vrees ik. Te weinig opsporingsmiddelen. En huis-quarantaine is een onmogelijkheid voor 80% van de bevolking. Ze wonen met grote aantallen in kleine huizen en hutten. Dus ’s nachts slapen ze heel dichtbij elkaar – meestal op rieten matten.
Als het waar is dat deze corona slecht tegen warmte kan dan ontsnapt Afrika misschien aan een grote ramp. Maar dat is nog steeds niet aangetoond. Uiteraard hoopt het koude Europa en Amerika op een doorbraak als de lente echt losbarst. Ik hoop het ook maar daar bestaat nog geen zekerheid over.
We hebben maskertjes in huis en ontsmetting-alcohol. Mensen bij de grens en op het vliegveld dragen handschoenen en mondmaskers. Verder zie je dat (nog) nergens.
