In de buurt (12)

Tags

Auke Rauwerda, Bouwmarkt, Djuba, Electriciteit, In de buurt, Lampen, Leeuwarden, Matola, Mondkapje, Mozal, Mozambique, Oldenhove, Vrouwenpoortbrug, Westerplantage

Het is bijna vier jaar geleden dat ik iets heb toegevoegd aan de serie: ‘In de buurt’. Vandaag nummer 12. Niet omdat we zoals bij nummer 11 een uitstap hebben gemaakt maar dit keer letterlijk ‘In de buurt’. Een aantal tuinlampen waren na een blikseminslag aan vervanging toe. Langs de doorgaande weg van Matola-Rio naar Mozal (ca 14 kilometer) zijn tientallen kleine en nog iets kleinere winkels te vinden. In aantal zijn ze de laatste zes jaar minstens verdubbeld, misschien wel verdrievoudigd. Vooral drankwinkeltjes, mini-supermarkten en kleine doe het zelf zaken. Heel veel mini drogisterijtjes annex apotheek, carwash plekken en containerbars. Twee benzinestations zijn er nu vijf. Dat betekent natuurlijk ook dat er aan de eindeloze hoeveelheid zandpaden – links en rechts van de doorgaande weg – heel veel bouwactiviteiten plaatsvinden. Ik zie dat natuurlijk ook met mijn eigen ogen als ik weer eens in de buurt wandel. Ik zal er eens wat vaker foto’s van maken.

Terug naar mijn kapotte lampen. Ik liep samen met Gabriël binnen bij de dichtstbijzijnde winkel, zo’n 750 meter bij ons vandaan. Aan de grote weg. Gabriël is onze huis-elektricien. Terwijl hij de bestelling plaatst maak ik een paar foto’s.

Onze plaatselijke mini-bouwmarkt

Je krijgt vast al een idee wat je hier allemaal kunt kopen. Een kruiwagen, verf, een gootsteen. Kippengaas en een huishoudtrapje. Ik (de fotograaf) draai een beetje naar rechts – richting Djuba – en maak nog een foto …

Dat gaat ’s morgens allemaal naar buiten en ’s avonds weer naar binnen.

Vloertegels, slangen, een watertank, moppen, harken, tuingereedschap en scheermesjes-prikkeldraad. In de verte zie je een grote mast waar vast ook onze mobieltjes via antennes en schakelkastjes mee verbonden zijn en dus ‘met de wereld’. Ik word naar binnen geroepen. Er moet betaald worden.

Onze lokale bouwmarkt

Ach ja, waarom niet? Gebruik de deur als uithangbord. Goed idee. Omdat ik niet alle woorden in het Portugees ken is zo’n aanwijsbord super handig. Tijdens onze grote verbouwing begin 2016 kende ik opvallend veel technische woorden in het Portugees. Woorden die ik in het Engels nooit heb geleerd en in het Nederlands zelden gebruik.

Zoekplaatje: Waar is de kassa?

Op de foto zie je Gabriël met mondkapje want dat moet al sinds het begin van de pandemie in ELKE winkel. Hij kijkt in de richting van de kassa, een piepkleine opening tussen allerlei koopwaren. Met enige moeite ontdek ik de man – een Indiër of een Pakistaan – die zijn arm uitsteekt met de ‘P.O.S.’ zoals een pinapparaat hier heet. Alle led-lampen zijn gecontroleerd. Ik pin en we lopen naar huis. Gabriël gaat aan de slag.

Mensen die Leeuwarden een beetje kennen, weten wie of wat ik bedoel als ik ‘Auke Rauwerda’ zeg. Aan de Westerplantage, bij de Vrouwenpoortbrug en de Oldenhove. Een iconische winkel. Het winkeltje bij mij om de hoek doet me daar een beetje aan denken. Wel jammer dat de ouwe Auke Rauwerda in Ljouwert naar het industrieterrein is verhuisd. Weg charme. Culturele Hoofdstad zonder iconische winkel Auke Rauwerda.

In de serie: In de buurt

Zorgen, luxe zorgen, ik geef het toe

Tags

Assad, Barracuda, Chemie, Djonase, Mozambique, VDB, Zwembad

Iets schrijven over ons zwembad en dan klagen … nee, dat kan niet. Ik besef heel goed dat het luxe problemen zijn. Maar goed, dit lijkt me het uitgelezen moment om iets over een zwembad te schrijven. Half Nederland is namelijk op vakantie. Mijn Facebook vertoont opvallend veel dames in bikini’s op stranden in Egypte, de Canarische eilanden of zelfs verder weg op Bali, Sri Lanka tot aan Australië toe. Ik ben dus niet de enige die bijna dagelijks z’n zwembroek aantrekt. Ik doe dat meestal thuis – in onze eigen tuin.

Mocht je ooit in de buurt zijn … breng je zwemspullen mee.

Heb ik al eens eerder een foto van tuin en/of zwembad op mijn weblog gezet? Ik moet het eens nakijken. Misschien is een plogje wel leuk. Over de bouw van het zwembad. Ik ga d’r eens naar kijken. Met andere woorden: wordt vervolgd.

Maar ik zou het hebben over de zorgen als je een eigen zwembad hebt. Hoe blijft het zwembad en het water schoon? Heel even heb ik vorig jaar overwogen om een zwemvijver te bouwen in plaats van een zwembad. Maar het concept ‘zwemvijver’ is totaal onbekend in Mozambique. En onbekend maakt onbemind. Stel je voor: zwemmen in een kuil – niet eens azuur-blauw maar grijs. En dan ook nog zwemmen tussen waterplanten en vissen … ik hoor de gillende, Mozambikaanse keukenmeiden al van mijlenver gruwelen van zo’n gedachte. Ik zou trouwens niet weten of vissen het zouden overleven in de zomerse temperaturen van boven de 35c. En wie heeft er verstand van waterplanten in dit deel van de wereld? Goed … het werd dus een klassiek zwembad. Ongeveer 10 x 5. Aflopend van ongeveer 0,80m naar 1,55m. Ook Isabel kan staan op het diepste punt, al is het op haar tenen.

O ja, de zorgen. Hoeveel chemische troep kieper je in je zwemparadijs? Ik heb verschillende mensen om raad gevraagd en heb er zelf een soort gemiddelde uit gedestilleerd. Driemaal per week gaan er twee bekers ‘granular +’ in het zwembad. Weliswaar niet rechtstreeks in het zwembad maar via de pomp-filter-installatie – het kleine ‘huisje’ links van het zwembad. Zie bovenstaande foto.

Voorraad voor een half jaar

Een tafel vol chemische troep. Een dictator als Assad zou er hooguit een koppel lieveheers-beestjes mee kunnen bombarderen. Ik ben danig voorzichtig want ik heb al gauw het gevoel “Trop is te veel en te veel is trop”. Was dat niet een uitdrukking van oud premier VDB?

Goed. Er gaan per week zes bekertjes ‘Granular +’ in het water, zoals ik hierboven al schreef. Verder drijft er zo’n blauwe fles (rechts op de foto) in het water. Na ongeveer zes weken zijn alle producten uit zo’n fles (of moet ik hier het woord ‘tube’ gebruiken?) uitgedrupt. Eens per zes weken giet ik 2,5 liter ‘pool acid’ in het water. Dat gaat wel – in kleine scheuten – rechtstreeks in het zwembad. Daarna gebruiken we het zwembad 24 u niet. Tenslotte staat er een nog een bus ‘Big Pool’ ongebruikt in het schuurtje. Het is een product dat je kunt gebruiken na veel en langdurige regen. Tot nu toe heb ik het nog niet gebruikt.

Al deze producten zijn overal te koop – in elke supermarkt. De winkels stunten met hun prijzen dus het is kwestie van me eerst oriënteren waar er koopjes zijn te halen. Producten om je water van ‘groen’ naar ‘blauw’ te veranderen zijn uiterst populair. Ik heb het nog niet uitgeprobeerd, niet eens gekocht. En setjes om de PH-waarde te testen. Ook dat heb ik nog niet gedaan. Dat ga nog wel doen, zeker als de kleinkinderen op vakantie komen. Want jonge kinderen krijgen in hun enthousiasme gemakkelijk een paar ‘borrels’ binnen. Voorlopig ziet het water er prima uit. En het uitgangspunt blijft: “Ik wil GEEN chloor ruiken en al zeker niet proeven.” Dat lukt.

Tweemaal per dag wordt het water een uur lang door zand-filters gepompt. Dit filter ‘blazen’ we twee keer per maand schoon. Kwestie van een paar schakelaars tijdelijk om te draaien. Tegelijkertijd ‘wandelt’ de barracuda tweemaal daags op de bodem van het zwembad en zuigt zo alle troep op en voert dat af naar dezelfde zand-filter.

Het schepnet voor bladeren is dagelijks in gebruik. We vissen er ook insecten mee uit het water. Verdronken libellen en gesneuvelde eendagsvliegjes. Gisteren – 1 mei is een vrije dag in Mozambique – hebben de buren heel lang een vuurtje gestookt. Fijn voor hen maar gruwelijk voor ons zwembad. Er stond namelijk ook behoorlijk wat wind. Gevolg … heel veel minuscule roetdeeltjes drijven nu in ‘nossa piscina’. Te klein om opgeschept te worden door het net. Van op een afstandje zie je niets maar vlak bij … bah. En nog iets jammers dat ik vandaag ontdekte. Het eerste zwarte vlekje is ontstaan op de bodem. Weg egaal blauwe vloer. Ik dacht dat het een blad was maar nee, het is een kleine beschadiging. Is dit erg? Ja en nee. Na ruim vijf maanden zou dat nog niet mogen? Nee toch? Maar naar Mozambikaanse kwaliteitsnormen is dit misschien een prima score.

Over een tijdje gaan we op zoek naar een afdek-zeil. Dat is hier niet verplicht, dus heel moeilijk te vinden. Het kan in tijden van stormwind met opwaaiend zand veel werk besparen.

Goed, genoeg geklaagd. Het is donker ondertussen. Het is pas half zes. Ik steek zo de lichten in het zwembad aan – ja, je leest het goed – ik trek mijn zwembroek aan en maak nog een avond-plonsje. Een dagelijkse gewoonte …

De finish is in zicht

Tags

Aannemer, Catch 22, Geld, Matola, Mozambique, Verbouwen, Verbouwing

We wonen nu ruim zeven maanden in ons nieuwe huis dat we bijna een jaar geleden hebben gekocht. Tussen februari en april heb ik met enige regelmaat geschreven over de verbouwing. Sinds eind oktober zijn de bouwvakkers weer wat actiever. Zij zijn afhankelijk van het weer en de willekeur van de aannemer. Hij verdeelt de opdracht tussen verschillende onder-aannemers. Maar eind deze week of begin volgende week hopen we een streep te zetten onder weer een deelproject. De finish is in zicht.

Foto uit © Bahamontes (Wielertijdschrift)

Het blijft onvoorstelbaar hoe er geklungeld wordt. Je moet er echt bovenop blijven zitten. En telkens corrigerend optreden. Dan gaat het meestal goed. De afgelopen twee dagen was ik nauwelijks thuis en werd er gewerkt zonder kritische opdrachtgever. En wat gebeurt er dan … een meterkast wordt – scheef – op de verkeerde muur geplaatst. Dat moet dus opnieuw. Dure tegels die later voor een buitendouche bedoeld zijn, vind ik terug onder een geïnstalleerde – lekkende – pomp. Twee zakken cement liggen ongebruikt klaar. Grrr. Ergernis. Weghalen en opnieuw beginnen. En dan maar hopen dat ze niets – per ongeluk – breken …

Aannemer bellen. Eerst vriendelijk en dan boos worden.

• HIJ: “Nee, U – de opdrachtgever heeft de pomp (nieuw) gekocht dus U bent verantwoordelijk.”
• IK: “Nee dus – [enkele krachttermen] – ik kocht die specifieke pomp in die specifieke winkel op aanraden van U, meneer de aannemer. U was er zelf bij in de winkel en de factuur en garantiebewijs staan op uw naam. Dus ga zelf maar terug en ga het regelen. En hoe bestaat het dat uw technicus het werk verlaat als hij weet dat de pomp lek is?”

Mijn enige wapen is NIET BETALEN tot het in orde is. Dat heb ik al geleerd. Niet betalen of dreigen met niet betalen. O ja, nog zo iets. Er lag gisteren nog heel veel bouwafval – steen, restanten cement en beton-resten. IJzer, restanten van elektriciteitssnoeren. Ik wilde dat allemaal opgeruimd hebben. Ik kwam vanmiddag thuis en op het eerste zicht leek het min of meer schoon. Maar ik zag geen berg verzameld afval. Wat blijkt? Ze hebben er wat zand over gestrooid. Het zit gewoon iets minder dan vijf centimeter onder de grond. Niets opgeruimd. Grrr. Dus weer een boze telefoon en dan gaan de aannemer en onder-aannemer elkaar de schuld geven. De onderaannemer is boos omdat hij nog niet is betaald door de aannemer. En die op zijn beurt zegt dat Sr. Koen nog niet heeft betaald. Een soort catch 22. Maar niet heus. Ik hou mijn poot stijf en heb maar met één iemand te maken: de aannemer. Ik betaal niet tot het helemaal klaar is. Hij heeft trouwens al een tijd geleden 50% van het totale werkloon gekregen. En ik heb zelf alle materialen gekocht. Dus waar doet hij moeilijk over? Ik weet ook dat hij achteraf bij ‘mannetjes’ en bedrijven waar ik – op zijn voorspraak – de materialen koop, zijn ‘commissie’ (tipgeld) gaat ophalen. Vaak oplopend tot 20%. Zo gaat dat hier.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. Als de ‘bazen’ vertrokken zijn, blijft het werkvolk achter voor wat laatste dingetjes van die dag. En dan moeten ze hun plan maar trekken. Dan begint het bedelen bij mij.

• ZIJ: “Patrão, krijg ik wat geld voor eten, ik heb geen geld voor de bus. De baas betaalt me niet en mijn kinderen hebben honger. Enzovoort.” Ze proberen me uit wetende dat witte mensen gevoelig zijn voor dit soort zaken.
• IK: “Jammer jongens maar ik kan jullie niet helpen. Het spijt me.”

Het zijn de laatste loodjes. Alweer een deelproject – bijna – afgerond. Even pauze en dan weer verder.

De geboorte van een mural

Tags

Beeldende kunst, Kunst, Lourenzo Tsenane, Malangatana, Matola, Mozambique, Mural, Verbouwing

Vorige week plaatste Rietepietz een hele boel foto’s van muurschilderingen op haar weblog. Ook met de vraag wat het verschil is tussen graffiti en een mural (muurschildering). Ook in mijn geliefde Goes zijn er heel wat murals te vinden. Ik heb eerder al een paar stukjes geschreven over de verbouwing van ons nieuwe huis. Onder andere de tuinmuren werden verhoogd, gestukt en geschilderd. En ik heb een bevriende kunstenaar gevraagd om twee murals te maken. Ik laat het ontstaan graag zien in tien foto’s. Met een klein beetje uitleg.

Twee keer zaten we een paar uur te kletsen. Isabel, ik en Lourenzo Tsenane – Mozambikaanse kunstenaar. Over Mozambique, mijn werk, zijn werk, politiek, mestre Malangatana, zijn helden, muziek, theater, Chagall, van Gogh, Lucian Freud. En hij liet foto’s van zijn eerder werk zien. Schilderijen, objecten en murals. We werden enthousiast en een dag later stuurde hij mij – naar aanleiding van onze gesprekken – foto’s van twee ontwerpen. Een ode aan Malangatana – in zijn stijl en een heel eigen werk: Koens werk in Mozambique. Dans, theater, muziek, met Afrikaanse elementen en instrumenten. We waren het er gauw over eens. We maakten prijsafspraken. Aan de slag. Er moet volgens een strak schema gewerkt worden.

Overleg Durão en Lourenzo

De techniek is simpel. Durão is de hoofdmetselaar. Hij heeft de leiding over het stukken (met cement) van de tuinmuren. Lourenzo (rechts op de foto) maakt materiaal- en tijdsafspraken want het werk moet gebeuren in de natte cement (*). Ik zit er bovenop want strikte tijdsafspraken in dit land zijn niet vanzelfsprekend.

Beeldhouwen in natte cement

Het gaat goed. Iedereen komt zijn afspraken na. Lourenzo en zijn assistent zijn geconcentreerd aan het werk.

Detail van de werkzaamheden

In feite kopieert Lourenzo op de muur zijn eerder gemaakte tekening die door ons is goedgekeurd. Zijn assistent blijft hem steeds een stapje voor om verse cement aan te brengen op de muur. Hij loopt op en neer met de kruiwagen.

De eerste fase is afgerond.

Na twee dagen is de eerste fase klaar. De mural is ‘gebeeldhouwd’ in de muur / cement. Alles is gauw droog dankzij het mooie weer in Mozambique. Lourenzo bewerkt het hele ding met schuurpapier en hier en daar een kleine correctie met specie en truweel. We overleggen opnieuw. Nu over kleur. En we maken een afspraak om samen de verf te kopen.

Het schilderen is begonnen.

Hoog en droog, zou je kunnen zeggen. De mural krijgt twee lagen verf. Iets tussen brons en goud in. Een verfroller en diverse kwasten.

De meester aan het werk.

Tussendoor vermaken we ons met een bord spaghetti, verse mango’s uit eigen tuin, een praatje over politiek en op het eind van de dag een biertje.

Fase twee is klaar. De mural is geschilderd.

Gelijktijdig maakt hij ook de andere mural – ode aan mestre Malangatana – maar die laat ik even buiten beschouwing in dit foto-log. Ik vind het mooi. Lourenzo is nog niet tevreden, hij wil het nog meer laten spreken. Hij gaat accenten aanbrengen.

De afwerking.

En ik zie algauw dat hij gelijk heeft. Alles komt nog veel meer tot leven. Uiteindelijk komt er nog één laag overheen. Een transparante, beschermende laag.

Een paar weken later. Ook de muren zijn geschilderd.

Wij zijn blij. En hij is tevreden. Lourenzo heeft prima werk geleverd. Obrigado. Deze mural heeft hij rechts onderaan gesigneerd. We overwegen of er (later) nog een soort ‘lijst’ komt rondom het kunstwerk. De andere mural signeert hij niet want dat vond hij ongepast omdat hij daar de stijl van Malangatana heeft gekopieerd / gebruikt. Zoals wij hem hadden gevraagd.

© Lourenzo Tsenane – mural – februari 2016

En zoals dat gaat met goed werk. Dankzij onze mond op mond reclame heeft hij nieuw werk gekregen / gemaakt bij familie en binnenkort ook bij goede vrienden.

Alle berichten over: Beeldende kunst

(*) Ik twijfel over het juiste lidwoord. DE cement of HET cement? Ook internet geeft geen eenduidig antwoord.

Bidet

Tags

Badkamer, Bidet, Boechout, Isabel, Jeugd, Nostalgie, Poep, Verbouwing, Wc-papier

In het huis van mijn jeugd hadden we op de badkamer een bidet. Mijn ouders hebben het huis laten bouwen in 1957 / 1958. Een bevriende architect heeft de plannen getekend. Wie heeft bepaald dat er een bidet moest geplaatst worden is me onduidelijk. Het ding was er zolang ik me kan heugen. Maar waar het voor diende is me nooit helemaal duidelijk geworden. Was het een lage wasbak omdat wij kleine kinderen waren? Ja, we moesten er soms onze handen en ons gezicht in wassen. We zaten dan half op onze knieën gebogen met water te spetteren. Maar meestal moesten we onze vuile voeten wassen in het bidet. Best onhandig want dan moest er een stoel bijgesleept worden en werd het al gauw een natte kliederboel. Als we buiten hadden gespeeld – vaak op nat gras, plassen en in slijk – dan werden we onmiddellijk naar de badkamer gestuurd. Richting bidet want het bad laten vol lopen duurde te lang en een douche hadden we (nog) niet.

Ook herinner ik dat mijn moeder soms vuile sokken in dat ‘ding’ te weken legde. Maar meestal negeerde ik het bidet, zeker toen ik wat ouder werd. Heel af en toe zag ik een bidet in een hotelkamer. Ik besteedde er nauwelijks aandacht aan. Tot we begin 2013 ons huis in Jardim huurden. De badkamer daar had een bidet. En Isabel gebruikt het volop. Zij vertelde me dat het een billen-wasbak is. Eerst nog een beetje onwennig ging ik het (stiekem) ook eens uitproberen. Eerst mijn billen schoonvegen met papier. En dan me verplaatsen naar het bidet en m’n kont schoonwassen met water. Best wel okee. Omdat er hier in Mozambique geen riolering is – wel een septic-tank – gooi je het wc-papier in een emmertje om verstopping te voorkomen. Je billen wassen met water spaart dus ook papier.

Een bidet in onze vernieuwde badkamer.

En je gelooft het of niet maar ik liet in ons nieuwe huis een bidet plaatsen. En we gebruiken het vanaf de eerste dag dat we er wonen. Met plezier en met gemak (maar dat is mogelijke een flauwe woordspeling).

Klinkt dit vies of raar? Misschien wel, ja. Maar stel dat je wat poep aan je vingers hebt – van je baby, je hond, je kat of van je eigen kont. Wat doe je dan? Dan loop je toch naar de dichtstbijzijnde kraan om je handen te wassen. Je gaat niet eerst op zoek naar wc-papier. Ik weet nu eindelijk hoe ik de ‘voeten-lavabo’ uit mijn jeugd moet gebruiken.

 

Ondertussen in Jardim en Mozal

Tags

Auto, E-reader, Elektriciteit, Isabel, Jardim, Lezen, Loodgieter, Mozal, Mozambique, Schilders, Verbouwen, Vrienden

Je hebt zo van die dagen … grrr … die je het liefst overslaat. Maar meestal weet je dat niet vooraf. Een paar zaken ter verduidelijking.

De loodgieter. Op het eerste zicht leek er niet heel veel werk te zijn voor de loodgieter in het nieuwe huis. Maar stilletjes aan ontdekken we steeds meer (kleine) gebreken. Een lekkende kraan. Een verouderde douchekop. Een kapotte schroef die de watertoevoer (niet meer) regelt. Een lekkende afvoer. Een verkeerd gemonteerd keukenkastje, dus de zwanenhals past niet. Een afvoerputje dat niet doorstroomt. Een boiler met kuren. En zo kan ik nog even doorgaan.

Afvoerputje

Allerlei kleine zaken maar als ik alles optel, is dit alweer een onverwachte kostenpost. Plus de werkuren van de loodgieter en de benzinekosten van het steeds maar op en neer rijden. Ik ben een dagelijkse klant van Builders, een Zuid Afrikaanse Gamma zou je kunnen zeggen.

De schilders. We zijn met twee verschillende schilders (zzp’ers) in zee gegaan. Afgelopen week verf gekocht bij Sotinco. Daar waren de heren niet blij mee want zo liepen ze een (verwachte) bonus mis bij de firma die zij aanbevolen. Jammer voor hen maar het is mijn portemonnaie. En natuurlijk zeggen ze dat niet tegen mij. Ze mopperen tegen elkaar en tegen een loopjongen van Sotinco. Wat zij niet weten is dat de gerant van Sotinco een vriend is van Isabel. Mooie korting gekregen. Dank Rui.

Overal op het erf staan verf-emmers

Maar het mag dan wel een vriend zijn, zijn magazijnman is een grote sukkel. En hun controle-systeem is zo lek als een mandje. Ze vergaten maar liefst 7 emmers van 15 liter te leveren. Dat valt niet onmiddellijk op als er een vrachtwagen aankomt met ruim 45 emmers, verfblikken, vernis enzovoort. En ik was er niet om alles te controleren. Zij zouden om 9u ‘morgens leveren. Om half twee was ik het wachten zat en vertrok. Een uurtje later kwamen ze aankachelen. Vraag me niet waar ze de hele morgen hebben uitgehangen. Niemand die dat kan controleren. Dus gisteren tweemaal op en neer rijden om hun fout te herstellen. Als ik op hun transport moet wachten, lopen de schilders minstens twee dagen vertraging op. Is dit gewoon ‘domheid’ of probeerde de magazijnier en/of de chauffeur zeven emmers achterover te drukken? Dat laatste is hier schering en inslag. Dat is waarom ik er zo bovenop blijf zitten. Enfin. Er wordt hard gewerkt. De eerste verflagen zijn aangebracht.

Stroomstoring We zitten aan tafel. Vis á la Jean Jacques. Het is kwart voor zeven. Dan is het al volledig donker in Mozambique. Plof – power cut. We blijven een paar minuten zitten en gaan dan op zoek naar onze mobieltjes-met-zaklamp-app. Daarna op zoek naar de kaarsen. We eten verder bij kaarslicht. Onverwacht romantisch maar niet heus.

Dan maar eten bij kaarslicht

De hele omgeving is aarde-donker. Het is stil. We bellen een paar vrienden. De stroomstoring is in een heel groot gedeelte van Maputo. We blijven nog even aan tafel zitten. Daarna pak ik mijn e-reader-met-ingebouwd-lampje en probeer wat te lezen. Isabel ligt te mopperen op de bank en belt nog maar eens een vriendin. Geen elektriciteit betekent geen licht, geen functionerende ijskast en diepvries, geen airco’s, geen televisie, geen internet, geen oplaad-mogelijkheden voor de smartphone en tablet, geen water want daar hebben we een elektrische pomp voor nodig. In het nieuwe huis hebben we een aggregaat voor dit soort momenten. Ondertussen is half negen en nog steeds is alles in het duister gehuld. We gaan op bed liggen. Het is heet in onze slaapkamer. Zweten. Draaien en keren en nog niet echt moe genoeg om te kunnen slapen. Ik ga maar weer op de veranda zitten met mijn e-reader. Ik ga even op de bank liggen. Ik hoor teveel muggen zoemen. Iets na middernacht ga ik weer op bed liggen. Isabel slaapt. De uren tikken traag weg. Ik ben blij dat het half zes is. Ik mag opstaan. Het daglicht komt eraan. Ik vul twee bidons bij de buitenkraan en draag ze naar de badkamer. Een Afrikaanse douche. Lekker en verfrissend. Het wordt een zonnige dag. Ik haal wat ontdooid spul uit de diepvries. Daar moet ik straks mee aan de slag. En dan ‘ploep’ … de energie is terug. Twaalf uur later. Ach ja, natuurlijk, precies op het moment dat er genoeg daglicht is. En we op het punt staan om weg te gaan …

De auto Het vorige zinnetje is maar ten dele waar. Ik ben nog thuis – met een kapotte auto. Iets met de remschijven. Juao – een automonteur uit de buurt – heeft de auto opgehaald. Hij beloofde het vanochtend nog te fixen. Dat zou mooi zijn. Wel weer onverwachte kosten.

 

The Mozambican way

Tags

Familie, Mozal, Mozambique, Schilderen. Gratis, Verbouwen

Zondagochtend. Het is vreemd dat ik op dit ogenblik dit stukje kan schrijven. Ik verklaar me nader. Het is elf uur in de ochtend. Volgens afspraak zouden we nu bij het nieuwe huis moeten zijn. Niet nu maar vanochtend al om acht uur. ‘Verstandig als we zijn’ (hahaha) gingen we ervan uit dat de mannen die alle bouwafval komen ophalen later op de afspraak verschijnen dan is afgesproken. Dat is hier gebruikelijk. Dus om kwart over acht bellen we naar Nelson. Hij woont daar en heeft alle sleutels. “Nee, er is nog niemand”. We bellen onze contactpersoon. Hij neemt niet op.

Ik maak een sprongetje in de tijd … om iets na tienen belt hij zelf op. Hij is net wakker. Met een kater want een begrafenis gisteren is flink uitgelopen. Ja, zo gaat dat hier. Hij verwacht dat hij rond twaalf uur daar kan zijn. En dan vraagt hij wat we de jongens betalen die hem zullen helpen. En de vrachtwagenchauffeur? “Euh, het was toch gratis?” Ja, het is gratis maar ze verwachten wel een betaling – logisch toch? Het is hun vrije dag en ze moeten ook de xapa (openbaar vervoer) betalen en eten en benzine … en dan nog iets … het is heel heet zo op de middag. Dus …

“Duizend bommen en granaten” plus alle grrr’s en gvd’s. Ik spring zo in de auto. En natuurlijk trek ik straks mijn portemonnaie en zal ik blij zijn als alle troep weg is. Kunnen we over naar het volgende hoofdstuk. Schilderen.

Kleur bekennen … euh – kiezen

Morgen krijg ik twee offertes van schilders. Zzp’ers zouden wij ze in Nederland noemen. Zij brengen zelf mannetjes en spullen mee. Ik koop de verf. Maar er ligt nog een aanbod. Alweer gratis. Een vriend van Sampaio (mijn schoonvader) woont het grootste deel van het jaar met zijn vrouw en dochter in Cuba. Daar is hij werkloos en daarom besloot hij om wat langer in Mozambique te blijven. Hij heeft een baantje als ‘schilder-leraar’. ’s Middags is hij vrij en wil bij ons komen schilderen. Gratis.

Ik polste voorzichtig wat deze ‘gratis’ betekent. Gratis is gratis maar hij heeft zelf geen materialen. Emmers, kwasten, schuurpapier en dat soort zaken. Dat moeten wij kopen. En de verf natuurlijk, maar dat spreekt vanzelf. En verder wil hij graag een notebook of laptop voor zijn Cubaanse dochter want dat is daar niet te betalen. Misschien kan Senhor Koen … enzovoort. Hij komt straks langs … leuk he?!?

Men at work (2)

Tags

Mozal, Mozambique, Verbouwen

Het begint er op te lijken dat de eerste fase van de verbouwing zal worden afgerond aanstaande zaterdag. De metselaars zijn klaar. En betaald. De schrijnwerker en de ijzerman idem dito. Ook de dakpannen-jongens hebben hun afscheid-biertje gedronken. Hoe heet zo iemand die de dakpannen legt? De muren zijn gestuct. En ook de loodgieter is – op een kleinigheid na – klaar met z’n werk. De elektricien heeft nog twee of drie dagen werk. Oa een aggregaat aansluiten. De keuken-boer annex schrijnwerker belooft al weken dat alles klaar zal zijn op 5 maart. We will see.

Ik had flink gesteggel met de twee hoofdaannemers. Wie ruimt op? Stenen, hout, ijzer, spijkers, cementresten, afvalpuin en nog wat van dezelfde soort dingen. Er werd vooral naar elkaar gewezen. Ik heb dan maar één wapen in handen … de laatste betaling uitstellen. Dat werkt.

Puinhoop in Mozal

Een zicht vanuit de nieuwe veranda op de tuin en de oprit. Dit is één van de drie verzamelpunten van puin. Een tweede verzamelplaats is voor afvalhout en een derde ligt vol met restanten van oude tegels en ijzer. Het papier en karton is al verbrand. Er zijn een twintigtal dakpannen gesneuveld, vier diamant-slijpschijven, twee scheppen, twee kruiwagens, drie of vier emmers en nog wat klein spul. Zaterdag of zondag komt een mannetje alles ophalen. Gratis. Tenminste dat is tot nu toe het verhaal. Hij verkoopt alles verder. Er zijn zoveel zandpaden met diepe kuilen dat mensen smeken om puin. Dat kloppen ze dan zelf in kleine stukjes. Zand erover en dan kunnen ze er weer even tegen. Zelfredzaamheid – heet zoiets. En afvalhout is zeer gewild. Daar wordt op gekookt. En er zijn zat ijzerboeren die met een karretje op zoek zijn naar oud ijzer. Win-Win heet dat.

En nu … op naar de volgende fase. Badkamer- en verandavloer tegelen. Check. De opdracht is gegeven, de materialen zijn gekocht en geleverd. Ze starten aanstaande maandag. Schilderen. Check. Dat zijn drie deel-opdrachten. Het huis binnen, het huis buiten en de tuinmuren. Ik wacht nog op twee offertes. Deuren en ramen voor de veranda … nog geen check. Een eerste offerte is me veel te duur. De tuin – nog zonder opdracht – dus geen check. Een zwembad … wie weet? Graag zelfs maar nu nog niet. No check.

En een laatste alinea … best wel spannend. We hebben de huur van ons huis in Jardim opgezegd. Dus op 30 april moeten we over zijn. En dan moet alles dat onmiddellijk verband houdt met het huis (binnen en buiten) klaar zijn. Buiten-werkzaamheden … dat kan ook nog later. We beginnen al aan een house warming party te denken. Maar nu loop ik veel teveel op de zaken vooruit. Morgen op zoek naar een nieuwe douche-kop. En ook voor de keuken moet nog één en ander gekocht worden. En het noodzakelijke bezoek aan de bank. Help – Zucht.

Met een gummetje

Tags

Isabel, Maputo, Stylus, Valentijn, Verbouwing, Water

Alweer een nieuwe ervaring. Ik gebruik een pen met een rubber-dopje aan het eind. Een soort gummetje. En daarmee typ ik dit stukje. Op een Samsung tablet. Ik had het al wel eens anderen zien doen maar vond het toch een soort aanstellerij. Maar het is best wel handig. Dus geen geklaag meer over dikke, zweterige vingers.

Een samenvatting  van de afgelopen dagen. Een gezellig verrassingsfeest. De jarige Jane (25) was totaal overdonderd dat ruim tachtig mensen in ‘blauw en wit’ op haar zaten te wachten. Zondag was ‘Valentines Day’. Daar kom je hier in Mozambique niet onderuit. Alhoewel ik het grote commerciële onzin vind. Dus een cadeautje voor het meisje en ik kreeg zelf een Aziatisch beeld. Lief van haar. Maar verder was het vooral een dag om water te vinden. We zijn in Jardim aan dag zes begonnen zonder water. Nog vier te gaan. Dat is dus jerrycans vullen bij het nieuwe  huis en zuinig aan doen.

Over de verbouwing gesproken: we zijn in de fase beland van ‘zwarte pieten’. Niet de hulpjes van de Sint maar wel de verantwoordelijkheid bij de ander te leggen. Bij de opzichter / coördinator, bij de uitvoerders, bij de opdrachtgever? Vermoeiend spelletje. En dit hoort er hier bij. Ik had het kunnen verwachten. Wie doet de afwerking? Wie ruimt de troep op – bouwafval,  stenen, kromme spijkers, hout, hoopjes cement her en der verspreid?  Wie doet de vervelende afwerkklussen? Ik houd de hand (voorlopig) op de knip. Ik wacht met de laatste betalingen. Doe ik dat niet dan zijn de vogels gevlogen. Het blijft een oefening van balanceren tussen vriendelijk zijn, boos zijn, op mijn strepen gaan staan en nog wat van dat soort zaken. De metselaars verwachten eind deze week klaar te zijn. De schrijnwerker en dakpannen-mannen ronden hun job af voor 26 februari. Dat is de afspraak. Maar dan zijn we er nog niet. Er moet nog getegeld en geschilderd worden. De keuken en inloopkast zijn nog niet klaar. Een deel van de elektriciteit moet uitgebreid worden .. enzovoort. Kortom … Koen ga terug naar je uitgaven-boek en leg er het budget nogmaals naast. En mogelijk moet ik een echt gummetje gebruiken en een paar zaken van het wensenlijstje schrappen / uitgummen. Wordt vervolgd … dat zal wel duidelijk zijn.

Ps. Zo’n pen met gummetje schijnt ‘stylus pen’ te heten. Weer iets bijgeleerd.

Een ochtendplog

Tags

Bouwmaterialen, Foto, Mozal, Nelson, Plog, Todinho, Verbouwen, Verbouwing

Schreef ik vorige week nog: ‘een ochtendvlog‘. Ik dacht zelf dat ‘flog’ beter was. Met de F van foto en niet de V van video. Het is Kliefje die me vertelde dat een blog-foto-verslag een ‘plog’ heet. Met de P van ‘pictures’.

Vandaag serie nummer twee. Een paar foto’s van de werkzaamheden. Een plog.

De nieuwe watertank – met pomp – is geplaatst en aangesloten. Nog niet afgewerkt zoals duidelijk te zien is.

Er is flink wat ijzer nodig voor de veranda-pilaren. Leve de schaduw.

Todinho en Nelson recupereren de mooie steentjes. Recyclage is het motto.

Casinha in aanbouw. Tuinschuurtje – we moeten het juiste woord nog bedenken. De functie is al wel duidelijk: opslag van tuin- en bouwmaterialen.

De contouren van de veranda worden duidelijk.

Voor de oplettende kijker … zie je dat de (tuin)muur met vier stenen is verhoogd?

En ook vandaag worden er bouwmaterialen geleverd.